حمیدرضا نوربخش، محمد سریر، داود گنجه ای، تقی ضرابی و تعدادی دیگر از هنرمندان از جمله مهمان این مراسم با اجرای آل عباس هستند.
در ابتدای برنامه نماهنگ اصلی سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر پخش شد.
پس از پخش کلیپ رسمی جشنواره نوبت به پخش پیام تصویری معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر هنری جشنواره رسید.
سید محمد مجتبی حسینی معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیام تصویری خود آورده بود: یک سال سخت را پشت سر گذاشتیم سالی که مهمان ناخوانده کرونا با آفات متعدد و ابتلائات بسیارش زمینه فعالیت های هنری را بسیار محدود کرد. سالی که فعالیت های هنری به دلیل مراعات ناگزیری که باید برای حفظ سلامتی می داشتیم، محدود برگزار شد یا برگزار نشد و بخاطر همین موضوع شاید رویدادهای موسیقی آسیب بسیار جدی تری را تجربه کردند.
وی افزود: گرچه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به بضاعت مزجات کوشید تا رویدادها و اجراها و کنسرت هایی را برای پاسداشت هنر موسیقی به خصوص موسیقی اصیل ایرانی تمهید کند و آنها را از فرصت فضای مجازی به سمع و نظر مخاطبان برساند. امیدوارم بر اثر این صبر نوبت ظفری در پیش رو باشد و سال آینده با محدود شدن و رفع این بیماری دوباره فضای هنر و فعالیت هنرمندان رونق و شکوه پیشین خود را باز بیابد و اعتلای بیشتری و بهتری شاهد باشیم.
حسینی ادامه داد: از تمامی همکاران عزیز و ارجمندم، دوستانی که ستاد برگزاری سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر را اداره کردند و از تمام دست اندرکاران و همراهان صمیمانه تشکر می کنم. اقبال خوبی از سوی هنرمندان برای حضور و شرکت در جشنواره شاهد بودیم.
محمد اله یاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در پیام تصویری خود گفت: از آغازین روزهای شیوع کرونا هنرمندان شریف این مرز و بوم رسالت اجتماعی خود را به جا آوردند و با تولید و خلق آثار مختلف به یاری کادر درمان و همینطور مردم عزیزمان شتافتند و در یک سالی که فعالیت های فرهنگی و هنری در کنار بسیاری از فعالیت های شغلی دیگر امکان اجرای جمعی نداشت دست به ارایه اثر و خلق اثر زدند.
اله یاری ادامه داد: برای سی و ششمین دوره جشنواره موسیقی فجر هم باید از هنرمندان عزیزی که قبول زحمت کردند و در جشنواره حاضر شدند، شورای محترم سیاستگذاری، هیات های مختلف انتخاب و داوری و عزیزانی که کمک کردند، تشکر کنم. علی رغم سختی هایی که کرونا دارد امسال سعی شد در شکل جدید سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر را برگزار کنیم. همانطور که این توفیق حاصل شد جشنواره ملی موسیقی جوان و جشنواره ملی موسیقی نواحی کشور هم برگزار شود.
وی افزود: در این دوره بخش رقابتی به جشنواره بازگشت و شاهد رقابت آلبوم های فراوانی بودیم، اقبال خوبی از سوی هنرمندان برای حضور و شرکت در بخش اجراهای صحنه ای جشنواره شاهد بودیم و جایزه ترانه، جایزه موسیقی و رسانه و بخش پژوهش جشنواره نیز برگزار شد.
مدیرکل دفتر موسیقی ادامه داد: امید دارم آنچه که ماحصل تلاش دبیر محترم، اعضای محترم شورای سیاستگذاری، شورای ارزیابی و هیات انتخاب آثار و گروه ها و داوری جشنواره و همکارانم در ستاد برگزاری جشنواره بود مورد نظر مردم عزیز قرار بگیرد. امیدوارم با کم شدن سایه این ویروس از سر کشورمان عموم فعالیت های اجتماعی مردم به حالت عادی برگردد و شاهد رونق بیش از پیش فعالیت های فرهنگی هنری و اقتصاد هنر باشیم.
حسن ریاحی دبیر سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر هم در پیام تصویری خود گفت: سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر هم برگزار شد و اینجا لازم می دانم از مسوولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین ستاد جشنواره که در این مدت در بخش های مختلف زحمت کشیدند تشکر کنم. امسال مساله مهمی که اتفاق افتاد اعلام مجدد جایزه باربد بود که خیلی استقبال شد، هنرمندان جوان مخصوصاً در بخش آهنگسازی و نوازندگی استقبال کردند و امیدوارم این جایزه ادامه پیدا کند و اگر امکان داشته باشد بخش رقابتی از سال آینده بین المللی برگزار شود یعنی هنرمندان خارج از کشور که روی موسیقی ایران کار می کنند، آثار خود را ارسال کنند. امیدوارم سال آینده با حل شدن مساله کرونا بتوانیم جشنواره را وسیع تر برگزار کنیم.
معرفی برگزیدگان بخش ترانه
پس از پخش پیام های تصویری مدیران جشنواره نوبت به اعلام اسامی برگزیدگان بخش جایزه ترانه رسید که در این بخش احمد صدری، محمدعلی بهمنی، امیری اسفندقه و ناصر فیض جوایز را اهدا کردند.
اهورا ایمان، کامران رسول زاده، علیرضا بدیع و زمان نورانی چهار برگزیده بخش ترانه در این دوره از جشنواره بودند.
قدردانی وزیر بهداشت از شیوه برگزاری جشنواره موسیقی فجر
پس از اهدای جوایز بخش ترانه پیام تصویری نمکی وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی برای قدردانی از شیوه برگزاری جشنواره سی و ششم موسیقی فجر پخش شد.
در پیام تصویری نمکی آمده بود: با سلام به محضر هنرمندان، اصحاب بزرگوار موسیقی کشور و موسیقی جهان که در جشنواره موسیقی فجر کشور امسال شرکت داشتند. بیماری کووید 19 تحولات عظیمی در عرصه های سلامت، اقتصاد، فرهنگ، سیاست و جامعه در دنیا رقم زد. و یکی از آنها این بود که همه امور را به سمت فضای مجازی برد گرچه فضای مجازی به عنوان یک ظرفیت بی بدیل کمک کرد مردم کمتر از هم دور شوند اما لذت گردهمایی ها و هم نفسی ها را نداشت و این جز اجبار راهی نبود.
وی افزود: از همه اصحاب موسیقی که امسال جشنواره را از طریق رعایت پروتکل ها و فاصله گذاری و در قالب فضای مجازی برگزار کردند، تشکر می کنم. به شدت دلم تنگ بود برای شنیدن زخمه ها، آواها و نواهای سرزمین مادری و همه سرزمین هایی که می توانند به شکل دلنواز با زخمه ها، آواها، نواها و سرودهای دلنشین مایه فرح بخشی جامعه و مردم باشند.
نمکی ادامه داد: این حرف همواره جریان دارد که آنجا که قلم از نوشتن می ماند و زبان از گفتن می ایستد موسیقی آغاز می شود، موسیقی آغاز زیبایی زندگی است. از عزیزانی که آواها و نواهای دلنواز و روح بخش آن ها در جان و دل ما ماندگار است و صدای جاودانه آن ها همواره در تاریخ این سرزمین خواهد گشت و روح افزای همه دل های مشتاق و سینه های عاشق خواهد بود یاد می کنیم و به روح بلند آن ها که معمولاً جای آنان در تاریخ این سرزمین به آسانی پر نمی شود، درود می فرستیم.
وی افزود: از همه عزیزانی که در برگزاری جشنواره موسیقی فجر پروتکل ها را رعایت کردند، سپاسگزاری می کنم. ان شاءلله هرچه زودتر با دعای خیر اصحاب هنر و بزرگان موسیقی کشور با پایان دوره سهمگین ویروس کرونا و مشکلاتی که بر مردم ما تحمیل کرد و مدافعان سلامت و عزیزان زیادی از ما گرفت و خانواده های زیادی را داغدار کرد و داغ جگرسوز آن ها تا آخرین لحظه حیات بر دل بنده به عنوان سرباز کوچک نظام سلامت باقی است، بتوانیم در کنار اصحاب موسیقی و هنر کشور پایان این روزهای سخت و ملال آور را جشن بگیریم.
معرفی برگزیدگان بخش موسیقی و رسانه
پس از پخش صحبت های وزیر بهداشت، نوبت به اعلام اسامی برگزیدگان بخش جایزه موسیقی و رسانه رسید.
برگزیدگان این بخش به شرح زیر معرفی شدند؛
قالب گفتگو
در بخش گفتگوی مطبوعات نگار حسین خانی از روزنامه همشهری برای گفتگویی با عنوان که از باد و باران نیابد گزند برگزیده ندا سیجانی از روزنامه ایران برای گفتگویی با عنوان مرا معلم عشق تو شاعری آموخت شایسته تقدیر شناخته شد.
در بخش خبرگزاری ها نیز علیرضا سعیدی از خبرگزاری مهر برای گفتگویی با عنوان شغل هنرمند در وزارت کار ثبت می شود / حاشیه های یک انتخابات صنفی برگزیده شد.
امیرحسین دولتشاهی از خبرگزاری ایرنا برای گفتگویی با عنوان استاد مصطفی محبی زاده و یک سینه خاطره از موسیقی ایرانی در این بخش شایسته تقدیر شناخته شد.
قالب گزارش
در بخش خبرگزاری ها امیرحسین دولتشاهی از خبرگزاری ایرنا برای گزارشی با عنوان درباره فضل الله توکل برگزیده شد.
در بخش مطبوعات نیز صابر محمدی از روزنامه همشهری برای گزارش با عنوان: تذکره دلتنگی برگزیده شد.
مهدی فیضی صفت از روزنامه همدلی برای گزارشی با عنوان پرونده نافرجام در این بخش تقدیر شد.
بخش مقاله تخصصی
سپهر سراجی از مجله هنرهای زیبا برای مقاله ای با عنوان بازشناسی ویژگی های مرکز موسیقی ایرانی به عنوان عناصر هویت ساز در این سنت برگزیده و محمد خلیلیان از مجله هنر موسیقی برای مقاله ای با عنوان جامعه شناسی موسیقی تقدیر شد.
قالب یادداشت
در بخش روزنامه محمود توسلیان از روزنامه اعتماد برای یادداشتی با عنوان: شجریان، گوی بیان شایسته تقدیر شناخته شد.
بخش نگاه ویژه / چهل نوا
در بخش نگاه ویژه نیره خادمی از روزنامه شهروند برای گفتگویی با عنوان اندوه دل نگفتم الا یک از هزاران شایسته تقدیر شناخته شد.
در این بخش محمدرضا مقدم از روزنامه ولایت قزوین هم برای گفتگویی با عنوان: اجرای سرود در محضر امام (ره) را نقطه عطفی در زندگی می دانم تقدیر شد.
برنامه های رادیویی
برنامه های ترکیبی
بهرام نوری از رادیو گیلان برای برنامه ای با عنوان: گیله بوخا، درباره موسیقی طالش برگزیده شد.
برنامه های مستند ترکیبی
در این بخش هانیه پیرامی از رادیو خراسان جنوبی برای برنامه ای با عنوان: سرکوه بلند برگزیده و مسعود خسروی از رادیو خراسان جنوبی برای برنامه ای با عنوان: چکه تقدیر شد.
گزارش خبری
مریم تکافی از خبرگزاری صدا و سیما مشهد برای گزارشی با عنوان: سرزمین نواها شایسته تقدیر شناخته شد.
مستند گزارشی
خانم مرضیه رحیمی از رادیو مشهد برای گزارشی با عنوان: دست ها می بینند شایسته تقدیر شناخته شد.
در بخش نگاه ویژه هیات داوران هم زهرا صادق زاده از رادیو خراسان رضوی برای گزارشی با عنوان: صدایی از دل تاریخ درباره استاد ابراهیم شریف زاده و وحید خانه ساز از خبرگزاری ایلنا برای گفتگویی با عنوان: بانوی بلوچی که بدون دندان هنوز قادر به خواندن است برگزیده شدند.
هیات داوران در بخش تیتر هیچ برگزیده ای معرفی نکرد.
در ادامه آیین اختتامیه برگزیدگان بخش رقابتی جشنواره با اهدای جایزه باربد معرفی شدند.
آیین نکوداشت احمدعلی راغب
پس از اهدای جایزه باربد سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر نوبت به برگزاری آیین نکوداشت مرحوم احمد علی راغب آهنگساز پیشگام موسیقی انقلاب، محمدرضا اسحاقی نوازنده برجسته موسیقی نواحی مازندران، ملیحه سعیدی نوازنده پیشکسوت ساز قانون و حسن ناهید نوازنده پیشکسوت ساز نی به عنوان چهار هنرمند پیشکسوت موسیقی کشورمان رسید.
در ابتدای این بخش نماهنگی از پیشینه فعالیت های این هنرمندان صاحب نام عرصه موسیقی به نمایش درآمد و پس از آن نیز در حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید محمد مجتبی حسینی معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد اله یاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد، مهدی افضلی مدیرعامل بنیاد فرهنگی هنری رودکی و نیکنام حسین پور مدیرعامل موسسه هنرمندان پیشکسوت از هنرمندان قدردانی به عمل آمد.
وزیر ارشاد: موسیقی ما را به جهان وصل کرده است
سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از برگزاری این بخش ضمن قدردانی از دست اندرکاران برگزاری این دوره از جشنواره موسیقی فجر گفت: موسیقی بخش از هویت ایرانی است و ایران همزاد نوا و صداست اگر ما ردپایی از محیط پیرامونی در جهان داریم که داریم، بخشی از این رد پا از موسیقی است که ما را به جهان و منطقه وصل کرده و می کند. همچنین اگر شعر و ادبیات فخر و افتخار ایران است موسیقی حافظه شعر است و شعر هم پای موسیقی جاری در زمان و زمانه ایران بوده است. و نیز اگر ما به ایران می بالیم که ایران یک رنگین کمان از اقلیم های گوناگون و زیبایی است پس بخشی از این زیبایی به موسیقی اقلیم های تعلق دارد.
وی افزود: اینها نما و نمایه این ایران عزیز و زیبا هستند. به این گونه نوا و موسیقی با پیکره ایران در تنیده شده است هم در اکنون و هم در گذشته. بنابراین نمی توان از ایران این نوا و صدا را جدا و ایران را بدون آن تصویر کرد. حتی در دوران کرونا. اینکه در شرایط سخت کرونایی با وجود دشواری ها امروز کنار هم قرار گرفته ایم و جشنواره موسیقی را برگزار می کنیم به آن معناست که در سخت ترین احوال موسیقی از انسان و ایران جدا نیست.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با قدردانی از هنرمندان شرکت کننده بیان کرد: فضای مجازی بستر جدیدی را در فرادید فرهنگ و هنر ایران زمین قرار داد. اینکه سختی ها را فرصت ساخت و مجال های جدید را پیدا کرد. اینکه حدود 2 هزار دقیقه حدود 50 هزار مخاطب داشته نشان دهنده این است که می توان به این بستر جدید بیشتر فکر کرد.
در این مراسم مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خوزستان به نمایندگی از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اهدای لوح و هدیه، از خانواده شهید محمد تاجبخش تجلیل می شود.
شهید محمد تاجبخش 16 تیر سال 1368 در شهرستان گتوند استان خوزستان متولد شد و مرداد ماه سال 1396 در دفاع از حرم اهل بیت (ع) و حرم حضرت زینب (س) در منطقه عملیاتی تدمر سوریه در سن 28 سالگی به شهادت رسید.
طرح ملی "سه شنبه های تکریم" از دهه کرامت امسال با هدف زنده نگهداشتن یاد و خاطره شهدا و تجلیل از خانواده آن ها به همت ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور آغاز شد.
صالحی درباره سه طرح رونمایی شده در این جلسه گفت: مجموعه های آماده شده نوید خوبی را برای تحقق طرح های بعدی این کمیسیون در طرح های مبنایی می دهد .
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به سند ملی توسعه وقف قرآنی، بر ضرورت افزایش کمیت موقوفات قرآنی و افزایش سهم موقوفات و اضافه شدن نیت های جدید به موقوفات قرآنی تاکید کرد و افزود: می توان به خیرین هم آن را پیشنهاد کرد و هم مدل های موفق را برای الگوسازی عرضه کنیم . سند ملی وقف که خود یکی از حوزه های پایه است و وقف در فضای افق اسلامی از تعالیم قرآن نشات گرفته و از بحث های پایه بوده است .
صالحی ادامه داد: طرح سازمان دارالقرآن هم برای آسیب شناسی مراسم و همچنین مدیریت جلسات خانگی قرآن یک بستر قابل توجه برای افزایش انس با مفاهیم و حفظ و قرائت قرآن است .
وی درباره طرح جهاد دانشگاهی هم گفت: با تالیف کتاب خبرنگاران قرآنی می توانیم خبرنگاران قرآنی موفق داشته باشیم و می توانیم وضعیت جشنواره های قرآنی را تحلیل کنیم .
صالحی تاکید کرد: پروژه های تعریف شده را با سرعت بیشتری به سرانجام برسانیم تا پرونده ها و پروژه های نیمه کاره در این حوزه به جا نگذاریم .
وی ادامه داد: در مسیر آماده سازی اقدامات و عرضه کارهای آماده فرم داشته باشیم تا اقدامات در قالب همگرا و همنواخت شکل بگیرد تا قابلیت ارجاع داشته باشد .
در ابتدای این جلسه عبدالهادی فقهی زاده معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در این جلسه از سند ملی توسعه وقف قرآنی با همکاری سازمان اوقاف و امور خیریه، محتوای آموزشی تولید شده دوره های آموزشی ارتقای دانش و مهارت تخصصی کارکنان حوزه تبلیغ و ترویج قرآن کریم با همکاری سازمات تبلیغات و مجموعه مطالعات و دوره های تخصصی طراحی شده توسعه نظام تبلیغ و ترویج قرآن کریم با همکاری سازمان جهاد دانشگاهی رونمایی می شود .
وی درباره سند ملی توسعه وقف قرآنی گفت: تهیه و تدوین این سند بر اساس طرحی با همکاری کمیسیون تبلیع و ترویج قرآن کریم و سازمان اوقاف و امور خیریه انجام شده است .
در این جلسه برنامه اجرایی سازی برنامه جامع فعالیت های قرآنی در فضای مجازی مورد بررسی قرار گرفت و محمد خدادی معاون امور مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس کارگروه قرآن و رسانه گزارشی از روند تدوین تا تصویب این سند در شورای توسعه فرهنگ قرآنی ارائه کرد .
فقهی زاده پیشنهاد کرد تا تمام برنامه های سند قرآن و فضای مجازی به اتحادیه موسسات قرآنی واگذار شود و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از نظرات اعضا، گفت: اتحادیه موسسات قرآنی حداکثر ظرف دو هفته اولویت های خود را به کارگروه قرآن و رسانه ارائه کند و کارگروه نیر آن را به عنوان مصوبه تلقی و به اتحادیه موسسات قرآنی واگذار کند .
در این جلسه همچنین عضویت نماینده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در کمیسیون توسعه فعالیت های تبلیغی ترویجی قرآنی به تصویب رسید .
همچنین در این جلسه از سند ملی توسعه وقف قرآنی با همکاری سازمان اوقاف و امور خیریه، محتوای آموزشی تولید شده دوره های آموزشی ارتقای دانش و مهارت تخصصی کارکنان حوزه تبلیغ و ترویج قرآن کریم با همکاری سازمات تبلیغات و مجموعه مطالعات و دوره های تخصصی طراحی شده توسعه نظام تبلیغ و ترویج قرآن کریم با همکاری سازمان جهاد دانشگاهی از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رونمایی شد .
در اجرای ماده 5 بخشنامه 200/93/13472 مورخ 93/10/7 معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور، موضوع تشکیل و ساماندهی کمیته های ذیل شورای راهبردی توسعه مدیریت، به موجب این حکم به عنوان عضو کمیته مدیریت عملکرد منصوب می شوید.
امید می رود با استعانت از خداوند متعال در چهارچوب قوانین و مقررات مربوطه، در انجام وظایف و تکالیف محوله موفق و مؤید باشید.
ویژه برنامه راویان بالندگی که معرفی و ارج نهادن به گفتمان ادبی انقلاب، مقاومت و پایداری را به عنوان یکی از رسالت های محوری خود هدف گذاری کرده بود در دوره ای یازده روزه با گرامیداشت 31 شاعر فقید و درگذشته شعر انقلاب اسلامی، تجلیل از 42 شاعر پیشکسوت شعر انقلاب اسلامی و تقدیر از 31 شاعر فعالِ شعر انقلاب اسلامی میزبان اهالی شعر و ادب در سی و یک استان کشور بود و جلسات خود را با رعایت شیوه نامه های بهداشتی از طریق ارتباط مجازی با مدعوین و شرکت کنندگان برگزار کرد .
چراغ اول؛ قلم های ارجمندی که در راه ادبیات متعهد قلم زدند
نخستین چراغِ راویان بالندگی در روز شنبه هجدهم بهمن ماه با آیینِ افتتاحیه روشن شد؛ مراسمی که با حضور علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور، مهدی رمضانی، معاون توسعه کتابخانه ها و ترویج کتابخوانی نهاد، مهدی توکلیان، مدیرکل روابط عمومی و امور بین الملل نهاد، محمد هادی ناصری طاهری، مدیرکل کتابخانه های عمومی استان تهران و جمعی از شاعران مطرح کشور در کتابخانه پارک شهر تهران برگزار شد .
دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در بخشی از سخنانش در این مراسم با اشاره به جلسات رهبر معظم انقلاب با شاعران در 3 سال اخیر گفت: مقام معظم رهبری در 20 فروردین 96 می فرمایند امروز در سطح عمومی غلبه با شعری است که باب انقلاب است؛ یا مفاهیم مذهبی و یا مفاهیم انقلابی و یا مفاهیم مربوط به دفاع مقدس . در همین سخنرانی اشاره می کنند خوشبختانه رتبه شعری هم پیش رفته و البته در ادامه به این نکته هم اشاره کردند که همواره احساس توقف و به منزل رسیدگی برای شاعران سهم مهلکی است.
مهدی رمضانی معاون توسعه کتابخانه ها و ترویج کتابخوانی نهاد نیز در این مراسم با اشاره به شرایط خاص حاکم بر کشور و برگزاری برنامه های فرهنگی خاطرنشان کرد: امروز به دلیل محدودیت های کرونایی و رعایت پروتکل های بهداشتی از حضور کتابداران و شرکت کنندگان محروم هستیم و این برنامه را با تعداد بسیار محدودی برگزار می کنیم و امیدواریم در آینده ای نزدیک با پایان یافتن بیماری کرونا در جهان بتوانیم این گونه مراسم را با حضور گرم و پرشور مهمانان برگزار کنیم .
وی همچنین با اشاره به برنامه نهاد برای که به تجلیل از شاعران و فعالان شعر انقلاب کشور گفت: ممکن است در چنین جلساتی اینگونه مطرح شود که ما به دنبال برگزیده گزینی بودیم و یا اینکه افرادی را بخواهیم با شاخصی خاص معرفی کنیم؛ در واقع چنین بوده اما این موضوع نافی زحمات و توانایی چهره های بزرگی که در عرصه شعر و ادب در کشور فعالیت کرده اند نیست و محدودیت زمان و مکان باعث شده که ما به سراغ فعالان این حوزه برویم و ان شاءالله در جای خود به سراغ دیگر عزیزان نیز خواهیم رفت .
نغمه مستشار نظامی، دبیر محافل ادبی نهاد نیز در پیامی ویدئویی با اشاره به این برنامه گفت: باعث افتخار ما است که از راویان بالندگی یاد کنیم؛ قلم های ارجمندی که در راه ادبیات متعهد قلم زدند؛ بزرگانی که داعیه دار شعر ارزشمند انقلاب هستند و گرامیانی که همواره در راه اعتلای شعر و ادبیات میهن اسلامی مان گام برداشتند .
وی افزود: راویان بالندگی تا پایان بهمن ماه از طلایه داران شعر اصیل انقلاب، به خصوص بزرگانی که امروز در بین ما نیستند و قلم هایشان همواره در تاریخ ادبیات ایران ماندگار خواهد ماند، یاد خواهد کرد؛ استادانی که به ما یاد دادند پیش از هر چیز برای هر قلم تعهد و بینش لازم است و همواره آثارشان برای ما مانند چراغ راهی در این مسیر بوده است .
مستشار نظامی تأکید کرد: در این نشست ها همچنین از استادان و چهره هایی که سایه آنها بالای سر ما است و ان شاءالله سایه آنها بر سر شعر فارسی هم مستدام باشد و همچنین رویش ها و چهره های ادبی که در این چند سال قدم در راه شعر اصیل و متعهد گذاشتند، تقدیر خواهد شد. ان شاءالله با توجه به رویکرد ارزشمند نهاد کتابخانه های عمومی کشور در حمایت از ادبیات متعهد این فرصت را داشته باشیم در فرصت های آتی از سایر بزرگواران و راویان بالندگی هم سپاس و تشکر به عمل بیاوریم .
در پایان این مراسم افتتاح نیز مصطفی محدثی خراسانی، عضو شورای ادبی نهاد کتابخانه های عمومی نیز اظهار داشت: شعر انقلاب یک شعر همه جانبه زنده و پویا است و در جریان شکل گیری شعر انقلاب شاعران بسیاری نقش داشتند تا توانستند شعری را به سامان برسانند که ما امروز بتوانیم از آن به عنوان یکی از جریان های اصیل فارسی یاد کنیم. بر این اساس برنامه راویان بالندگی به پیشنهاد دبیرکل نهاد که خودشان از اهالی ادب و ارجمندان این حوزه هستند، شکل گرفت تا تجدید عهدی شود با کسانی که این جریان را رقم زدند و در بالندگی آن نقش داشتند .
تجلیل از راویان بالندگی در چهل و دومین بهار انقلاب اسلامی
ویژه برنامه های راویان بالندگی با گرامیداشتِ یاد، تجلیل و تقدیر از شاعران فقید، درگذشته، پیشکسوتان و شاعران فعال در شعر انقلاب اسلامی برگزار شد. در بخش گرامیداشت شاعران درگذشته گذری بر آثار و سروده های حسین آهی، سیدحسن حسینی، محمدرضا آقاسی، غلامرضا رحمدل، بهمن صالحی، سلمان هراتی، محمدرضا رحمانی، نبی الله نیازی، مشفق کاشانی، سپیده کاشانی، محمدعلی مردانی، محمدحسین بهجتی اردکانی، شاهرخ اورامی، احمد عزیزی، غلامرضا شریفی، مهدی تعجبی، محمدحسن حجتی ریشان، طاهره صفارزاده، تیمور ترنج، خلیل عمرانی، محسن پزشکیان، سیدمحمدرضا هاشمی زاده، احمد زارعی، نصرالله مردانی، محمدخلیل مذنب، محمد قهرمان، حمید سبزواری، غلامرضا قدسی، حبیب الله معلمی، یاور همدانی و قیصر امین پور صورت پذیرفت .
در بخش تجلیل از شاعران پیشکسوت شعر انقلاب اسلامی نیز عباس براتی پور، ناصر فیض، حسین اسرافیلی، رضا اسماعیلی، حمیدرضا شکارسری، ایرج قنبری، بیت الله جعفری، حشمت الله خالقی، عباس شاه زیدی، خسرو احتشامی، صادق رحمانی، زکریا اخلاقی، عبدالجبار کاکایی، منصور دولتی، کیومرث عباسی قصری، پرویز بیگی حبیب آبادی، محمدعلی مجاهدی، مصطفی علیپور، عباس باقری، غلامرضا کافی، مرتضی امیر اسفندقه، مرتضی نصیری، افشین علاء، جلال محمدی، مرید محمدی، علی معلم دامغانی، علیرضا قزوه، محمدعلی حضرتی، علی هوشمند، غلامحسین یوسفی، محمدحسین انصاری نژاد، احمد ده بزرگی، پروانه نجاتی، ساعد باقری، قادر طهماسبی، ولی الله کلامی، محمدرضا سهرابی نژاد، محمدکاظم کاظمی، مصطفی محدثی خراسانی، محمود اکرانی فر، سیاوش دیهیمی و میرهاشم میری مهمان راویان بالندگی شدند .
این ویژه برنامه در سومین بخش خود به سراغ علی محمد مؤدب، رضا نیکوکار، مریم رزاقی، مصطفی قلیزاده علیار، محمدتقی عزیزیان، محسن ناصحی، مهران رجبی، زهرا غلام زاده، جلیل صفربیگی، مهدی صفی یاری، میلاد خانی، منیژه درتومیان، محمدجواد شرافت، مریم آریان، مجید لشگری، شیما مظهری صفات، امیرحسین والا، مهدی میرزا رسول زاده، همایون علیدوستی، حسن یعقوبی، اسماعیل سکاک، اسکندر احمدنیا، جعفر عباسی، محمد مرادی، سیدعلی اکبر سلیمانی، مرتضی طوسی، امیر رسولی، اسماعیل جاجرمی، محمدجواد غفورزاده، مرتضی حیدری آل کثیر و امیرعلی سلیمانی رفت و با جدیدترین سروده های آنها در این موضوع همراه شد .
در این جلسه که با محور دو موضوع اصلی به شکل مجازی برگزار شد، نمایندگان دستگاه ها و نهادهای حاضر علاوه بر ارایه گزارش های مرتبط با اقدامات صورت گرفته در حوزه دهه کرامت، به ارایه گزارشی در رابطه با فعالیت های انجام شده نسبت به یاری رسانی به مردم زلزله زده منطقه سی سخت در استان کهگیلویه و بویر احمد پرداختند که در این راستا مدیر ستاد هماهنگی کانون های مساجد این استان نیز گزارشی جداگانه ارایه کرد.
حجت الاسلام و المسلمین حبیب رضا ارزانی در بخشی از این جلسه، با ذکر روایتی از امام جواد(ع) و اشاره به تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر رعایت حُسن احترام و ادب و وقار در برخوردها، گفت: بزرگ ترین درسی که از امام جواد(ع) می توانیم بگیریم آن است که در برخورد با یکدیگر با نگاه کرامت و احترام برخورد کنیم، دهه کرامت نیز به دنبال یادآوری همین ویژگی است که برخورد کریمانه با دیگران داشته باشیم که ادب در این عرصه از مصادیق رفتار و برخورد کریمانه محسوب می شود.
رئیس ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور،همچنین با اشاره به وقوع زلزله سی سخت و اقداماتی که در راستای خدمت رسانی به مردم زلزله زده منطقه انجام شده است، گفت: با توجه به شرایط منطقه سی سخت، از اعضای ستاد بزرگداشت دهه کرامت تقاضا می کنم با توجه به شعار خدمت کریمانه همدلی به رسم اهل بیت به یاری مردم منطقه بشتابند.
وی در ادامه به جشنواره شده ام 9 ساله اشاره کرد و افزود: با توجه به جایگاه نماز و از سوی دیگر تاکیداتی که حضرات معصومین(ع) و بزرگان دین نسبت به این مهم داشتند، باید از کودکی فرزندان خود را با نماز مانوس کنیم چراکه انس با نماز اثرات تربیتی و اجتماعی فراوانی دارد لذا امیدواریم دستگاه ها و نهادهای حاضر در ستاد بزرگداشت دهه کرامت با آستان مقدس حضرت معصومه(س) در برگزاری این جشنواره همکاری کنند.
رئیس ستاد فهما در ادامه با اشاره به مساله ثبت دهه کرامت در تقویم رسمی کشور گفت: این مهم به تصویب شورای فرهنگ عمومی کشور رسیده است و پس از تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، سالروز ولادت حضرت فاطمه معصومه(س) به عنوان آغاز دهه کرامت اعلام می شود.
این گزارش می افزاید: در بخش دیگری از جلسه مذکور هرکدام از دستگاه ها و نهادهای حاضر به ارایه گزارشی نسبت به فعالیت های خود به منظور یاری و خدمت رسانی به مردم سی سخت پرداختند که در این راستا سازمان اوقاف و امور خیریه اعلام کرد که استان هایی را به عنوان معین در راستای خدمت رسانی به مردم سی سخت در عرصه هایی نیز درمان، اسکان و ملزومات غذایی تعیین کرده است.
نماینده مرکز مدیریت حوزه های علمیه کشور نیز طی گزارشی از حضور گروه های جهادی طلاب در منطقه زلزله زده سی سخت خبر داده و در ادامه اظهار کرد که این مرکز آمادگی دارد تا در رابطه با برگزاری جلسات هیات اندیشه ورز دهه کرامت حضور مضاعفی داشته باشد چراکه این مهم در دستور کار این مرکز نیز قرار دارد.
همچنین در ادامه گزارشی از برنامه ها و فعالیت های وزارت ورزش و جوانان، اعتاب مقدسه از جمله آستان حضرت معصومه(س) در عرصه یاری رسانی به مردم سی سخت ارایه شد؛ خبرگزاری شبستان نیز به عنوان رسانه رسمی ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور با راه اندازی پویش مسجد، کانون مهر علوی وارد میدان شد.
اما در ادامه فعالیت های مرتبط با جشنواره شده ام 9 ساله ارایه شد، این جشنواره از سوی آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س)، با مشارکت ستاد فهما، ستاد اقامه نماز، وزارت آموزش و پرورش و ویژه دخترانی است که به تازگی به سن تکلیف رسیدند، در این راستا بنا شد نهادها و دستگاه های حاضر به کارکنان خود اعلام کنند که اگر فرزندان دختری دارند که تازه به سن تکلیف رسیدند در این برنامه شرکت داشته باشند.
بخش دیگری از این جلسه اختصاص به آغاز برنامه های دهه کرامت داشت؛ بر این اساس بنا شد تا از هفته آینده جلسات دبیران کارگروه های ستاد بزرگداشت دهه کرامت آغاز شود، همچنین در این راستا کمیته محتوایی دهه کرامت نیز از سوی آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) فعالیت خود را آغاز می کند.
این گزارش می افزاید: با توجه به اینکه در شرایط شیوع کرونا قرار دادیم، بخش دیگری از این جلسه اختصاص به بررسی شرایط برگزاری فعالیت های دهه کرامت داشت که بر این اساس تصمیم بر آن شد تا فعالیت ها با فرض اینکه وضعیت کرونا به همین شکل باشد، اجتماعات محدودتر بوده و عموم برنامه ها در فضای مجازی و رسانه متبلور شود و از سوی دیگر از ظرفیت معنوی ماه مبارک رمضان به منظور آشنایی بیش از پیش آحاد مردم با سیره و سنت علی بن موسی الرضا(ع) استفاده شود.
استفاده از ظرفیت مجموعه های مختلف به ویژه مراکز مردمی در راستای تحقق شعار خدمت کریمانه به رسم اهل بیت از دیگر محورهایی بود که در این جلسه مطرح شد، همجنین با توجه به اینکه در این ایام عموما برنامه های سال 1400 تدوین می شود، بنا شد موضوع برنامه های مجموعه های مختلف در سال آینده بررسی شده و پیش بینی های لازم انجام شود؛ که در این راستا بنیاد امام رضا(ع) اعلام کرد که برنامه های این مجموعه بسته شده و منتظر برگزاری جلسات ستاد دهه کرامت هستند تا گزارشی از فعالیت هایی که برنامه ریزی کردند به اعضا ارائه کنند.
این گزارش می افزاید: در بخش دیگری از این جلسه یاد و خاطره شهید محسن جعفری از شهدای مدافع امنیت کشور که اخیرا در استان سیستان و بلوچستان به شهادت رسید گرامی داشته شد، آن شهید برادر نماینده حرم مطهر حضرت شاهچراغ(ع) در ستاد بزرگداشت دهه کرامت بود.
انتهای پیام
ارائه هنر کارت در راستای خدماتی است تا بسیاری از اشکالات هویتی هنرمندان تحت پوشش صندوق اعتباری هنر را مرتفع کند. اطلاعات کاملی از هنرمندان دریافت و با تبدیل کردن این کارت شناسایی به یک کارت بانکی شرایطی را به وجود می آورد که مجموعه ای از خدمات در برگیرنده امتیازات و ارزش افزوده هایی می شود که این کارت را به یک کارت باشگاهی تبدیل می کند.
این کارت دارای جیب هایی است که اعتباراتی نیز به آن تعلق می گیرد و دارای ویژگی هایی در حوزه خرید و فروش است که دارنده کارت می تواند از آن در حوزه های مختلف استفاده کند. اینها پول نیستند بلکه اعتباراتی است که می تواند شرایط مساعدی را برای خدمت رسانی خلق کند.
