معاون امور مجلس و استان های سازمان اوقاف و امور خیریه با اشاره به مشارکت این سازمان در اجرای طرح شهید سلیمانی برای مقابله با کرونا گفت: در اجرای این طرح 220هزار بسته مواد غذایی و کمک معیشتی میان نیازمندان توزیع می شود.

حجت الاسلام سید ناصرالدین نوری زاده ظهر امروز در آیین اجرای طرح شهید قاسم سلیمانی در توزیع بسته های معیشتی میان نیازمندان آسیب دیده از بیماری کرونا با بیان اینکه اوقاف از ابتدای شیوع بیماری کرونا نقش مهمی در مقابله با این ویروس و رسیدگی به نیازمندان داشته است اظهار داشت: تاکنون این سازمان در 8 مرحله رزمایش کمک های مومنانه بسته های معیشتی میان جامعه هدف توزیع کرده است.

وی از توزیع یک میلیون و 205 هزار بسته معیشتی میان نیازمندان و آسیب دیدگان از کرونا خبر داد و بیان کرد: در راستای لبیک به فرمان مقام معظم رهبری در اجرای رزمایش مواسات، همدلی و کمک های مومنانه، سازمان اوقاف و امور خیریه تاکنون یک میلیون و 205 هزار بسته معیشتی تهیه و میان آسیب دیدگان توزیع کرده است.

معاون امور مجلس و استان های سازمان اوقاف و امور خیریه از اجرای مرحله هشتم این رزمایش خبر داد و تصریح کرد: مرحله هشتم رزمایش کمک های مومنانه به نام طرح شهید قاسم سلیمانی نام گذاری شده است که در اجرای این طرح برای رفع نیاز محرومان و آسیب دیدگان از کرونا 220 هزار بسته غذایی و کمک معیشتی توزیع می شود.

حجت الاسلام نوری زاده با اینکه طرح شهید سلیمانی دارای 10 مرحله است خاطرنشان کرد: تاکنون 8 مرحله آن اجرا شده که امیدواریم تا مرحله دهم حدود 2 میلیون بسته معیشتی میان نیازمندان و محرومان توزیع شود.

وی، برنج، ماکارونی، رب گوجه فرنگی، مواد پروتئینی و گوشت مرغ را از جمله مواد غذایی بسته های معیشتی دانست و افزود: در این شرایط همه ارگان ها، نهادها و سازمان ها باید دست به دست هم دهند و تا این معضل به نحو شایسته پشت سر گذاشته و نیازهای محرومان و آسیب دیدگان رفع شود.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان بوشهر هم با اشاره به اجرای طرح شهید سلیمانی برای مقابله با کرونا اظهار داشت: طرح شهید سلیمانی در راستای ادامه کمک های مومنانه برای حمایت از اقشار کم بضاعت و آسیب دیده از بیماری کرونا اجرا شده است.

حجت الاسلام محمدرضا اسماعیل پور از اجرای 8 مرحله کمک های امینانه نیات واقفان خیراندیش استان بوشهر خبر داد و خاطر نشان کرد: در اجرای مرحله هشتم این کمک ها در قالب طرح شهید قاسم سلیمانی بسته های معیشتی بین نیازمندان و کسانیکه به واسطه ویروس کرونا متضرر شده اند تقسیم می شود.

وی با بیان اینکه در این مرحله 2 هزار و 500 بسته معیشتی توزیع می شود گفت: ارزش این بسته های معیشتی شامل برنج، ماکارونی، رب گوجه فرنگی و گوشت مرغ بیش از 4 میلیارد تومان است.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان بوشهر با قدردانی از همکاری و مشارکت خیران و نیکوکاران در رسیدگی به آسیب دیدگان و نیازمندان از خیران خواستار ادامه همکاری در کنار نیات واقفان برای خدمات رسانی به محرومان جامعه شد.

منبع: تسنیم

انتهای پیام//

شهرک زیست فناوری در استان بوشهر ایجاد می شود

شهرداری کنگان آماده کمک به شورای مدیریت بحران شهرستان است

شیلات بوشهر: افراد دستگیر شده توسط گارد ساحلی عربستان صیاد هستند

بنیاد ملی بازی های رایانه ای متولی صنعت بازی های رایانه ای کشور به عنوان زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسامی است که جهت برنامه ریزی و حمایت از مجموعه فعالیت های مرتبط با هنر و صنعت بازی های دیجیتال، تقویت مبانی آموزشی و نظارت بر امور این حوزه تاسیس شده و به فعالیت می پردازد.

امروزه بازی های دیجیتال به عنوان محصولاتی هنری و تجاری واجد تاثیرات گسترده فرهنگی و اقتصادی بر بازیکنان هستند. به این ترتیب توجه به این حوزه و تنظیم مجموع های از اهداف و وظایف برای دستگاه های عالی کشور در این بخش ضروری به نظر می رسد. حمایت از صنعت بازی سازی کشور و فعالان این حوزه، آموزش بازی سازی و ترویج امر سواد بازی های دیجیتال، نظارت بر تولید و عرضه بازی های دیجیتال در بازار و پژوهش و حمایت از تحقیق، تولید و ترویج باز یهای جدی در کشور عمده وظایف و اهداف بنیاد ملی بازی های رایانه ای در کنار سیاستگذاری است.

در این گزارش اقدامات و دغدغه های بنیاد ملی بازی های رایانه ای را در 2 بخش در سال 98 و نیمه اول سال 99 را بررسی کردیم تا ضمن ارائه شواهد آماری، به تحلیل روند اقدامات و مقایسه آن با سال های قبل بپردازیم.

با وجود محدودیت هایی که بازی سازان ایرانی را در تنگنا قرار می دهند، کشور ایران دارای تعداد قابل توجهی افراد فعال با استعداد در حوزه بازی سازی است. بنیاد تاش می کند با گسترش امکانات و آموزش های لازم، دانش این فعالان را افزایش و شرایط شکوفایی استعدادهای فعالان این حوزه را ایجاد کند.

در مقدمه اساسنامه بنیاد ملی بازی های رایانه ای که مصوب شورای عالی انقاب فرهنگی است، به ایفای نقش آموزشی و کمک آموزشی بازی های دیجیتال اشاره شده است. این وظیفه در بخش اهداف تاسیس بنیاد و وظایف این نهاد در قالب طراحی و برنامه ریزی کلان برای حوزه آموزش باز یسازی متبلور شده است. از این رو، انستیتو ملی بازی سازی در سال 1390 توسط بنیاد ملی بازی های رایانه ای به عنوان تنها مرجع عمومی آموزش بازی سازی در کشور و با هدف تربیت نیروی انسانی کارآمد و متخصص برای توسعه اکوسیستم بازی تاسیس شده است.

مهم ترین رسالت انستیتو ملی بازی سازی در بین اهداف کلان تعیین شده مطابق با سیاست های حاکم بر برنامه ملی بازی های رایانه ای، تربیت نیروی انسانی متخصص و ارتقای سطح آموزش در حوزه بازی سازی است. این مهم که در قالب تقویت و ارتقای سطح آموزش و تربیت سرمایه های انسانی متعهد، متخصص و کارآمد مورد نیاز صنعت بازی های رایانه ای، توسعه فضای کسب وکار و همچنین در بخش نگاشت نهادیِ اقدامات کلان برنامه ملی بازی های رایانه ای تحت عبارت تربیت نیروی انسانی کارشناس و حرفه ای در سطح دانشگاهی و مراکز مهارتی متناسب با نیازهای صنعت و رسانه بازی های رایان های در کشور آمده است، در اهداف کلان آموزشی بنیاد دیده شده و طی اقدامات هر ساله به بلوغ می رسد.

اصلی ترین اهداف عملیاتی انستیتو که در اقدامات و عملکردهای آن مشهود است می توان به تمرکززدایی از انستیتو در تهران و ملی سازی آموزش بازی سازی ، گسترش آموزش های مجازی در دوران کرونا ، گسترش تعامل با مراکز علمی و استارتاپی مرتبط با حوزه بازی سازی در کشور ، تدوین کتب و جزوات آموزشی استاندارد ، توسعه موضوعی دپارتمان های بازی سازی ، به روزرسانی و استانداردسازی سیلابس های آموزشی و سرفصل های درسی ، گسترش شبکه اطلاع رسانی انستیتو و تولیدات رسانه ای ، توسعه زیرساخت ها و پلتفرم های آموزش مجازی و گسترش چتر حمایتی از تیم های فناور و نوپا اشاره کرد.

تحولات زیرساختی و مأموریت های آموزشی با هدف تقویت فرایند توسعه بازی سازی، آگاه سازی اقشار بیشتر و همگام سازی با نیازهای صنعت در کشور انجام شده است.

را ه اندازی و توسعه سیستم آموزش آنلاین LMS جهت برگزاری دوره ترمیک ، تالیف و تدوین سیلابس های بازی سازی ، تالیف و تدوین سیلابس های بازی سازی ، تولید و انتشار نخستین ویدئوهای آموزشی کودک محور در شبکه شاد ، انعقاد تفاهم نامه همکاری با دانشگاه تهران ، توسعه همکاری با وزارت آموزش و پرورش ، توسعه همکاری با سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران ، تشکیل باشگاه فارغ التحصیلان انستیتو ملی بازی سازی ، برگزاری جلسات مشاوره رایگان در زمینه بازی سازی برای عموم ، آرشیو تصویری اقدامات آموزشی انستیتو ملی بازی سازی تحولات زیرساختی اقدامات شاخص و توسعه محور بنیاد بازی های رایانه ای بوده است.