هنر کارت یک کارت چندمنظوره است که می تواند خدمات مختلفی را به هنرمندان و اصحاب فرهنگ و رسانه ارائه دهد. بسیاری از مجموعه های خدماتی کشور می توانند به آن مراجعه و شرایط خوبی را برای هنرمندان ایجاد کنند.
هنر کارت در آینده به عنوان یک نماد هویتی اصحاب فرهنگ و هنر در خارج از کشور نیز ثبت خواهد شد. در این زمینه رایزنی هایی نیز با وزارت امور خارجه صورت گرفته است و در آینده نزدیک این مهم نهایی خواهد شد.
با شیوع و همه گیری ویروس کرونا در کشور ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز از طریق صندوق اعتباری هنر تمامی خدمات و حمایت های مالی و هر نوع کمک به ویژه در نظر گرفتن تسهیلات در ایام کرونایی را از طریق این کارت به اعضای خود و اهالی فرهنگ و هنر و رسانه ارائه می دهد.
در اولین دوره این جشنواره 20 گروه حضور داشتند و خبری از چهره های آنچنانی نبود و پس از چهارسال و در سال 1368 دوره پنجم آن با طراحی آرم و نشانه و نماد و باعنوان پنجمین جشنواره موسیقی فجر برگزار شد و در هر دوره متناسب با تغییرات دولت، بخش هایی از این جشنواره حذف یا به آن اضافه می شدند. اما حکایت امسال متفاوت است. در سالی که جشنواره فیلم فجر با 16 فیلم و در ضعیف ترین کیفیتش برگزار شد و نمایشگاه کتاب هم به نمایشگاه مجازی تغییر کرد و کمتر کسی متوجه شد که جشنواره تئاتر هم در این روزها برگزار شده است، جشنواره موسیقی هم بدون اینکه از افراد و گروه های موسیقی در سطح گسترده حمایت شود و خلأ بیکاری آنها در سال 99 پر شود به کار خودش پایان داد و وزیر فرهنگ در توجیه برگزاری آن، تنها به شرایط جنگی کشور و برگزاری جشنواره ها در آن زمان استناد کرد و از تفاوت های این دو دوره تاریخی چیزی نگفت.
با اینکه خبرنگاران و اهالی فرهنگ همچنان منتظر انتشار گزارش مالی جشنواره موسیقی سال گذشته هستند، اما مهم تر از آن شاید انتشار گزارش مالی امسال باشد، جایی که مدیران هنری و فرهنگی کشور از یک طرف از نبود بودجه گلایه می کردند و از طرف دیگر نمی توانستند بی توجه به وسوسه سال آخر دولت شوند. ای کاش به سرعت و پس از اتمام جشنواره موسیقی، فهرستی از هزینه های این جشنواره منتشر شود تا مشخص شود که برگزاری این جشنواره بیشتر به نفع هنرمندان داخلی بوده یا خارجی یا مدیران و دست اندرکاران و بسترهای پخش قطعات و اجراها.
هزینه های جشنواره؟
ممکن است این تصور باشد که چون جشنواره در فضای مجازی برگزار می شود با کاهش هزینه ها مواجه شدیم. اما بخش اعظمی از هزینه های جشنواره مربوط به حمایت ها می شود که در این جشنواره نیز وجود داشته اند. نکته دیگر اینکه برای جشنواره سی وششم علاوه بر کمیته مالی مستقر در انجمن موسیقی، شورای برنامه ریزی هم در معاونت، هزینه های جشنواره را براساس برنامه ها بررسی کرده است. امسال هم گزارش مالی جشنواره در راستای شفاف سازی منتشر خواهد شد. اینها را محمداله یاری، در نشست خبری پیش از برگزاری جشنواره امسال گفت و نگفت که جنس این حمایت ها و گستردگی شان به چه شکل است و چقدر زمان می برد تا جزئیات این حمایت ها اعلام شود. نکته دیگر اینکه شما هم می توانید عبارت هزینه های جشنواره دوره سی وپنجم را سرچ کنید و ببینید آیا اصلا چنین گزارشی منتشر شده است یا خیر.
در سال 97 و برای دوره سی وچهارم، معاونت امور هنری وزارت ارشاد امروز گزارش مالی هشت جشنواره هنری آن سال را منتشر کرد که هزینه سی وچهارمین دوره جشنواره موسیقی فجر سه میلیارد و 269 میلیون و 800 هزار تومان گفته شده بود که شامل هزینه دبیرخانه جشنواره فجر 121 میلیون و 800 هزار تومان و کمک هزینه و دستمزد گروه های شرکت کننده جشنواره بخش موسیقی سنتی، پاپ، تلفیقی، نواحی و بخش ارکسترال گروه کر و بخش کلاسیک یک میلیارد و 199 میلیون و 800 هزار تومان بودند.
گزارش مالی سال گذشته را هنوز ندیده ایم اما می دانیم که بودجه کلی حوزه موسیقی برای سال 98، 49میلیارد و 650میلیون تومان بود که نسبت به سال قبلش 350 میلیون تومان افزایش اعتبار داشت. در این میان جدا از کمکی که به شرکت در جشنواره های موسیقی در داخل و خارج از کشور به مبلغ یک میلیارد و 200 میلیون تومان انجام شده و جشنواره موسیقی فجر نیز اصلی ترین جشن موسیقی داخلی بوده و طبیعتا مشمول آن شده، در ردیف حمایت از برگزاری جشنواره های موسیقی؛ باز هم بخشی از بودجه پنج میلیارد تومان دولت، به جشنواره موسیقی فجر کمک کرده است.
برای جشنواره موسیقی فجر در چند بخش به صورت خاص هزینه می شود که پرهزینه ترین بخش آن، کمک هزینه و دستمزد گروه های شرکت کننده جشنواره بخش موسیقی سنتی، پاپ، تلفیقی، نواحی و بخش ارکسترال گروه کر و بخش کلاسیک است که در سال گذشته نزدیک یک میلیارد و 199 میلیون و 800 هزار تومان اعلام شد. دومین بخشی که هر سال هزینه زیادی برای آن پرداخت می شود، اجاره سالن ها شامل تالار وحدت، تالار رودکی، برج آزادی، فرهنگسرای نیاوران و سالن ایرانیان است که بیش از 500 میلیون تومان برآورد شده است. برای روابط عمومی و تبلیغات محیطی شامل طراحی و چاپ اقلام تبلیغاتی، جلسات مطبوعاتی، بولتن و چاپ، تصویربرداری، سایت، لوح و تندیس، پژوهش، چاپ کتاب، اجاره و حمل ونقل سازها، بلیت فروشی و چکینگ بلیت، طراحی و تزئین صحنه، دکور، اجرا و نصب، درمجموع بیش از 700میلیون تومان برآورد شده است. همچنین هزینه کمک به گروه های بخش بین الملل جشنواره فجر، بیش از 150 میلیون تومان و حق الزحمه عوامل اجرایی، بیش از 400 میلیون تومان برآورد شده است.
حالا منتظر می مانیم تا گزارش شفاف مالی این دوره منتشر شود و بعد خوشحال خواهیم شد که خروجی این هزینه ها را نیز در کوتاه مدت ببینیم و دیگر شاهد مسافرکشی یا سازفروشی برخی از هنرمندان حوزه موسیقی نباشیم.
بازدیدکنندگان این دوره؛ کمتر از یک قسمت سریال ضعیف
یکی از اقدامات خوب این دوره انتشار روزانه تعداد بازدیدکنندگان اجراهای جشنواره بود هرچند با جزئیاتی همچون فراوانی جغرافیای بینندگان و سن آنها همراه نبود و تنها به عنوان یوزر شناخته می شدند. براساس آنچه از روابط عمومی این جشنواره منتشر شده است میزان بازدیدکنندگان کلی جشنواره در این 6 روز 46هزار و 322 نفر بوده که بالاترین میزانش مربوط به روز پنجم با 10 هزار و 913 نفر و پایین ترینش مربوط به روز اول با تعداد 3598 نفر بوده است. ارکستر ملی ایران با 5329 بازدیدکننده بیشترین تعداد بازدیدکننده را داشته و اجراهای خارجی عموما زیر دوهزار نفر بازدیدکننده داشته که باید مشخص شود صرف این هزینه با چه هدفی بوده است. درحالی مجموع تعداد بازدیدکنندگان اینترنتی این دوره از جشنواره زیر 50هزار نفر بوده که کافی است بدانیم بینندگان به صورت رایگان باید این اجراها را نگاه می کردند و قرار نبوده مبلغی پرداخت کنند. این رقم بیننده حتی کمتر از مخاطبان یک قسمت از سریال های ضعیف شبکه نمایش خانگی است که مخاطب باید برای تماشایشان هزینه هم پرداخت کند.
برگزیدگان جشنواره سی وششم
مراسم اختتامیه سی وششمین جشنواره موسیقی فجر عصر روز دوشنبه چهارم اسفندماه با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدمحمدمجتبی حسینی معاون هنری وزارت ارشاد، محمداله یاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد و کاندیداهای دریافت جایزه بخش های رقابتی این دوره از جشنواره بدون حضور تماشاگران در تالار وحدت تهران برگزار شد.
پس از پخش پیام های تصویری مدیران جشنواره نوبت به اعلام اسامی برگزیدگان بخش جایزه ترانه رسید که در این بخش احمد صدری، محمدعلی بهمنی، امیری اسفندقه و ناصر فیض جوایز را اهدا کردند. در این بخش، اهورا ایمان، کامران رسول زاده، علیرضا بدیع و زمان نورانی چهار برگزیده بخش ترانه این دوره از جشنواره بودند. پس از این بخش وزیر بهداشت صحبت کرد و بعد از آن نوبت به برگزیدگان بخش موسیقی و رسانه رسید. بخشی که جوایزش تفاوت بیشتری با سال گذشته نداشت و جوایز به رسانه های دولتی یا حامی دولت رسید. در بخش گفت وگوی مطبوعات نگار حسین خانی از روزنامه همشهری برای گفت وگویی با عنوان که از باد و باران نیابد گزند برگزیده شد و ندا سیجانی از روزنامه ایران برای گفت وگویی با عنوان مرا معلم عشق تو شاعری آموخت شایسته تقدیر شناخته شد.
در بخش خبرگزاری ها نیز علیرضا سعیدی از خبرگزاری مهر برای گفت وگویی با عنوان شغل هنرمند در وزارت کار ثبت می شود/ حاشیه های یک انتخابات صنفی برگزیده شد.
امیرحسین دولتشاهی از خبرگزاری ایرنا برای گفت وگویی با عنوان استاد مصطفی محبی زاده و یک سینه خاطره از موسیقی ایرانی در این بخش شایسته تقدیر شناخته شد.
در بخش خبرگزاری ها امیرحسین دولتشاهی از خبرگزاری ایرنا برای گزارشی با عنوان درباره فضل الله توکل برگزیده شد.
در بخش مطبوعات نیز صابر محمدی از روزنامه همشهری برای گزارشی با عنوان: تذکره دلتنگی برگزیده شد. مهدی فیضی صفت از روزنامه همدلی برای گزارشی با عنوان پرونده نافرجام در این بخش شایسته تقدیر شناخته شد.
سپهر سراجی از مجله هنرهای زیبا برای مقاله ای با عنوان بازشناسی ویژگی های مرکز موسیقی ایرانی به عنوان عناصر هویت ساز در این سنت برگزیده شد و از محمد خلیلیان از مجله هنر موسیقی برای مقاله ای با عنوان جامعه شناسی موسیقی تقدیر شد.
در بخش روزنامه محمود توسلیان از روزنامه اعتماد برای یادداشتی با عنوان: شجریان، گوی بیان شایسته تقدیر شناخته شد.
در بخش نگاه ویژه نیره خادمی از روزنامه شهروند برای گفت وگویی با عنوان اندوه دل نگفتم الا یک از هزاران شایسته تقدیر شناخته شد. در این بخش محمدرضا مقدم از روزنامه ولایت قزوین هم برای گفت وگویی با عنوان: اجرای سرود در محضر امام(ره) را نقطه عطفی در زندگی می دانم تقدیر شد.
بهرام نوری از رادیو گیلان برای برنامه ای با عنوان: گیله بوخا، درباره موسیقی طالش برگزیده شد. در این بخش هانیه پیرامی از رادیو خراسان جنوبی برای برنامه ای با عنوان: سرکوه بلند برگزیده شد و مسعود خسروی از رادیو خراسان جنوبی برای برنامه ای با عنوان: چکه شایسته تقدیر شناخته شد. مریم تکافی از خبرگزاری صداوسیمای مشهد برای گزارشی با عنوان: سرزمین نواها و مرضیه رحیمی از رادیو مشهد برای گزارشی با عنوان: دست ها می بینند شایسته تقدیر شناخته شدند. در بخش نگاه ویژه هیات داوران هم زهرا صادق زاده از رادیو خراسان رضوی برای گزارشی با عنوان: صدایی از دل تاریخ درباره استاد ابراهیم شریف زاده و وحید خانه ساز از خبرگزاری ایلنا برای گفت وگویی با عنوان: بانوی بلوچی که بدون دندان هنوز قادر به خواندن است برگزیده شدند. هیات داوران در بخش تیتر هیچ برگزیده ای معرفی نکرد.
بخش جذاب این دوره جایزه باربد بود که خیلی ها منتظر بودند تا ببینند چه تغییر رویه ای در نحوه گزینش برندگان وجود داشت. انگار سال آخر دولت بودن، حالی برای تغییر نمی گذارد و بیشتر مدیران، سعی می کنند این دوران را بگذرانند.
برگزیدگان بخش رقابتی سی وششمین جشنواره موسیقی فجر(جایزه باربد) به ترتیب ذیل معرفی شدند:
آهنگسازی موسیقی کلاسیک
نامزدهای دریافت جایزه: مهران بدخشان(انگاره ها)، رضا کهریزی(از او)، علیرضا مشایخی(مدال 2015) و کاوه میرحسینی(اشراق).
در این بخش دیپلم افتخار به مهران بدخشان برای آلبوم انگاره ها رسید و جایزه باربد را کاوه میرحسینی برای آلبوم اشراق از آن خود کرد.
اجرای موسیقی نواحی
نامزدهای دریافت جایزه: عماد توحیدی و حسین نظری(ترانه های کبود)، محمد سلم آبادی(آوای صحرا)، حمزه مقدم(حمزه سیاه) و جمشید نیکوزاد(بی گمون).
در این بخش محمد سلم آبادی برای آلبوم آوای صحرا دیپلم افتخار گرفت. جایزه باربد در این بخش به حمزه مقدم برای آلبوم حمزه سیاه اهدا شد.
خوانندگی موسیقی نواحی
نامزدهای دریافت جایزه: ابوالحسن خوشرو(طالبا و موسیقی حماسی مازندران)، نورمحمد درپور(دردانه)، محی الدین شعبانی(دریاب و دریاب) و پرویز نزاکتی (ونوشه).
دیپلم افتخار این بخش به زنده یاد نورمحمد درپور برای دردانه اهدا شد و جایزه باربد به زنده یاد ابوالحسن خوشرو برای آلبوم موسیقی مازندران اهدا شد.
اجرای موسیقی دستگاهی بی کلام
نامزدهای دریافت جایزه: سیامک جهانگیری(در رگ تاک)، حمیدرضا خبازی(واپسین فردا)، هوشمند عبادی(نایی) و بهاره فیاضی(افرا).
در این بخش بهاره فیاضی برای آلبوم افرا دیپلم افتخار گرفت و جایزه باربد به هوشمند عبادی برای آلبوم نایی اهدا شد.
آهنگسازی دستگاهی باکلام
نامزدهای دریافت جایزه: سیامک جهانگیری(من همان نای ام)، احسان عبایی(از سراسر بگذشته)، بهمن فریادرس(پرواز و آواز) و هومن مهدویان(باغ بی باران).
در این بخش سیامک جهانگیری برای آلبوم من همان نای ام دیپلم افتخار گرفت و جایزه باربد را بهمن فریادرس برای آلبوم پرواز و آواز دریافت کرد.
خوانندگی موسیقی دستگاهی
نامزدهای دریافت جایزه: مهدی امامی(من همان نای ام)، وحید تاج(پرواز و آواز)، مجتبی عسگری(عشیران) و حسین علیشاپور(چقدر ز خویش دورم).
در این بخش مهدی امامی برای آلبوم من همان نای ام موفق به دریافت دیپلم افتخار شد و مجتبی عسگری برای آلبوم عشیران جایزه باربد را از آن خود کرد.
آهنگسازی و اجرای بخش پاپ و تلفیقی بی کلام
نامزدهای دریافت جایزه: هومن شیرعلی(تنیده در صدا)، سعید غریب و شهرام مویدی(ناگفته های یک رویا)، مصطفی قناعت(کبوترخانه) و آرش هژیرآزاد(تهران، مریخ).
در این بخش دیپلم افتخار به هومن شیرعلی برای آلبوم تنیده در صدا اهدا شد و جایزه باربد را مصطفی قناعت برای آلبوم کبوترخانه از آن خود کرد.
آهنگسازی بخش پاپ و تلفیقی باکلام
نامزدهای دریافت جایزه: صادق تسبیحی و امید نعمتی(حرمان)، داماهی(در من برو شکار)، نیما رمضان و امیر بال افشان(بالزن) و پویا کلاهی(طاووس پربسته).
در این بخش از گروه بمرانی برای آلبوم 1340 تقدیر شد. دیپلم افتخار به پویا کلاهی برای آلبوم طاووس پربسته رسید و جایزه باربد را گروه داماهی با آلبوم در من برو شکار از آن خود کرد.
خوانندگی بخش پاپ و تلفیقی
نامزدهای دریافت جایزه: امیر بال افشان(بالزن)، پویا کلاهی(طاووس پربسته)، رضا کولغانی(در من برو شکار) و امید نعمتی(حرمان).
در این بخش دیپلم افتخار به رضا کولغانی برای آلبوم در من برو شکار تعلق گرفت و جایزه باربد را پویا کلاهی برای آلبوم طاووس پربسته از آن خود کرد.
آهنگسازی بخش معاصر و ارکسترال ایرانی بی کلام
نامزدهای دریافت جایزه: پویا باباعلی(دوردست ها)، بهزاد عبدی(سوئیت برای قانون وارکستر زهی) و رضا والی (سرنا).
در این بخش دیپلم افتخار به پویا باباعلی برای آلبوم دوردست ها اهدا شد و جایزه باربد را رضا والی برای آلبوم سرنا دریافت کرد.
آهنگسازی بخش معاصر و ارکسترال باکلام
نامزدهای دریافت جایزه: امیر پورخلجی(عاشق کیست)، حامد حافظی و حسین فاضل(از برگ ها)، سلمان سالک و عباس آزاد(گوهر جان) و سیاوش ولی پور(سرود مرد سرگردان).
دیپلم افتخار این بخش به سیاوش ولی پور برای آلبوم سرود مرد سرگردان اهدا شد و جایزه باربد را امیر پورخلجی برای آلبوم عاشق کیست از آن خود کرد.
خوانندگی بخش معاصر و ارکسترال ایرانی
نامزدهای دریافت جایزه: پوریا اخواص(سرود مرد سرگردان)، وحید تاج(از برگ ها) و مهدی نظری(آسوده خاطر).
در این بخش دیپلم افتخار به پوریا اخواص برای آلبوم سرود مرد سرگردان اهدا شد و جایزه باربد به وحید تاج برای آلبوم از برگ ها رسید.
ناشر
نامزدهای دریافت جایزه: تلسک(ارژنگ)، خانه هنر خرد(علی صمدپور)، ماهور(محمد موسوی) و نسیم مهرآوا(محمد غلامی).
در این بخش علی صمدپور از نشر خانه هنر خرد دیپلم افتخار و محمد موسوی از نشر ماهور جایزه باربد را از ستاد جشنواره دریافت کردند.
این دوره از جشنواره هم به پایان رسید اما با هر متر و معیاری شبیه به هیچ جشنواره ای نبود و حتی از دوره های قبلی خودش هم ضعیف تر بود و برگزیدگان باربد هم نشان دادند که بیشتر به خشنودی همگان علاقه مندند تا بهبود وضعیت آشفته موسیقی ایران و مشخصا پاپ. کاش برای اهالی موسیقی مشخص می شد که فرق حضور حسن ریاحی به عنوان دبیر با سال گذشته که شاهین فرهت دبیر بود در چه چیزهایی بود. این یک جشنواره نبود، بیشتر یک دورهمی بود برای رفع مسئولیت.
در اولین دوره این جشنواره 20 گروه حضور داشتند و خبری از چهره های آنچنانی نبود و پس از چهارسال و در سال 1368 دوره پنجم آن با طراحی آرم و نشانه و نماد و باعنوان پنجمین جشنواره موسیقی فجر برگزار شد و در هر دوره متناسب با تغییرات دولت، بخش هایی از این جشنواره حذف یا به آن اضافه می شدند. اما حکایت امسال متفاوت است. در سالی که جشنواره فیلم فجر با 16 فیلم و در ضعیف ترین کیفیتش برگزار شد و نمایشگاه کتاب هم به نمایشگاه مجازی تغییر کرد و کمتر کسی متوجه شد که جشنواره تئاتر هم در این روزها برگزار شده است، جشنواره موسیقی هم بدون اینکه از افراد و گروه های موسیقی در سطح گسترده حمایت شود و خلأ بیکاری آنها در سال 99 پر شود به کار خودش پایان داد و وزیر فرهنگ در توجیه برگزاری آن، تنها به شرایط جنگی کشور و برگزاری جشنواره ها در آن زمان استناد کرد و از تفاوت های این دو دوره تاریخی چیزی نگفت.
با اینکه خبرنگاران و اهالی فرهنگ همچنان منتظر انتشار گزارش مالی جشنواره موسیقی سال گذشته هستند، اما مهم تر از آن شاید انتشار گزارش مالی امسال باشد، جایی که مدیران هنری و فرهنگی کشور از یک طرف از نبود بودجه گلایه می کردند و از طرف دیگر نمی توانستند بی توجه به وسوسه سال آخر دولت شوند. ای کاش به سرعت و پس از اتمام جشنواره موسیقی، فهرستی از هزینه های این جشنواره منتشر شود تا مشخص شود که برگزاری این جشنواره بیشتر به نفع هنرمندان داخلی بوده یا خارجی یا مدیران و دست اندرکاران و بسترهای پخش قطعات و اجراها.
هزینه های جشنواره؟
ممکن است این تصور باشد که چون جشنواره در فضای مجازی برگزار می شود با کاهش هزینه ها مواجه شدیم. اما بخش اعظمی از هزینه های جشنواره مربوط به حمایت ها می شود که در این جشنواره نیز وجود داشته اند. نکته دیگر اینکه برای جشنواره سی وششم علاوه بر کمیته مالی مستقر در انجمن موسیقی، شورای برنامه ریزی هم در معاونت، هزینه های جشنواره را براساس برنامه ها بررسی کرده است. امسال هم گزارش مالی جشنواره در راستای شفاف سازی منتشر خواهد شد. اینها را محمداله یاری، در نشست خبری پیش از برگزاری جشنواره امسال گفت و نگفت که جنس این حمایت ها و گستردگی شان به چه شکل است و چقدر زمان می برد تا جزئیات این حمایت ها اعلام شود. نکته دیگر اینکه شما هم می توانید عبارت هزینه های جشنواره دوره سی وپنجم را سرچ کنید و ببینید آیا اصلا چنین گزارشی منتشر شده است یا خیر.
در سال 97 و برای دوره سی وچهارم، معاونت امور هنری وزارت ارشاد امروز گزارش مالی هشت جشنواره هنری آن سال را منتشر کرد که هزینه سی وچهارمین دوره جشنواره موسیقی فجر سه میلیارد و 269 میلیون و 800 هزار تومان گفته شده بود که شامل هزینه دبیرخانه جشنواره فجر 121 میلیون و 800 هزار تومان و کمک هزینه و دستمزد گروه های شرکت کننده جشنواره بخش موسیقی سنتی، پاپ، تلفیقی، نواحی و بخش ارکسترال گروه کر و بخش کلاسیک یک میلیارد و 199 میلیون و 800 هزار تومان بودند.
گزارش مالی سال گذشته را هنوز ندیده ایم اما می دانیم که بودجه کلی حوزه موسیقی برای سال 98، 49میلیارد و 650میلیون تومان بود که نسبت به سال قبلش 350 میلیون تومان افزایش اعتبار داشت. در این میان جدا از کمکی که به شرکت در جشنواره های موسیقی در داخل و خارج از کشور به مبلغ یک میلیارد و 200 میلیون تومان انجام شده و جشنواره موسیقی فجر نیز اصلی ترین جشن موسیقی داخلی بوده و طبیعتا مشمول آن شده، در ردیف حمایت از برگزاری جشنواره های موسیقی؛ باز هم بخشی از بودجه پنج میلیارد تومان دولت، به جشنواره موسیقی فجر کمک کرده است.
برای جشنواره موسیقی فجر در چند بخش به صورت خاص هزینه می شود که پرهزینه ترین بخش آن، کمک هزینه و دستمزد گروه های شرکت کننده جشنواره بخش موسیقی سنتی، پاپ، تلفیقی، نواحی و بخش ارکسترال گروه کر و بخش کلاسیک است که در سال گذشته نزدیک یک میلیارد و 199 میلیون و 800 هزار تومان اعلام شد. دومین بخشی که هر سال هزینه زیادی برای آن پرداخت می شود، اجاره سالن ها شامل تالار وحدت، تالار رودکی، برج آزادی، فرهنگسرای نیاوران و سالن ایرانیان است که بیش از 500 میلیون تومان برآورد شده است. برای روابط عمومی و تبلیغات محیطی شامل طراحی و چاپ اقلام تبلیغاتی، جلسات مطبوعاتی، بولتن و چاپ، تصویربرداری، سایت، لوح و تندیس، پژوهش، چاپ کتاب، اجاره و حمل ونقل سازها، بلیت فروشی و چکینگ بلیت، طراحی و تزئین صحنه، دکور، اجرا و نصب، درمجموع بیش از 700میلیون تومان برآورد شده است. همچنین هزینه کمک به گروه های بخش بین الملل جشنواره فجر، بیش از 150 میلیون تومان و حق الزحمه عوامل اجرایی، بیش از 400 میلیون تومان برآورد شده است.
حالا منتظر می مانیم تا گزارش شفاف مالی این دوره منتشر شود و بعد خوشحال خواهیم شد که خروجی این هزینه ها را نیز در کوتاه مدت ببینیم و دیگر شاهد مسافرکشی یا سازفروشی برخی از هنرمندان حوزه موسیقی نباشیم.
بازدیدکنندگان این دوره؛ کمتر از یک قسمت سریال ضعیف
یکی از اقدامات خوب این دوره انتشار روزانه تعداد بازدیدکنندگان اجراهای جشنواره بود هرچند با جزئیاتی همچون فراوانی جغرافیای بینندگان و سن آنها همراه نبود و تنها به عنوان یوزر شناخته می شدند. براساس آنچه از روابط عمومی این جشنواره منتشر شده است میزان بازدیدکنندگان کلی جشنواره در این 6 روز 46هزار و 322 نفر بوده که بالاترین میزانش مربوط به روز پنجم با 10 هزار و 913 نفر و پایین ترینش مربوط به روز اول با تعداد 3598 نفر بوده است. ارکستر ملی ایران با 5329 بازدیدکننده بیشترین تعداد بازدیدکننده را داشته و اجراهای خارجی عموما زیر دوهزار نفر بازدیدکننده داشته که باید مشخص شود صرف این هزینه با چه هدفی بوده است. درحالی مجموع تعداد بازدیدکنندگان اینترنتی این دوره از جشنواره زیر 50هزار نفر بوده که کافی است بدانیم بینندگان به صورت رایگان باید این اجراها را نگاه می کردند و قرار نبوده مبلغی پرداخت کنند. این رقم بیننده حتی کمتر از مخاطبان یک قسمت از سریال های ضعیف شبکه نمایش خانگی است که مخاطب باید برای تماشایشان هزینه هم پرداخت کند.
برگزیدگان جشنواره سی وششم
مراسم اختتامیه سی وششمین جشنواره موسیقی فجر عصر روز دوشنبه چهارم اسفندماه با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدمحمدمجتبی حسینی معاون هنری وزارت ارشاد، محمد اله یاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد و کاندیداهای دریافت جایزه بخش های رقابتی این دوره از جشنواره بدون حضور تماشاگران در تالار وحدت تهران برگزار شد.
پس از پخش پیام های تصویری مدیران جشنواره نوبت به اعلام اسامی برگزیدگان بخش جایزه ترانه رسید که در این بخش احمد صدری، محمدعلی بهمنی، امیری اسفندقه و ناصر فیض جوایز را اهدا کردند. در این بخش، اهورا ایمان، کامران رسول زاده، علیرضا بدیع و زمان نورانی چهار برگزیده بخش ترانه این دوره از جشنواره بودند. پس از این بخش وزیر بهداشت صحبت کرد و بعد از آن نوبت به برگزیدگان بخش موسیقی و رسانه رسید. بخشی که جوایزش تفاوت بیشتری با سال گذشته نداشت و جوایز به رسانه های دولتی یا حامی دولت رسید. در بخش گفت وگوی مطبوعات نگار حسین خانی از روزنامه همشهری برای گفت وگویی با عنوان که از باد و باران نیابد گزند برگزیده شد و ندا سیجانی از روزنامه ایران برای گفت وگویی با عنوان مرا معلم عشق تو شاعری آموخت شایسته تقدیر شناخته شد.
در بخش خبرگزاری ها نیز علیرضا سعیدی از خبرگزاری مهر برای گفت وگویی با عنوان شغل هنرمند در وزارت کار ثبت می شود/ حاشیه های یک انتخابات صنفی برگزیده شد.
امیرحسین دولتشاهی از خبرگزاری ایرنا برای گفت وگویی با عنوان استاد مصطفی محبی زاده و یک سینه خاطره از موسیقی ایرانی در این بخش شایسته تقدیر شناخته شد.
در بخش خبرگزاری ها امیرحسین دولتشاهی از خبرگزاری ایرنا برای گزارشی با عنوان درباره فضل الله توکل برگزیده شد.
در بخش مطبوعات نیز صابر محمدی از روزنامه همشهری برای گزارشی با عنوان: تذکره دلتنگی برگزیده شد. مهدی فیضی صفت از روزنامه همدلی برای گزارشی با عنوان پرونده نافرجام در این بخش شایسته تقدیر شناخته شد.
سپهر سراجی از مجله هنرهای زیبا برای مقاله ای با عنوان بازشناسی ویژگی های مرکز موسیقی ایرانی به عنوان عناصر هویت ساز در این سنت برگزیده شد و از محمد خلیلیان از مجله هنر موسیقی برای مقاله ای با عنوان جامعه شناسی موسیقی تقدیر شد.
در بخش روزنامه محمود توسلیان از روزنامه اعتماد برای یادداشتی با عنوان: شجریان، گوی بیان شایسته تقدیر شناخته شد.
در بخش نگاه ویژه نیره خادمی از روزنامه شهروند برای گفت وگویی با عنوان اندوه دل نگفتم الا یک از هزاران شایسته تقدیر شناخته شد. در این بخش محمدرضا مقدم از روزنامه ولایت قزوین هم برای گفت وگویی با عنوان: اجرای سرود در محضر امام(ره) را نقطه عطفی در زندگی می دانم تقدیر شد.
بهرام نوری از رادیو گیلان برای برنامه ای با عنوان: گیله بوخا، درباره موسیقی طالش برگزیده شد. در این بخش هانیه پیرامی از رادیو خراسان جنوبی برای برنامه ای با عنوان: سرکوه بلند برگزیده شد و مسعود خسروی از رادیو خراسان جنوبی برای برنامه ای با عنوان: چکه شایسته تقدیر شناخته شد. مریم تکافی از خبرگزاری صداوسیمای مشهد برای گزارشی با عنوان: سرزمین نواها و مرضیه رحیمی از رادیو مشهد برای گزارشی با عنوان: دست ها می بینند شایسته تقدیر شناخته شدند. در بخش نگاه ویژه هیات داوران هم زهرا صادق زاده از رادیو خراسان رضوی برای گزارشی با عنوان: صدایی از دل تاریخ درباره استاد ابراهیم شریف زاده و وحید خانه ساز از خبرگزاری ایلنا برای گفت وگویی با عنوان: بانوی بلوچی که بدون دندان هنوز قادر به خواندن است برگزیده شدند. هیات داوران در بخش تیتر هیچ برگزیده ای معرفی نکرد.
بخش جذاب این دوره جایزه باربد بود که خیلی ها منتظر بودند تا ببینند چه تغییر رویه ای در نحوه گزینش برندگان وجود داشت. انگار سال آخر دولت بودن، حالی برای تغییر نمی گذارد و بیشتر مدیران، سعی می کنند این دوران را بگذرانند.
برگزیدگان بخش رقابتی سی وششمین جشنواره موسیقی فجر(جایزه باربد) به ترتیب ذیل معرفی شدند:
آهنگسازی موسیقی کلاسیک
نامزدهای دریافت جایزه: مهران بدخشان(انگاره ها)، رضا کهریزی(از او)، علیرضا مشایخی(مدال 2015) و کاوه میرحسینی(اشراق).
در این بخش دیپلم افتخار به مهران بدخشان برای آلبوم انگاره ها رسید و جایزه باربد را کاوه میرحسینی برای آلبوم اشراق از آن خود کرد.
اجرای موسیقی نواحی
نامزدهای دریافت جایزه: عماد توحیدی و حسین نظری(ترانه های کبود)، محمد سلم آبادی(آوای صحرا)، حمزه مقدم(حمزه سیاه) و جمشید نیکوزاد(بی گمون).
در این بخش محمد سلم آبادی برای آلبوم آوای صحرا دیپلم افتخار گرفت. جایزه باربد در این بخش به حمزه مقدم برای آلبوم حمزه سیاه اهدا شد.
خوانندگی موسیقی نواحی
نامزدهای دریافت جایزه: ابوالحسن خوشرو(طالبا و موسیقی حماسی مازندران)، نورمحمد درپور(دردانه)، محی الدین شعبانی(دریاب و دریاب) و پرویز نزاکتی (ونوشه).
دیپلم افتخار این بخش به زنده یاد نورمحمد درپور برای دردانه اهدا شد و جایزه باربد به زنده یاد ابوالحسن خوشرو برای آلبوم موسیقی مازندران اهدا شد.
اجرای موسیقی دستگاهی بی کلام
نامزدهای دریافت جایزه: سیامک جهانگیری(در رگ تاک)، حمیدرضا خبازی(واپسین فردا)، هوشمند عبادی(نایی) و بهاره فیاضی(افرا).
در این بخش بهاره فیاضی برای آلبوم افرا دیپلم افتخار گرفت و جایزه باربد به هوشمند عبادی برای آلبوم نایی اهدا شد.
آهنگسازی دستگاهی باکلام
نامزدهای دریافت جایزه: سیامک جهانگیری(من همان نای ام)، احسان عبایی(از سراسر بگذشته)، بهمن فریادرس(پرواز و آواز) و هومن مهدویان(باغ بی باران).
در این بخش سیامک جهانگیری برای آلبوم من همان نای ام دیپلم افتخار گرفت و جایزه باربد را بهمن فریادرس برای آلبوم پرواز و آواز دریافت کرد.
خوانندگی موسیقی دستگاهی
نامزدهای دریافت جایزه: مهدی امامی(من همان نای ام)، وحید تاج(پرواز و آواز)، مجتبی عسگری(عشیران) و حسین علیشاپور(چقدر ز خویش دورم).
در این بخش مهدی امامی برای آلبوم من همان نای ام موفق به دریافت دیپلم افتخار شد و مجتبی عسگری برای آلبوم عشیران جایزه باربد را از آن خود کرد.
آهنگسازی و اجرای بخش پاپ و تلفیقی بی کلام
نامزدهای دریافت جایزه: هومن شیرعلی(تنیده در صدا)، سعید غریب و شهرام مویدی(ناگفته های یک رویا)، مصطفی قناعت(کبوترخانه) و آرش هژیرآزاد(تهران، مریخ).
در این بخش دیپلم افتخار به هومن شیرعلی برای آلبوم تنیده در صدا اهدا شد و جایزه باربد را مصطفی قناعت برای آلبوم کبوترخانه از آن خود کرد.
آهنگسازی بخش پاپ و تلفیقی باکلام
نامزدهای دریافت جایزه: صادق تسبیحی و امید نعمتی(حرمان)، داماهی(در من برو شکار)، نیما رمضان و امیر بال افشان(بالزن) و پویا کلاهی(طاووس پربسته).
در این بخش از گروه بمرانی برای آلبوم 1340 تقدیر شد. دیپلم افتخار به پویا کلاهی برای آلبوم طاووس پربسته رسید و جایزه باربد را گروه داماهی با آلبوم در من برو شکار از آن خود کرد.
خوانندگی بخش پاپ و تلفیقی
نامزدهای دریافت جایزه: امیر بال افشان(بالزن)، پویا کلاهی(طاووس پربسته)، رضا کولغانی(در من برو شکار) و امید نعمتی(حرمان).
در این بخش دیپلم افتخار به رضا کولغانی برای آلبوم در من برو شکار تعلق گرفت و جایزه باربد را پویا کلاهی برای آلبوم طاووس پربسته از آن خود کرد.
آهنگسازی بخش معاصر و ارکسترال ایرانی بی کلام
نامزدهای دریافت جایزه: پویا باباعلی(دوردست ها)، بهزاد عبدی(سوئیت برای قانون وارکستر زهی) و رضا والی (سرنا).
در این بخش دیپلم افتخار به پویا باباعلی برای آلبوم دوردست ها اهدا شد و جایزه باربد را رضا والی برای آلبوم سرنا دریافت کرد.
آهنگسازی بخش معاصر و ارکسترال باکلام
نامزدهای دریافت جایزه: امیر پورخلجی(عاشق کیست)، حامد حافظی و حسین فاضل(از برگ ها)، سلمان سالک و عباس آزاد(گوهر جان) و سیاوش ولی پور(سرود مرد سرگردان).
دیپلم افتخار این بخش به سیاوش ولی پور برای آلبوم سرود مرد سرگردان اهدا شد و جایزه باربد را امیر پورخلجی برای آلبوم عاشق کیست از آن خود کرد.
خوانندگی بخش معاصر و ارکسترال ایرانی
نامزدهای دریافت جایزه: پوریا اخواص(سرود مرد سرگردان)، وحید تاج(از برگ ها) و مهدی نظری(آسوده خاطر).
در این بخش دیپلم افتخار به پوریا اخواص برای آلبوم سرود مرد سرگردان اهدا شد و جایزه باربد به وحید تاج برای آلبوم از برگ ها رسید.
ناشر
نامزدهای دریافت جایزه: تلسک(ارژنگ)، خانه هنر خرد(علی صمدپور)، ماهور(محمد موسوی) و نسیم مهرآوا(محمد غلامی).
در این بخش علی صمدپور از نشر خانه هنر خرد دیپلم افتخار و محمد موسوی از نشر ماهور جایزه باربد را از ستاد جشنواره دریافت کردند.
این دوره از جشنواره هم به پایان رسید اما با هر متر و معیاری شبیه به هیچ جشنواره ای نبود و حتی از دوره های قبلی خودش هم ضعیف تر بود و برگزیدگان باربد هم نشان دادند که بیشتر به خشنودی همگان علاقه مندند تا بهبود وضعیت آشفته موسیقی ایران و مشخصا پاپ. کاش برای اهالی موسیقی مشخص می شد که فرق حضور حسن ریاحی به عنوان دبیر با سال گذشته که شاهین فرهت دبیر بود در چه چیزهایی بود. این یک جشنواره نبود، بیشتر یک دورهمی بود برای رفع مسئولیت.
خشایار اعتمادی جزو اولین هنرمندانی است که در سال های پس از انقلاب برای تداوم و ماندگاری موسیقی پاپ تلاش کرد و خواننده اولین آلبوم پاپ پس از انقلاب است. او موسیقی را از کودکی با فراگیری ساز پیانو آغاز کرده و از 15 سالگی به فعالیت جدی پرداخت و چند سال بعد با خواندن ترانه بارون سروده احمد شاملو به شهرت رسید. او سپس علاوه بر همکاری مشترک با برخی خوانندگان در چند آلبوم، طی همکاری با ترانه سرایان و آهنگسازان مطرح، آلبوم های لیلا ، دلشوره ، یادته ، خاتون ، مثل هیچکس ، طعنه ، عاشقی هرکی هرکی شد ، خدا تورو ببخشه ، باید به تو برگردم ، تو محکومی به برگشتن و تعدادی تک آهنگ را تولید و ارائه کرد.
اعتمادی سال گذشته به دلیل اعتراض به وضعیت فعلی موسیقی پاپ که عاری از کیفیت است و به دلیل انتقاد از عدم وجود فضای مناسب و وجود نگاه صرفا تجاری به موسیقی، با ارائه یادداشتی از عرصه موسیقی خداحافظی کرد.
او در همان مقطع، طی گفتگو با ایلنا درباره این تصمیم گفت: من نزدیک به سه دهه پیش با تصور دیگری وارد عرصه حرفه ای شدم. در آن مقطع نگاهم به موسیقی با محوریت فرهنگ بود و هنوز به آن نگاه و منظر معتقدم. بهتر اینکه بگویم در دهه هفتاد با نگاهی فرهنگی و نه صرفا هنری پا به عرصه موسیقی گذاشتم. در آن سال ها به این نیت پا به میدان گذاشتم که با موسیقی اصطلاحا عاشقی کنم نه کاسبی. به همین دلیل شاید آنچه که به لحاظ معنویات و مادیات در موسیقی هزینه کرده ام بسیار زیاد بوده است. طی سال ها و دهه های گذشته اگر همکارانم با حمایت تهیه کننده به تولید اثر پرداخته اند من این کار را نکرده ام و آثارم هیچ گاه تهیه کننده نداشته و با هزینه خودم تولید شده اند. ده آلبوم در کارنامه دارم که تهیه کننده همه آن ها خودم بوده ام. رویه به گونه ای بوده که خودم آثارم را ساخته ام و سپس آن ها را به جریان پخش سپرده ام و پخش کننده ها نیز هر طور که خواسته اند با خشایار اعتمادی رفتار کرده اند.
او یک سال پس از خداحافظی اش از موسیقی نیز با ایلنا گفتگو کرد.
لشگری سایبری فکاهی، پوپولیسم و لمپن پرور امور را در اختیار گرفته است
او در ابتدای صحبت هایش گفت: به نظرم امکانات موسیقی حال حاضر ما در دست افرادی است که آن را هدایت شده پیش برده اند، و اینگونه است که لشگری سایبری فکاهی، پوپولیسم و لمپن پرور همه امور را در اختیار گرفته است. همه چیز مشهود است و این افراد به صورت هدایت شده سطح فکر و شعور مخاطبان و مردم را تنزل می دهند.
اعتمادی افزود: به نظرم از ابتدا قرار بوده موسیقی فاخر و فکر شده را با موسیقی نازل بزنند و تخریب کنند و اتفاقا موفق هم بوده اند. این نفوذ اختاپوسی بوده است.
او در ادامه توضیح داد: آن هایی که امور را در دست دارند، دیدند چاره ای جز اشاعه آثار نازل ندارند و ما از آن خط فکری که در ابتدا وجود داشت و به این روند کمک می کرد، غافل بودیم. ما از این موضوع غافل بودیم که افرادی که به ظاهر حامی موسیقی هستند، هدفشان این است که با موسیقی را با موسیقی بزنند. عده ای گفته بودند نگران نباشید ما باید این مجوز را به خاطر شرایط و اقتضا و نیاز جامعه صادر می کنیم، اما بعد می توانیم آن را جمع کنیم. و این کار را هم کردند.
این خواننده با تاکید بر اینکه برخی رسانه ها نیز از خط فکری غلط به دلیل اجبار یا تمایل خودشان تبعیت کرده اند، گفت: شما تصور کنید کارتان مثلا تا ده سال پیش تخصصی بوده است. زمانی که این تخصص به دست افرادی می افتد که نه خط و ربط دارند و نه فکر دارند و نه می دانند چه چیزی را می خواهند اشاعه دهند. یک زمانی جدا از اینکه یک ژورنالیست خودش خط مشی داشت منتقد و مشوق بود یا می دانست به دنبال چه چیزی است. او بر مبنای علم و دانشش اثر یا آثاری را پرزنت می کرد یا منتقد آن می شد و حال می توان گفت در برخی موارد اینگونه نیست.
ردپای رویه و خط فکری غلط در بخشی از عملکردهای مدیریتی دیده می شود
اعتمادی با اشاره به اینکه آن هایی که امور را در دست دارند، می دانند چه کاری انجام می دهند، اذعان داشت: رد پای این رویه و خط فکری غلط را لااقل در بخشی از عملکردهای مدیریتی می بینید. آنچه که به عنوان موسیقی پاپ به گوش مردم می رسد را اسباب بازی نام نهاده ام و غیر از این هم نیست.
این خواننده عرصه پاپ در پاسخ به این سوال که فضای مجازی تا چه حد در گسترش آثار سطحی موثر بوده، گفت: همه جای دنیا فضای مجازی وجود دارد و مورد توجه است. این مقوله حتی در کشورهای دیگر پیش از ایران مورد توجه بوده و بهره برداری از آن قوی تر و جدی تر است. موضوع این است که ما امکانات اینترنت و فضای مجازی را در نازل ترین سطح ممکن مورد استفاده قرار می دهیم.
از خداحافظی با موسیقی پشیمان نیستم
اعتمادی در پاسخ به این سوال که آیا تصمیمش در رابطه بازگشتش به فضای موسیقی تغییر کرده یا خیر، گفت: سال گذشته از موسیقی خداحافظی کرده ام و به هیچ وجه از این تصمیم پشیمان نیستم و قصد بازگشت دوباره ندارم. گاه عزت آدم در گرو این است جایی نباشد که در شأنش نیست.
او در ادامه توضیح داد: من سال های سال برای اینکه اشعار و آثارم محتوا داشته باشند، زحمت کشیده ام و برای وجود موسیقی ارکسترال در ساختار آثارم تلاش کرده ام و سعی ام این بوده قواعد موسیقی کلاسیک در آثارم دیده شود. برای رسیدن به این اهداف در نوع سازبندی هایم نیز دقت کرده ام. اما می دیدم هر کاری می کنم، نمی گذارند آثارم شنیده شود و اگر هم شنیده شود ذهن ها آنقدر مسموم است که درک نمی شوند. حال حساب کنید تمام این اینها هم هزینه زمانی دارد و هم مالی.
اگر مردم حق خود را مطالبه نکنند، اتفاق مثبتی رخ نمی دهد
وی در ادامه، ضمن اشاره به انزوا و کناره گیری موزیسین های نسل های گذشته و عدم تولید آثار با کیفیت در دو دهه اخیر، گفت: در اینباره از مردم و مخاطبان گلایه مند هستم؛ زیرا آدم ها باید خواسته هایشان را مطالبه کند. بگذارید مثالی بزنم. آنقدر اجناس چینی یا داخلی بی کیفیت به ما داده اند که اجناس با کیفیت را فراموش کرده ایم. مثلا آنقدر اجاق گازهای بد یا ظروف بد به ما داده اند که اجاق گازهای خوب و ظروف خوب و با کیفیت را فراموش کرده ایم. لذا تا مردم حق خود را مطالبه نکنند، اتفاق مثبتی رخ نمی دهد. آن ها باید بدانند سطح زندگی ما از آنچه در آن قرار داریم بالاتر است، چه به لحاظ هنری، چه اقتصادی، چه مدیریتی و و علمی. زمانی که مطالبه ای وجود ندارد، آن هایی هم که برای احقاق آن تلاش کرده اند دیگر اشتیاقی برای فعالیت ندارند.
شاید به عنوان تهیه کننده بازگردم
اعتمادی با تاکید بر اینکه به عرصه خوانندگی باز نخواهد گشت، گفت: شاید روزی به عنوان تهیه کننده به عرصه فعالیت باز گردم و برای خلق آثار خوب برای سایر هنرمندان در حوزه های مختلف تجارب بیست و هفت ساله ام را وسط بگذارم اما اینکه بخواهم به عنوان یک استار روی صحنه بروم خیر. به هیچ وجه من الوجوه این اتفاق نخواهد افتاد. طی 27 سال حضورم در عرصه موسیقی بیش از صد و شصت کنسرت روی صحنه برده ام و در چند جشنواره بین المللی شرکت کرده ام و در همه آن ها مقام کسب کرده ام، بنابراین آنچه را باید ببینم را دیده ام و تجربه کرده ام و در این زمینه سطح بالاتری برایم وجود ندارد.
خشایار اعتمادی در پایان گفت: من عاشق موسیقی هستم، اما قرار نیست مانند برخی از خوانندگان قدیمی مثلا تا هفتاد، هشتاد سالگی روی صحنه بروم و آثار بیست سال پیشم را مدام بخوانم. این کار برای خودم نیز فرسایشی است و اتفاق جدیدی برایم محسوب نمی شود.
منبع: ایلنا
درابتدای این مراسم در پیامی تصویری با قدردانی از دست اندرکاران این دوره موسیقی فجر و همچنین تمامی هنرمندان شرکت کننده در این رویداد بزرگ هنری، اظهار داشت: یک سال سخت را گذراندیم؛ سالی که کرونا بستری از فعالیتها را محدود کرد.
معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه در یک سال گذشته و با شیوع و همه گیری ویروس منحوس کرونا در کشور، حوزه موسیقی بیشترین خسارت را تحمل کرد، تصریح کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دراین سال اولویت حمایتی را در دستور کار قرار داد و تا حد امکان تمهیدات و تسهیلاتی را در نظر گرفته وبه اصحاب هنر و هنرمندان ارائه و اعطا کرد.
در ادامه این مراسم مدیر کل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با اشاره به مسائل و مشکلات ایجاد شده پس از شیوع کرونا در کشور به ویژه بر فعالیت های هنری از جمله حوزه موسیقی، گفت: از روزهای اول همه گیری ویروس منحوس کرونا در کشور، هنرمندان موسیقی با فعالیت های هنری خود به یاری کادر درمان و مردم شتافتند.
در ادامه با تشریح بخش های مختلف جشنواره و فعالیت های انجام گرفته در این دوره ، از تمامی افرادی که با وجود همه مشکلات این جشنواره را تنها نگذاشتند، تشکر و قدردانی کرد.
وی ابرازامیدواری کرد تا تلاش همه دست اندرکاران حوزه موسیقی در این جشنواره مورد رضایت مردم قرار گرفته باشد و به زودی پس از نابودی ویروس کرونا، همه رویدادها به حالت عادی بازگردد.
در ادامه این مراسم همچنین دبیر سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر نیز با تشریح جزئیات بخش های مختلف این دوره جشنواره و همچنین فعالیت های صورت گرفته در این دوره گفت: امسال از جایزه باربد بسیار استقبال شد.
ابراز امیدواری کرد تا این جایزه در دوره های آینده نیز ادامه یافته و حتی بین المللی شود.
پس از اهدای جوایز بخش ترانه پیام تصویری نمکی وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی برای قدردانی از شیوه برگزاری جشنواره سی و ششم موسیقی فجر پخش شد.
در پیام تصویری نمکی آمده است: با سلام به محضر هنرمندان، اصحاب بزرگوار موسیقی کشور و موسیقی جهان که در جشنواره موسیقی فجر کشور امسال شرکت داشتند. بیماری کووید 19 تحولات عظیمی در عرصه های سلامت، اقتصاد، فرهنگ، سیاست و جامعه در دنیا رقم زد. و یکی از آنها این بود که همه امور را به سمت فضای مجازی برد گرچه فضای مجازی به عنوان یک ظرفیت بی بدیل کمک کرد مردم کمتر از هم دور شوند اما لذت گردهمایی ها و هم نفسی ها را نداشت و این جز اجبار راهی نبود.
وی افزود: از همه اصحاب موسیقی که امسال جشنواره را از طریق رعایت پروتکل ها و فاصله گذاری و در قالب فضای مجازی برگزار کردند، تشکر می کنم. به شدت دلم تنگ بود برای شنیدن زخمه ها، آواها و نواهای سرزمین مادری و همه سرزمین هایی که می توانند به شکل دلنواز با زخمه ها، آواها، نواها و سرودهای دلنشین مایه فرح بخشی جامعه و مردم باشند.
نمکی ادامه داد: این حرف همواره جریان دارد که آنجا که قلم از نوشتن می ماند و زبان از گفتن می ایستد موسیقی آغاز می شود، موسیقی آغاز زیبایی زندگی است. از عزیزانی که آواها و نواهای دلنواز و روح بخش آن ها در جان و دل ما ماندگار است و صدای جاودانه آن ها همواره در تاریخ این سرزمین خواهد گشت و روح افزای همه دل های مشتاق و سینه های عاشق خواهد بود یاد می کنیم و به روح بلند آن ها که معمولاً جای آنان در تاریخ این سرزمین به آسانی پر نمی شود، درود می فرستیم.
وی افزود: از همه عزیزانی که در برگزاری جشنواره موسیقی فجر پروتکل ها را رعایت کردند، سپاسگزاری می کنم. ان شاءلله هرچه زودتر با دعای خیر اصحاب هنر و بزرگان موسیقی کشور با پایان دوره سهمگین ویروس کرونا و مشکلاتی که بر مردم ما تحمیل کرد و مدافعان سلامت و عزیزان زیادی از ما گرفت و خانواده های زیادی را داغدار کرد و داغ جگرسوز آن ها تا آخرین لحظه حیات بر دل بنده به عنوان سرباز کوچک نظام سلامت باقی است، بتوانیم در کنار اصحاب موسیقی و هنر کشور پایان این روزهای سخت و ملال آور را جشن بگیریم.
در سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر و در بخش غیر رقابتی 100 گروه موسیقی در حوزه موسیقی دستگاهی، نواحی، کلاسیک و تلفیقی از طریق فراخوان ثبت نام کردند که در مرحله نخست 61 گروه انتخاب شدند و در نهایت 10 گروه برای اجرا به جدول جشنواره راه یافته اند.
جایزهٔ باربَد تندیسی است که به برگزیدگان جشنواره موسیقی فجر اهدا می شود. با نظر برگزارکنندگان جشنواره موسیقی فجر، از سی و یکمین دوره جشنواره، اهدای جایزه باربد به برگزیدگان، آغاز شده است.
این دوره از جشنواره مجموعاً میزبان 42 اجرا و بالغ بر 1890 دقیقه ضبط در تالار رودکی با حضور 464 هنرمند داخلی و 11 هنرمند بین المللی بود که جراهای جشنواره طبق تصمیم ستاد برگزاری جشنواره و با توجه به شرایط بیماری کرونا و محدودیت های حضور مخاطبان در سالن های اجرای موسیقی و به جهت همراهی با مصوبات ستاد ملی کرونا به صورت مجازی از هفت سایت شامل جشنواره موسیقی فجر، انجمن موسیقی ایران، تیوال، بیپ تونز، تماشاخونه، گپ فیلم و نواک پخش می شود.
در بخش بین الملل این دوره از جشنواره موسیقی فجر گروه هایی از کشورهای آلمان، اتریش، ایتالیا و کوبا حضور داشتند.
تجلیل از چهار هنرمند موسیقی کشورمان ملیحه سعیدی و احمد علی راغب، حسن ناهید و محمدرضا اسحاقی گرجی از جمله برنامه های این دوره از مهم ترین رویداد موسیقی کشورمان در روز اختتامیه خواهد بود.
با توجه به همه گیری ویروس کرونا و اضافه شدن بخش رقابتی، جدول برنامه ها نسبت به جشنواره های دوره های قبل تغییرات اجرایی داشت. بر اساس تقسیم بندی هیات انتخاب در هر بخش، 40 درصد گروه ها از بخش فراخوان و 60 درصد گروه ها با تایید هیات انتخاب به جشنواره دعوت شدند. این دوره از جشنواره موسیقی فجر از روز (سه شنبه 28 بهمن) آغاز شده و عصر امروز (4 اسفند) در ساعت 16/00 طی مراسم ویژه ای در تالار وحدت به کار خود پایان خواهد داد.
اجراهای سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر از 28 بهمن آغاز شده و امشب و همزمان با اختتامیه سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر، از سایت جشنواره، انجمن موسیقی ایران، تیوال، تماشاخونه، بیپ تونز، گپ فیلم و نواک پخش می شود.
به گفته مسلم نادعلی زاده، دبیر سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر در گذشته شاعرانی که ترانه می سرودند به کیفیت شعر، پیام و محتوا اهمیت می دادند و برای آن سروده ها ملودی ساخته می شد و مورد استقبال مخاطب قرار می گرفت، اما چند سالی است که با یک جریان صرفاً بازاری مواجه هستیم؛ یعنی جریانی که به دنبال خلق آثار فاخر و ماندگار نیست بلکه به دنبال تولید آثاری است که از آن کسب درآمد کند؛ در این بین کسانی گمان می کنند که اگر کلمات سخیف به کار ببرند یا از توصیفات و تعابیر بر خلاف عرف و اخلاق استفاده کنند، آنها را برجسته می کند و شجاع جلوه می دهد.
ترویج ترانه های سطحی و مبتذل
دبیر بخش ترانه سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر در ادامه در توضیح بیشتر این مسائل به اعتمادآنلاین می گوید: نگاه تجاری به ترانه سرایی موجب تنزل کیفیت آثار می شود. هرچند در حال حاضر نیز ترانه سرایان و شاعران توانایی داریم که دانش این کار را دارند اما متاسفانه در این بازاری که ایجاد شده است شرکت ها به سمت شعرای توانمند و فاخر نمی روند بلکه به این خاطر که شرکت ها به دنبال کسب درآمد هستند به سراغ ترانه های سطحی می روند و این ترانه های مبتذل و سطحی را ترویج می کنند. در واقع ملودی مهم تر از شعر، و بازار مهم تر از شعر و ملودی است.
نادعلی زاده سپس از تلاش برای اصلاح این امر صحبت می کند: ما در شورای شعر ارشاد تا حدی که در توان مان هست سعی می کنیم با این شرکت ها و ترانه سراها صحبت و آنها را متقاعد کنیم که موارد ابتدایی ترانه سرایی و نحو زبان را رعایت کنند. اما به دلیل گسترده شدن این جریان، شرکت ها ممکن است از این تذکر برادرانه ما ناراضی شوند ولی ما متعهدیم، معتقدیم و باور داریم که ترانه ها باید علاوه جلب رضایت مخاطب، ملودی قوی و متن و محتوای باکیفیتی نیز داشته باشند.
او البته به این نکته نیز اشاره می کند که در این میان شرکت های خوبی هم داریم که متعهدانه فعالیت می کنند و به خلق آثار باکیفیت می پردازند.
دبیر سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر در خصوص هدف برگزاری بخش ترانه در جشنواره موسیقی فجر می گوید: این بخش به جشنواره اضافه شد تا از میان ترانه هایی که در طول سال به دفتر موسیقی ارسال می شود از بهترین ها تقدیر شود و در واقع نوعی تشویق برای ترانه سرایانی باشد که فقط به دنبال کسب درآمد نیستند و آثار باکیفیت خلق می کنند؛ از طرفی هم اعلام می کنیم که اگرچه در شرایطی ناچاریم به بعضی از ترانه ها مجوز بدهیم، اما این امر بدان معنا نیست که همه این ترانه ها از دید ما شاخص های لازم را دارند.
نادعلی زاده درباره جزئیات افزودن بخش ترانه به جشنواره موسیقی فجر توضیح می دهد: ترانه هایی که باکیفیت سروده می شوند باید در بین این حجم از ترانه های مبتذل و سطحی دیده شوند و این امر باعث شد که ما جایزه ترانه را به جشنواره موسیقی فجر اضافه کنیم. معیار داوری ما برای جایزه ترانه کیفیت اشعار از حیث فنی و محتوایی، نوآوری در ترانه، رعایت قواعد زبانی و تلفیق بین ترانه و موسیقی است. در واقع عمده معیارهای ما برای داوری کیفیت فنی، محتوای اثر، رعایت قواعد و ضوابط ترانه سرایی و بایسته های ادبی است.
او در ادامه در مورد رویکرد وزارت ارشاد و مجوزهای ترانه می گوید: انتظار بیهوده ای است که توقع داشته باشیم وزارت ارشاد به ترانه هایی که مسائل زبانی را رعایت نمی کنند یا فاقد معیارهای اخلاقی هستند مجوز بدهد. اگر وزارت ارشاد به ترانه ای که از نظر فنی، زبانی و محتوایی بی اشکال باشد مجوز ندهد، آن وقت می توان به وزارت ارشاد اعتراض کرد، اما گمان نمی کنم دوستانی که اعتراض می کنند نظر به چنین ترانه هایی داشته باشند.
تلاش برای نجات ترانه
نادعلی زاده با تاکید بر این موضوع که همواره از آثار تولیدی حمایت کرده و می کنند، می افزاید: بیهوده ترانه ها را مردود اعلام نمی کنیم و تلاش می کنیم در صورت وجود اشکالاتی در ترانه ها با برگزاری جلسات و اصلاح کردن، ترانه را نجات دهیم. تمام تلاش همکاران بنده در شورای شعر و ترانه وزارت ارشاد این است که تا حد امکان آثار شاعران و ترانه سرایان تایید یا اصلاح شود و کمتر پیش می آید که ما اثری را رد کنیم.
او درباره ترانه هایی که مردود می شوند چنین توضیح می دهد: آثاری که رد می شوند یا پر از اشکالات زبانی نحوی و دستوری هستند یا پر از اشکالات فنی و حاد محتوایی به نحوی که اصلاح پذیر نیستند چون اگر ترانه ای اصلاح پذیر باشد، قطعاً آن را اصلاح می کنیم. جوی که بعضی از افراد علاقه مند به راه اندازی اش هستند عمدتاً بدون استناد است و این جوها مردودند.
نادعلی زاده با ذکر مثالی صحبت های خود را به پایان می برد: دوستی مطلبی نوشته و گفته بود که چرا وزارت ارشاد جایزه ترانه می دهد و می خواهد از بین ترانه هایی که مجوزشان را داده است ترانه انتخاب کند و جایزه دهد؟ این کار را به نهادهای خصوصی بسپارند. من از این فرصت استفاده می کنم و ضمن تشکر از نقد عزیزمان پاسخ می دهم که اولاً نهادهای خصوصی، موسسات خصوصی و شرکت های خصوصی خودشان می توانند جوایز ترانه برگزار کنند و کسی مانع شان نیست کمااینکه برگزار می کنند. اما کسی نمی تواند بگوید چرا وزارت ارشاد هم جوایز ترانه را برگزار می کند. درست است که وزارت ارشاد به فیلم های سینمایی مجوز می دهد، اما خودش جشنواره فیلم فجر را برگزار و بهترین ها را انتخاب می کند.
بیانیه هیات داوران هفتمین جشنواره تقدیر از مروجان کتاب خوانی که شامل هادی آشتیانی، کاظم حافظیان، مجید رهبانی، سید علی کاشفی خوانساری، سجاد جمشیدیان، مهدی حشمتی، فاطمه پازوکی و کیمیا امینی بود، با تاکید بر استفاده از ابزارهای الکترونیکی، به نقش مادران در ترویج کتابخوانی در دوران کرونا اشاره شد و حضور علاقه مندان در مناطق محروم و کم برخوردار را ویژگی این دوره دانست.
برگزیدگان هفتمین دوره جشنواره مروجان کتابخوانی از این قرار است:
بخش گروه ها و نهادهای غیردولتی
برگزیدگان
پردیس کتاب به مدیریت مهسا یاوری از شهر اصفهان، کتابفروشی با رویکرد ترویج کتاب برای همه اقشار جامعه
انجمن فرهنگی هیوای زانس، از استان کردستان، شهر سقز، به خاطر گستردگی فعالیت برای زنان و کودکان
شایستگان تقدیر
پروانه های سفید با مدیریت زینب جهان بیگی از استان کرمان، شهر رفسنجان
خیرات کتاب با مدیریت حسین افشاری از استان خراسان رضوی، شهر کاشمر و روستاهای تابعه
افراد مروج
برگزیدگان
میثم جوانبخت از استان فارس، شهر شیراز، مروج کتاب برای گروه های خاص
حسین درویشی زاده از استان کرمان، شهر کهنوج، برای ترویج کتاب در مناطق کم برخوردار
پرنیا شعبانی از استان مازندران، قائمشهر، به عنوان دانش آموز مروج کتاب برای هم سالان
سیدعلی حسینی، از استان خراسان رضوی، شهر نیشابور برای تجهیز کتابخانه 100 روستا
آیسان پژوهانفر- ملیکا خرمشکوه، از استان تهران، شهر تهران، مروج کتابخوانی دانشجویی
محمدحسین امانت، از استان فارس شهر شیراز، به عنوان مدرس دانشگاه، مروج کتاب برای داستان و دانشجویان
شایسته تقدیر
سروناز امینی (احتشام)، از تهران، مروج کتاب در فضای مجازی
کلثوم عالی پور، از استان بوشهر، شهر تنگستان، روستای بنه گز، کتابدار مروج کتابخوانی
حبیب اله محلوجی از استان مرکزی شهر ساوه به عنوان رستوران دار مروج کتاب و برگزار کننده جلسات کتابخوانی
بخش نگاه ویژه
(با تمرکز بر آنچه در جامعه نیاز بوده و باید تقویت شود)
منتخبین
الهه خیرآبادی، از استان خراسان رضوی، شهر زبرخان، روستای خرو سفلی، مدیر مروج کتابخوانی، به ویژه برای کتابخوانی برای بی سوادان و سالمندان
اصغر رجبی از استان زنجان، شهر خرمدره، روستای نصیرآباد، به عنوان راه انداز کتابخانه خانگی مناسب با فرهنگ بومی
سعید حیدری، از تهران، ناشر مروج
مریم گریبانی، از خراسان شمالی شهر بجنورد، کتابدار روستایی با ارسال کتاب برای خانواده ها
بخش بین الملل
آی بولتن از تهران، برای ترویج کتاب برای مخاطبان غیرفارسی زبان
بخش کانون های فرهنگی و هنری مساجد
حجت الاسلام محمدعلی نکونام، از استان چهارمحال و بختیاری، شهرکرد، امام جماعت مروج کتابخوانی، رحمان غریبی از استان کردستان، شهر سنندج
نشان استمرار در فعالیت ترویجی
مرضیه مصطفوی پور، از شهر یزد
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ، برگزیدگان هفتمین دوره جشنواره مروجان کتابخوانی با حضور مجازی محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محسن حاجی زین العابدین، دبیر جشنواره و هیات داوران، معرفی شدند.
بیانیه هیات داوران هفتمین جشنواره تقدیر از مروجان کتاب خوانی که شامل هادی آشتیانی، کاظم حافظیان، مجید رهبانی، سید علی کاشفی خوانساری، سجاد جمشیدیان، مهدی حشمتی، فاطمه پازوکی و کیمیا امینی بود، با تاکید بر استفاده از ابزارهای الکترونیکی، به نقش مادران در ترویج کتابخوانی در دوران کرونا اشاره شد و حضور علاقه مندان در مناطق محروم و کم برخوردار را ویژگی این دوره دانست.
برگزیدگان هفتمین دوره جشنواره مروجان کتابخوانی از این قرار است:
بخش گروه ها و نهادهای غیردولتی
برگزیدگان
پردیس کتاب به مدیریت مهسا یاوری از شهر اصفهان، کتابفروشی با رویکرد ترویج کتاب برای همه اقشار جامعه
انجمن فرهنگی هیوای زانس، از استان کردستان، شهر سقز، به خاطر گستردگی فعالیت برای زنان و کودکان
شایستگان تقدیر
پروانه های سفید با مدیریت زینب جهان بیگی از استان کرمان، شهر رفسنجان
خیرات کتاب با مدیریت حسین افشاری از استان خراسان رضوی، شهر کاشمر و روستاهای تابعه
افراد مروج
برگزیدگان
میثم جوانبخت از استان فارس، شهر شیراز، مروج کتاب برای گروه های خاص
حسین درویشی زاده از استان کرمان، شهر کهنوج، برای ترویج کتاب در مناطق کم برخوردار
پرنیا شعبانی از استان مازندران، قائمشهر، به عنوان دانش آموز مروج کتاب برای هم سالان
سیدعلی حسینی، از استان خراسان رضوی، شهر نیشابور برای تجهیز کتابخانه 100 روستا
آیسان پژوهانفر- ملیکا خرمشکوه، از استان تهران، شهر تهران، مروج کتابخوانی دانشجویی
محمدحسین امانت، از استان فارس شهر شیراز، به عنوان مدرس دانشگاه، مروج کتاب برای داستان و دانشجویان
شایسته تقدیر
سروناز امینی (احتشام)، از تهران، مروج کتاب در فضای مجازی
کلثوم عالی پور، از استان بوشهر، شهر تنگستان، روستای بنه گز، کتابدار مروج کتابخوانی
حبیب اله محلوجی از استان مرکزی شهر ساوه به عنوان رستوران دار مروج کتاب و برگزار کننده جلسات کتابخوانی
بخش نگاه ویژه
(با تمرکز بر آنچه در جامعه نیاز بوده و باید تقویت شود)
منتخبین
الهه خیرآبادی، از استان خراسان رضوی، شهر زبرخان، روستای خرو سفلی، مدیر مروج کتابخوانی، به ویژه برای کتابخوانی برای بی سوادان و سالمندان
اصغر رجبی از استان زنجان، شهر خرمدره، روستای نصیرآباد، به عنوان راه انداز کتابخانه خانگی مناسب با فرهنگ بومی
سعید حیدری، از تهران، ناشر مروج
مریم گریبانی، از خراسان شمالی شهر بجنورد، کتابدار روستایی با ارسال کتاب برای خانواده ها
بخش بین الملل
آی بولتن از تهران، برای ترویج کتاب برای مخاطبان غیرفارسی زبان
بخش کانون های فرهنگی و هنری مساجد
حجت الاسلام محمدعلی نکونام، از استان چهارمحال و بختیاری، شهرکرد، امام جماعت مروج کتابخوانی، رحمان غریبی از استان کردستان، شهر سنندج
نشان استمرار در فعالیت ترویجی
مرضیه مصطفوی پور، از شهر یزد
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)
خبرگزاری کتاب ایران
بخش گروه ها و نهادهای غیردولتی
برگزیدگان
شایستگان تقدیر
افراد مروج
برگزیدگان
شایسته تقدیر
بخش نگاه ویژه
منتخبین
سعید حیدری، از تهران، ناشر مروج
بخش بین الملل
بخش کانون های فرهنگی و هنری مساجد
نشان استمرار در فعالیت ترویجی
گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو- نرگس مهراجی؛ بین تمام نوزادانی که در دنیا متولد می شوند بعضی هایشان با بقیه فرق دارند، انگار که مادربزرگ هایشان روی سیسمونی هایشان علاوه بر شیشه شیر و لباس و کفش و پوشک و عروسک چند جلدی هم کتاب قصه گذاشته باشند. این کودکان از اول یک دستشان به جامِ شیشه شیر است و دستِ دیگرشان به زلفِ کتاب، بسیاری از ما نیز از بخت خوب و عجیب مان جزو همین دسته از بچه ها بودیم. به همین خاطر با شنگول منگول و حسنی و نوشته ها و سروده های جعفر ابراهیمی و مصطفی رحمان دوست و شکوه قاسم نیا و فریباکلهر راه افتادیم و زبان باز کردیم.
به ایستگاه نوجوانی که رسیدیم دنیایمان بزرگ تر از قبل شد. چه روز ها که در کتابفروشی ها پرسه زدیم و کتاب ها را بو کردیم، چه قدر ماه ها را شمردیم برای رسیدن به اردیبهشت و نمایشگاه کتاب، چقدر پول تو جیبی هایمان را جمع کردیم و از خیر خوراکی های خوشمزه گذشتیم تا کتاب محبوب مان را بخریم، هزار بار با هم کلاسی هایمان زدیم توی سرو کله هم دیگر تا کتابی که دوستمان خریده را زودتر امانت بگیریم و حتی زود تر از خودش بخوانیم.
این روزگار ما بود. روزگاری که میان جزیزه کاغذی که در گوشه اتاق برای خودمان ساخته بودیم گذشت و میان واژگان قد کشیدیم. اما نوجوانی فرزندان این دهه، میان چه کتاب هایی میگذرد؟ با چه کتاب ها و در چه فضایی به درک از ادبیات می رسند؟ پای صحبت های آن دسته نوجوان های کتاب خوان که می نشینی به ندرت عنوان چند کتاب و نویسنده داخلی را می توانند نام ببرند. اما اگر احوالات نویسندگان خارجی را از آن ها جویا شوی ساعت ها می توانند برایت بگویند و حتی عنوان آثارشان را بهتر از درس های مدرسه به خاطر دارند. خواندن آثار ترجمه ذاتا بد نیست، اما افزایش بی رویه هر چیزی می تواند آسیب رسان باشد همانگونه که این روز ها شاهد تغییر و تقلیل ذائقه نوجوانان در فرایند کتابخوانی هستیم و در این زمینه تدبیری اندیشه نمی شود. این معضل مصداق بارزی است برای جمله ای که بسیار از زبان نوجوان ها می شویم: هیچ کس در هیچ کجا ما را جدی نمی گیرد.