منظور از مأموریتهای آموزشی، اصلی ترین فعالیت های آموزشی بنیاد است که در واقع هسته مرکزی شکل گیری این بخش را تشکیل داده و در اساسنامه بنیاد به عنوان اموری ضروری در راستای ترویج بازی سازی در کشور به آن اشاره شده است.
مأموریت های آموزشی انستیتو ملی بازی سازی به طور خلاصه در سه محور قابل تعریف است: برگزاری دوره های آموزشی، برگزاری رویدادهای تخصصی و مرکز رشد بازی سازی تعریف شده است.

بر اساس دستورالعمل برنامه ریزی بنیاد ملی بازی های رایانه ای در سال 99 و طبق برنامه ملی بازی های رایانه ای تقویت و ارتقای سطح آموزش و تربیت سرمایه های انسانی متعهد، متخصص و کارآمد مورد نیاز صنعت بازی های رایانه ای به عنوان یکی از اهداف و وظایف اصلی این نهاد اشاره شده است.

برگزاری رویدادهای تخصصی آموزش بازی سازی از دیگر ماموریت های آموزشی بنیاد است که برگزاری، حمایت و شرکت در همایش ها، جشنواره ها و بازی های ملی، منطقه ای و جهانی به عنوان یکی دیگر از وظایف آموزشی بنیاد مورد اشاره قرار گرفته است. رویدادهای بازی سازی انستیتو،به طور کلی با هدف شناسایی استعدادها و اتصال آنها به صنعت صورت می گیرد که می توان به مشارکت در برگزاری دومین رویداد کژوال کمپ با کافه بازار ، رویداد تجربه بازی ساز GDX ، بوت کمپ بازی سازی ، جشنواره سالانه مسابقات فرهنگی و هنری دانش آموزان سراسر کشور وغیره اشاره کرد.

مرکز رشد بازی سازی یکی از وجوه مورد تاکید ماموریت های آموزشی در اساسنامه بنیاد ملی بازی های رایانه ای، تقویت و توانمندسازی ظرفیت های داخلی در حیطه بازی سازی است. در بخش اهداف تاسیس بنیاد به حمایت کامل از ظرفیت های موجود این صنعت در کشور با رویکرد بومی سازی و تقویت تولیدات داخلی اشاره شده و همچنین در سیاست های حاکم بر برنامه ملی بازی های رایانه ای توسعه فضای کسب وکار در این صنعت و کسب خودکفایی صنعتی، گسترش بازار و افزایش صادرات محصولات بازی های رایانه ای داخلی و ایجاد فرصت های جدید شغلی تصریح شده است.

اصلی ترین خدمتی که انستیتو ملی بازی سازی به عنوان هسته مرکزی وظایف خود به صنعت می نماید، پرورش نسل بازی ساز و اتصال آنها به صنعت است؛ به عبارتی تأمین نیروی انسانی آماده به استخدام از مهم ترین وظایف انستیتو ملی بازی سازی بوده که در یک دهه اخیر تا حد زیادی نیاز صنعت در این زمینه مرتفع شده است.

تأمین نیروی انسانی متخصص و ارشد برای شرک تها و تیم های بازی ساز در حوز ه های فنی، هنری، طراحی، مدیریت پروژه و کسب وکار ، به روزرسانی دانش و مهارت بازی سازان داخلی مطابق با سرفصل های بین المللی و انتقال تجربیات اساتید خارجی به بازی سازان داخلی ، شرکت در رویدادهای بین المللی بازی سازی برای بهره گیری از تجارب و تعامل با بازی سازان خارجی ، شناسایی و تزریق نیروهای مستعدِ بازی ساز به اکوسیستم بازی کشور ، وجود هزینه های بالای سرمایه انسانی ماهر برای شرکت های بازی سازی ، کاهش هزینه های آموزشیِ به روزرسانی در فرایند توسعه سرمایه انسانی و عدم وجود فرایندی برای اتصال بازی آموزان مستعد و ماهر به صنعت اصلی ترین دغدغه های صنعت تعریف شده که معطوف به حوزه آموزش است.

بنیاد ملی بازی های رایانه ای اقدامات و برنامه هایِ در حال اجرای خود را به منظور ایجاد چشم اندازی برای آینده با عنوان رو به جلو را برای خود تدوین کرده است.

بنیاد ملی بازی های رایانه ای ماموریت های توسعه پلتفرم مدرسه بازی سازان فردا ، توسعه پلتفرم آموزش بازی سازی (VOD) ، گسترش همکاری آموزشی با دانشگاها و پارک های علم و فناوری سراسر کشور ، ملی سازی و توسعه مرکز رشد بازی سازی ، گسترش تعامل با آکادمی های بین المللی بازی سازی و برگزاری دوره های پیشرفته بازی سازی در نیمه دوم امسال برنامه ریزی کرده است.