بر همین اساس، با نگاهی ویژه به بررسی دلایل کاهش آثار تالیفی حوزه نوجوان پرداختیم و از نگاه یکی از نویسندگان و مترجمان، چرایی این ماجرا را شرح داده ایم.
مهدی با تقوا، نویسنده و مترجم آثار نوجوان معتقد است در همه جوامع، گروه سنی نوجوان، جمعیتی فعال و پویا در امر کتابخوانی و مطالعه به حساب می آیند چرا که بیشتر افراد 10 تا 18 سال جامعه مشغول به تحصیل هستند و در معرض کتاب قرار دارند. در این شرایط باید نیاز های این بخش فعال و پویای جامعه نسبت به کتاب برآورده شود تا نوجوان ها بتوانند به مهارت هایی از قبیل خودشناسی برسند و با تجارب سرزمین های دیگر آشنا شوند. کشف جایگاه و جهان بینی از جمله موضوعاتی است که نوجوانان از طریق کتابخوانی به آن دست می یابند.
الگوبرداری نویسندگان تالیفی از کتاب های ترجمه بزرگترین معضلی است که این روز ها شاهد آن هستیم، یعنی همان معدود آثار تالیفی که در بازار عرضه می شوند فضاسازی و محتوایی شبیه به داستان های خارجی دارند.
بخشی از تامین این گزاره ها به عهده نویسندگان داخلی و بخشی از این فرایند به عهده نویسندگان دیگر سرزمین ها یا همان آثار ترجمه است؛ بنابراین ما به ترجمه نیاز داریم، نوجوان در هر جامعه ای که باشد نیاز دارد پاسخ برخی از سوال هایش را در آثار نویسندگان بومی و بخشی از آن را در بین نوشته های نویسندگان دیگر سرزمین ها پیدا کند.
پای دو غول در میان است
بر اساس دیدگاه این نویسنده نوجوان، چالش اصلی ادبیات نوجوان در ایران در دو مسئله بروز پیدا می کند؛ نخست آنکه متاسفانه نوجوانان به جای کتاب های ادبی صرفا کتاب های کنکور می خوانند و کنکور، یک گسست عمیق بین دوره کودکی و بزرگ سالی مان ایجاد کرده است. فرزندان ما کتاب های حوزه کودکان را در کودکی می خوانند، در دوره نوجوانی رها می شوند و بعد در دوره بزرگ سالی، چون ادبیات این حوزه را نمی فهمند از آن لذت نمی برند و کتاب خوانی را رها می کنند.
او ادامه می دهد: یکی دیگر از مصائب ادبیات نوجوان عدم توازن میان آثار ترجمه و تالیفی است. بر اساس برداشت شخصی و مشاهده میدانی ویترین و قفسه های کتاب فروشی های آثار نوجوان که التبه با آمار و ارقام های منتشر شده چندان تفاوتی ندارد، نسبت ضریب آثارترجمه به آثار تالیفی نوجوان در ایران 80 به 20 است.
نوجوانان، قربانی میدان خود آزمایی نویسندگان
عدم توازن در آثار ترجمه و تالیفی در حوزه نوجوان مسئله ایست که باید به دنبال چرایی و دلایل آن بود و از نگاه فعالان این حوزه به آن پرداخت؛ با تقوا در این باره به خبرنگار خبرگزاری دانشجو می گوید: عدم توازن در اثر زنجیره ای از عوامل رخ داده که همگی با یکدیگر در ارتباط هستند؛ چرایی افزایش بی رویه آثار ترجمه نوجوان در ایران به دلایل کمبود آثار تالیفی نیز مرتبط است. بنابر این با این نگاه به تحلیل علت این معضل می پردازیم.
آغاز زنجیره دلایل به یک باور نادرست مبنی بر ساده پنداشتن نوشتن برای نوجوانان بر میگردد. بسیاری از نویسندگان و فعالان گمان می کنند ادبیات نوجوان عرصه ای برای خود آزمایی نویسندگان است، نگاهشان به این شاخص ادبیات نگاهی جدی و تخصصی نیست و طبعاً نویسندگان حرفه ای در این عرصه تربیت نمی شوند و کمبود نویسندگان دغدغه مند یعنی فقدان آثار خوب تالیفی.
مصادیق ساده پنداشتن ادبیات نوجوان در تبیین جوایز جشنواره های ادبی و ارزش گذاری این دسته از آثار به صورت واضح و مبرهن دیده می شود، باتقوا نیز در صحبت هایش به این مسئله اشاره می کند و می گوید: جوایز نویسندگان آثار نوجوان در مقایسه با نویسندگان آثار بزرگسال از نظر کمی کمتر است، یعنی حتی این باور غلط نسبت به ادبیات نوجوان در ذهن دبیران برگزاری رویداد های ادبی کشور نیز رسوخ کرده. درواقع کسانی که دست اندرکار و متولی امور فرهنگی هستند هنوز به این امر واقف نیستند که تبعیضی بین اثار و مهارت نویسنگان در این زمینه نباید وجود داشته باشد. اگر انسان ها در نوجوانی آثار خوب نخوانند و با ساختار داستان و مهارت مطالعه آشنا نشوند، نمی توانیم از آن ها انتظار داشته باشیم که در بزرگسالی آثار نویسندگان را مطالعه کنند.
در کشور های آمریکایی و اروپایی، بسیاری از نویسندگان حرفه ای و شناخته شده در زمینه آثار بزرگسال، گاهی حتی شهامت و جرأت ورود به حوزه نوجوان را ندارند به این معنی که نوشتن برای نوجوانان کارِ دشوار و حرفه ای تلقی می شود و نیازمند تجسم یک دنیای فانتزی است، با این اوصاف نوسندگان به دلیل فاصله گیری سنی از دوره نوجوانی، بایستی به حالات و مقتضیات دوران نوجوانی برگردند تا بتوانند وارد دنیای نوجوان ها شوند و در این باره نویسندگان نیازمند آموزش های لازم هستند. اما مسئله اینجاست که ما نتوانستیم نویسندگانی نظیر هوشنگ مرادی کرمانی را برای نوجوان های دهه 80 و 90 تربیت کنیم، چون اساسا نگاهمان به ادبیات نوجوان، عمیق و تخصصی نیست.
حذف نویسندگان تالیفی در یک نبرد نابرابر
با تقوا در ادامه موضوع زنجیره دلایل، عدم تسلط نویسندگان به دنیای مخاطبان نوجوان را یکی از دلایل کمبود آثار تالیفی دانست و افزود: در صورت فقدان نگاه تخصصی به ادبیات نوجوان، به اقبال و موفقیت نمی رسیم در نتیجه نویسندگان تالیفی از سوی ناشران کشور کنار گذاشته می شوند، به دنبال این اتفاق آثار تالیفی کاهش می یابد و روز به روز به آمار کتاب ترجمه افزوده می شود. با افزایش کتاب های ترجمه، کمبود کتاب های تالیفی جبران نمی شود بلکه چالش تازه ای به مشکلات دنباله دار ادبیات نوجوان اضافه می شود، از این جهت که افزایش کمی آثار ترجمه با افزایش کیفی همراه نبوده و تنها آماری است که بر تعداد آن افزوده می شود.
درباره چرایی افزایش کمی آثار ترجمه، دلایل متعددی وجود دارد. کم هزینه و کم حاشیه بودن، رهایی از موضوع رعایت حق تکثیر و قدرت عملی بیشتر ناشران در امر ترجمه از جمله دلایلی است که این نویسنده در صحبت هایش به آن ها اشاره می کند و می گوید: ناشران معتقدند هر چه قیمت کتاب ها کمتر باشد، با فروش و استقبال بیشتری مواجه خواهند شد و بالطبع تولید کننده سود بیشتری نصیبش خواهد شد؛ تولید آثار ترجمه، تن ها هزینه ای که برای ناشران دارد دستمزد ترجمه است که عموما برای صرفه جویی بیشتر در هزینه، ترجمه اثر را به عهده ناشران کم تجربه و تازه کار می گذارند تا بتوانند به اعتبار مالی بیشتری برسند.
بر این اساس قیمت تمام شده کتاب های ترجمه برای مخاطبان کمتر است؛ به عبارتی همان بحث انگیزه های غیر فرهنگی ناشران در حوزه ترجمه نیز مطرح است؛ نوجوانان هم که عموما به علت این که از لحاظ اقتصادی به خانواده وابسته اند و مستقل نیستند با این باور که کتاب های ترجمه علاوه بر اینکه رنگ و لعاب بهتری دارند از قیمت کم تری برخوردارند، به خرید کتاب های ترجمه بسنده می کنند و همان تعداد اندک اثار تالیفی زیر سایه اثار ترجمه گم می شوند.
لشکر کشی آثار ترجمه ضعیف علیه سلیقه نوجوانان
افزایش بی رویه و انتشار غیر تخصصی آثار ترجمه، تا کنون آسیب های فراوانی را به بدنه ادبیات و نشر حوزه نوجوان وارد نموده است. از نظر مهدی باتقوا، الگوبرداری نویسندگان تالیفی از کتاب های ترجمه بزرگترین معضلی است که این روز ها شاهد آن هستیم، یعنی همان معدود آثار تالیفی که در بازار عرضه می شوند فضاسازی و محتوایی شبیه به داستان های خارجی دارند. از باب نمونه، کلماتی مانند قلعه، کاراگاه، حال و هوای رازآلود و سرزمین اشباح که در داستان های نوجوان بسیار دیده می شود مصادیق گرته برداری از آثار ترجمه است.
در صورتی که اگر یک بازگشت تاریخی داشته باشیم خواهیم دریافت که رنسانس ادبیات غرب زمانی به وقوع پیوست که کتاب هزار و یک شب به زبان انگلیسی ترجمه شد و نویسندگان آن دوره با دنیایی از مفاهیم و گزاره های ادبیات ایران مواجه شدند؛ حال ما در سرزمینی نفس می کشیم که خاستگاه داستان های هزار و یک شب است، اما فرزندان ما کاملا با این داستان ها بیگانه هستند، چون نویسندگان تالیفی از ظرفیت های فرهنگی کشور غافل اند و نگاهشان تنها به آثاری است که در دیگر ملت ها نوشته می شوند.
این نویسنده ادامه می دهد: ا ز طرف دیگر بسیاری از کتاب های ترجمه ای که از معیار های ترجمه به دورند و به نحوی ضعیف ارزیابی می شوند، موجب تقلیل ذائقه کتابخوانی نوجوانان شده و به همین خاطر درک آن ها از ادبیات به اندازه سن شان نیست. یکی از کتاب های لوئیس ساکر که در سال 1392 ترجمه کردم و از لحاظ ساختار و محتوا هم در سطح کیفی مطلوبی ارزیابی شده، در همان چاپ های نخستین 6 میلیون خواننده داشته است؛ این کتاب برای گروه سنی 7 تا 9 سال نوشته شده بود.
اما در ایران افراد 15 تا 18 سال از آن استقبال کردند. این یک فاجعه را در ادبیات نوجوان برای ما آشکار می کند مبنی بر اینکه در میان انبوهی از آثار ترجمه ضعیف نوجوان، عرضه یک اثر ترجمه موفق و بامحتوا در حوزه کودک برای نوجوانان جذاب و با محتوا ظاهر می شود و از خواندن آن لذت می برند در حالیکه نوجوان باید با نگرشی عمیق تر به دنبال آثاری قوی تر باشد.
پس از بررسی چرایی و آسیب های افزایش بی رویه آثار ترجمه نوجوان، گزاره هایی در ذهن ما درباره مدیریت و کیفیت آثار ترجمه شکل می گیرد، این که آیا اساسا قانون خاص و مدونی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این زمینه تعریف شده است یاخیر؟ آیا ممیزی های ارشاد برای کنترل کیفیت آثار کافی است؟
باتقوا با توجه به تجربیات شخصی اش در این زمینه می گوید: نظارت های ارشاد ساختار مشخصی ندارد و به همین دلیل قابل تغییر است؛ این مسئله تا میزان زیادی به ناشر و مترجم بستگی دارد به این معنی که اگر مترجم با نشر های قوی و شناخته شده همکاری داشته باشد، آثارش سریع تر ترجمه می شود، اما اگر ناشر ضعیف باشد محدودیت ها هم افزایش پیدا می کند و با سخت گیری بیشتری اعمال می شود.
بنابر این در برخی از کتاب های ترجمه از سوی نشر های شناخته شده منتشر می شوند زیست انسان ها با حیوان های خانگی منعکس می شود، اما دربرخی از داستان ها با توجه به محدودیت ها این مفاهیم حذف می شوند؛ براین اساس می توان گفت به طور مشخص قواعد و ممیزی های تعریف شده ای در این زمینه وجود ندارد و همه چیز در امر نظارت به صورت سلیقه ای اعمال می شود. آن دسته از معدود ممیزی های تعریف شده هم تنها به کلمات و تصاویر حساسیت برانگیز برمی گردد و محتوای کلی کتاب مورد ارزیابی قرار نمی گیرد.
در کمال تعجب اما این کتاب پس از گذشت 10 روز از توزیع به دستور وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از بازار جمع آوری شد. این کتاب ماه ها در اداره کتاب آن وزارتخانه برای اخذ مجوز معطل مانده و پس از بررسی های بسیار در نهایت مجوز انتشار آن صادر شده بود.
عبدالنبی قم درباره ماجراهای این کتاب به مهر گفت: کتاب پادشاهی میسان و اهواز یا احواز حتی پس از منع توزیعش یک بار دیگر و توسط شخص دیگری ممیزی شد و بررس جدید ایراد چندانی به آن نگرفت. بعدها اداره کل کتاب وزارت ارشاد به من اعلام کرد که عامل این منع توزیع، اهواز است، اما اداره کل ارشاد اهواز صراحتاً اعلام کرد در این خصوص هیچ نقشی نداشته است.
وی افزود: آنهایی که دستور منع توزیع کتاب را به ارشاد داده اند حتی به من نمی گویند چرا و به چه دلیل این کتاب باید توقیف شود؟ تعدادی از دوستان تلاش کردند تا از این کتاب رفع توقیف شود، اما پس از گذشت یکسال هنوز هیچ اتفاقی درباره این کتاب مجوزدار رخ نداده است.
قیم ادامه داد: فقط این را می دانم کسی که در کانال تلگرامی خود دشمنی و عداوت با مردم ما را پیشه خود کرده و از طرفداران پر و پا قرص جواد طباطبایی است و هنری جز دشنام دادن و برچسب زدن ندارد، همان هنگام انواع و اقسام برچسب ها را به کتاب و نویسنده آن وارد و در یک برنامه هماهنگ و با کمک دیگران علیه کتاب جوسازی کرد. پس از شکایت من در خصوص نشر اکاذیب و شناسایی این فرد توسط پلیس فتا و احضار او به دادگاه، اخیراً همین فرد در توئیتی از اینکه باعث توقیف کتاب شده، به این کار خود افتخار می کند.
این فرهنگ نویس همچنین به نقد خود از جواد طباطبایی اشاره کرد و گفت: مقاله ای از من در شماره 131 مجله بخارا ویژه خرداد 98 تحت عنوان جواد طباطبایی و تحریف تاریخ منتشر شد. طباطبایی به این مقاله جوابی نداد اما یاران و طرفداران او هجمه و جوسازی علیه من را آغاز کردند.
این تاریخنگار در ادامه با اشاره به این نکته که عامل جعل و ترویج واژه احواز هنوز هم در قید حیات است، گفت: من در پژوهش هایم هیچ متنی را چه قبل و چه پس از اسلام ندیدم که اهواز را با ح نوشته باشند. حتی در این کتاب اشعار بسیاری از شعرای قبل از اسلام و شعرای قرون اولی هجری را آوردم که در آثار خود نام شهر را اهواز نوشته اند نه احواز .
نویسنده کتاب پانصد سال تاریخ خوزستان در بخش دیگری از این گفت وگو به مباحث دیگر کتاب پادشاهی میسان و اهواز یا احواز اشاره کرد و ادامه داد: در این کتاب به تبارشناسی عیلام و اصل و نسب آنها نیز پرداخته ام و با دلایل و مدارک متعدد اثبات کردم که عیلامی ها هیچگونه قرابتی با اقوام ساکن در این حوزه اعم از سامی و آریایی ندارند. عیلامی ها شبیه هیچ قوم دیگری نیستند و به قول والتر هینس آنها فقط شبیه خودشان هستند.
قیم همچنین به بحث تاریخی خود پیرامون پادشاهی میسان در این کتاب اشاره کرد و گفت: بخش نخست کتاب درباره پادشاهی میسان است. به این پادشاهی در کتیبه شاپور و همچنین تورات با لفظ میشان اشاره شده است. این پادشاهی از 145 قبل از میلاد در خوزستان و جنوب غربی عراق و بخش های جنوبی و شمالی خلیج فارس تشکیل شده و تا سال 224 دوام داشت. در این سال اردشیر بابکان به این منطقه حمله کرد و پادشاه میسان را کشت و این سلسله را از بین برد. شاپور اول ساسانی نیز خود را پادشاه میشان می دانست. پیشتر پژوهش چندانی درباره این سلسله انجام نشده بود.
عبدالنبی قیم، پژوهشگر، تاریخنگار و فرهنگ نویس پرکار و سرشناس ایرانی است که به تازگی ششمین جایزه شیخ حمد در قطر در بخش فرهنگ ها را به خاطر تالیف فرهنگ دو جلدی عربی_ فارسی در 2246 صفحه، به خود اختصاص داد. فرهنگ معاصر عربی – فارسی ، فرهنگ معاصر میانه عربی – فارسی ، فراز و فرود شیخ خزعل و پانصد سال تاریخ خوزستان و نقد کتاب تاریخ پانصد ساله ی خوزستان احمد کسروی از دیگر کتاب های مشهور قیم است.
قیم همچنین در زمینه نقد کتاب ها و پژوهش ها پیرامون تاریخ خوزستان نیز فعال است. او در دوره اخیر جشنواره نقد کتاب نیز برای نقد فرهنگ معاصر عربی _ فارسی دکتر آذرتاش آذرنوش حایز رتبه برگزیده شد.
در این راستا نشست ماهیت نمایشگاه؛ تخصیص یارانه و تاثیر آن بر بازار نشر روز گذشته (یکشنبه 3 اسفند) با حضور علیرضا اسماعیلی، مشاور اجرایی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و محمود آموزگار، مدیر نشر کتاب آمه برگزار شد و حاضران به طرح موضوعات مختلف درباره نمایشگاه مجازی کتاب پرداختند.
در این نشست به موضوعات و مسائلی همچون یارانه نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، ایجاد عدالت یارانه ای، ضرورت مشورت با صنف و توجه به نقش موزعان و کتاب فروشان، همچنین استفاده از تجربه موفق نمایشگاه مجازی در ادوار آتی نمایشگاه (فیزیکی) کتاب تهران به بحث و تبادل نظر گذاشته شد و میهمانان درباره هر یک از این موضوعات دیدگاه ها و نظرات خود را بیان کردند.
نمایشگاه مجازی و بن کتاب هایی که نقد نمی شد
-نمایشگاه مجازی کتاب تهران که اولین تجربه خود را پشت سر گذاشت، در زمینه تخصیص یارانه ها همان مبلغ یارانه ای اختصاص پیدا کرد که در نمایشگاه سی ودوم کتاب تهران تخصیص یافت. لطفا کمی درباره فرایند مدیریتی و تصمیماتی که در زمینه تخصیص یارانه مد نظر قرارگرفت، توضیح دهید.
اسماعیلی: همانطور که می دانید امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا به این نتیحه رسیدیم که نمایشگاه فیزیکی برگزار نشود؛ اما از آنجایی که یکی از مهمترین فضاهای فعالیت حوزه نشر، نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بود و همه ناشران منتظر این فرصت بودند تا بتواند بخش قابل توجهی از نقدینگی موردنیاز خود را از این طریق تامین کنند، به دنبال راهکاری بودیم تا مشکلاتی که ناشران با آن روبه رو بودند را مرتفع کنیم. تیر ماه بود که به نتیجه رسیدیم نمایشگاه مجازی کتاب را برگزار کنیم و در این زمینه جلسات زیادی برگزار شد. با فعالان و دست اندرکاران این حوزه نیز تبادل نظر داشتیم و شهریور ماه به مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران حکم داده شد تا مسئولیت برگزاری نمایشگاه مجازی را عهده دار شود. در این زمینه معتقدم نمایشگاه مجازی کتاب تهران اگرچه جایگزین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نیست اما به دلیل نوع حمایت و دربر گرفتن گستره قابل توجهی از نشر کشور، یک نمایشگاه بزرگ و منحصربه فرد است.
برای این نماشگاه، تلاش کردیم حداکثر امکان یارانه ای را در نظر بگیریم. در بحث یارانه ها برای دانشجویان و طلاب، همچنین اهل قلم مبالغی در نظر گرفته شد و همه مواردی که امکان داشت، عملیاتی کردیم تا مبلغی حدود 16 میلیارد تومان یارانه در این زمینه اختصاص پیدا کرد و خوشبختانه تماما مصرف شد. نکته ای که در این زمینه وجود دارد این است در تخصیص یارانه و توزیع آن، عدالت فرهنگی به اجرا درآمد؛ آن چنان که می توان گفت برای اولین بار یارانه ها در این نمایشگاه، کامل و درست مصرف شد زیرا مسائلی که در نمایشگاه های فیزیکی با آن مواجه بودیم، در این فضا به وجود نیامد. از سوی دیگر همکاری خوب شرکت ملی پست و سازمان فناوری ارتباطات را نیز در این رویداد شاهد بودیم که موجب شد. خوشبختانه مشکلاتی هم که در روز اول به وجود آمد، خیلی زود برطرف شد و مجموعا نمایشگاه خوبی را شاهد بودیم.
محمود آموزگار : معتقدم که ما به تجربه نمایشگاه مجازی کتاب تهران نیاز داشتیم؛ چون فناوری دیجیتال موضوعی است که به قوت در همه دنیا پیگیری می شود؛ بخصوص در حوزه نشر و فروش کتاب. علی رغم خسارت های به بار آمده، یکی از تاثیرات مثبت ویروس کرونا، روی آوردن بخش زیادی از فعالیت ها به فناوری دیجیتال است که صنعت نشر نیز در این زمینه پویاتر شده. آمارها حکایت از آن دارد که در آمریکا، فروش شش ماهه ابتدایی سال 2020 با وجود شیوع زیاد کرونا به نسبت مشابه در سال 2019 افزایش چشم گیری داشته و علتش این است که کتاب فروشی های مستقل و فیزیکی با استفاده از الگوی آمازون، به فضای مجازی روی آورده اند و امکانات فروش مجازی را ایجاد کرده . از این طریق با مشتریان خود ارتباط برقرار می کنند.
نمایشگاه مجازی کتاب تهران، رویدادی بود که در این وسعت و حجم، تجربه آن را نداشتیم و جای آن خالی بود. اگرچه موسساتی بودند که کتاب می فروختند یا ناشرانی هستند که در فضا مجازی کتاب می فروشند، اما برگزاری این نمایشگاه در این حجم وسیع، تجربه گران بهایی بود. البته معتقدم ابعاد آن و نتایج آن را باید مورد سنجش قرار دهیم اما در مجموع؛ تجربه من از نمایشگاه مجازی این است که با عملکرد درست تری در قیاس با نمایشگاه های فیزیکی سال های قبل، برگزار شد و نتایج درست تری را در آن شاهد بودیم. ما در نمایشگاه این قضیه را داشتیم که یک کارتن بن کارت در غرفه 9 متری نقد می شد اما در نمایشگاه مجازی اتفاقات به این شکل نمی افتد.
- مجموع یارانه مشارکتی نمایشگاه چقدر بود و با توجه به مشارکت مجموعه ها، اقدامات را چگونه ارزیابی می کنید؟
اسماعیلی : ما چند مدل مشارکت داریم؛ نخست یارانه ای که به خریداران دانشجو و استادان شد و ما 20 درصد یارانه دادیم و آن ها 80 درصد مشارکت داشتند که عملا برای خرید کتاب مصرف شد. بخش دیگر یارانه های مشارکتی، حاصل مشارکت با موسسات و دستگاه ها بود که در این بخش هم مثل نمایشگاه های دیگر اعلام کردیم به موسسات و نهادها یارانه می دهیم و بین 20 تا 30 درصد با توجه به آورده خودشان از یارانه ما بهره مند می شوند. با مقایسه بین نمایشگاه فیزیکی و مجازی، ما شک داشتیم آیا این مشارکت محقق می شود یا نه که شاهد بودیم این موضوع محقق شد و 64 میلیارد تومان فروش داشتیم.
نمایشگاه مجازی، نمایشگاه فیزیکی را تحت تاثیر قرار می دهد
- ناشران از نمایشگاه مجازی راضی بودند و این رویداد قرار است در آینده، به صورت سالانه برگزار شود. دورنمای این رویداد را چطور می بینید چه ایده ها و راهکارهایی در معاونت فرهنگی برای آینده آن اندیشیده شده است تا دست اندرکاران و فعالان صنعت نشر به صورت کامل از مزایای آن بهره مند شوند؟
اسماعیلی : به اعتقاد من این نمایشگاه نقطه عطفی در تاریخ برگزاری حمایت های نمایشگاهی در حوزه کتاب و نمایشگاه بود. همانطور که گفتید؛ پیش از برگزاری و در روزهای ابتدایی آن، انتقادات جدی از این رویداد مطرح می شد اما وقتی برگزار شد و به انتها رسید، تقریبا بیشتر مجوعه های منتقد، تشکر و ابراز رضایت کردند. ما در اولین امتحان خود قرار داشتیم و همه کارهای اولیه، مشکلاتی فرا روی خود دارند که به مرور زمان حل می شود. من حتی معتقدم این موضوع روند برگزاری نمایشگاه فیزیکی را هم تحت الشعاع و تحت تاثیر قرار می دهد و باید از این تجربه در نمایشگاه فیزیکی استفاده کرد. این اتفاق منجر به ایجاد عدالت فرهنگی شد و معیاری است که باید آن را تقویت کنیم. تجربیاتی که ما از نمایشگاه مجازی کتاب کسب کردیم موجب می شود که چه بسا؛ بسیاری از قالب های نمایشگاه فیزیکی را تغییر دهیم و با توجه به فروش خوب نمایشگاه مجازی، وقت این شده است که در زمینه نمایشگاه فیزیکی بازنگری داشته باشیم. باید ایرادات را رفع و به سمت جلو حرکت کنیم و نمایشگاه های فیزیکی را نیز به سمتی ببریم که از این تجربیات استفاده کند.
بعد از برگزاری نمایشگاه مجازی، بسیاری از ناشران کوچک پیام دادند که ما در این نمایشگاه دیده شدیم و این موضوع نشان می دهد که نمایشگاه مجازی کتاب به وسعت تمام کشور، این فضا را برای ناشران ایجاد کرد. این مساله به عنوان نقطه عطف باقی می ماند و معیاری می شود تا از این تجربه در سال های بعد استفاده کنیم. هرچند معتقدیم نمایشگاه فیزیکی باید جای خود باشد اما نمایشگاه مجازی باید تقویت شود. ما برای بررسی آینده نمایشگاه مجازی نیاز به یک فرصت دو سه ماهه داریم و تاکنون یک جلسه در این زمینه برگزار شده اما نیاز به جلسات بیشتری است تا سیاست های لازم برای برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران و نمایشگاه فیزیکی کتاب به موازات هم اتخاذ شود.
جاذبه یارانه ها تناسب را بر هم می زند
- با اضافه شدن نمایشگاه مجازی کتاب تهران به حوزه نشر و بازار کتاب، چه آینده ای را می شود برای این صنعت و حلقه های مختلف آن متصور بود؟ فکر می کنید افزایش حمایت ها و تخصیص یارانه بیشتر، به این صنعت کمک بیشتری می کند؟
آموزگار : نکته ای که وجود دارد این است که به نظرم به طور کلی برخی از این طرح ها و برنامه ها دور خود گشتن است. ما هنوز برنامه مشخص و مدونی برای صنعت نشر نداریم و باید ببینیم با چه مسائلی در این حوزه مواجه هستیم؛ مسائلی که به نظر بخش زیادی از آن برخواسته از سیاست گذاری ها است. به عنوان مثال ناهنجاری بین تعداد ناشران و کتاب فروشان یک معادله معکوس است. در همه جای دنیا تعداد کتاب فروشان از ناشران بیشتر است و تولید هم ابعاد بزرگتری دارد و برای فروش به کتابفروشی ها می رود. در این شرایط نشر جان می گیرد؛ اما در کشور ما به دلیل جاذبه هایی که دولت برای نشر و نه برای کتاب فروشان ایجاد کرد، تعداد ناشران خیلی بیشتر از کتاب فروش ها است.
تا قبل از انقلاب تنها دخالت دولت در صنعت نشر، مساله سانسور و اعمال سیاست های شدید امنیتی بود اما دولت کاری به اقتصاد نشر نداشت و اجزای مختلف زنجیره نشر؛ یعنی ناشران، کتاب فروشان و موزعان اقتصاد نشر را پیش می بردند. البته در آن زمان ابعاد نشر طوری نبود که شغلی منحصرا برای توزیع باشد و بیشر ناشر و کتاب فروش ها با هم کتاب مبادله می کردند؛ اما با این وجود، آمار ها نشان می دهد که ناشر و کتاب فروش رشد متناسبی داشتند. اما الان به دلیل جاذبه های اعطای یارانه تناسب به هم ریخته است. از سوی دیگر رقیبی به نام نمایشگاه کتاب تهران جلوی کتابفروشان ایجاد کرده اند. هرچند منکر تاثیرات نمایشگاهی این رویداد نیستم و حضور ناشر در آن حتی اگر به قصد فروش باشد چون اولین جایی است که کتاب های جدید خود را می آورد و ویژگی نمایشگاهی دارد. اما طبیعی است کتاب فروشان نمی توانند با این نمایشگاه رقابت کنند و این موضوع موجب می شود کتاب فروشان مثل یخ جلوی آفتاب، تقلیل پیدا کنند.
کرونا؛ فرصتی برای بازاندیشی در سیاست های حمایتی
- در کشورهای در حال توسعه، معمولا سیاست اصلی، انباشت و افزایش تولید است و به نظر می رسد این سیاست از ابتدای انقلاب با اعطای یارانه های مستقیم و غیرمستیم به صنعت نشر، به کار گرفته شده است. اما به زعم کارشناسان، وابستگی صنایع به یارانه ها و حمایت های دولتی نیز آسیب هایی را به همراه دارد. اصلاح برخی رویه های نادرست و غلط نمایشگاه فیزیکی کتاب تهران از جمله کارکردهایی است که نمایشگاه مجازی کتاب می تواند داشته باشد اما آیا افزایش یارانه ها، در نهایت به نفع صنعت نشر حواهد بود؟
اسماعیلی : یک صنعت زمانی موفق خواهد بود که مجموعه صنوف در آن حضور و نقش داشته باشند. اینکه حمایت ها از حوزه نشر تا چه زمانی ادامه داشته باشد، باید گفت کرونا کاتالیزور خوبی برای بررسی این حوزه و حمایت ها همچنین تخصیص یارانه ها شد به این معنا که باید درباره آن ها فکر کنیم. در این زمینه معتقدم زمانی این رویه ها اصلاح می شود که مجموعه حوزه نشر و فعالان آن در حوزه کاری خود به ثبات برسند. تا زمانی که بحث ترجمه های متعدد از یک کتاب وجود دارد و بخشی از بحث ها به کتاب سازی برمی گردد، خیلی نمی توان به این ثبات رسید. باید فضایی ایجاد شود تا با همکاری دستگاه ها، مشکلات را به حداقل برسانیم. ما تلاش می کنیم فضای حمایتی را داشته باشیم اما نکته این است که حوزه نشر، صرفا به عنوان یک بنگاه اقتصادی دیده نمی شود و تا وقتی مجموعه چرخ دنده ها با هم خوب حرکت نکنند، نمی توان برنامه ریزی خاصی داشت.
ما تلاش داریم به سهم خود از امکانات و اختیارات خود کاری کنیم و به سمتی برویم که این نوع یارانه ها عادلانه تر توزیع شود. همه حوزه های صنعت نشر باید با هم پیش بروند و در بخش های مختلف همه باید رشد متوازن داشته باشند. نکته مهم این است که در طول این سال ها، مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سعی کرده به سمت جلو حرکت کند و یک سری مشکلات را رفع کند. باید موانع موجود در حوزه نشر را برطرف کنیم. در این میان یکی از بحث های مهم، شفافیت است و اصرار و تاکید معاونت فرهنگی این است که در اتاق های شیشه ای باشیم تا همه عملکرد ما را مردم ببیند زیرا این کار به رفع مشکل کمک می کند.
- این یعنی ظرفیت های نمایشگاه مجازی، در سیاست های نمایشگاه فیزیکی کتاب تهران در حوزه تخصیص یارانه نیز منجر به تجدید نظرهایی خواهد شد؟
همانطور که گفتم؛ نمایشگاه مجازی کتاب یک نقطه عطف است که باید تقویت و حمایت شود. از سوی دیگر نحوه برگزاری نمایشگاه فیزیکی با سوالات جدی روبه رو شده که با کمک صنف و فعالان باید تغییرات جدی در آن اعمال کنیم. اما ما باید در وهله اول تلاش کنیم عدالت فرهنگی در حوزه تخصیص یارانه ها، رعایت شود و یارانه ها به دست مصرف کننده برسد. نکته دوم این است که باید به سمت توازن برویم و عدالتی را بین نشر و کتابفروشی ایجاد کنیم.
آموزگار : در ادامه صحبت های آقای اسماعیلی، باید به مشکلات دیگر بازار نشر نیز به موازات سیاست گذاری رویدادها و نمایشگاه ها، فکر کرد. از جمله مشکلاتی که ما در صنعت نشر با آن روبه رو هستیم، ترجمه های موازی و کتاب سازی ها است؛ به طوری که مثلا 150 ترجمه از کتاب شازده کوچولو و ترجمه های متعدی از قلعه حیوانات و دزیره و سایر آثار داریم. یررسی ها نشان می دهد که مثلا یک ترجمه از شازده کوچولو، توسط 10ناشر منتشر شده و این ناشرها، بر اساس چنین عناوین تکراری ای در نمایشگاه کتاب تهران، غرفه می گیرند. همچنین ناهنجاری بین تعداد عناوین و شمارگان هم مشکلی جدی است. تاچندی پیش مسئولان می گفتند 100 هزار عنوان کتاب داریم اما معتقدم زمانی می توانیم این کتاب ها را ارزش گذاری کنیم که به شمارگان آن ها نیز توجه شود.
موضوع دیگری که در حوزه نشر اهمیت دارد، بحث تالیف و ترجمه است. سیاستگذار باید زمینه ای ایجاد کند که تالیف شکل بگیرد و قوام داشته باشد اما چون ترجمه هزینه کمتری دارد و بهتر فروش می رود، ناشران به سمت ترجمه می روند. موضوع دیگر هم بحث مرکز و پیرامون است؛ یعنی فاصله تهران با سایر مراکز زیاد است و سهم پایتخت از کتاب فروشی ها حدود 75 درصد و بقیه مناطق 25 درصد است. البته در هشت سال گذشته، گام های موثری برای کم کردن فاصله مرکز و پیرامون برداشته شد اما کماکان فاقد سیاست مشخص و واحد هستیم که مقصد ما را مشخص کند.
در بحث یارانه ها و ضرورت تخصیص آن ها نیز این مساله وجود دارد که معمولا به دهک نیازمند یارانه می دهند تا نیازمندی آن ها کم و برطرف شود؛ نه اینکه نه تنها نیازمندی رفع نشود؛ بلکه عده ای هم به دلیل وجود حمایت ها، به دایره فعالان مورد حمایت اضافه شوند و بر نیاز ها بیفزایند. البته نظرم این نیست که یارانه ها؛ یک دفعه حذف شود؛ چون این کار موجب از بین رفتن همکاران زیادی می شود. به هرحال ناشران انتظار دارند در نمایشگاه کتاب تهران امکان فروش کتاب های خود را داشته باشند و مسائل اقتصادی خود را سامان دهند اما در کنار همه این مسائل، باید به کتاب فروشان و سایر حلقه های صنعت نشر هم توجه شود.
ایده استفاده از شبکه توزیع و کتاب فروشی ها در نمایشگاه مجازی
- البته با اجرای طرح های فصلی، تلاش شده است که به این گروه هم توجه شود.
آموزگار : اینکه دولت در سال های اخیر، کتاب فروشی ها را مورد توجه قرار داده، خیلی خوب است اما فکر می کنم کافی نیست. دولت باید تکلیف کتاب فروش ها را روشن کند. طرح های فصلی از جمله موثرترین طرح هایی بود که ناهنجاری هایی مثل مرکز و پیرامون را پوشش می داد؛ چراکه پوشش کشوری دارد. این طرح تا کنون برکات زیادی داشته و در جلوگیری از تعطیلی و بسته شدن کتاب فروشی ها موثر بوده است. در شروع طرح های فصلی ما به 200 کتاب فروشی هم نرسیدیم؛ زیرا خیلی ها حتی رایانه نداشتند یا با اینترنت و فضای مجازی آشنا نبودند. اما همه این موارد آسیب شناسی و با کمک صنف و خانه کتاب این مشکلات برطرف شد؛ به طوری که در حال حاضر تعداد کتاب فروشی هایی که در طرح مشارکت دارند به 800 می رسد. (البته بودجه طرح های فصلی گاهی تمدید می شود و مطابق با سیاست های موجود، اعتبار کتاب فروشی هایی که سقف اعتبار خود را تمام می کنند، دوباره شارژ می شود. این کار مزیتی برای کتاب فروشی های بزرگ ایجاد می کنند؛ زیرا با اعمال 10 درصد تخفیف مضاعف، باعث می شوند برخی مشتریان ترجیح بدهند از آن ها خرید کنند. به اعتقاد من این اتفاق، محل نقد است و با اهداف کلی طرح مغایرت دارد. البته این سیاست برای کتابفروش شهرهایی که کتاب فروشی های محدودی دارند، قابل اجراست و بخشی از مصایب و مشکلات کتاب فروشان را کاهش می دهد.)
همانطور که گفتم، طرح های فصلی اقدام مثبتی در راستای حمایت از کتاب فروشی ها است اما با این حال، میزان یارانه های نمایشگاهی روی فروش کتاب فروشی ها تاثیر منفی دارد. من کسی را می شناسم که با هزینه زیادی در شمیران کتاب فروشی ایجاد کرده است و من به گفت که در ایام نمایشگاه مجازی افت فروش زیادی داشته. به همین خاطر معتقدم در نمایشگاه مجازی کتاب باید نقشی هم برای سایر فعالان صنعت نشر دیده شود. مثلا می توانیم با یک برنامه ریزی های مناسب، همانطور که توزیع را به شرکت ملی پست دادیم توزیع کننده و کتابفروش را وارد کار کنیم و هزینه ها را به نوعی مدیریت کنیم تا کتابفروشان در سراسر کشور منتفع شود. جایی هم که کتاب فروشی نیست، مابه ازای آن راهکارهایی اندیشیده شود تا این یارانه به همه حلقه های نشر برسد.
(آسیب دیگری که اخیرا صنعت نشر با آن مواجه است و تمام سیاست ها و برنامه ریزی ها و رویدادها را به نوعی تحت تاثیر قرار می دهد، مساله تخفیف های بعضا غیرمتعارف کتاب است. در کشورهای زیادی مثل آلمان، قانون قیمت ثابت کتاب وجود دارد که مانع از ایجاد نابرابری در بازار کتاب می شود. وجود این قانون بسیار حیاتی است؛ تاجایی که در انگلستان با حذف قانون ثبات قیمت، در مدت ده سال هزار کتاب فروشی بسته شد. اخیرا شاهد آن هستیم که برخی فروشگاه های مجازی در حال فروش کتاب با تخفیف های تا سقف 70 درصدی هستند. در این فضا خریداران هم فریفته می شوند و فکر می کنند که با قیمت پایین کتاب خریداری می کنند.)
اسماعیلی : اصلاح محل تخصیص یارانه و توجه به شبکه توزیع و فروش در نمایشگاه مجازی کتاب پیشنهاد خوبی است. پیشنهاد جناب آموزگار که به جای پست، کتاب ها را به موزعان و کتاب فروشان بدهیم تا به دست مخاطبان رسانده شوند، موضوعی است که باید روی آن فکر کنیم؛ اما از این ایده استقبال می کنیم، روی آن وقت می گذاریم و امکانات اجرایی آن را در نظر می گیریم. غیر از سودی که این کار برای کتاب فروشان دارد، به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم سود می رسد. اگر ساز و کار اجرایی آن مهیا شود، از آنجایی که قرار است نمایشگاه مجازی ادامه داشته باشد، اثرات خوبی را به همراه خواهد داشت. ما باید کاری کنیم که توازن برقرار شود و طبعا باید توازن بین مراکز نشر و کتاب فروشی ها ایجاد شود. نقش و تعریفی که صنوف می توانند در رشد و ارتقای صنوف داشته باشند مهم است. به نظرم در این زمینه طی جلسات آینده باید منشوری ایجاد کنیم که محصول آن، هم افزایی صنف و مجری طرح باشد.
پررنگ شدن نقش اصناف در ادوار آتی نمایشگاه مجازی
در بحث برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، طی سال های اخیر قدم های مثبتی در جهت سپردن امور و بخش ها به تشکلات و اصناف برداشته شد. در نمایشگاه مجازی هم آیا به این سمت پیش خواهید رفت؟
اسماعیلی : در نمایشگاه امسال به دلیل زیرساخت و ویژگی های منحصربه فردی که داشت، این امکان نبود ولی از نظرات صنف به صورت مستمر استفاده کردیم. اما ما هم معتقدیم باید شرایطی فراهم شود که کار را به صنف بسپاریم و باید برنامه های آینده طوری پیش برود که ازمسئولیت اجرایی خودمان کم کنیم. ما از این موضوع استقبال می کنیم و یکی از بحث هایی که در دستور جلسه برای کارهای کارشناسی نمایشگاه آینده قرار خواهد داشت، همین موضوع است.
آموزگار : در بحث نمایشگاه مجازی که از فناوری دیجیتال استفاده شد تجربه خوبی بود اما نکته این است که بتوانیم کار را به بخش خصوصی و صنف بسپاریم و فعالان صنفی و تشکل ها را درگیر کنیم و با آن ها تعامل داشته باشیم و وضعیتی ایجاد شود که از عهده کار بر بیاید. تجربه کاغذ تجربه خوب است؛ نظارت و دخالت دوستان صنفی تا حد زیادی مسایل و مشکلات گذشته در حوزه توزیع کاغذ یارانه ای را کم کرد و حتی فشار از دولت کم کرده است. دخالت صنف در نمایشگاه مجازی کمک کرد که بسیاری از مشکلات کاسته شود و شفاف سازی شود. دستاورد فناوری دیجیتال در حوزه نشر و نمایشگاه کتاب بسیار مهم است که باید توجه لازم به آن داشته باشیم و شرایطی ایجاد کنیم که از ظرفیت های صنف استفاده شود و آن ها بتوانند این کار را اداره کند.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ، به دنبال تجربه برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران از یکم تا دهم بهمن ماه در سراسر کشور و بهره مندی جمع گسترد ه ای از مخاطبان کتاب از تازه ها نشر، نقدها و نقطه نظرهایی از سوی اهالی نشر درباره این رویداد مطرح بوده است؛ موضوعی که ایبنا در قالب سلسله نشست های تخصصی با حضور کارشناسان به بررسی آن ها می پردازد.
در این راستا نشست ماهیت نمایشگاه؛ تخصیص یارانه و تاثیر آن بر بازار نشر روز گذشته (یکشنبه 3 اسفند) با حضور علیرضا اسماعیلی، مشاور اجرایی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و محمود آموزگار، مدیر نشر کتاب آمه برگزار شد و حاضران به طرح موضوعات مختلف درباره نمایشگاه مجازی کتاب پرداختند.
در این نشست به موضوعات و مسائلی همچون یارانه نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، ایجاد عدالت یارانه ای، ضرورت مشورت با صنف و توجه به نقش موزعان و کتاب فروشان، همچنین استفاده از تجربه موفق نمایشگاه مجازی در ادوار آتی نمایشگاه (فیزیکی) کتاب تهران به بحث و تبادل نظر گذاشته شد و میهمانان درباره هر یک از این موضوعات دیدگاه ها و نظرات خود را بیان کردند.
نمایشگاه مجازی و بن کتاب هایی که نقد نمی شد
-نمایشگاه مجازی کتاب تهران که اولین تجربه خود را پشت سر گذاشت، در زمینه تخصیص یارانه ها همان مبلغ یارانه ای اختصاص پیدا کرد که در نمایشگاه سی ودوم کتاب تهران تخصیص یافت. لطفا کمی درباره فرایند مدیریتی و تصمیماتی که در زمینه تخصیص یارانه مد نظر قرارگرفت، توضیح دهید.
اسماعیلی: همانطور که می دانید امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا به این نتیحه رسیدیم که نمایشگاه فیزیکی برگزار نشود؛ اما از آنجایی که یکی از مهمترین فضاهای فعالیت حوزه نشر، نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بود و همه ناشران منتظر این فرصت بودند تا بتواند بخش قابل توجهی از نقدینگی موردنیاز خود را از این طریق تامین کنند، به دنبال راهکاری بودیم تا مشکلاتی که ناشران با آن روبه رو بودند را مرتفع کنیم. تیر ماه بود که به نتیجه رسیدیم نمایشگاه مجازی کتاب را برگزار کنیم و در این زمینه جلسات زیادی برگزار شد. با فعالان و دست اندرکاران این حوزه نیز تبادل نظر داشتیم و شهریور ماه به مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران حکم داده شد تا مسئولیت برگزاری نمایشگاه مجازی را عهده دار شود. در این زمینه معتقدم نمایشگاه مجازی کتاب تهران اگرچه جایگزین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نیست اما به دلیل نوع حمایت و دربر گرفتن گستره قابل توجهی از نشر کشور، یک نمایشگاه بزرگ و منحصربه فرد است.
برای این نماشگاه، تلاش کردیم حداکثر امکان یارانه ای را در نظر بگیریم. در بحث یارانه ها برای دانشجویان و طلاب، همچنین اهل قلم مبالغی در نظر گرفته شد و همه مواردی که امکان داشت، عملیاتی کردیم تا مبلغی حدود 16 میلیارد تومان یارانه در این زمینه اختصاص پیدا کرد و خوشبختانه تماما مصرف شد. نکته ای که در این زمینه وجود دارد این است در تخصیص یارانه و توزیع آن، عدالت فرهنگی به اجرا درآمد؛ آن چنان که می توان گفت برای اولین بار یارانه ها در این نمایشگاه، کامل و درست مصرف شد زیرا مسائلی که در نمایشگاه های فیزیکی با آن مواجه بودیم، در این فضا به وجود نیامد. از سوی دیگر همکاری خوب شرکت ملی پست و سازمان فناوری ارتباطات را نیز در این رویداد شاهد بودیم که موجب شد. خوشبختانه مشکلاتی هم که در روز اول به وجود آمد، خیلی زود برطرف شد و مجموعا نمایشگاه خوبی را شاهد بودیم.
محمود آموزگار : معتقدم که ما به تجربه نمایشگاه مجازی کتاب تهران نیاز داشتیم؛ چون فناوری دیجیتال موضوعی است که به قوت در همه دنیا پیگیری می شود؛ بخصوص در حوزه نشر و فروش کتاب. علی رغم خسارت های به بار آمده، یکی از تاثیرات مثبت ویروس کرونا، روی آوردن بخش زیادی از فعالیت ها به فناوری دیجیتال است که صنعت نشر نیز در این زمینه پویاتر شده. آمارها حکایت از آن دارد که در آمریکا، فروش شش ماهه ابتدایی سال 2020 با وجود شیوع زیاد کرونا به نسبت مشابه در سال 2019 افزایش چشم گیری داشته و علتش این است که کتاب فروشی های مستقل و فیزیکی با استفاده از الگوی آمازون، به فضای مجازی روی آورده اند و امکانات فروش مجازی را ایجاد کرده . از این طریق با مشتریان خود ارتباط برقرار می کنند.
نمایشگاه مجازی کتاب تهران، رویدادی بود که در این وسعت و حجم، تجربه آن را نداشتیم و جای آن خالی بود. اگرچه موسساتی بودند که کتاب می فروختند یا ناشرانی هستند که در فضا مجازی کتاب می فروشند، اما برگزاری این نمایشگاه در این حجم وسیع، تجربه گران بهایی بود. البته معتقدم ابعاد آن و نتایج آن را باید مورد سنجش قرار دهیم اما در مجموع؛ تجربه من از نمایشگاه مجازی این است که با عملکرد درست تری در قیاس با نمایشگاه های فیزیکی سال های قبل، برگزار شد و نتایج درست تری را در آن شاهد بودیم. ما در نمایشگاه این قضیه را داشتیم که یک کارتن بن کارت در غرفه 9 متری نقد می شد اما در نمایشگاه مجازی اتفاقات به این شکل نمی افتد.
- مجموع یارانه مشارکتی نمایشگاه چقدر بود و با توجه به مشارکت مجموعه ها، اقدامات را چگونه ارزیابی می کنید؟
اسماعیلی : ما چند مدل مشارکت داریم؛ نخست یارانه ای که به خریداران دانشجو و استادان شد و ما 20 درصد یارانه دادیم و آن ها 80 درصد مشارکت داشتند که عملا برای خرید کتاب مصرف شد. بخش دیگر یارانه های مشارکتی، حاصل مشارکت با موسسات و دستگاه ها بود که در این بخش هم مثل نمایشگاه های دیگر اعلام کردیم به موسسات و نهادها یارانه می دهیم و بین 20 تا 30 درصد با توجه به آورده خودشان از یارانه ما بهره مند می شوند. با مقایسه بین نمایشگاه فیزیکی و مجازی، ما شک داشتیم آیا این مشارکت محقق می شود یا نه که شاهد بودیم این موضوع محقق شد و 64 میلیارد تومان فروش داشتیم.
نمایشگاه مجازی، نمایشگاه فیزیکی را تحت تاثیر قرار می دهد
- ناشران از نمایشگاه مجازی راضی بودند و این رویداد قرار است در آینده، به صورت سالانه برگزار شود. دورنمای این رویداد را چطور می بینید چه ایده ها و راهکارهایی در معاونت فرهنگی برای آینده آن اندیشیده شده است تا دست اندرکاران و فعالان صنعت نشر به صورت کامل از مزایای آن بهره مند شوند؟
اسماعیلی : به اعتقاد من این نمایشگاه نقطه عطفی در تاریخ برگزاری حمایت های نمایشگاهی در حوزه کتاب و نمایشگاه بود. همانطور که گفتید؛ پیش از برگزاری و در روزهای ابتدایی آن، انتقادات جدی از این رویداد مطرح می شد اما وقتی برگزار شد و به انتها رسید، تقریبا بیشتر مجوعه های منتقد، تشکر و ابراز رضایت کردند. ما در اولین امتحان خود قرار داشتیم و همه کارهای اولیه، مشکلاتی فرا روی خود دارند که به مرور زمان حل می شود. من حتی معتقدم این موضوع روند برگزاری نمایشگاه فیزیکی را هم تحت الشعاع و تحت تاثیر قرار می دهد و باید از این تجربه در نمایشگاه فیزیکی استفاده کرد. این اتفاق منجر به ایجاد عدالت فرهنگی شد و معیاری است که باید آن را تقویت کنیم. تجربیاتی که ما از نمایشگاه مجازی کتاب کسب کردیم موجب می شود که چه بسا؛ بسیاری از قالب های نمایشگاه فیزیکی را تغییر دهیم و با توجه به فروش خوب نمایشگاه مجازی، وقت این شده است که در زمینه نمایشگاه فیزیکی بازنگری داشته باشیم. باید ایرادات را رفع و به سمت جلو حرکت کنیم و نمایشگاه های فیزیکی را نیز به سمتی ببریم که از این تجربیات استفاده کند.
بعد از برگزاری نمایشگاه مجازی، بسیاری از ناشران کوچک پیام دادند که ما در این نمایشگاه دیده شدیم و این موضوع نشان می دهد که نمایشگاه مجازی کتاب به وسعت تمام کشور، این فضا را برای ناشران ایجاد کرد. این مساله به عنوان نقطه عطف باقی می ماند و معیاری می شود تا از این تجربه در سال های بعد استفاده کنیم. هرچند معتقدیم نمایشگاه فیزیکی باید جای خود باشد اما نمایشگاه مجازی باید تقویت شود. ما برای بررسی آینده نمایشگاه مجازی نیاز به یک فرصت دو سه ماهه داریم و تاکنون یک جلسه در این زمینه برگزار شده اما نیاز به جلسات بیشتری است تا سیاست های لازم برای برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران و نمایشگاه فیزیکی کتاب به موازات هم اتخاذ شود.
جاذبه یارانه ها تناسب را بر هم می زند
- با اضافه شدن نمایشگاه مجازی کتاب تهران به حوزه نشر و بازار کتاب، چه آینده ای را می شود برای این صنعت و حلقه های مختلف آن متصور بود؟ فکر می کنید افزایش حمایت ها و تخصیص یارانه بیشتر، به این صنعت کمک بیشتری می کند؟
آموزگار : نکته ای که وجود دارد این است که به نظرم به طور کلی برخی از این طرح ها و برنامه ها دور خود گشتن است. ما هنوز برنامه مشخص و مدونی برای صنعت نشر نداریم و باید ببینیم با چه مسائلی در این حوزه مواجه هستیم؛ مسائلی که به نظر بخش زیادی از آن برخواسته از سیاست گذاری ها است. به عنوان مثال ناهنجاری بین تعداد ناشران و کتاب فروشان یک معادله معکوس است. در همه جای دنیا تعداد کتاب فروشان از ناشران بیشتر است و تولید هم ابعاد بزرگتری دارد و برای فروش به کتابفروشی ها می رود. در این شرایط نشر جان می گیرد؛ اما در کشور ما به دلیل جاذبه هایی که دولت برای نشر و نه برای کتاب فروشان ایجاد کرد، تعداد ناشران خیلی بیشتر از کتاب فروش ها است.
تا قبل از انقلاب تنها دخالت دولت در صنعت نشر، مساله سانسور و اعمال سیاست های شدید امنیتی بود اما دولت کاری به اقتصاد نشر نداشت و اجزای مختلف زنجیره نشر؛ یعنی ناشران، کتاب فروشان و موزعان اقتصاد نشر را پیش می بردند. البته در آن زمان ابعاد نشر طوری نبود که شغلی منحصرا برای توزیع باشد و بیشر ناشر و کتاب فروش ها با هم کتاب مبادله می کردند؛ اما با این وجود، آمار ها نشان می دهد که ناشر و کتاب فروش رشد متناسبی داشتند. اما الان به دلیل جاذبه های اعطای یارانه تناسب به هم ریخته است. از سوی دیگر رقیبی به نام نمایشگاه کتاب تهران جلوی کتابفروشان ایجاد کرده اند. هرچند منکر تاثیرات نمایشگاهی این رویداد نیستم و حضور ناشر در آن حتی اگر به قصد فروش باشد چون اولین جایی است که کتاب های جدید خود را می آورد و ویژگی نمایشگاهی دارد. اما طبیعی است کتاب فروشان نمی توانند با این نمایشگاه رقابت کنند و این موضوع موجب می شود کتاب فروشان مثل یخ جلوی آفتاب، تقلیل پیدا کنند.
کرونا؛ فرصتی برای بازاندیشی در سیاست های حمایتی
- در کشورهای در حال توسعه، معمولا سیاست اصلی، انباشت و افزایش تولید است و به نظر می رسد این سیاست از ابتدای انقلاب با اعطای یارانه های مستقیم و غیرمستیم به صنعت نشر، به کار گرفته شده است. اما به زعم کارشناسان، وابستگی صنایع به یارانه ها و حمایت های دولتی نیز آسیب هایی را به همراه دارد. اصلاح برخی رویه های نادرست و غلط نمایشگاه فیزیکی کتاب تهران از جمله کارکردهایی است که نمایشگاه مجازی کتاب می تواند داشته باشد اما آیا افزایش یارانه ها، در نهایت به نفع صنعت نشر حواهد بود؟
اسماعیلی : یک صنعت زمانی موفق خواهد بود که مجموعه صنوف در آن حضور و نقش داشته باشند. اینکه حمایت ها از حوزه نشر تا چه زمانی ادامه داشته باشد، باید گفت کرونا کاتالیزور خوبی برای بررسی این حوزه و حمایت ها همچنین تخصیص یارانه ها شد به این معنا که باید درباره آن ها فکر کنیم. در این زمینه معتقدم زمانی این رویه ها اصلاح می شود که مجموعه حوزه نشر و فعالان آن در حوزه کاری خود به ثبات برسند. تا زمانی که بحث ترجمه های متعدد از یک کتاب وجود دارد و بخشی از بحث ها به کتاب سازی برمی گردد، خیلی نمی توان به این ثبات رسید. باید فضایی ایجاد شود تا با همکاری دستگاه ها، مشکلات را به حداقل برسانیم. ما تلاش می کنیم فضای حمایتی را داشته باشیم اما نکته این است که حوزه نشر، صرفا به عنوان یک بنگاه اقتصادی دیده نمی شود و تا وقتی مجموعه چرخ دنده ها با هم خوب حرکت نکنند، نمی توان برنامه ریزی خاصی داشت.
ما تلاش داریم به سهم خود از امکانات و اختیارات خود کاری کنیم و به سمتی برویم که این نوع یارانه ها عادلانه تر توزیع شود. همه حوزه های صنعت نشر باید با هم پیش بروند و در بخش های مختلف همه باید رشد متوازن داشته باشند. نکته مهم این است که در طول این سال ها، مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سعی کرده به سمت جلو حرکت کند و یک سری مشکلات را رفع کند. باید موانع موجود در حوزه نشر را برطرف کنیم. در این میان یکی از بحث های مهم، شفافیت است و اصرار و تاکید معاونت فرهنگی این است که در اتاق های شیشه ای باشیم تا همه عملکرد ما را مردم ببیند زیرا این کار به رفع مشکل کمک می کند.
- این یعنی ظرفیت های نمایشگاه مجازی، در سیاست های نمایشگاه فیزیکی کتاب تهران در حوزه تخصیص یارانه نیز منجر به تجدید نظرهایی خواهد شد؟
همانطور که گفتم؛ نمایشگاه مجازی کتاب یک نقطه عطف است که باید تقویت و حمایت شود. از سوی دیگر نحوه برگزاری نمایشگاه فیزیکی با سوالات جدی روبه رو شده که با کمک صنف و فعالان باید تغییرات جدی در آن اعمال کنیم. اما ما باید در وهله اول تلاش کنیم عدالت فرهنگی در حوزه تخصیص یارانه ها، رعایت شود و یارانه ها به دست مصرف کننده برسد. نکته دوم این است که باید به سمت توازن برویم و عدالتی را بین نشر و کتابفروشی ایجاد کنیم.
آموزگار : در ادامه صحبت های آقای اسماعیلی، باید به مشکلات دیگر بازار نشر نیز به موازات سیاست گذاری رویدادها و نمایشگاه ها، فکر کرد. از جمله مشکلاتی که ما در صنعت نشر با آن روبه رو هستیم، ترجمه های موازی و کتاب سازی ها است؛ به طوری که مثلا 150 ترجمه از کتاب شازده کوچولو و ترجمه های متعدی از قلعه حیوانات و دزیره و سایر آثار داریم. یررسی ها نشان می دهد که مثلا یک ترجمه از شازده کوچولو، توسط 10ناشر منتشر شده و این ناشرها، بر اساس چنین عناوین تکراری ای در نمایشگاه کتاب تهران، غرفه می گیرند. همچنین ناهنجاری بین تعداد عناوین و شمارگان هم مشکلی جدی است. تاچندی پیش مسئولان می گفتند 100 هزار عنوان کتاب داریم اما معتقدم زمانی می توانیم این کتاب ها را ارزش گذاری کنیم که به شمارگان آن ها نیز توجه شود.
موضوع دیگری که در حوزه نشر اهمیت دارد، بحث تالیف و ترجمه است. سیاستگذار باید زمینه ای ایجاد کند که تالیف شکل بگیرد و قوام داشته باشد اما چون ترجمه هزینه کمتری دارد و بهتر فروش می رود، ناشران به سمت ترجمه می روند. موضوع دیگر هم بحث مرکز و پیرامون است؛ یعنی فاصله تهران با سایر مراکز زیاد است و سهم پایتخت از کتاب فروشی ها حدود 75 درصد و بقیه مناطق 25 درصد است. البته در هشت سال گذشته، گام های موثری برای کم کردن فاصله مرکز و پیرامون برداشته شد اما کماکان فاقد سیاست مشخص و واحد هستیم که مقصد ما را مشخص کند.
در بحث یارانه ها و ضرورت تخصیص آن ها نیز این مساله وجود دارد که معمولا به دهک نیازمند یارانه می دهند تا نیازمندی آن ها کم و برطرف شود؛ نه اینکه نه تنها نیازمندی رفع نشود؛ بلکه عده ای هم به دلیل وجود حمایت ها، به دایره فعالان مورد حمایت اضافه شوند و بر نیاز ها بیفزایند. البته نظرم این نیست که یارانه ها؛ یک دفعه حذف شود؛ چون این کار موجب از بین رفتن همکاران زیادی می شود. به هرحال ناشران انتظار دارند در نمایشگاه کتاب تهران امکان فروش کتاب های خود را داشته باشند و مسائل اقتصادی خود را سامان دهند اما در کنار همه این مسائل، باید به کتاب فروشان و سایر حلقه های صنعت نشر هم توجه شود.
ایده استفاده از شبکه توزیع و کتاب فروشی ها در نمایشگاه مجازی
- البته با اجرای طرح های فصلی، تلاش شده است که به این گروه هم توجه شود.
آموزگار : اینکه دولت در سال های اخیر، کتاب فروشی ها را مورد توجه قرار داده، خیلی خوب است اما فکر می کنم کافی نیست. دولت باید تکلیف کتاب فروش ها را روشن کند. طرح های فصلی از جمله موثرترین طرح هایی بود که ناهنجاری هایی مثل مرکز و پیرامون را پوشش می داد؛ چراکه پوشش کشوری دارد. این طرح تا کنون برکات زیادی داشته و در جلوگیری از تعطیلی و بسته شدن کتاب فروشی ها موثر بوده است. در شروع طرح های فصلی ما به 200 کتاب فروشی هم نرسیدیم؛ زیرا خیلی ها حتی رایانه نداشتند یا با اینترنت و فضای مجازی آشنا نبودند. اما همه این موارد آسیب شناسی و با کمک صنف و خانه کتاب این مشکلات برطرف شد؛ به طوری که در حال حاضر تعداد کتاب فروشی هایی که در طرح مشارکت دارند به 800 می رسد. (البته بودجه طرح های فصلی گاهی تمدید می شود و مطابق با سیاست های موجود، اعتبار کتاب فروشی هایی که سقف اعتبار خود را تمام می کنند، دوباره شارژ می شود. این کار مزیتی برای کتاب فروشی های بزرگ ایجاد می کنند؛ زیرا با اعمال 10 درصد تخفیف مضاعف، باعث می شوند برخی مشتریان ترجیح بدهند از آن ها خرید کنند. به اعتقاد من این اتفاق، محل نقد است و با اهداف کلی طرح مغایرت دارد. البته این سیاست برای کتابفروش شهرهایی که کتاب فروشی های محدودی دارند، قابل اجراست و بخشی از مصایب و مشکلات کتاب فروشان را کاهش می دهد.)
همانطور که گفتم، طرح های فصلی اقدام مثبتی در راستای حمایت از کتاب فروشی ها است اما با این حال، میزان یارانه های نمایشگاهی روی فروش کتاب فروشی ها تاثیر منفی دارد. من کسی را می شناسم که با هزینه زیادی در شمیران کتاب فروشی ایجاد کرده است و من به گفت که در ایام نمایشگاه مجازی افت فروش زیادی داشته. به همین خاطر معتقدم در نمایشگاه مجازی کتاب باید نقشی هم برای سایر فعالان صنعت نشر دیده شود. مثلا می توانیم با یک برنامه ریزی های مناسب، همانطور که توزیع را به شرکت ملی پست دادیم توزیع کننده و کتابفروش را وارد کار کنیم و هزینه ها را به نوعی مدیریت کنیم تا کتابفروشان در سراسر کشور منتفع شود. جایی هم که کتاب فروشی نیست، مابه ازای آن راهکارهایی اندیشیده شود تا این یارانه به همه حلقه های نشر برسد.
(آسیب دیگری که اخیرا صنعت نشر با آن مواجه است و تمام سیاست ها و برنامه ریزی ها و رویدادها را به نوعی تحت تاثیر قرار می دهد، مساله تخفیف های بعضا غیرمتعارف کتاب است. در کشورهای زیادی مثل آلمان، قانون قیمت ثابت کتاب وجود دارد که مانع از ایجاد نابرابری در بازار کتاب می شود. وجود این قانون بسیار حیاتی است؛ تاجایی که در انگلستان با حذف قانون ثبات قیمت، در مدت ده سال هزار کتاب فروشی بسته شد. اخیرا شاهد آن هستیم که برخی فروشگاه های مجازی در حال فروش کتاب با تخفیف های تا سقف 70 درصدی هستند. در این فضا خریداران هم فریفته می شوند و فکر می کنند که با قیمت پایین کتاب خریداری می کنند.)
اسماعیلی : اصلاح محل تخصیص یارانه و توجه به شبکه توزیع و فروش در نمایشگاه مجازی کتاب پیشنهاد خوبی است. پیشنهاد جناب آموزگار که به جای پست، کتاب ها را به موزعان و کتاب فروشان بدهیم تا به دست مخاطبان رسانده شوند، موضوعی است که باید روی آن فکر کنیم؛ اما از این ایده استقبال می کنیم، روی آن وقت می گذاریم و امکانات اجرایی آن را در نظر می گیریم. غیر از سودی که این کار برای کتاب فروشان دارد، به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم سود می رسد. اگر ساز و کار اجرایی آن مهیا شود، از آنجایی که قرار است نمایشگاه مجازی ادامه داشته باشد، اثرات خوبی را به همراه خواهد داشت. ما باید کاری کنیم که توازن برقرار شود و طبعا باید توازن بین مراکز نشر و کتاب فروشی ها ایجاد شود. نقش و تعریفی که صنوف می توانند در رشد و ارتقای صنوف داشته باشند مهم است. به نظرم در این زمینه طی جلسات آینده باید منشوری ایجاد کنیم که محصول آن، هم افزایی صنف و مجری طرح باشد.
پررنگ شدن نقش اصناف در ادوار آتی نمایشگاه مجازی
در بحث برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، طی سال های اخیر قدم های مثبتی در جهت سپردن امور و بخش ها به تشکلات و اصناف برداشته شد. در نمایشگاه مجازی هم آیا به این سمت پیش خواهید رفت؟
اسماعیلی : در نمایشگاه امسال به دلیل زیرساخت و ویژگی های منحصربه فردی که داشت، این امکان نبود ولی از نظرات صنف به صورت مستمر استفاده کردیم. اما ما هم معتقدیم باید شرایطی فراهم شود که کار را به صنف بسپاریم و باید برنامه های آینده طوری پیش برود که ازمسئولیت اجرایی خودمان کم کنیم. ما از این موضوع استقبال می کنیم و یکی از بحث هایی که در دستور جلسه برای کارهای کارشناسی نمایشگاه آینده قرار خواهد داشت، همین موضوع است.
آموزگار : در بحث نمایشگاه مجازی که از فناوری دیجیتال استفاده شد تجربه خوبی بود اما نکته این است که بتوانیم کار را به بخش خصوصی و صنف بسپاریم و فعالان صنفی و تشکل ها را درگیر کنیم و با آن ها تعامل داشته باشیم و وضعیتی ایجاد شود که از عهده کار بر بیاید. تجربه کاغذ تجربه خوب است؛ نظارت و دخالت دوستان صنفی تا حد زیادی مسایل و مشکلات گذشته در حوزه توزیع کاغذ یارانه ای را کم کرد و حتی فشار از دولت کم کرده است. دخالت صنف در نمایشگاه مجازی کمک کرد که بسیاری از مشکلات کاسته شود و شفاف سازی شود. دستاورد فناوری دیجیتال در حوزه نشر و نمایشگاه کتاب بسیار مهم است که باید توجه لازم به آن داشته باشیم و شرایطی ایجاد کنیم که از ظرفیت های صنف استفاده شود و آن ها بتوانند این کار را اداره کند.
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)
خبرگزاری کتاب ایران
نمایشگاه مجازی و بن کتاب هایی که نقد نمی شد
نمایشگاه مجازی و بن کتاب هایی که نقد نمی شد
-نمایشگاه مجازی کتاب تهران که اولین تجربه خود را پشت سر گذاشت، در زمینه تخصیص یارانه ها همان مبلغ یارانه ای اختصاص پیدا کرد که در نمایشگاه سی ودوم کتاب تهران تخصیص یافت. لطفا کمی درباره فرایند مدیریتی و تصمیماتی که در زمینه تخصیص یارانه مد نظر قرارگرفت، توضیح دهید.
اسماعیلی:
محمود آموزگار
- مجموع یارانه مشارکتی نمایشگاه چقدر بود و با توجه به مشارکت مجموعه ها، اقدامات را چگونه ارزیابی می کنید؟
اسماعیلی
نمایشگاه مجازی، نمایشگاه فیزیکی را تحت تاثیر قرار می دهد
نمایشگاه مجازی، نمایشگاه فیزیکی را تحت تاثیر قرار می دهد
- ناشران از نمایشگاه مجازی راضی بودند و این رویداد قرار است در آینده، به صورت سالانه برگزار شود. دورنمای این رویداد را چطور می بینید چه ایده ها و راهکارهایی در معاونت فرهنگی برای آینده آن اندیشیده شده است تا دست اندرکاران و فعالان صنعت نشر به صورت کامل از مزایای آن بهره مند شوند؟
اسماعیلی
جاذبه یارانه ها تناسب را بر هم می زند
- با اضافه شدن نمایشگاه مجازی کتاب تهران به حوزه نشر و بازار کتاب، چه آینده ای را می شود برای این صنعت و حلقه های مختلف آن متصور بود؟ فکر می کنید افزایش حمایت ها و تخصیص یارانه بیشتر، به این صنعت کمک بیشتری می کند؟
جاذبه یارانه ها تناسب را بر هم می زند
آموزگار
کرونا؛ فرصتی برای بازاندیشی در سیاست های حمایتی
کرونا؛ فرصتی برای بازاندیشی در سیاست های حمایتی
- در کشورهای در حال توسعه، معمولا سیاست اصلی، انباشت و افزایش تولید است و به نظر می رسد این سیاست از ابتدای انقلاب با اعطای یارانه های مستقیم و غیرمستیم به صنعت نشر، به کار گرفته شده است. اما به زعم کارشناسان، وابستگی صنایع به یارانه ها و حمایت های دولتی نیز آسیب هایی را به همراه دارد. اصلاح برخی رویه های نادرست و غلط نمایشگاه فیزیکی کتاب تهران از جمله کارکردهایی است که نمایشگاه مجازی کتاب می تواند داشته باشد اما آیا افزایش یارانه ها، در نهایت به نفع صنعت نشر حواهد بود؟
اسماعیلی
- این یعنی ظرفیت های نمایشگاه مجازی، در سیاست های نمایشگاه فیزیکی کتاب تهران در حوزه تخصیص یارانه نیز منجر به تجدید نظرهایی خواهد شد؟
آموزگار
ایده استفاده از شبکه توزیع و کتاب فروشی ها در نمایشگاه مجازی
- البته با اجرای طرح های فصلی، تلاش شده است که به این گروه هم توجه شود.
ایده استفاده از شبکه توزیع و کتاب فروشی ها در نمایشگاه مجازی
آموزگار
اسماعیلی
پررنگ شدن نقش اصناف در ادوار آتی نمایشگاه مجازی
پررنگ شدن نقش اصناف در ادوار آتی نمایشگاه مجازی
در بحث برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، طی سال های اخیر قدم های مثبتی در جهت سپردن امور و بخش ها به تشکلات و اصناف برداشته شد. در نمایشگاه مجازی هم آیا به این سمت پیش خواهید رفت؟
اسماعیلی
آموزگار
چهارمین نشست از سلسله نشست های ایبنا، سه شنبه (5اسفند ماه) با عنوان بررسی کارکرد های نمایشگاهی نمایشگاه مجازی کتاب تهران ساعت 10 در اتاق گفت و گوی خبرگزاری کتاب ایران برگزار می شود.
دراین نشست آزاده نظر بلند، معاون کتاب و فرهنگ مدیر عامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران؛ علی حاجی تقی، مدیر انتشارات و کتابفروشی ارمغان طوبی؛ نیایش سرامی، مدیر انتشارات باد و محمد تقی عرفان پور، مدیر انتشارات علوم دانشگاهی به عنوان کارشناس حضور خواهند داشت.
با توجه به تکثر نظرات و انتقادات احتمالی نزد اهالی نشر و کارشناسان این حوزه، نشست ها در فضای وبیناری قابل دسترسی به صورت برخط برگزار می شوند و علاقه مندان می توانند نظرات خود را حول محورهای مربوطه، اظهار کنند.
شرکت در وبینارها
علاقه مندان می توانند در زمان تعیین شده برای هر نشست، از طریق آدرس زیر در وبینارهای تخصصی خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، شرکت کنند:
https://www.skyroom.online/ch/hadi_hir/book-ibna
نخستین نشست با عنوان بررسی ساختار و میزان کارآمدی سایت نمایشگاه مجازی کتاب تهران با حضور فرشید فرح خواه، مدیر سایت نخستین نمایشگاه کتاب مجازی تهران، جلال ذکایی، مدیر پیشین اداره چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید احمد عبدالصالحی، مدیرعامل شرکت ارمغان راه طلایی، محمد عَبقری، معاون مدیر سوره مهر الکترونیک برگزار شد.
دومین نشست با عنوان ماهیت نمایشگاه؛ تخصیص یارانه و تاثیر آن بر بازار نشر با حضور علیرضا اسماعیلی، مشاور اجرایی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمود آموزگار، مدیر نشر کتاب آمه برگزار شد.
نشست سوم با عنوان نمایشگاه مجازی کتاب؛ موزعان و کتاب فروشان با حضورابراهیم کریمی، مدیر مرکز پخش گزیده، محسن بهشتیان، مدیر کتاب فروشی لارستان (مهمان آنلاین) و علیر ضا بهشتی، مدیر نشر روزنه در خبرگزاری کتاب ایران برگزار شد.
نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، به همت موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و همکاری شرکت ملی پست ایران، با مشارکت 1732 ناشر از سراسر کشور، از یکم لغایت دهم بهمن ماه برگزار شد و در طول این 10 روز، یک میلیون و 254هزار و 599 نسخه کتاب به ارزش 640 میلیارد و 258میلیون و 77هزار و 568 ریال کتاب با تخفیفات نمایشگاهی فروخته شد و در اختیار خریداران قرار گرفت.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ، با توجه به برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، ایبنا با اتکا به سنت نقد و گفت وگو، سلسه جلسات بررسی عملکرد و ارزیابی این رویداد را در ابعاد مختلف آن اعم از اجرایی، فنی، صنفی، حمایتی و رسانه ای، با حضور کارشناسان و اهالی صنعت نشر در محورهای مختلف، برپا می کند.
چهارمین نشست از سلسله نشست های ایبنا، سه شنبه (5اسفند ماه) با عنوان بررسی کارکرد های نمایشگاهی نمایشگاه مجازی کتاب تهران ساعت 10 در اتاق گفت و گوی خبرگزاری کتاب ایران برگزار می شود.
دراین نشست آزاده نظر بلند، معاون کتاب و فرهنگ مدیر عامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران؛ علی حاجی تقی، مدیر انتشارات و کتابفروشی ارمغان طوبی؛ نیایش سرامی، مدیر انتشارات باد و محمد تقی عرفان پور، مدیر انتشارات علوم دانشگاهی به عنوان کارشناس حضور خواهند داشت.
با توجه به تکثر نظرات و انتقادات احتمالی نزد اهالی نشر و کارشناسان این حوزه، نشست ها در فضای وبیناری قابل دسترسی به صورت برخط برگزار می شوند و علاقه مندان می توانند نظرات خود را حول محورهای مربوطه، اظهار کنند.
شرکت در وبینارها
علاقه مندان می توانند در زمان تعیین شده برای هر نشست، از طریق آدرس زیر در وبینارهای تخصصی خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، شرکت کنند:
https://www.skyroom.online/ch/hadi_hir/book-ibna
نخستین نشست با عنوان بررسی ساختار و میزان کارآمدی سایت نمایشگاه مجازی کتاب تهران با حضور فرشید فرح خواه، مدیر سایت نخستین نمایشگاه کتاب مجازی تهران، جلال ذکایی، مدیر پیشین اداره چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید احمد عبدالصالحی، مدیرعامل شرکت ارمغان راه طلایی، محمد عَبقری، معاون مدیر سوره مهر الکترونیک برگزار شد.
دومین نشست با عنوان ماهیت نمایشگاه؛ تخصیص یارانه و تاثیر آن بر بازار نشر با حضور علیرضا اسماعیلی، مشاور اجرایی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمود آموزگار، مدیر نشر کتاب آمه برگزار شد.
نشست سوم با عنوان نمایشگاه مجازی کتاب؛ موزعان و کتاب فروشان با حضورابراهیم کریمی، مدیر مرکز پخش گزیده، محسن بهشتیان، مدیر کتاب فروشی لارستان (مهمان آنلاین) و علیر ضا بهشتی، مدیر نشر روزنه در خبرگزاری کتاب ایران برگزار شد.
نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، به همت موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و همکاری شرکت ملی پست ایران، با مشارکت 1732 ناشر از سراسر کشور، از یکم لغایت دهم بهمن ماه برگزار شد و در طول این 10 روز، یک میلیون و 254هزار و 599 نسخه کتاب به ارزش 640 میلیارد و 258میلیون و 77هزار و 568 ریال کتاب با تخفیفات نمایشگاهی فروخته شد و در اختیار خریداران قرار گرفت.
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)
خبرگزاری کتاب ایران
خبرگزاری کتاب ایران
شرکت در وبینارها
خبرگزاری کتاب ایران
https://www.skyroom.online/ch/hadi_hir/book-ibna
خبرگزاری کتاب ایران
یکی از بخش های اقتصادی که با همه گیری کووید 19 به شدت آسیب دید، صنعت نشر بود. در بسیاری از جاهای دنیا، کتابفروشی ها با کاهش فروش و کار روبه رو شده، بسیاری از مؤسسات نشر هم از فعالیت خود کاستند، حرفه های هم سو با نشر نظیر چاپخانه ها، صحافی ها، فروشندگان و تولیدکنندگان کاغذ و مقوا نیز کمابیش آسیب دیدند.
در ایران اما این آسیب بیشتر شد. زیرا نوسان نرخ ارز، قیمت کاغذ را به نحو حیرت باری بالا برد و قیمت تکفروشی کتاب کم کم دارد به حدی می رسد که توان خرید آن برای آن بخش طبقه متوسط که مصرف کننده اصلی کتاب هستند، ناممکن می شود. الان قیمت کتاب به صفحه ای در بهای پایه 200 تومان رسیده و به نظر می رسد که این افزایش قیمت تداوم هم می یابد.
بنابراین کوچک تر شدن اقتصاد نشر امری گریز ناپذیر به نظر می آید، اما در شرایطی که راهکارهای جدی برای برون رفت از این بن بست به نظر نمی آید، اتفاقی خوشایند در زمستان 1399 پیش آمد به اسم نمایشگاه مجازی کتاب که منجر به تکانی در بازار نشر، تحرک علاقه مندان به کتاب در نقاط دوردرست کشور و در دسترس قرار گرفتن حجم قابل توجهی کتاب، موجب خشنودی و پدید آمدن فضای امید شد.
اما قصدم در این یادداشت پرداختن به یک نمایشگاه واقعی مجازی کتاب است. آنچه در این مرحله پیش آمد علی رغم مثبت بودن و امیدبخشی آن هنوز تا رسیدن به آنچه موردنظر من است، راهی طولانی دارد. به نظرم که این یک فروش اینترنتی کتاب بود که البته فاصله ای جدی با یک نمایشگاه دارد. کتاب ها در سایت قرار داده شدند و علاقه مندان هم انتخاب کردند و خریدند، این نمایشگاه ایراداتی نیز داشت مثل قرار نگرفتن کتاب های دوره ای در کنار هم و در یک قاب، با اینکه شابک دوره داشتند.
اما یک نمایشگاه مجازی باید دارای چه ویژگی هایی باشد و چگونه می شود به آن دست یافت؟
به نظر می آید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ' وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از این آزمون موفق، حالا می تواند گامی فراتر نهاده و با تخصیص پنل هایی به هر ناشر، امکان این را فراهم کند تا ناشران بر اساس توانایی، ذوق ورزی و حرفه ای گری خود غرفه آرایی کرده و توان نشر خود را بیشتر آشکار کنند. ازطرفی، علاقه مندان کتاب هم که به نظر می رسد به این زودی امکان حضور در یک نمایشگاه را به شکل فیزیکی پیدا نخواهند کرد، به این ترتیب بتوانند با خیال راحت به غرفه ناشران موردعلاقه خود سرکشی کرده و کتاب های موردنظرشان را انتخاب و خریداری کنند.
شکی نیست در این جهت علاوه بر ایجاد فضای دلخواه برای هر ناشر، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می تواند از مشارکت خود ناشران در ساخت و تزیین و ابداع روش های جدید برای جلب مشتری نیز بهره گرفته و حتی در پایان به ارزیابی توانایی و قدرت هر ناشری پرداخته و امتیازاتی را برای آنها در نظر بگیرد.
خاصیت دیگر این نماشگاه، اینجاست که برعکس نمایشگاه های فیزیکی که همواره مبحث متراژ و اختصاص غرفه در جای مناسب به ناشرین موجب حرف و حدیث و بحث و جدل می شود، در اینجا چنین محدودیتی وجود ندارد، بلکه این بسته به ناشر است تا بتواند توانایی های خود را به نحو احسن بروز دهد.
ویژگی یک نمایشگاه مجازی نسبت به یک فروش اینترنتی بسیار بیش از آن است که بتوان در مجالی کوتاه تمام آنها را برشمرد، اما حداقل آن هویت یابی و امکان دیده شدن ناشران را به شکل مستقل فراهم می کند. حتی می توان از ناشران خواست تا کارنامه کاری دوران کرونا یی خود را جداگانه به نمایش نهند تا بتوان از منظر دوستداران کتاب هم پیشرفت، عرضه داشت و گسترش تولید کتاب را در این دوران سخت دید. در چنین نمایشگاه هایی امکان برپایی نشست هایی در فضای مجازی شد، تا مسائل و مشکلات نشر را واکاوی کرد، به نقد و بررسی کتاب ها پرداخت، تازه های مهم نشر را معرفی کرد؛ در مورد شرایط خاص و تازه کنونی حرف زد و امکان نزدیکی بیشتر علاقه مندان به کتاب را با فضای مجازی بیشتر کرد تا امکان ارتباط بیشتری با بدنه نشر فراهم شود.
در سالی که به آخر آن رسیده ایم، متأسفانه تعداد بسیاری از اهل قلم گرفتار این ویروس منحوس شدند و برخی از آنها جان به جان آفرین تسلیم کردند. چه بهتر که در چنین نمایشگاهی از این عزیزان یاد شود.
برپایی سمینارهایی برای رسیدگی به وضعیت دشوار کاغذ و گرانی کمرشکن آن، با ارائه دیدگاه های صاحب نظران می تواند در گذر از این بحران مددرسان باشد.
باتوجه به اینکه با وضعیت همه گیری برپایی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در بهار امسال هم ناممکن به نظر می رسد، حق هست که امکان برپایی این نمایشگاه به شکل مجازی فراهم شود که بی شک تجربه ای گران قدر بود؛ و می تواند به وضعیت ناشران نیز در شرایط خاص کنونی به حد بسیاری مدد برساند.
انتهای پیام/
بر اساس این گزارش، در این دوره به افراد برگزیده یک میلیارد و 110 میلیون تومان تخصیص یافت که جوایز به برترین ها تحویل شد.
اما به شایستگان تقدیر کتاب سال نیز در این دوره مجموعا یک میلیارد و 315 میلیون تومان اختصاص یافت که در آینده نزدیک به حسابشان واریز خواهد شد.
پیش از این تصویب شده بود که برگزیدگان 100 میلیون تومان و شایستگان تقدیر 30 میلیون تومان دریافت کنند که فعلا جوایز افراد برگزیده پرداخت شده است.
بر این اساس، جوایز سی و هشتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در دو گروه برگزیده و شایسته تقدیر 2 میلیارد و 425 میلیون تومان بوده است.
اسامی برگزیدگان سی و هشتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بیست و هشتمین دوره جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را اینجا بخوانید.
خبرگزاری فارس پیش از این در مطلبی به از سکه افتادن جوایز ادبی تا پیش از دوره قبل اشاره کرده بود، اما این موضوع پس از بررسی و جوایز با افزایش همراه شد. (گزارش های خبرگزاری فارس را اینجا و اینجا بخوانید).
طبق اعلام ایوب دهقانکار، مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، برگزیدگان و تقدیر شده های جوایز کتاب سال، جلال آل احمد و شعر فجر در زمره نخبگان فرهنگی بوده و از مزایای بنیاد نخبگان بهره می برند. ( اینجا بخوانید)
انتهای پیام/
وی در همین راستا ادامه داد: در نسل ما وقتی که پسری به سربازی می رفت بعد از آن باید تشکیل خانواده می داد و نان آور می شد اما بعد از پیروزی انقلاب به دلایل متعدد این مناسبات در هم شکست چرا که مناسبات اقتصادی نیز در هم شکسته شده بود. دیگر خانواده ها نمی توانستند آبرومندانه زندگی شان را اداره کنند و مناسبات زندگی آن ها به دلیل درآمد اندک به هم ریخته بود و اغلب نمی توانستند حتی نیازهای حداقلی شان را تأمین کنند.
توکلی ادامه داد: در دهه 70 هم موج مصرف گرایی در کشور باب شد و نسل تازه به دوران رسیده ای که به ثروت های بادآورده رسیده بود تضادهای رفتاری شدیدی در جامعه به وجود آوردند؛ اصولاْ وقتی نظام مدیریتی تصمیم می گیرد نوعی سیاست اقتصادی را تعریف و پیاده سازی کند طبیعتاً مردم عقب می افتند و بافت قدیمی متلاشی می شود و به هم ریختگی داخل خانواده می رود. نظام ضد تولید و ضد کار که بر مبنای رانت ها و فساد در قدرت تقسیم شده بود از میانه های دهه 70 شکل گرفت و جامعه را به سمت تباهی و بی توجهی به اخلاقیات و خانواده و... سوق داد.
این سینماگر در همین راستا تصریح کرد: بی توجهی به جایگاه خانواده و به ویژه پدر در امتداد آنچه در جامعه شاهدش بودیم در حوزه ادبیات و فرهنگ و هنر نیز به شدت بروز کرد. اصولا وقتی پدری در خانواده وجود ندارد یا پدر دیگر ساختار طبیعی خودش را به عنوان اقتدار و احترام و اخلاق نمی تواند حفظ کند از دید هنرمند دور می افتد.
کارگردان سریال های تلویزیونی مدرس و پدر در پاسخ به این پرسش که به عقیده شما چرا مدیران سینمایی هیچ سیاست گذاری برای توجه به عنصر مهم و حیاتی خانواده ندارند اظهار داشت: مهمترین علت این اتفاق شوراهای نظارتی اند! متأسفانه از سال ها قبل کسانی که در این شوراها حضور دارند و برای سینمای کشور تصمیم گیری می کنند از نسل دومی های رانت خوار و شکم سیر و بی دغدغه و بی اخلاق هستند!
وی در همین راستا تصریح کرد: من خیلی از این افراد را می شناسم و بارها آن ها را نصیحت کرده و به ایشان تذکر داده ام اما متوجه آن ها نه تذکرات ما را می بینند و نه متوجه هستند که سینما را به چه آشفته بازاری بدل کرده اند!
توکلی در پایان این گفتگو افزود: وقتی برای حذف برخی تفکرات و جایگزین کردن تفکرات دیگر و ضداخلاقی کسی را رئیس می کنند که ارتباطی با سینما ندارد وضعیت از این بهتر هم نمی شود. هنرمندان بی تردید این خلاءها را می بینند و می شنوند و تذکر هم می دهند اما کسی به دغدغه هنرمندان توجهی ندارد.
این پیشکسوت بیان کرد: از طرفی جنگ مذهب علیه مذهب در آن دوران وجود داشت. طرح واژه منافق نیز از اتفاقات دوران انقلاب بود و پرداختن به همه این مسائل دغدغه ام بود. از سویی دیگر در اوایل دوران انقلاب مسئول امور سینمایی شده و با هنرمندانی همراه بودم که اگر نبودند ایران سینمایی نداشت. در واقع آن ها بودند که تاریخ سینمای بعد از انقلاب را رقم زدند. حال با این زمینه های فکری با نگاه ویژه ای به سربداران فکر کردم و نوع نگاه من شخصیتی را خلق کرد به نام قاضی شارح که همواره به من نقد می کردند این شخصیت در تاریخ وجود ندارد و من نام او را از شخصیت شریح قاضی از چهره های سیاسی و اجتماعی صدر اسلام گرفتم.
نجفی درباره اهمیت برگزاری جشنواره های موضوعی بیان کرد: معضل اصلی ما فرهنگ است که مانند اقتصادمان نوسان دارد. بنابراین هر اقدامی برای کمک به این عرصه به نظرم یک اقدامی دینی هم هست. یکی از تعاریف ما از رسالت انبیا، تربیت انسان به صراط مستقیم است که در نهایت به رجعت به خدا برمی گردد. حال با نام امام رضا (ع) رویداد و جشنواره ای شکل می گیرد که هم فعالیت فرهنگی است و همه زمینه ای است برای فعالیت جوانان و عبادت نیز به جز خدمت به خلق نیست. شرایطی که در جشنواره رضوی ایجاد شده است، جوانان را به خلاق بودن تشویق می کند. نام مبارک امام رضا (ع) نیز قطعا پشتوانه ای برای این رویداد است.
وی درباره دوست و همکار خود مهدی فخیم زاده که در چهاردهمین جشنواره ملی فیلم عنوان کرد: یکی از کسانی که دست گیر و راهنمای من در ابتدای کارم بود، مهدی فخیم زاده بود. صادقانه بگویم از او بسیار آموختم. هم سینما را از او آموختم و هم رفتار و تفکر را. این هنرمند چند کتاب در اوایل دهه 60 به من معرفی کرد که من به قدری تحت تاثیر آن ها بودم که سال گذشته ترجمه جدیدی از یکی از آن ها را پسرم برایم تهیه کرد تا دوباره بخوانم. در ارتباط با مهدی فخیم زاده با فرهنگ سینمای ایران هم بیشتر آشنا شدم. ما در اوایل انقلاب از سینمای فارسی فاصله داشتیم و بیشتر آثار هنرمندانی چون ناصر تقوایی، مسعود کیمیایی، بهرام بیضیایی، فریدون گله و... را می دیدیم و ارتباط من با عزیزی مثل مهدی فخیم زاده باعث شد تا با واقعیت سینمای ایران بیشتر آشنا شوم. مرهون همراهی و همکاری با او هستم و افتخار می کنم که جواب سلامم را می دهد (با خنده).
نجفی درباره شرایط این روزهایش و فعالیت خود در دوران کرونا نیز گفت: تابستان امسال رییس هیات مدیره خانه سینما شدم و به دلیل مسئولیت خود نمی توانم چندان به قرنطینه پایبند باشم. زیرا مساله معیشت سینماگران مطرح است. فیلم های زیادی در حال تولید و جریان تولید برخی از آن ها متوقف است. بیشتر وقت مان در خانه سینما صرف رسیدگی به این وضعیت می شود و نمی توانم به شخصه در خانه بمانم.
وی در پایان به فیلمسازان جوان توصیه کرد: این عرصه را باید بسیار جدی گرفت و خلاقیت به خرج داد و تحت تاثیر فیلم های دیگر نبود. کپی نکرد و ذهن خلاق را همیشه مد نظر داشت.
چهاردهمین جشنواره ملی فیلم کوتاه رضوی به دبیری سعید نجاتی با محوریت سیره علمی و عملی امام رضا (ع) به همت و مشارکت سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد بین المللی امام رضا (ع) و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گلستان 4 تا 7 اسفند در حال برگزاری است.
این هنرمند سپس با انتقاد از وضعیت بسیار بد اقتصادی کشور به ویژه طی یک سال گذشته خاطرنشان کرد: تورم و گرانی کمر بسیاری از مردم را خرد کرده و متأسفانه هنرمندان هم از این قضیه مستثنی نیستند و زندگی آن ها هم با مشکلات پیچیده ای روبرو است.
امینی خواه خاطرنشان کرد: این وظیفه مدیران و مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان سینمایی و خانه سینما است که در این روزهای بحرانی و پر از درد به فکر هنرمندان باشند. اگر این نهادها نخواهند در این وضعیت بحرانی تدبیری عاجل برای بهبود وضعیت معیشتی و رفاهی سینماگران اندیشه کنند کدام دستگاه و نهاد باید به داد دل ما برسد؟
وی متذکر شد: متولیان سینمایی باید برای هنرمندان حقوق ماهانه در نظر بگیرند تا کمی از بار مشکلات و معضلات زندگی هنرمندان کاسته شود؛ البته این ها فقط یک آرزو و درخواست است و ما می دانیم چنین امری محقق نمی شود چرا که اگر می خواستند چنین کارهایی انجام دهند طی یک سال اخیر انجام می دادند.
امینی خواه در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به توزیع ناعادلانه عیدی های میلیاردی وزارت ارشاد که طی سال های اخیر توسط خانه سینما تنها به افرادی خاص اعطا می شد تأکید کرد: امیدوارم عیدی سینماگران امسال به صورت عادلانه و یکسان توزیع شود! متولیان وزارت ارشاد و خانه سینما به هیچ عنوان اجازه ندارند که بر اساس سلیقه خود افراد را گزینش کنند. امروزه همه هنرمندان به این کمک ها نیاز دارند و اگر کسی نیاز نداشته باشد می تواند مبلغ اختصاص یافته به خودش را به هر کس مایل است اهدا کند.
این سینماگر در پایان این گفتگو متذکر شد: هر کس که عضو خانه سینما است باید از این عیدی بهره ببرد؛ طی سال های اخیر خیلی از دوستان ما که اتفاقاً بسیار هم به این عیدی نیاز داشتند نتوانستند آن را بگیرند و این اتفاقی تلخ است که امیدوارم امسال در این بحران کرونا دیگر شاهد چنین رخدادهایی نباشیم.
سینماهای کشور که طی 11 ماه اخیر، بسته به شرایط هر استان، بین 5 تا 7 ماه تعطیل بودند، حالا با برگزاری جشنواره، توانسته اند بخش کوچکی از ضرر و زیان های هنگفت خود را جبران کنند. برگزاری جشنواره، اگر هر بار منفی ای که داشت، این نوید را به سینماداران داد که درصورت نمایش فیلم خوب، مردم به تماشای آثار خواهند نشست. گزاره ای که پس از نمایش شنای پروانه ، بلافاصله پس از اختتامیه جشنواره فجر، بار دیگر اثبات شد تا امیدهای رنگ ورورفته اکران نوروزی، با بارقه های امیدبخشی همراه باشد.
با استقبال مردم از فیلم های جشنواره و شنای پروانه بود که بحث اکران نوروزی قوت گرفت؛ اکرانی که به نظر نمی رسد بتواند به دلیل ظرفیت پذیرش پائین سینماها، به مانند سال های گذشته، شامل 6 تا 7 فیلم باشد و احتمالا با نمایش 4 فیلم کار خود را آغاز خواهد نمود. اتفاقی که درصورت اجرایی شدن، می تواند رگ های مسدود سینما را به صورت موقتی باز کرده و نقشه راه اکران 1400 را تاحدودی ترسیم کند.
اما در مسیر اجرایی شدن این نقشه راه، مشکلاتی وجود دارد که در ادامه به مهم ترین آنها خواهیم پرداخت.
عدم همراهی تهیه کنندگان با اکران نوروزی
هم اکنون دوهفته ای می شود که شورای صنفی اکران، به شکلی جدی، قدم در وادی اکران نوروزی گذاشته و با برپایی جلساتی، حتی از برخی گزینه های اکران نوروزی نیز رونمایی کرده است. هنوز 24 ساعت از رونمایی مرتضی شایسته از فیلم های متقاضی اکران نوروز نگذشته بود که صاحبان دو فیلم از سه فیلم مذکور، مخالفت شدید خود را با نمایش آثارشان در نوروز 1400 عنوان کردند.
این مخالفت ها که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت سبب شد تا شورای صنفی اکران، در پی حل وفصل اشکالات مطرح شده و هموار کردن مسیر برای نمایش نوروزی فیلم ها باشد؛ مسیری که قطعا یک سر آن از ستاد ملی کرونا خواهد گذشت. نکته جالب توجه آن است که این شورا باتوجه به کم بودن زمان تا اکران نوروزی، با سازمان سینمایی نامه نگاری کرده و از آنها درخواست داشته تا شرایط را برای برگزاری اکران نوروزی فراهم کنند، حال آنکه این سازمان در زمینه باز نگه داشتن سینما درطول یک سال گذشته، کارنامه چندان موفقی نداشته و حتی نتوانسته سینماها و سالن های تئاتر را از زمره مشاغل ردیف 3، به مشاغل ردیف 2 تغییر دهد.
بنابراین این طور به نظر می رسد که اگر شورای صنفی نمایش به جای نامه نگاری با سازمان سینمایی، مستقیما با ستاد ملی کرونا تعامل می داشت، به نتایج سریع تر و مطلوب تری دست می یافت. همچنان که مشاهده کردیم تجربه تعامل دبیر جشنواره فجر که به شکل مستقل از سازمان سینمایی، با ستاد کرونا وارد رایزنی شد، به چه نتایج اجرایی گسترده با قابلیت اجرایی بالایی ختم شد. در ادامه به اصلی ترین دلایل اعتراض تهیه کنندگان و کارگردانان برای اکران نوروزی خواهیم پرداخت.
تضمین عدم تعطیلی سینماها
این یک مطالبه بحق است که تهیه کنندگان نسبت به یک اکران سالم ولو محدود، حساسیت بالایی داشته باشند. حداقلش آنکه طی همین امسال، اکران فیلم هایی را نظاره کردند که به دلیل باز و بسته شدن سینماها، دچار زیان های فراوانی شدند. در میان فیلم های اجتماعی، شنای پروانه و از بین فیلم های کمدی، زن ها فرشته اند2 آثاری بودند که می توانستند در شرایط عادی به فروش خوبی برسند، اما فیلم محمد کارت با عدم تحقق وعده ها، با 2 میلیارد و 500 میلیون تومان فروش به اکرانش پایان داد و در ادامه به شکل ناجوانمردانه ای قاچاق شد. کمدی آرش معیریان هم تنها یک میلیارد در گیشه فروخت و همزمان با اکران آنلاین، قاچاق شد. فیلم های دیگر اکران امسال نیز عملا سوختند و هیچ آورده ای برای سازندگان شان به همراه نداشتند.
بنابراین این خواسته که سینماها درصورت بازگشایی نباید بسته شوند، اصلی ترین دغدغه صاحبان آثار است. این طور نمی شود که سرمایه ای چندمیلیاردی به روی پرده برود و متناسب با شرایط رنگ بندی استان ها که به صورت هفتگی اعلام می شود، نسبت به تعطیلی یا عدم تعطیلی آنها تصمیم گیری شود. در همین رنگ بندی های هفتگی که پایان هر هفته اعلام می شود، ببینید که درصورت نارنجی یا قرمز شدن شهرها، کاسبان تا چه اندازه اعتراض می کنند؛ کاسبانی که سرمایه آنها شاید کمتر از 100 میلیون تومان باشد، آن وقت باید حق بدهیم که سینماگری که چند میلیارد برای فیلمش سرمایه گذاشته و حالا درصدد است تا دوبرابر آن را برداشت کند، نسبت به این موضع گیری های در نوسان ستاد کرونا، معترض باشد.
بنابراین وعده های سازمان سینمایی به تنهایی نمی تواند تضمین کافی برای سینماگران به همراه داشته باشد. آن هم در شرایطی که کشور طی هفته های آتی احتمالا درحال ورود به پیک چهارم کرونا و قرمز شدن است.
تغییر ساعت منع تردد
یکی دیگر از خواسته های سینماگران، تغییر ساعات منع تردد شبانه است. در شرایط کنونی، این ساعت از 21 تا 3 بامداد تعیین شده است، بنابراین آخرین سانس سینماها در کلانشهرهایی مانند تهران، نهایتا 18:30 دقیقه است؛ یعنی سانسی که باتوجه به بلند شدن تدریجی روز در این بازه از سال، تازه دروازه استقبال مخاطب بوده و به عبارتی مخاطب از این ساعت به بعد است که دوست دارد به تماشای فیلم بنشیند وگرنه سانس های پیش از ساعت 18، سانس های مرده به شمار می روند که در ایام عادی سال، استقبال چندانی از آن به عمل نمی آید.
بنابراین این شکل سانس بندی که پایانش ساعت 18 باشد، نه برای مخاطب اشتیاق چندانی را برمی انگیزاند و نه برای سینمادار به صرفه است که با ظرفیت یک سومی خود، سانس های مرده را برای چند تماشاگر محدود به راه انداخته و میزان استهلاک اقلام مصرفی خود را که قیمت آن پنج برابر شده است، برگزار کند.
تسویه حساب زودهنگام با صاحبان آثار
یکی از مواردی که مورد مطالبه سازندگان آثار است، تسویه حساب زودهنگام و روزانه سینماداران با آنها است؛ سینمادارانی که در ایام عادی سال نیز با تاخیری چندماهه نسبت به تسویه با صاحبان آثار اقدام می کردند، حال با پشت سر گذاشتن یک سال خلوت و تعطیل، متحمل زیان های مالی بسیاری شده اند که سبب می شود اکران نوروزی، بخشی از زیان های آنها را جبران کند.
به همین دلیل کمتر تهیه کننده ای در این زمان، ریسک اکران فیلم را به جان می خرد، چون می داند که در این شرایط، خبری از خوش قولی های سینماداران نخواهد بود. سمفا هم که آمده بود تا این تسویه حساب ها را به روز و لحظه ای کند، تا امروز که حدود هشت ماه از رونمایی اش گذشته، هیچ کارکرد خاصی در این زمینه از خود نشان نداده تا تسویه حساب سینماداران با صاحبان آثار، بر روی همان پاشنه قدیمی بچرخد.
سیاست های سازمان سینمایی مبنی بر وام به سینماداران برای تسویه با صاحبان آثار نیز با نتایج مطلوبی همراه نبود تا این گزینه به یکی از اصلی ترین پاشنه های آشیل اکران نوروزی 1400 تبدیل شود که مرتفع کردن آن با آیین نامه ها و مشوق هایی چون وام درصددار، به این راحتی ها ممکن نخواهد بود.
حمایت های بلاعوض سازمان سینمایی
از گوشه وکنار خبر می رسد که سازمان سینمایی برای فیلم هایی که در نوروز امسال به روی پرده می روند، حمایت هایی را درنظر گرفته است؛ حمایت هایی که البته هنوز رسانه ای نشده و احتمالا طی هفته آینده اعلام می شوند.
البته این حمایت ها پیشتر هم بوده. مثلا سازمان سینمایی برای اکران تابستانی امسال اعلام کرده بود که به فیلم ها 200 میلیون وام بلاعوض و 300 میلیون وام 4 درصدی می دهد؛ مشوقی که البته چندان مورد استقبال صاحبان آثار قرار نگرفت. کسی که بین 5 تا 10 میلیارد برای تولید یک فیلم هزینه می کند، قطعا نمی تواند با 200 میلیون وام بلاعوض، راضی به نمایش فیلمش شود.
بنابراین بسیار منطقی خواهد بود تا سازمان سینمایی درکنار مشوق های مالی که قرار می دهد، از آپشن هایی رونمایی کند تا صاحبان آثار را به رقابت با یکدیگر برای اکران نوروزی ترغیب کند؛ مشوق هایی که می تواند ضمن درنظر گرفتن موارد بالا که بدان اشاره کردیم، شامل اکران طولانی مدت و تغییر سیاست کف فروش برای پایین کشیدن فیلم ها نیز شود. باتوجه به طراحی این مدل مشوق ها، احتمال استقبال فیلم ها برای اکران نوروزی امسال، بسیار زیاد است.
نامزدهای اکران نوروزی کدام هستند؟
مرتضی شایسته به عنوان رئیس شورای صنفی نمایش، هفته گذشته از سه فیلم اکران نوروزی رونمایی کرد. فیلم های چپ، راست (حامد محمدی)، دینامیت (مسعود اطیابی) و درخت گردو (محمدحسین مهدویان)، سه فیلمی بودند که خیلی زود با واکنش منوچهر محمدی و مسعود اطیابی مواجه شدند. مهم ترین خواسته این سینماگران هم آماده شدن شرایط مناسب برای یک اکران خوب است.
اما درحالی که بسیاری از منابع، از بی میلی صاحبان آثار برای نمایش فیلم خود در نوروز 1400 سخن به میان آورده اند، مرتضی شایسته از اعلام آمادگی هشت فیلم برای نمایش نوروزی پرده برداشت و اینکه اسامی این فیلم ها، هفته آینده اعلام خواهد شد. گویا شورای صنفی نمایش طی این یک هفته، مشغول رایزنی هایی با سازمان سینمایی برای گرفتن تضمین های لازم اکران نوروزی است و درصورت فراهم شدن این اتفاق، می تواند رضایت صاحبان آثار را فراهم آورده و نخستین اکران سال 1400 را رقم بزند.
آن طور که فرهیختگان کسب اطلاع کرده، علاوه بر سه فیلم بالا، ابلق (نرگس آبیار)، مصلحت (حسین دارابی)، بابا سیبیلو (ادوین خاچیکیان) و جنس لطیف (محسن آقاخان) نیز در این فهرست قرار دارند تا با گرفتن تضمین های لازم، زمینه های یک اکران باشکوه برای نوروز 1400 فراهم شود.
البته که اگر وضعیت کرونایی کشور برای هفته آخر اسفند و هفته های نخست فروردین، به قرمزی هرچه تمام تر گرایش پیدا نکند، می توان تاحدودی به اکران نوروزی امیدوار بود. به این دلیل که طبیعتا با آغاز واکسیناسیون و البته گرم شدن تدریجی هوا، شمار مبتلایان کاهش پیدا خواهد کرد و اکران نوروزی می تواند فتح باب خوبی برای عادی شدن جریان اکران در سینماهای کشور باشد؛ اتفاقی که پس از جشنواره فیلم فجر، توانست تا حدودی ماهیت قبلی خود را به دست آورد. در شرایطی که سینماها در اکران تابستانی، استقبال نسبتا خوبی از فیلم ها به عمل آوردند، این استقبال در اکران ضعیف پاییزی، به پایین ترین حد خود تنزل یافت؛ به طوری که تعداد سالن های سینمایی فعال سینماها در اکران تابستانی، تا 80 سالن نیز رسید، اما این اتفاق در اکران پاییزی به 40 سالن کاهش یافت.
اما پس از جشنواره فیلم فجر، این آمارها با یک جهش خوب، همراه شد. البته باید عنوان کرد که برخی از سینماها ترجیح دادند پس از پایان جشنواره، تعطیل شده و تا پیش از اکران نوروزی، فیلمی به نمایش نگذارند. با این حال، تعداد سینماهای حال حاضری که فعال هستند طبق اطلاعات سمفا، از 100 سینمای حاضر در کشور، 75 سالن درحال نمایش فیلم هستند. از 320 سالن این سینماها، چراغ 152 سالن روشن است و از 39 هزار صندلی زیر پوشش سمفا، 30 هزار صندلی بلیت فروشی می کنند.
این یعنی آنکه جشنواره فیلم فجر توانسته تاحدودی اعتماد را به سینماداران بازگرداند؛ سینماهایی که ترجیح دادند طی اکران تابستانی و پاییزی تعطیل باشند، همزمان با جشنواره، به گردونه نمایش متصل شدند و اگر تضمین های لازم برای اکران نوروزی اتخاذ شود، دیگر بعید است که سینمای بسته و تعطیلی در کشور وجود داشته باشد. توپ سینمای کشور، این روزها در زمین ستاد ملی کروناست.
مدیر سابق گروه فیلم و سریال سیما ادامه داد: بزرگترین آسیبی که برای سینما و تئاتر می توان در نظر گرفت این است که این بیماری سبب شد دیگر مردم، تجربه جمعی اجتماعی را که فرهنگساز هم بود و همه ما به واسطه حضور در سالن های نمایش آن را تجربه می کردیم دیگر رخ نمی دهد. درضمن جدا از تجربه جمعی حضور در سالن های نمایشی فرهنگساز نیز بوده، چون تماشای فیلم در جمع، آدابی دارد که رعایت آن روی فرهنگ عمومی یا فردی نیز تاثیرات مثبت خود را خواهد گذاشت.
وی متذکر شد: لازم به ذکر است که سینما حداقل در چند سال آینده به شرایط گذشته باز نخواهد گشت. این موضوع نیز ربطی به از بین رفتن بیماری کرونا ندارد، چون تاثیرات روانی و روحی آن مدت ها باقی خواهد ماند و مردم به این زودی علاقه ای برای بازگشت به سالن های نمایش نخواهند داشت. بنابراین باید از طریق دولت و سینماداران و حتی هنرمندان سیاستی اندیشیده شود تا مردم مجدد به سینماها اعتماد کنند. یکی از راهکارها این است که به مردم نشان دهیم سینما یکی از امن ترین محل ها برای خانواده هاست، زیرا با رعایت کامل مسائل بهداشتی در این مکان بیماری شدن وجود ندارد.
مسئول سابق حوزه معناگرا در بنیاد سینمایی فارابی افزود: جدا از تاثیرات مخرب کرونا، نمی توان کتمان کرد به واسطه این بیماری روش های جدیدی شکل گرفت که معتقدم در شرایط عادی هیچگاه امکان توجه به آن وجود نداشت. برای نمونه به اکران های آنلاین در سینما اشاره می کنم. همچنین برگزاری کارگاه ها، جشنواره ها و جلسات آنلاین از دیگر اتفاقاتی بود که در یکسال گذشته رشد پیدا کرد و مطمئناً بعد از بیماری کرونا نیز همچنان مدنظر خواهد بود. در همین رابطه باید اضافه کنم در گذشته برخی جلسات هیچگاه برگزار نمی شد، چون امکان گردآوری همه افراد وجود نداشت، اما امروز به مدد ارتباط آنلاین ما می توانیم جلسات خود با حضور همه افراد بدون در نظر گرفتن اینکه کجا دنیا هستند برگزار کنیم.
بیشتر بخوانید:
مدیر سابق گروه فیلم و سریال و تئاتر شبکه اول سیما در پایان درباره رسالت مدیران در ایام کرونایی و بعد از آن هم چنین توضیح داد: مهمترین رکن برای بازگشت سینما به شرایط عادی تصمیماتی است که مدیران در این رابطه می گیرند. پس توصیه من این است که تصمیمات تنها به واسطه چند نفر گرفته نشود، بلکه باید گروهی متشکل از همه اصناف سینما نیز باید مشاوره ها خود را بدهند تا هر تصمیمی که در این رابطه گرفته می شود بتواند منافع همه عوامل سینما را تامین کند. در پایان امیدوارم هنر این سرزمین به زودی به دوران پررونق خود بازگردد، چون باور دارم اگر هنر مرده باشد، جامعه دستخوش خمودی و نامیدی خواهد شد.
انتهای پیام
هر چند جشنواره سی و نهم فیلم فجر با اندکی حاشیه و اکران های نه چندان پرشور برای سینمادوستان برگزار شد و با موفقیت به پایان رسید اما حساب اکران عمومی آن هم اکران نوروز جداست. بسیاری از فعالان سینمای ایران سال هاست به فروش فیلم های اکران پایان سال چشم امید بسته اند و کم و بیش از میان چند گزینه نهایی برای نمایش در نوروز، یکی دو فیلم پرفروش و چندمیلیاردی بیرون می آید.
این البته داستان آشنای اکران نوروز تا پیش از فرارسیدن اسفند 98 بود؛ روزهایی که زمزمه ورود یک ویروس مرگبار دهان به دهان چرخید و سر آخر تایید شد. بالا رفتن آمار ابتلاها و فوتی های کووید-19 عملا اکران نوروز 99 را هوا کرد و پس از آن هم سینمای ایران دیگر زیر بار این پاندمی مرگبار کمر راست نکرد. گرچه یکی دو بار سینماها نصفه و نیمه باز شد اما اوج گرفتن شیوع ویروس همه چیز را به نقطه صفر بازگرداند.
از سوی دیگر، اکران آنلاین که قرار بود نسخه شفابخش رونق گیشه در زمانه کرونازده باشد، چندان کاری و اثرگذار از آب درنیامد و با فروش های معمولی چند فیلم پرامید، دیگر سینماگران ترجیح دادند فیلم هایشان را حتی به بهای خاک خوردن تا آینده نامعلوم از قفسه بیرون نیاورند. آن زمان هنوز روزنه امید برای پایان شیوع ویروس بسته نشده بود و با اینکه خبری هم از واکسن نبود اما برخی گمان می کردند شاید تا بهار 1400 زندگی به دوران عادی پیش از کرونا بازگردد.
حالا چهار هفته به پایان سال 99 مانده و با وجود آغاز واکسیناسیون کرونا، ورود سویه های تازه و جهش یافته ویروس از دور و نزدیک اوضاع را حتی خطرناک تر از اسفند 98 کرده است. با این حال، شورای صنفی نمایش همچنان وظیفه خود را انجام می دهد و در جلسه های هفتگی درباره گزینه های اکران نوروز تصمیم می گیرد؛ حتی اگر سازندگان فیلم ها با صدای بلند اعلام کنند نمی خواهند آثارشان برای سالن ها و صندلی های خالی به نمایش درآید!
اگر همه چیز بر اساس برنامه پیش برود و سینماها در هفته های منتهی به نوروز 1400 میزبان تماشاگران شوند، به نظر می رسد بخت سه فیلم برای به آتش کشیدن گیشه بیش از دیگر گزینه ها باشد. البته که با کاهش گنجایش سینماها و رونق شعار در خانه بمانیم ، بعید است در اکران بهار 1400 رکوردی شکسته شود.
درخت گردو محمدحسین مهدویان
شاید تلخ ترین فیلم کارنامه سینماگر جوان شمالی که امسال با کمدی ترین فیلم خود در جشنواره سی و نهم فجر حضور داشت و چندان جدی گرفته نشد. درخت گردو فیلم بحث انگیز جشنواره سی و هشتم بود و همان زمان هم گمانه زنی ها از احتمال اکران آن در نوروز 99 حکایت داشت اما حالا ممکن است با یک سال تاخیر بیاید و کام تماشاگرانش را با داستان تکان دهنده و بازی های اثرگذارش تلخ کند.
مهدویان که امسال شیشلیک را با بازی رضا عطاران در جشنواره داشت، سال گذشته درخت گردو را با بازی مهران مدیری ساخت؛ متفاوت ترین نقش کارنامه بازیگری که برای از آن خود کردن لقب سلطان طنز تلویزیون رقابتی همیشگی با عطاران دارد. گرچه ستاره درخت گردو پیمان معادی است که برای ایفای نقش یک کرد داغدیده در دوران جنگ ایران و عراق برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد هم شد.
فیلم روایتی است از بمباران شیمیایی سردشت و تاثیری که این فاجعه تلخ و دردناک بر زندگی امروز مردم این شهر کردنشین و آینده آنها می گذارد. قادر مولان پور که همسر و فرزندانش را در بمباران سردشت از دست داده، سال ها دنبال یافتن نشانی از دخترش می گردد و همزمان با حضور در مجامع بین المللی از جمله دادگاه جنایات جنگی لاهه در پی احقاق حق و اثبات گناهکار بودن رژیم عراق و کشورهایی است که به صدام سلاح شیمیایی داده اند.
دینامیت سیدمسعود اطیابی
از آنجا که معمولا کسی (جز مربیان ایرانی!) به ترکیب برنده دست نمی زند، در این فیلم کمدی هم ترکیب پولساز لونه زنبور برزو نیک نژاد بار دیگر کنار هم قرار گرفته اند تا با دینامیت اطیابی گیشه را منفجر کنند. پژمان جمشیدی و محسن کیایی در لونه زنبور حدود 10 میلیارد تومان درآمد داشتند و جمشیدی در فیلم پیشین اطیابی تگزاس کنار سام درخشانی و حمید فرخ نژاد 15 میلیارد تومان پول به حساب تهیه کننده واریز کرده بود.
با این تجربه های موفق ترکیب های بازیگری و البته فرمول همیشه پیروز تناقض خیر و شر احتمالا از همین حالا می توان یک فروش بسیار خوب برای دینامیت پیش بینی کرد. از سوی دیگر، احمد مهرانفر هم با پیشینه بازی در نقش ارسطو در سریال پایتخت یک برگ برنده است و می تواند کنار جمشیدی و کیایی یک مثلث خنده و شوخی تشکیل دهد. فیلم اطیابی چند بازیگر محبوب دیگر هم دارد که نازنین بیاتی، نادر سلیمانی، امید روحانی و زیبا کرمعلی از آن جمله اند.
هر چند کارگردان دینامیت آشکارا و با صدای بلند گفته نمی خواهد فیلم خودش را در سالن های خالی و زمانه کرونا به نمایش عمومی بگذارد اما ممکن است پافشاری شورای صنفی نمایش به نتیجه برسد و دینامیت سبد اکران نوروز را رنگین تر و متنوع تر کند. فیلم تمام ابزارهای لازم را برای پرفروش شدن و ترکاندن گیشه در دسترس دارد و فقط ممکن است در این میان قربانی شیوع گسترده تر گونه جهش یافته و انگلیسی ویروس کرونا شود.
چپ، راست حامد محمدی
چهارمین تجربه کارگردانی فرزند یکی از تهیه کنندگان سرشناس سینمای ایران شاید بتواند رکوردهای پیشین خود را هم در گیشه بشکند. حامد محمدی با داشتن دو فیلم 11 میلیارد تومانی در کارنامه این بار سراغ پروژه ای پربازیگرتر رفته و کوشیده است از ترکیب رامبد جوان، پیمان قاسم خانی، ویشکا آسایش، سارا بهرامی با حضور سروش صحت، ستاره اسکندری، مونا فرجاد، تینو صالحی و محمدرضا مالکی یک کمدی تماشایی و بفروش بیرون بیاورد.
منوچهر محمدی که بار دیگر با پسرش همکاری کرده، امیدوار است چپ، راست بتواند خاطره تلخ و شیرین مارمولک کمال تبریزی را برای او زنده کند. هنوز کسی اصل خلاصه داستان و ماجراهای فیلم را نمی داند اما از چند تصویر آن می توان دریافت اینجا هم روایت رویارویی خیر و شر و نیکی و بدی و جوان مثبت با طرف منفی در میان است؛ داستان بچه هایی که در بیمارستان عوض می شوند و سر از خانواده های اشتباهی درمی آورند.
فرشته ها با هم می آیند ، اکسیدان و چهار انگشت دیگر فیلم های محمدی در مقام کارگردان است که برای طلا و مس و حوض نقاشی هم فیلمنامه نوشته بود. او البته یک تجربه ناکام نوروزی در تلویزیون دارد به نام زعفرانی که به این زودی ها از یاد نمی رود. قبله عالم هم پروژه محمدی کوچک در شبکه نمایش خانگی است و انتظار می رود با استقبال خود مردم و تماشاگران پیگیر آن هم در زمانه کرونا مواجه شود.
زندگانی خاطرنشان کرد: یک نظامی در روزهای صلح حقوق می گیرد تا در زمان جنگ از کشورش دفاع کند و ما هم وقتی در شرایط عادی بودیم کارهایی کردیم که مورد استقبال مردم قرار گرفت و در واقع در حرفه ای فعالیت داشتیم که شاید آرزوی خیلی از مردم باشد که در این حرفه حضور داشته باشند، پس در شرایط سختی چون شیوع ویروس کرونا نباید صحنه را خالی کنیم و باید به عنوان تولیدکنندگان آثار هنری و سرگرم کننده در روزهایی که قرار است مردم در خانه بمانند به کارمان ادامه دهیم. برای این کار متأسفانه برخی همکاران جانشان را از دست دادند و احتمالاً باز هم با اتفاقات تلخ اینچنین مواجه خواهیم شد اما نباید بیکار بنشینیم و کافی است مدتی تولیدات متوقف شود تا همه چیز را ببازیم و عقب بمانیم.
او افزود: در این شرایط که کار در روزهای پیش از مطرح شدن واکسیناسیون به کار کردن و ادامه فعالیت تأکید داشتیم به نظر من خیلی راحت می شود با برنامه ریزی دقیق عمل کنیم و واکسن زدن اهالی هنر را هم شاهد باشیم. به نظر من واکسن زدن هنرمندان فعال در پروژه ها و کسانی که در سینما و تلویزیون کار می کنند و موظف به حضور در سر صحنه ها هستند می تواند منطقی باشد. ما شاهد اتفاقات تلخی در این یک سال بودیم و هنرمندانی که جانشان را از دست دادند به دلیل خالی نماندن جبهه فرهنگی و تولیدات از جانشان گذشتند و امیدوارم تمهیداتی اندیشیده شود که دیگر شاهد این اتفاق نباشیم.
این بازیگر تصریح کرد: من چند روز پیش منوچهر والی زاده را در یک استودیو ملاقات کردم که با این سن مشغول به کار بود و این برای او بسیار خطرناک است و بهتر است فرقی بین این فرد با دیگر افراد که در خانه نشسته اند وجود داشته باشد. منظور من بیشتر اهمیت قائل شدن برای جان یک هنرمند نسبت به یک کارگر یا کسی که در بازار کار می کند، نیست؛ من به لزوم تولید آثار نمایشی تأکید دارم که اگر ما وارد قرنطینه سوم شدیم دستمان خالی نباشد و برای این کار برخی افراد باید بالاجبار جانشان را به خطر انداخته و مشغول کار شوند، می توان با برنامه ریزی درست و با واکسن زدن به هنرمندانی که مشغول کار هستند هم جان این افراد را از خطر حفظ کنیم و هم جبهه فرهنگی را خالی نگذاریم.
بازیگر مجموعه تلویزیونی خانه امن در پایان اظهاراتش گفت: اگر قرار باشد تنها هنرمندان مشغول به کار واکسن بزنند تعدادشان شاید به 400 نفر هم نرسد و فکر می کنم مردم هم این توجیه را بپذیرند و به اهمیت این موضوع پی ببرند.
امین زندگانی کرونا واکسن کرونا
گروه فرهنگ و هنر – در چند سال اخیر سینماها شاهد روزهای بسیار شلوغی بودند، روزهای عید و روزهای تعطیل که همیشه سانس های فوق العاده برقرار بود. اما حالا یک سال است که رونق از سینماها رفته است. کرونا همه چیز را تغییر داده. گرچه سینماها کم و بیش فیلمی روی پرده دارند اما نه تنها خبری از شلوغی سینما نیست بلکه گاهی شاید هیچ کس برای دیدن فیلمی به سینما نرود. همین موضوع باعث شده بسیاری از سالن داران با مشکلاتی علاوه بر مشکلات پیشین دست و پنجه نرم کنند و گاهی هم عطای سینماداری را به لقایش ببخشند. حالا نوبت سینما عصر جدید است.
از سال 1283 که اولین مکان های نمایش فیلم در کشور پا گرفت، ده ها سینمای کوچک و بزرگ با تمام فیلم ها، آپارات خانه ها و آپاراتچی هایشان آمدند و رفتند، بعضی ها هنوز نشانی در شهر دارند و بعضی دیگر خاطره ای گنگ در ذهن ها هستند و از بعضی هم فقط اسمی در تاریخ مانده و بس.
سینماهای قدیمی تهران چند سالی است فرسوده شده اند و با وجود پردیس های سینمایی، کمتر مخاطبی حاضر است که برای دیدن فیلم به این سالن های سینمایی برود؛ حتی اگر چنین سینمایی در حاشیه سر سبزترین بلوار تهران واقع شده و نوستالژی زیادی داشته باشد. گاه گاهی از گوشه و کنار و از ورای خبرهای تخریب، ریزش یا آتش سوزی این سینماها، از زبان این و آن مسئول زمزمه ای از نوسازی و بازسازی این سینماها هم به گوش می رسد. اما این سینماها به بهانه های مختلف یکی یکی برای همیشه تعطیل می شوند و صاحبان شان به دنبال تغییر کاربری می روند.
این روزها هم که کرونا حرکت چرخ صنعت سینما را کند کرده و بعد از 4 ماه تعطیلی تنها با نیمی از ظرفیت می توانند فعالیت کنند و به همین دلیل صاحبان فیلم ها ریسکی برای اکران آثارشان نمی کنند. در این شرایط شاید سینماهای قدیمی دیگر نتوانند فعالیت شان را ادامه دهند و کسی هم تلاشی برای بازسازی سینماهای قدیمی نکند. اما با توجه به جغرافیای این سینماها و قدمت بنای آنها - که گاه به بیش از 60 سال می رسد - حفظ این بناها به عنوان بخشی از خاطره جمعی شهروندان، تا چه حد اجرایی و از نظر اقتصادی توجیه پذیر است؟
روزگاری لاله زار بورس سینماروها بود. زمانی سینماهایی این خیابان با حضور بهترین فیلم های ایرانی و فیلم های تازه دوبله شده دنیای غرب و هالیوود، فیلم نمایش می دادند. اما حالا این سالن ها و سینماها مانند مخروبه ای شده اند اما همه ماجرا به لاله زار ختم نشده است. سینماهای زیادی در سطح شهر تهران و حتی شهرستان ها وجود دارند که یا تعطیل شده اند یا تخریب شدهاند.
تخریب سینماها در سال های اخیر به تیشه ای تعبیر شده که به ریشه هنر و فرهنگ خورده است. هر چند با ایجاد پردیس های سینمایی در تهران نفس تازه ای در این حوزه دمیده شد اما یکی از بدترین بخش های توسعه یافتگی، سالن های قدیمی سینما در تهران هستند که بدون هیچ بازسازی رها شده و به خرابه هایی بدل شده اند. این سینماها که یادگارهای نخستین سال های ورود سینما به ایران هستند می توانست به یکی از مهمترین قطب های فرهنگی بدل شود که هم جاذبه گردشگری داشته باشد و هم امکانات بسیاری را در اختیار هنرمندان قرار دهد اما متاسفانه بدون هیچ دغدغه ای بناهای تاریخی این چنینی به حال خود رها شده و معلوم نیست سرنوشت کدام یکی شان سوختن یا تبدیل شدن به انبار باشد.
گویا قرار نیست که هیچ گاه تمامی ظرفیت های اکران در تهران در یک بازه زمانی مشخص مورد استفاده قرار گیرد، آتش سوزی سینما آزادی را بسیاری به خاطر دارند که پس از ده ها سال بنای جدید توانست، نبود این سینمای مهم را در شهر جبران کند، اما تنها 4 سال از افتتاح سینما آزادی گذشته بود که سینما جمهوری طعمه حریق شد و متاسفانه این سینمای خوب و خاطره انگیز جای سینما آزادی در آتش سوخته را گرفت و از گود اکران ها خارج شد.
سال 94 نیز سینما فلور واقع در امیرآباد، به دلیل عدم رسیدگی مالک تخریب شد. سینما پیوند و سینما البرز نیز از دیگر سینماهای تعطیل شده در این چند سال هستند.
اما امسال به نظر می رسد تعطیلی، تخریب یا تغییر کاربری سینماها شتابی بسیار بیش از پیش گرفته است. همین امسال سینما شهر قشنگ که سال 1332 توسط گروه سینماهای مولن روژ تاسیس شد و یکی از سینماهای درجه یک تهران بوده که حدود 12 سال است به طور کامل تعطیل شد. فرحناز حجت، وارث سینما شهرقشنگ گفته است که قبل از تعطیلی کامل سینما چندبار با مسئولان جلسه داشته اند و خطر تعطیلی سینما را گوشزد کرده اند اما نه تنها کسی حرفشان را جدی نگرفته بلکه چنین پاسخی داده اند: اگر سود ندارد سینما را تعطیل کنید ! که در نهایت هم تعطیلی سرنوشت این سینما قدیمی بود.
پس از این سینما قرعه بداقبالی به نام سینما ایران رقم خورد. فعالیتِ سالنِ این سینما که در لاله زار واقع شده است، در سال 1370 به دستور وزارت ارشاد و به دلیل فرسودگی زیاد لغو شد. در چند سال گذشته در ورودی این سالنِ سینما، دکه ای شروع به فعالیت کرد که ساندویچ و آبلیمو می فروخت و حتی در سالنِ انتظار آن نیز یک مغازه ساندویچی فعال بود که آن نیز در طول یکی دو سال گذشته تعطیل شد. اما چندی پیش دیوان عدالت اداری برای تخریب سینمای قدیمی حکم داد که البته پس از اعتراض های فراوان فعالان میراث فرهنگی این تخریب متوقف شد تا این سینما در لیست میراث ملی قرار بگیرد.
بعد هم سینما گلریز هم که در محله یوسف آباد واقع شده و در ابتدا پاتوق فعالیت های هنری مهین و مصطفی اسکویی بوده و بیش از 60 سال قدمت دارد، به دلیل اختلاف میان مالک و صاحب سرقفلی پلمب شده و احتمال تعطیلی و تخریب یا تغییر کاربری آن نیز وجود دارد. مدتی قبل سینما بولوار در بلوار کشاورز هم که زمانی یکی از سینماهای مدرن تهران بوده تغییر کاربری پیدا کرده و به مرکز همایش های دانشگاه علوم پزشکی تهران تبدیل شده است.
و حالا هم نوبت سینما عصر جدید است. بر همین اساس به تازگی مدیران سینما عصر جدید هم تصمیم به تعطیلی این سینما در خیابان طالقانی گرفته اند. عبدالله علیخانی، مدیر سینما، با تایید این خبر می گوید: من و آقای فرحبخش 11 سال است که این سینما را خریداری کرده ایم، چون سینما علاقه ما بوده، اما الان با این وضعیت نمی دانیم باید چه کنیم و برای رسیدن به تصمیمی قطعی آن را تعطیل خواهیم کرد.
او با اشاره به سابقه طولانی فعالیت این سینما و جایگاهی که داشته، معتقد است برای حفظ این سینماهای قدیمی باید فکری اساسی شود. فعالیت های ابتدایی در محل سینما عصر جدید فعلی به دهه 1320 برمی گردد و در مقطعی کاملا تخریب می شود و بعد به شکل سینمای فعلی بازسازی می شود.
این روزها گاهی از گوشه و کنار خبر افتتاح فعالیت یک پردیس سینمایی تازه را می شنویم، گرچه ساختن سالن های جدید کاری بسیار مفید و واجب است اما چرا نباید از ظرفیت سینماهای قدیمی هم در این میان استفاده شود؟
ارسال دیدگاه
نام: ایمیل: دیدگاه:
ورثه هایی که سینماها را تعطیل می کنند یا کرونایی که سبب بی رونقی شده است و فرصت را برای آن دسته از صاحبان سینما فراهم کرده است تا به آرزوی چند ساله خود، یعنی تعطیلی و تغییر کاربری برسند؟ این سؤالی است که بعد از شنیدن خبر تعطیلی سینما عصر جدید، بسیاری در شبکه های اجتماعی از منظرهای مختلف به آن پرداختند. سینما عصر جدید برای بسیاری یادآور خاطرات خوش و زیبای دانشجویی بود. عصر جدید پاتوق بسیاری از جوانان دهه 70 بود که برای دیدن آثار متفاوت سینمای جهان، از رنگ انار پاراجانف گرفته تا هملت روسی، انتخابشان این سینما بود. برای دیدن فیلم های مخملباف و مهرجویی در صف می ایستادند و خوشحال می شدند که بعد از ساعت ها بتوانند بلیت جشنواره این سینما را داشته باشند. اما از همان 11 سال پیش که مالکان این سینما تغییر کرد، بسیاری درباره نابودی این سینما ابراز نگرانی کردند. هرچند اندکی بعد این سینما در اوج روزهایی که تنها چهار، پنج تماشاگر به تماشای فیلم ها می رفتند با تمهیداتی نظیر کیک و چای داغ و البته تعمیرات سعی کرد فضای این سینمای خاطره انگیز را زنده نگه دارد. اما حالا انگار دیگر تیر خلاص زده شده است. عبدالله علیخانی، مدیر سینما، به ایسنا می گوید: من و آقای فرح بخش 11 سال است که این سینما را خریداری کرده ایم، چون سینما علاقه ما بوده، اما الان با این وضعیت نمی دانیم باید چه کنیم و برای رسیدن به تصمیمی قطعی آن را تعطیل خواهیم کرد .
او با اشاره به سابقه طولانی فعالیت این سینما و جایگاهی که داشته، معتقد است: برای حفظ این سینماهای قدیمی باید فکری اساسی شود . باید امیدوار بود که این جمله نشانه درخواستی باشد تا با کمک مسئولان دولتی و حتی نهادهای مدنی این یادگار خاطره انگیز حفظ شود. هرچند بحث تعطیلی چند سینمای دیگر نیز مطرح شده است اما با توجه به قدرت مالی صاحبان این سینما، کاربران شبکه های اجتماعی انتظار بیشتری از آنها برای نگهداری سینما و تن ندادن به وسوسه های تغییر کاربری داشتند. البته عده ای معتقدند هنوز هم دیر نشده و می توان امیدوار بود که بار دیگر و با کمک های مالی دولتی امکان نگهداری این سینما فراهم شود.
البته چند سینمای دیگر نیز که درگیر مالکان و وارثان جدید بودند، در این مدت تغییر کاربری داده اند. ایسنا گزارشی در این زمینه تهیه کرده است مثلا خبر حکم تخریب سینما ایران در لاله زار سروصدای زیادی به پا کرد و هنوز معلوم نیست سرانجام این سینمای قدیمی چه می شود. به جز آن سینما گلریز هم که در محله یوسف آباد واقع شده و در ابتدا پاتوق فعالیت های هنری مهین و مصطفی اسکویی بوده و بیش از 60 سال قدمت دارد، به دلیل اختلاف میان مالک و صاحب سرقفلی پلمب شده و احتمال تعطیلی و تخریب یا تغییر کاربری آن نیز وجود دارد. مدتی قبل سینما بولوار که در اختیار ورثه قرار گرفته بود نیز تغییر کاربری پیدا کرده و به مرکز همایش های دانشگاه علوم پزشکی تهران تبدیل شده است. درواقع یکی از مشکلات اساسی بر سر راه این سینماها این است که در خیلی از این موارد ورثه توان مالی یا انگیزه کافی برای نگهداری و سرپا نگه داشتن این سینماها را ندارند. نمونه این مسئله سینما شهر قشنگ در خیابان جمهوری است که بیش از 10 سال است تعطیل شده و تابستان همین امسال از سوی فرزند مرحوم رضا حجت (مالک)، اعلان فروش این سینمای 70 ساله بر سر در آن نصب شد.
ورثه هایی که سینماها را تعطیل می کنند یا کرونایی که سبب بی رونقی شده است و فرصت را برای آن دسته از صاحبان سینما فراهم کرده است تا به آرزوی چند ساله خود، یعنی تعطیلی و تغییر کاربری برسند؟ این سؤالی است که بعد از شنیدن خبر تعطیلی سینما عصر جدید، بسیاری در شبکه های اجتماعی از منظرهای مختلف به آن پرداختند. سینما عصر جدید برای بسیاری یادآور خاطرات خوش و زیبای دانشجویی بود. عصر جدید پاتوق بسیاری از جوانان دهه 70 بود که برای دیدن آثار متفاوت سینمای جهان، از رنگ انار پاراجانف گرفته تا هملت روسی، انتخابشان این سینما بود. برای دیدن فیلم های مخملباف و مهرجویی در صف می ایستادند و خوشحال می شدند که بعد از ساعت ها بتوانند بلیت جشنواره این سینما را داشته باشند. اما از همان 11 سال پیش که مالکان این سینما تغییر کرد، بسیاری درباره نابودی این سینما ابراز نگرانی کردند. هرچند اندکی بعد این سینما در اوج روزهایی که تنها چهار، پنج تماشاگر به تماشای فیلم ها می رفتند با تمهیداتی نظیر کیک و چای داغ و البته تعمیرات سعی کرد فضای این سینمای خاطره انگیز را زنده نگه دارد. اما حالا انگار دیگر تیر خلاص زده شده است. عبدالله علیخانی، مدیر سینما، به ایسنا می گوید: من و آقای فرح بخش 11 سال است که این سینما را خریداری کرده ایم، چون سینما علاقه ما بوده، اما الان با این وضعیت نمی دانیم باید چه کنیم و برای رسیدن به تصمیمی قطعی آن را تعطیل خواهیم کرد .
او با اشاره به سابقه طولانی فعالیت این سینما و جایگاهی که داشته، معتقد است: برای حفظ این سینماهای قدیمی باید فکری اساسی شود . باید امیدوار بود که این جمله نشانه درخواستی باشد تا با کمک مسئولان دولتی و حتی نهادهای مدنی این یادگار خاطره انگیز حفظ شود. هرچند بحث تعطیلی چند سینمای دیگر نیز مطرح شده است اما با توجه به قدرت مالی صاحبان این سینما، کاربران شبکه های اجتماعی انتظار بیشتری از آنها برای نگهداری سینما و تن ندادن به وسوسه های تغییر کاربری داشتند. البته عده ای معتقدند هنوز هم دیر نشده و می توان امیدوار بود که بار دیگر و با کمک های مالی دولتی امکان نگهداری این سینما فراهم شود.
البته چند سینمای دیگر نیز که درگیر مالکان و وارثان جدید بودند، در این مدت تغییر کاربری داده اند. ایسنا گزارشی در این زمینه تهیه کرده است مثلا خبر حکم تخریب سینما ایران در لاله زار سروصدای زیادی به پا کرد و هنوز معلوم نیست سرانجام این سینمای قدیمی چه می شود. به جز آن سینما گلریز هم که در محله یوسف آباد واقع شده و در ابتدا پاتوق فعالیت های هنری مهین و مصطفی اسکویی بوده و بیش از 60 سال قدمت دارد، به دلیل اختلاف میان مالک و صاحب سرقفلی پلمب شده و احتمال تعطیلی و تخریب یا تغییر کاربری آن نیز وجود دارد. مدتی قبل سینما بولوار که در اختیار ورثه قرار گرفته بود نیز تغییر کاربری پیدا کرده و به مرکز همایش های دانشگاه علوم پزشکی تهران تبدیل شده است. درواقع یکی از مشکلات اساسی بر سر راه این سینماها این است که در خیلی از این موارد ورثه توان مالی یا انگیزه کافی برای نگهداری و سرپا نگه داشتن این سینماها را ندارند. نمونه این مسئله سینما شهر قشنگ در خیابان جمهوری است که بیش از 10 سال است تعطیل شده و تابستان همین امسال از سوی فرزند مرحوم رضا حجت (مالک)، اعلان فروش این سینمای 70 ساله بر سر در آن نصب شد.
این فیلم ساز هنوز اعلام نکرده که پشتوانه علمی و پژوهشی ادعاهایش چیست و بر اساس کدام مطالعه آزمایشگاهی اعلام می کند که ویروس کرونا از ماسک عبور می کند؟ آیا کسی که در حوزه اپیدمیولوژی و مسائل پزشکی تخصصی ندارد، می تواند درباره یک موضوع حساس علمی نظریه پردازی کند؟
هرگونه اشتباه در این حوزه جان و سلامت انسان ها را به خطر می اندازد و فاجعه می آفریند. ستاد ملی کرونا با این هدف تشکیل شده که اطلاعات صحیح و تأیید شده را به مردم ارائه کند و جلوی انتشار محتواهای جعلی و خطرناک را بگیرد. این ستاد همان گونه که با رستوران ها و باشگاه های متخلف برخورد می کند بهتر است فرایند ساخت فیلم ها و سریال ها را هم زیر نظر بگیرد.
اشتباه یک سینماگر بسیار خطرناک تر از خطای یک رستوران دار است. عکس ها و فیلم های پشت صحنه سریال ها به سرعت در فضای مجازی پخش و دیده می شود؛ بنابراین ماسک نزدن در پشت صحنه یک فیلم یا سریال هم عوامل تولید را آلوده می کند و هم باعث گمراهی افکار عمومی می شود.کمترین انتظار از آقای کارگردان این بود که پس از ارتکاب اشتباه اول عذرخواهی کند و شهروندان را به رعایت شیوه نامه های بهداشتی تشویق کند. او نه تنها حرفش را پس نگرفت، بلکه دوباره و سه باره ماسک را زیر سؤال برد. کاش آن ها که به حل بحران کرونا کمکی نمی کنند، حداقل چوب لای چرخ تلاشگران این حوزه نگذارند و خستگی کادر درمان را بیشتر نکند.سازمان بهداشت جهانی در دستورالعمل های جدید خود از دولت ها خواسته تا از همه افراد تقاضا کنند تا در مکان های عمومی که خطر انتشار ویروس کووید 19 وجود دارد از ماسک صورت استفاده کنند تا انتقال بیماری را کاهش بدهند. نتایج یک مطالعه در هنگ کنگ نشان داد که میزان انتقال ویروس کرونای جدید از طریق قطرات تنفسی یا ذرات هوابرد در هنگام استفاده از ماسک های پزشکی 75 درصد کاهش می یابد. نتایج مطالعه دیگر نشان می دهد که در صورت استفاده صحیح از ماسک های پزشکی تا 100 درصد امکان انتشار ویروس از ناحیه تنفسی افراد کم می شود و اگر در مکان های عمومی 80 درصد افراد از ماسک استفاده کنند، امکان انتقال ویروس وجود نخواهد داشت.تأثیر پوشیدن ماسک در حدی است که برخی توصیه می کنند شهروندان دو ماسک را روی هم به صورت بزنند. با شیوع نسخه های جهش یافته ویروس کرونا در سراسر جهان، دکتر آنتونی فاوچی توصیه کرده است که استفاده از دو ماسک می تواند باعث افزایش محافظت در برابر ویروس شود.
علیخانی تصریح کرد: سینمای عصر جدید در یک سال اخیر فقط 10 یا 15 روز در شهریور باز بود که فروش نداشتیم و باز هم تصمیم گرفتیم سینما را تعطیل کنیم. در حال حاضر منتظر هستیم تا ببینیم چه اتفاقی رخ می دهد و قرار است با آقای فرح بخش دیگر که دیگر مدیر سینما است درباره زمان بازگشایی و حتی بازسازی بخش هایی تصمیم بگیریم.
او افزود: مخاطبان سینمای ما اکثراً خانواده ها بودند و لازم است برای ارائه کیفیت بهتر به روز شویم و ممکن است در این زمینه تصمیماتی داشته باشیم که باید با آقای فرح بخش مشورت کنیم. متأسفانه همچنان سینماها مخاطب ندارند و فروش بلیت به حداقل رسیده است و قطعاً تا زمانی که این وضعیت را شاهد باشیم برای بازگشایی سینما اقدام نمی کنیم اما پس از بهتر شدن شرایط سینما عصر جدید به کار خود ادامه می دهد.
تعطیلی سینما عبدالله علیخانی کرونا سینما عصر جدید
به نظر می رسد کلاس های بازیگری هم فقط شهریه های بالا می گیرند و تنها با شعار ها و تبلیغات، هنرجو می پذیرند. سوالی که مطرح می شود این است که خروجی این موسسات چه کسانی هستند؟ قفل در های بسته چگونه باز می شود و چقدر آموزشگاه های بازیگری در ورود بازیگران تازه کار به دنیای سینما تأثیر دارند؟ در سال های اخیر، ورود انگشت شمار چهره های جدید به سینما، پشت پرده های خاص خود را دارد که هنوز ساز و کار آن شفاف نیست؛ حتی گاه از گوشه و کنار شنیده می شود که عده ای به واسطه پول و برخی روابط خاص پا به دنیای سینما می گذارند!
برای بررسی دقیق تر دلایل حضور تکراری برخی بازیگران در پروژه های سینمایی و عدم حضور چهره جدید در این عرصه هنری، با دو تن از سینماگران کشورمان گفتگو کردیم که در ادامه آن را می خوانید:
سنگ چاپ: بازیگری چهره می خواهد
افشین سنگ چاپ بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون درباره حضور بازیگران تکراری در سینما و تلویزیون، گفت: متأسفانه این روز ها می بینیم که تنها تعداد مشخصی از بازیگران کار می کنند؛ چون گروه تولید و کارگردانان ریسک استفاده از چهره جدید را نمی پذیرند.
بازیگر سریال لیسانسه ها درباره استعدادیابی بازیگری در ایران بیان کرد: چیزی به نام استعدادیابی هنرپیشگی در کشور ما وجود ندارد؛ چون نیروی آموزشی درست و تیم استعدادیابی استاندارد نداریم. در تمام دنیا تیم ارزیابی و آموزش وجود دارد و همان ابتدا به هنرجویان گفته می شود که شما استعداد این کار را ندارید. هالیوود و بالیوود در حال حاضر به شدت علمی و کاربردی کار می کنند و نتیجه آن را هم می بینند.
وی تصریح کرد: بازیگری چهره می خواهد؛ استعداد هم می خواهد، اما اگر چهره ای مناسب بازیگری نیست، استعداد زیادی می خواهد تا کارساز شود. در حال حاضر بازیگرشدن در کشور ما یک امر اتفاقی شده است. بیشتر کسانی که امروز مقابل دوربین می بینیم یا اتفاقی بازیگر شده اند یا از طریق برخی مناسبات پا به این عرصه گذاشته اند.
سنگ چاپ در خصوص بهترین راه برای ورود به عرصه بازیگری اظهار کرد: برای بازیگر شدن، ورود به دانشگاه بهترین گزینه است. دانشگاه پایه علمی دارد و استاد ها مانند آموزشگاه های بازیگری خاطره گویی نمی کنند. در دانشگاه مراقبت وجود دارد و دانشجویان بازیگری این حرفه ر اصولی می آموزند.
وی تاکید کرد: به نظر من فرد در هر سنی که باشد، باید زحمت بکشد و هزینه کند و وارد دانشگاه شود. بازیگر باید دوره ببیند، کتاب بخواند و نگاه ویژه ای به اطراف خود داشته باشد.
سنگ چاپ در ادامه گفت: علم و دانش که کنار برود، جهالت جایش را می گیرد. تا زمانی که تیم استعدادیابی بر اساس استاندارد های جهانی تشکیل نشود و آموزش ها هدف دار و با برنامه نباشند، شاهد این هستیم که فقط سی، چهل نفر کار می کنند و نقش یک مرد یا زن بیست و پنج ساله را یک فرد میانسال بازی خواهد کرد.
بازیگر سریال وارش در ادامه درباره کیفیت کلاس های بازیگری در ایران گفت: من معتقدم این کلاس ها بی فایده هستند؛ موسسان این آموزشگاه ها ابتدا با نیت خوب که چهره معرفی کنند کار خود را شروع می کنند، اما در ادامه فقط به درآمدزایی فکر می کنند و به هر قیمتی شده و بدون غربالگری، همه می توانند وارد این کلاس ها شوند.
سنگ چاپ همچنین اشاره ای به فراخوان های بازیگری داشت و بیان کرد: فراخوان های بازیگری آن چیزی که باید باشند، نیستند؛ چون ورودی درستی ندارند. فردی که از طریق فراخوان بازیگری وارد این عرصه می شود، شاید بتواند یکی دو سکانس بی ارزش را بازی کند. در حالی که ما نیاز به بازیگرانی داریم که بتوانند نقش اول یا دوم یک فیلم را بازی کنند.
بعضی فقط به فکر شهرت هستند
وحید مرادی مدیر تولید سینما و تلویزیون، هم درباره نادیده گرفتن برخی بازیگران پیشکسوت گفت: برخی از بازیگران پا به سن گذاشتند و متأسفانه توانایی کار کردن با ساعت مشخص را ندارند؛ بنابراین کنار گذاشته می شوند.
وی درباره ورود برخی جوانان به عرصه بازیگری نیز اظهار کرد: این افراد درست تربیت نشده اند و تلاش لازم را انجام نمی دهند؛ بسیاری از آن ها به این علت می خواهند بازیگر شوند که به شهرت دست پیدا کنند و عاشق بازیگری نیستند و آداب یک بازیگر حرفه ای را هم فرا نمی گیرند؛ بنابراین رفتار های نادرستی از آنان سر می زند و همین امر باعث می شود برای ورود چهره جدید به سینما محدودیت ها و حساسیت هایی ایجاد شود.
مدیر تولید سریال کرگدن درباره خروجی کلاس های بازیگری هم اظهار کرد: کلاس های بازیگری مانند گذشته خروجی مطلوبی ندارند؛ فقط پولی از هنرجویان می گیرند و به درستی آموزش نمی دهند؛ بنابراین ناگزیر کارگردان و تهیه کننده نقش یک جوان بیست و پنج ساله را به بازیگر چهره چهل و پنج ساله می دهند. البته یکی دیگر از دلایل این انتخاب، اصرار تهیه کننده برای فروش بیشتر فیلم هاست.
مرادی همچنین، انتخاب بازیگران بر اساس تعداد فالوور را نادرست دانست و درباره پیامد های اظهار نظر برخی بازیگران در فضای مجازی گفت: اظهار نظر برخی بازیگران درباره هر چیزی در فضای مجازی باعث ضربه زدن به خودشان شده است؛ آن ها دیگر نزد مردم به علت فعالیت های نسنجیده جایگاه هنری ندارند. هنرمند باید دغدغه داشته باشد؛ سنجیده سخن بگوید و عمل کند.
مدیر تولید فیلم سینمایی آقای سانسور در پایان درباره بازیگر شدن شاخ های مجازی گفت: انسان آزاد آفریده شده است و هر مسیری را می تواند دنبال کند؛ اما فردی که وارد عرصه هنر می شود باید حداقل آموزش و دوره های مخصوص بازیگری را ببیند.
انتهای پیام/
معمولا بعد از جشنواره فیلم فجر یکی دو فیلم منتخب و چند فیلم باقیمانده از سال گذشته در نوبت اکران نوروزی قرار می گیرند و اصولا باتوجه به علاقمندی مردم به تماشای فیلم در سالن های سینماو تعطیلی چند روزه ماه فروردین شاهدرکوردهایی در گیشه نیز هستیم که معمولا این دلایل باعث می شود تهیه کنندگان و مدیران پخش با رایزنی های مختلف برای اکران نوروزی سرو دست می شکنند.
اما باید گفت در یکی دوسال اخیر همه چیز تحت تاثیر شرایط کرونایی تغییر کرده است و برنامه ریزی های نوبت اکران در طول سال برای سالن های سینما نیز برهمین اساس دچار خلل و خدشه شده است که این مساله در بازگشت سرمایه سرمایه گذاران سینمایی و حتی از آب و تاب افتادن برخی فیلم ها موثر بوده است. برای نمونه محمدحسین مهدویان که سال گذشته با فیلم درخت گردو داستان تلخی از فاجعه سردشت را به تصویر کشید در جشنواره فجر 39 با شیشلیک برای اولین بار به سمت ساخت اثری کمدی با رگه های فانتزی رفت که حالا هر دو پشت خط اکران هستند و هرکدام می توانند گزینه های درست یا غلط اکران نوروزی باشند.
مرتضی شایسته خبر از نامناسب بودن آثار درخواستی برای اکران نوروز داده است و معتقد است فیلم هایی که خواهان دیده شدن در بهار 1400 هستند شرایط مناسب و منطقی برای این نوبت خاص را ندارند در حالی که شنیده می شود صاحبان سینما که قاعدتا در این مسیر بیش از دیگران از شکست اکران نوروزی متضرر خواهند شد با شایسته نظری متفاوت دارند و گویا اکران درخت گردو را برای نوروز می پسندند.
اگر چه تجارب صاحبان سینما و فیلسمازان با فاکتورهای متفاوتی مواجه است و در بهار به جریان های متفاوتی مرتبط می شود اما باید با وضعیت روحی و روانی مردم در بهار 1400 براساس شرایط حاضر تصمیم گرفت اصولا نمی شود بر مبنای قواعد همیشگی آثار منتخب سینمای نوروز را چیدمان کرد چرا که در موقعیت پیش رو تمام اهرم های فرهنگی و سرگرمی ساز کشور می بایست در بالا بردن شرایط روحی و روانی مردم هم صدا و همراه باشند و بدیهی است که تلویزیون و سینما و در شرایط عادی سالن های تئاتر می توانند به سمت تولیدات مفرح و شاد بروند تا برای دقایقی هم که شده حال و احوال مخاطب را به موقعیتی مطلوب برسانند.
انتخاب فیلم هایی چون درخت گردو که اتفاقا جزء آثار قابل دفاع مهدویان است در موقعیت نوروز حتما اشتباه است، چرا که فضای فیلم و سبک روایت به حدی تلخ و آزاردهنده هست که تماشاگر را با خود به دورانی عجیب و غریب از تجربه دفاع مقدس ببرد.
بدیهی است که سینما در وضعیت فعلی در ماموریت های خطیرش می تواند به سمت تولیدات کمدی حتی سطحی برود اما برای دقایقی لبخند را روی لبان تماشاگر سینما بنشاند.
طبق اعلام مرتضی شایسته - دبیر شورای صنفی نمایش - جلسه یکشنبه، سوم اسفندماه این شورا برخلاف قرار قبلی برای اکران نوروزی به نتیجه قطعی نرسیده و لیست فیلم ها هفته آینده مشخص و اعلام خواهد شد.
شنیده می شود، برای اکران نوروزی چند فیلم در این جلسه به عنوان متقاضی معرفی شده اند ولی برای اکران نوروزی مناسب تشخیص داده نشده و به همین دلیل بررسی و برنامه ریزی ادامه خواهد داشت چرا که سینمادارها در تلاش هستند تا صاحبان فیلم های درخت گردو محمد حسین مهدویان، دینامیت مسعود اطیابی و چپ راست حامد محمدی را برای اکران در نوروز راضی کنند.
پیش تر اسامی این فیلم ها به همراه بی همه چیز محسن قرایی به عنوان متقاضی اکران نوروزی مطرح شده بود، اما پخش کننده های برخی از این فیلم ها این مسئله را رد کرده و تاکید کردند که برای اکران در این نوبت باید شرایط حمایتی متفاوتی فراهم شود، چرا که آن ها نگران هستند آنچه در اکران شنای پروانه و خوب، بد، جلف در این سال کرونایی رخ داد و منجر به شکست آن ها در اکران شد، بار دیگر در نوروز 1400 تکرار شود.
قطعا نمی توان توقع داشت بخش خصوصی در این مسیر پیش بیفتد و فیلمی را که از سرمایه شخصی ساخته شده است با ریسک به اکران نوروزی برساند. پر واضح است که در این اقدام اضطراری فرهنگی دولت هم می تواند به کمک سینما بیاید و به نفع مردم فیلم های جذاب را برای اکران در بهار سرخط آورد.
فراموش نکنیم که این تصمیم مهم مسئولان سینما و حتی اقدام سینماگران در شرایط خاص پیش رو می تواند در تاریخ ماندگار شود و در روزگاری که بسیاری از افراد با مشاغل مختلف در خط اول مبارزه با ویروس کرونا از جانشان مایه گذاشته اند خانواده فرهنگی کشور نیز با پایین آوردن شعله ی نگاه بیزینسی شان در اکران فیلم ها، آغاز سالی جذاب را برای سینما کلید بزنند.
سینما محمدحسین مهدویان دینامیت مرتضی شایسته درخت گردو چپ راست نوروز 1400 مجتبی احمدی
وی افزود: ماجرای بلیت فروشی آنلاین برای فیلم هایی که در پلتفرم ها می آمد تست بدی نبود، ولی دوستان رها کردندچرا که دیدند دخل و خرجشان جور در نمی آید.
او ادامه داد: تجربه خوب در سینماهای جهان این بود که سوژه های سینمایی را خیلی ها در قالب مینی سریال های شش قسمتی می سازند به عنوان نمونه نتفلیکس وارد این موضوع شد مردم هم استقبال کردند اگر در ایران هم تهیه کننده ها به این سمت بروند شاید به یک سازوکار درست اقتصادی برسند.
فرید گفت: اما اینکه مردم به سالن های سینما برگردند آن هم در این وضعیت فکر نمی کنم تا یکسال آینده چشم انداز روشنی داشته باشیم.
وی در پاسخ به این سوال که با روند بحرانی موجود، سینما در چه بخش هایی ضربه بیشتری خواهد خورد، اظهار کرد: بیشتر سالن دارها متضرر می شوند، چون فیلمسازان می توانند خودشان را باشرایط نمایش آنلاین تطبیق بدهند. سرمایه اصلی سالن دار، ساختمان سینما و متعلقاتش است که عملا بیکار می مانند و قاعدتا باید در سالن ها را ببندند تا وقتی که این پاندمی از بین برود و مردم به شرایط عادی زندگیشان برگردند که این هم فکر نمی کنم به سرعت اتفاق بیفتد البته موضوع مهم اینکه عادت فیلم دیدن در خانه کنار خانواده از طریق پلتفرم های وی او دی تقریبا در حال ایجاد شدن است و کنار گذاشتن این عادت هم به این سادگی نیست.
در این باره با دو منتقد و کارگردان سینمای کشور گفت وگو کردیم و نظر آنان را درباره سینمای سال آینده و اینکه با توجه به شرایط تلخی که امسال تجربه کرده است، چه شرایطی را باید در نظر بگیرد تا بتواند رونق و شکوه گذشته خود را به دست آورد، بدانیم و از آنان بپرسیم که آیا حجم فیلم های تلخ و انتقادی باید افزایش داشته باشد یا خیر؟
رضا درستکار منتقد سینما معتقد است که شرط اصلی بهبود سینمای کشور برای سال آینده حضور بیشتر منتقدان و کارشناسانی است که در کنار تعهد، تخصص دارند. باید افرادی که از سینما چیزی نمی دانند کنار بروند و جای خود را به افرادی بدهند که در سینما تخصص دارند. در حال حاضر برای سینما از حوزه های مختلف دیگر نظردهی صورت می گیرد و وضعیتش مانند ورزش شده است که همه درباره آن صحبت می کنند. در حوزه های تخصصی نباید بدون سواد و دانش لازم ورود کرد.
وی ادامه داد: به نظر من سینما چیزی جدای از جامعه نیست. اگر وضعیت سینما خراب است چون وضعیت جامعه خراب است. سینما مانند آینه اجتماع عمل می کند و نشان دهنده این است که وضع عمومی خوب نیست. معتقدم که اگر کشور خوبی می خواهیم باید سینمای خوبی داشته باشیم و برای این منظور باید وضع عمومی سینما هم البته خوب باشد.
درستکار در بخش دیگری از صحبت هایش در انتقاد از مدیریت فرهنگی کشور بیان کرد که به نظر من فرهنگ شده است چرخ آخر کشور. مدیر فرهنگی نداریم و روشن است که چرا، چون وضعیت عمومی فرهنگ که توسط رسانه ها آشکار می شود نشان می دهد که وضعیت بد فرهنگی در کشور حاکم است. ما نه تصمیم گیرنده داریم و نه برنامه فرهنگی چون فرهنگ در اولویت آخر است و کمتر به آن اهمیت می دهند. برای تعهد داشتن در حوزه مدیریت فرهنگی باید تخصص هم داشت اما تخصص کمرنگ شده است. اگر هوای عمومی بخشی از جامعه بد است، هوای بخش های دیگر نیز چندان خوب نیست.
وی در بخش دیگری درباره فیلم های جشنواره فجر و اینکه چقدر این فیلم ها می توانند سینمای سال آینده را رونق ببخشند گفت: جشنواره امسال را متر و معیار نمی دانم و به نظرم تنها برگزار شد برای اینکه فقط برگزار شده باشد. فیلم های این دوره فیلم هایی نیستند که در اکران عمومی جواب بدهند و بیشتر برای بخش هایی مانند هنر و تجربه و دیگر حوزه های اکران سینمای کشورند. جشنواره امسال را نمی شود مانند سایر دوره ها در نظر گرفت. این فیلم ها غالباً تلخ بودند و نشان می دهند که وضعیت خوبی در جامعه نداریم.
وی در واکنش به سؤال ما مبنی بر اینکه آیا سینما نباید حال عمومی جامعه را بهبود ببخشد و فقط باید معضلات را بازنمایی کند بیان کرد: به نظرم این وظیفه رسانه ای دیگر حوزه های رسانه ای کشور است که نشاط را برگردانند. به علاوه فیلم های کمدی روز ما هم چندان پرمحتوا نیستند که بتوانند خانواده را شاد و بانشاط کنند.
مسعود اطیابی کارگردان سینمای ایران نیز در گفت وگو با ما درباره بهبود سینمای ایران در سال آینده بیان کرد: سینمای ملی وقتی به درد می خورد که به کار مردم بیاید و دردی را دوا کند و مرهمی باشد بر بحران ها و دردهایشان. اگر سینما این کارایی را نداشته باشد به درد نمی خورد. سینما می تواند محرک باشد و شادابی و نشاط را به جامعه بیاورد. بخشی از وظیفه سینما این است که محرک باشد و نوع دوستی را برای جامعه به ارمغان بیاورد. سینما باید نسبت به مسائل مهم کشور موضع گیری بکند اما موضع گیری صحیح و درست که ناشی از نگاه دقیق و مبتنی بر فهم و پژوهش باشد.
وی در بخش دیگری از صحبت های خود بیان کرد که در حال حاضر باید برای قشر ضعیف تر جامعه فکری کرد و سهم آنها را از سینما در نظر گرفت. مردم بخش های پایین شهر و کم درآمد شهرهای کشور از سینمای خوب، کمتر بهره مند هستند و سینمای خوب با امکانات و شرایط مساعد و با قیمت مناسب ندارند. این وظیفه دولت ها است که به کمک مردم کم درآمد بیایند و سینما را متناسب با شرایط محیطی آنان مناسب سازی کنند.
سالی که گذشت باعث شد تا قطار سینمای ایران توقفی کند؛ باید در این سال برای برنامه ریزی سینمای آینده وقت صرف می کرد که به نظرم به طور کامل رخ نداده است و باید از باقی مانده وقت استفاده کرد برای رشد سینمای کشور.
کارگردان دینامیت درباره روحیات مردم جهان که متأثر از کرونا هستند بیان کرد: با توجه به بحرانی که مردم دنیا پشت سر گذاشتند، سینماهای دنیا مشغول ساخت و تدارک فیلم هایی هستند که بتواند حال مردم را خوب کند و نشاط را به کشور بازگرداند. اگر ما بخواهیم دوباره فیلم های تکراری اجتماعی خودمان را بسازیم، تنها رخوت و خمودی را به جامعه بازگرداندیم. لازم است که سینمای 1400 سینمای نشاط و روحیه بخش باشد و به نظرم حتی تا 3 سال آینده باید سینمای کشور ما سینمای پرنشاطی باشد که بتواند اوقات مفرحی را برای مردم بسازند.
وی در پایان درباره اکران فیلم دینامیت بیان کرد که متقاضی اکران نیستم و با اینکه به تولید و اکران فیلم های بانشاط تأکید دارم باید زمانی این رویه آغاز شود که واکسیناسیون مردم آغاز شود و در شرایط امن مردم به سینماها بروند.
باتوجه به صحبت های این دو سینماگر کشور به نظر می رسد که سینمای ایران ضمن آنکه باید معضلات و تلخی ها را البته با کیفیت و صورتی منطقی و سینمایی نشان دهد نشاط و نقاط مثبت زندگی و امید را باید بتواند تصویر کند. سینمای کشور ما در سال آینده در صورتی که متأثر از فضای رایج آن باشد، سال خوبی را شاهد نخواهد بود.
انتهای پیام/
وی ادامه داد: این تغییر ناگهانی آسیب بسیار بزرگی را به سینمای کوتاه در کشور ما زد. به جز اندک آثار تولیدی در کشور ما، فیلمسازی در سینمای کوتاه به هیچ عنوان توجیه اقتصادی ندارد زیرا محلی برای عرضه گسترده و برنامه ریزی شده ندارد و بازگشت سرمایه در آن اتفاق نمی افتد. از طرفی نهادها و سازمان های متولی هم حمایت ناچیزی از این بخش از سینما دارند.
این عضو هیأت مشاوران انتخاب در بخش داستانی چهاردهمین جشنواره ملی فیلم کوتاه رضوی با اشاره به شرکت کنندگان مستعد در این دوره از جشنواره عنوان کرد: واقعاً خوشحالم که بسیاری از آثاری را که در این جشنواره دیدم، فیلمسازان مستقل کار کرده بودند. فیلم سازانی که در این وضعیت سخت معیشتی با مشکلات فراوان که گاهی به فروختن ماشین و خانه هایشان می انجامد، عاشقانه فیلم می سازند و برای جشنواره ها ارسال می کنند.
وی بیان کرد: آنچه که ما امروز نیازمند آن هستیم غیرت فیلمسازان مستقل است. به نظر من هرکسی می تواند با بودجه دولتی فیلمساز شود، باقی بماند و تا ابد این فعالیت را ادامه دهد اما چه کسی می تواند با سرمایه مستقل، روحیه مستقل، تفکر مستقل فیلم بسازد و فیلمساز باقی بماند.
نهان قدرتی با بیان اینکه انتخاب دبیران و مسئولانی از جنس سینمای کوتاه در جشنواره های سینمایی باید به یک رویه تبدیل شود، عنوان کرد: ما اصلاً نیاز به دبیر و مدیر غیرسینمایی در هیچ جشنواره ای نداریم. ما باید دبیری را برای یک جشنواره انتخاب کنیم که شرایط سینما را بشناسد، خودش اهل سینمای کوتاه باشد و دغدغه این سینما را داشته باشد. من به همین دلایل برای جشنواره رضوی آینده خوبی را پیش بینی می کنم چون این قواعد را رعایت کرده است.
وی در پایان عنوان کرد: جشنواره ها به نوعی حیات سینمای کوتاه را تضمین می کنند و باعث می شوند که فیلمسازان امیدوارانه به فعالیت خود ادامه دهند. در هر حال اینکه استان گلستان میزبان یک رویداد هنری از جنس سینمای کوتاه است نشانه پتانسیل های نهفته در جوانان این استان است که امیدوارم با این دست از فرصت ها تبدیل به خروجی مناسب شود.
چهاردهمین جشنواره ملی فیلم کوتاه رضوی با محوریت سیره علمی و عملی امام رضا ( ع) به همت و مشارکت سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد بین المللی امام رضا ( ع) و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گلستان 4 تا 7 اسفندماه امسال برگزار خواهد شد.
کد خبر 5152081
زهرا منصوری
وی افزود: راه هایی چون اکران آنلاین برای رفع این معضل در نظر گرفته شد اما این روش نیز نتوانست آسیب فراوانی که به سینما وارد شد را جبران کند.
کارگردان فیلم رؤیت ادامه داد: بهترین مثال برای توصیف وضعیت بغرنج موجود، جشنواره فیلم فجر است. آسیب های وارده به جشنواره به اندازه ای بود که بازخوردهای آن را روی اهدای جوایز هم شاهد بودیم. منظور اینکه اهمیتی که سیمرغ داشت به واسطه افول حاکم بر جشنواره نادیده گرفته شد.
کارگردان تئاتر یوسف می آید با نامساعد خواندن وضعیت موسیقی تصریح کرد: شرایط موسیقی هم همانند سینما خوب نبوده است، هرچند هنرمندان این حوزه نیز سعی نکرده بودند راهکارهای جدیدی را امتحان کنند و می خواستند با همان روش گذشته ادامه مسیر دهند، البته کنسرت های آنلاین نیز، نظیر اکران های آنلاین برگزار شد، اما به نظرم به هیچ وجه جواب لازم را ندارد.
تشکری تأکید کرد: عملکرد تلویزیون هم چندان مطلوب نظر نبود. در برنامه دورهمی به عنوان یکی از پربیننده ترین آثار تلویزیون با تصاویر آرشیوی می خواست به نوعی فضا را متفاوت کند، اما به نظرم این حربه موفقیت لازم را به دست نیاورد.
بیشتر بخوانید:
نویسنده رمان ولادت با بیان اینکه در حوزه ادبیات وضعیت مساعدتر است، بیان کرد: مشکلاتی که در عرصه هنر به وجود آمده در ادبیات دیده نشد چرا که در شرایط کرونایی رمان هایی چاپ شد که از کیفیت بالایی بهره می برد.
تشکری در پاسخ به این سؤال که در شرایطی که تولید وجود دارد، اما اکران نیست وضعیت برای یک یا دو سال آینده در سینما چگونه خواهد بود؟ گفت: تولید فیلم امروزه بیشتر از طریق دولت انجام می شود برای همین نگرانی بابت بازگشت سرمایه وجود ندارد، اما مشکل اینجاست چون تولیدات اینگونه تنها با دستور ساخته می شود و انگیزه ای پشت آن نیست، تولیدات مربوطه، کارهای درخور توجهی نمی شود. در همین رابطه چندی پیش فیلمنامه سریالی درباره محرم به من پیشنهاد شد، اما کار ارجاع شده به اندازه ای تعجیل داشت که ترجیح دادم آن را کار نکنم.
انتهای پیام
او با بیان اینکه شیوع این بیماری تمام برنامه های فرهنگی و هنری استان را تحت تاثیر قرار داد و تعطیل شد، افزود: اگرچه تمام فعالیت های فرهنگی و هنری وزارت فرهنگ و ارشاد به صورت حضوری است و هر حرکتی در حوزه فرهنگ و هنر حتما باید در قالب گردهمایی باشد، اما این بیماری باعث شد تمام حوزه ها تعطیل شود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس ادامه داد: از ابتدای شیوع این بیماری، وزیر ارشاد بارها در هیات دولت و ستاد ملی مقابله با کرونا تلاش کردند تا کمک هایی را برای هنرمندان در نظر بگیرند، چرا که منبع درآمد آنها در این زمینه بود و باید بخشی از خسارت ها جبران می شد.
سهرابی خاطرنشان کرد: هنرمندان فارس از ابتدای شیوع کرونا و از یکسال گذشته تاکنون در حوزه های مختلف هم در تولید محتوا و هم در اطلاع رسانی رسانه های برخط و مکتوب به جد تلاش و همراهی کردند.
او اضافه کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد با حمایت دولت تسهیلات خوبی را گرفت.از ابتدا رشته های متفاتی را در بر گرفت که باعث رونق بخشی شد و پس از آن سامانه تحفه را راه اندازی کردند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: در ارائه تسهیلات، فارس از آنجا که در رشته های فرهنگی و هنری سرآمد است، نسبت به استان های دیگر ویژه تر دیده شد.
سهرابی گفت: اگرچه تدابیر بسیار خوبی اندیشیده شد، اما بخشی از خسارات بخصوص در آموزشگاههای آزاد هنر، سینماها، سالن های نمایش، تئاترهای خیابانی و نمایشگاه کتاب جبران ناپذیر بود. البته از این تهدید فرصتی را پیش آوردیم و هم هنرمندان کمک کردند و به صورتی متفاوت با برگزاری جشنواره هایی در فضای مجازی، آنها امیدوارتر شدند.
او خاطرنشان کرد: هنر کارت نیز باعث شد تا نشاط در جامعه هنرمندان ایجاد شود و بدانند دولت به فکر آنهاست و تلاش می کند مشکلات آنها را رفع کند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس از پرداخت کمک های بلاعوض و تسهیلات کم بهره با باز پرداخت دوره پنج ساله و تنفس 6 ماهه از 100 میلیون تا چند میلیارد خبر داد و گفت: بخشی از این تسهیلات تا قبل از پایان امسال پرداخت می شود و این روند تا پرداخت به بنگاه های مختلف تداوم می یابد.
سهرابی همچنین اعلام کرد که در این مراسم چهار هنر کارت به صورت نمادین به چهار هنرمند در رشته های مختلف از جمله استاد حیدرپور در حوزه تعزیه، فتوحی مهر در حوزه هنرهای تجسمی نقاشی، محرری در حوزه خوشنویسی و صالحی نیا در حوزه موسیقی اهدا خواهد شد.
انتهای پیام
رضا مهدیان، با بیان اینکه انتخاب پوشاک مناسب یکی از دغدغه های مهم بالاخص برای بانوان ایرانی بوده است گفت: به دلیل تهاجم فرهنگی متاسفانه شاهد ترویج مدهای نامناسب در فضای اجتماعی و مجازی هستیم که این مسئله به یکی از مشکلات مهم اجتماعی تبدیل شده است .
وی افزود: انتخاب پوشش که هم حافظ گوهر عفاف و هم موجب حضور موثر اجتماعی بانوان باشد تبدیل به یک مشکل بزرگ برای آنها شده است .
مهدیان با اشاره به کمبود لباس های ایرانی و اسلامی اظهار داشت: جبران این مشکل، ذهن طراحان لباس های ارزشی را به خود جلب کرده است و تا مجموعه ای از لباسهای اسلامی و ایرانی را با در نظر داشتن اصل زیبایی و پوشیدگی طراحی کنند و به ترویج لباس اسلامی کمکی هر چند کوچک کرده باشند .
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان شاهرود تصریح کرد: برپایی این نمایشگاهها باعث می شود افرادی که تاکنون از کالاهای متناسب با فرهنگ عفاف و حجاب استفاده نکرده اند، به سبب طراحی های خوب، مدل های متنوع و رنگ بندی های زیبای این کالاها، به استفاده از لباس های پوشیده ترغیب شوند و به تدریج، این فرهنگ سازی در حوزه عفاف و حجاب کشور انجام شود .
این نمایشگاه از یازدهم تا سیزدهم اسفندماه جاری در تالار شهید آوینی مجتمع فرهنگی و هنری ارشاد خرم آباد برگزار می شود.
کد ویدیو
دانلود
فیلم اصلی
معاون امور هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان با تاکید بر اینکه توزیع هنرکارت همچنان بین واجدان شرایط ادامه دارد گفت: افرادی که در سمنان ساکن هستند و پیامک دریافت کرده اند می توانند در ساعات اداری با مراجعه به معاونت هنری و سینمایی این اداره کل واقع در طبقه فوقانی مجتمع فرهنگی و هنری کومش نسبت به دریافت هنرکارت خود اقدام نمایند.
برای ارائه تسهیلات رفاهی در قالب طرح های حمایتی از هنرمندان، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری صندوق اعتباری هنر اقدام به تهیه کارت الکترونیکی تحت عنوان "هنر کارت" کرده است.
گروه جامعه، شایسته سلامی:
موزه و تالار مرکزی دو پروژه فرهنگی و میراث ناتمام دولت های نهم و دهم هستند؛پروژه هایی که با گذر زمان و البته با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه و روند افسارگسیخته تورم، به متولیان دولت های یازدهم و دوازدهم به ارث رسیده اند. سال 1389 و در زمان دولت دهم، همزمان با سکانداری علی اکبر شعبانی فر در استان مرکزی و هنگامی که هوشنگ بازوند نیز متولی معاونت عمرانی استانداری مرکزی بود، استارت احداث موزه بزرگ اراک زده شده و این پروژه اکنون پس از گذشت 10 سال، تنها با بیش از 45 درصد پیشرفت فیزیکی همچنان بلاتکلیف باقی مانده است. سال 1386 در زمان فعالیت دولت نهم، همزمان با استانداری عبداله سهرابی وهمچنان تصدی بازوند بر صندلی معاونت عمرانی استانداری، فرایند احداث تالار مرکزی اراک نیزآغاز شد که اکنون پس از گذشت 14 سال، خبرها حکایت از آن دارد که این پروژه در6 ماهه نخست سال 1400 به بهره برداری خواهد رسید.حال با این تفاسیر باید دید تا چه زمانی فرایند احداث این 2پروژه عظیم فرهنگی به درازا خواهد کشید واکنون که موزه اراک خود، تبدیل به موزه ای شده مسئولان چه پاسخی در برابرهدررفت بیت المال دارند؟.
پیش بینی اعتبار اولیه موزه بزرگ اراک 15 میلیارد تومان بوده است
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی در مورد روند احداث موزه اراک، گفت: طراحی موزه بزرگ اراک با وسعت 8459 مترمربع از سال 1389 آغاز شده و از سال 1390 پس از اتمام مراحل طراحی، بودجه اولیه به میزان 15 میلیارد تومان پیش بینی شده و فرایند عملیات اجرایی و احداث آن نیز آغاز شده است. بر اساس فعالیت هایی که برای احداث این موزه انجام شده تا به حال حدود 12 میلیارد تومان اعتبار برای آن هزینه شده است.
مصطفی مرزبان افزود: اعتبارات موزه بزرگ اراک ملی است و از سال 1390 تاکنون نیز هر ساله بر اساس اعتبارات و تخصیص هایی که به پروژه ابلاغ می شود، قراردادها منعقد شده و پیمانکار عملیات اجرایی را آغاز می کند. در حال حاضر این پروژه 45 تا 50 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
وی ادامه داد: با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه و افزایش قیمت ها و همچنین تخصیص اسناد خزانه ای که به موزه داده شده، فرایند عملیات اجرایی آن با مشکلات بسیاری مواجه شده و در حال حاضر نیز با 50 درصد پیشرفت فیزیکی در حال سیر تکاملی است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی اظهار داشت: در سال جاری نیزاز میزان 4 میلیارد و 200 میلیون تومان اعتباری که برای آن در نظر گرفته شده تا کنون تنها یک میلیارد تومان آن به صورت اسناد خزانه تخصیص پیدا کرده و کارگاه پیمانکار اجرایی احداث آن نیز فعال است.
مرزبان تصریح کرد: پیش بینی می شود برای بهره برداری نهایی از این پروژه 30 میلیارد تومان دیگر اعتبار مورد نیاز باشد تا در صورت تزریق، پروژه به سرانجام و بهره برداری نهایی برسد. اگر اعتبارات مورد نیاز این پروژه تزریق شود، ظرف مدت 2 سال آینده به بهره برداری خواهد رسید.
تاکنون 59 میلیارد تومان هزینه شده است
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی نیز در راستای فرایند احداث و بهره برداری از تالار مرکزی اراک، گفت: فرایند احداث پروژه تالار مرکزی شهراراک با وسعت 16 هزار مترمربع از سال 1386 با پیش بینی بودجه 22 میلیارد تومان آغاز شده و تا کنون با افزایش هزینه های لازم 59 میلیارد تومان اعتبار برای احداث این تالار هزینه شده است.
حجت الاسلام عباس دانشی افزود: در حال حاضر عملیات ساختمانی تمامی بخش های عمومی، آموزشی و فرهنگی این تالار به پایان رسیده و آماده بهره برداری است. همچنین در تالار مرکزی اراک 2 سالن تئاتر و موسیقی پیش بینی شده است. برای احداث و تکمیل نهایی این 2 سالن بیش از 40 میلیارد تومان اعتبار نیاز است تا به بهره برداری کامل برسد.
وی ادامه داد: به تازگی مناقصه یک سالن این تالار با اعتبار 22 میلیارد تومان انجام شده و پیمانکار مربوطه نیز فرایند عملیات اجرایی سالن دیگر را دراین تالار آغاز خواهد کرد. قرارداد تکمیل و تجهیز سالن نخست آن از محل اعتبارات سال 1399 وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منعقد شده است. سالن دوم این تالار نیز برای بهره برداری به 25 میلیارد تومان بودجه نیاز دارد که در مراحل بعدی تأمین اعتبار و مناقصه آن نیز برگزار خواهد شد.
مدیرکل فرهنگ وارشاد اسلامی استان مرکزی اظهار داشت: تالار مرکزی اراک ظرف 6 ماه نخست سال 1400 با یک سالن آماده بهره برداری خواهد بود.
حجت الاسلام دانشی تصریح کرد: در سفر اخیر محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، تلاش شد تا اعتبار دیگری برای سالن دوم این تالار دریافت کنیم تا تالار مرکزی اراک همزمان با هر 2 سالن خود به بهره برداری برسد. این موضوع نیز در حال پیگیری و در مراحل اجرایی است.
وی بیان داشت: بسیار امیدواریم که این اعتبار تأمین شود تا بتوانیم در سال آینده این تالار را با 2 سالن به بهره برداری برسانیم. اما اگر در نهایت تلاش ها برای بودجه سالن دوم به نتیجه نرسید، تالارمرکزی اراک با یک سالن و سایر بخش های این تالار که یکی از بزرگترین پروژه های فرهنگی کشور است، به بهره برداری خواهد رسید.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی تأکید کرد: تالار مرکزی اراک هنوز تجهیز نشده است و اعتبارات مورد نیاز برای تجهیزات این تالار باید از محل اعتبارات سال 1400 تأمین شود که پیش بینی های لازم نیز انجام می شود. به دلیل اینکه این تالار پروژه بسیار عظیم و وسیعی است، رقم خاصی برای میزان بودجه لازم در راستای تجهیزات آن نمی توان پیش بینی کرد.
حجت الاسلام دانشی ابراز داشت: فرایند احداث پروژه تالار مرکزی اراک ملی است و توسط دفتر طرح های عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عملیات اجرایی و بهره برداری آن پیگیری می شود.
پست الکترونیک شما منتشر نخواهد شد.
روزنامه امتیاز
روزنامه همدلی
روزنامه ایران
روزنامه اقتصاد سرآمد
روزنامه مستقل
روزنامه اطلاعات
روزنامه کسب وکار
روزنامه عصر اقتصاد
روزنامه ابتکار
روزنامه قدس
روزنامه وطن امروز
روزنامه رویش ملت
روزنامه افکار
روزنامه پیام زمان
روزنامه ثروت
روزنامه خریدار
روزنامه بهار
روزنامه فرهیختگان
روزنامه جمهور
روزنامه حمایت
روزنامه آرمان ملی
روزنامه اعتماد
روزنامه جهان صنعت
روزنامه جوان