به گزارش ایکنا، در حاشیه چهارمین شب از چهل و سومین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم، عباس سلیمی، مشاور قرآنی رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه، در گفت وگو با ویژه برنامه تلویزیونی مسابقات گفت: سازمان اوقاف در شرایط کرونا برای اجرای مسابقات سراسری قرآن دو راه بیشتر نداشت که یکی پاک کردن صورت مسئله و برگزار نکردن مسابقات بود و می توانست با صدور یک اطلاعیه و بیان مطالبی همچون حفظ سلامتی مردم از اجرای آن سر باز بزند. راه دوم هم راهی جایگزین و منطقی و نزدیک ترین شکل به سنوات گذشته بود که منتهی به این حرکت باشکوه و زیبا شد.

وی با اشاره به اینکه اجرای فعلی مسابقات بدین شکل، سخت بوده است، افزود: از رسانه ملی به خصوص شبکه قرآن و رادیو قرآن که به بهترین نحو ممکن مسابقات را پوشش دادند تشکر می کنیم؛ رسانه ملی در قد و قواره مسابقات بین المللی پای کار مسابقات آمده است و از مدیران صدا و سیما در مراکز استان ها و همه سازمان ها نیز قدردانی می کنم. کرونا در کنار عوارضش، برکاتی هم داشته است که باید بعداً به آنها پرداخته شود و دوستان و دنبال کنندگان مسابقات گمان نبرند که برگزاری این رقابت ها کار راحتی بوده است.

سلیمی به ارائه یک پیشنهاد به معاونت سیاسی سازمان صدا و سیما پرداخت و گفت: اگر در طول برگزاری مسابقات ملی همچون مسابقات بین المللی، یک بسته پنج دقیقه ای خبری در یکی از بخش های اصلی خبر پخش شود، مناسب خواهد بود و کسی را ناراحت نخواهد کرد. این رویداد مهمی است که جا دارد مدیران قرآن باور و قرآن یاور رسانه ملی برای آن اهمیت قائل شوند.

معاون فرهنگی و امور زائران آستان حضرت عبدالعظیم(ع) به بیان پیام مسابقات پرداخت و افزود: پیام این مسابقات صرفاً انتقال شکوه قرائت نیست، بلکه به موازات این امر که برای ما بسیار زیباست، پیام مسابقات انتقال عظمت تلاوت است. قرائت یعنی خواندن اما تلاوت به معنای تبعیت و در پی چیزی رفتن است.

این قاری بین المللی در مورد نقش مسابقات در نشر فرهنگ قرآنی در کشور اظهار کرد: نشر فرهنگ قرآنی با محوریت مسابقات در دو بخش خواهد بود؛ بخش اول برگزارکنندگان مسابقات است. آنها می توانند اثرگذاری فرهنگی قرآن را به ویژه در توسعه اخلاق و منش و مرام قرآنی افزایش دهند. امیدوارم در شرایط عادی و در سال های آینده بتوانیم شاهد برپایی میزهای مشاوره و گفت وگو در ایام مسابقات باشیم.؛ یعنی وقتی مسابقات برگزار می شود 10 میز گفت وگو با حضور اساتید دانشگاه، علما، بانوان دانشگاهی و ... وجود داشته باشد و در مورد مسائل مختلف از سیاسی تا اجتماعی و ... مشاوره ارائه دهند. اگر اینگونه پیش برویم به موازات برگزاری مسابقات، که یک نمایش و همایش است، می توانیم در زمینه ارتقای معرفت دینی مردم نیز قدم برداریم. این اولین سهم سازمان برگزارکننده مسابقات است.

عضو هیئت امنای سازمان دارالقرآن الکریم تصریح کرد: بخش دوم در نشر فرهنگ قرآنی به واسطه مسابقات، شرکت کنندگان هستند. این افراد مستحضرند که هدف مسابقات این نیست که یک یا چند نفر برجسته شوند. باید بدانند که قاصد قرآن و الگوهای قرآنی هستند و باید در زندگی خود، در جامعه و در تعامل با مردم کاری کنند که عطر و بوی قرآن را به جامعه ببرند و کاری کنند که به سمت حاکمیت قرآن در سبک زندگی پیش برویم. اگر این کار را بکنیم هر سال این مسابقات یک گام به سوی قله معنویت جلوتر خواهد رفت.

این پیشکسوت قرآنی کشور به فرمایشی از پیامبر اکرم(ص) اشاره کرد و گفت: بر اساس فرمایش پیامبر القرآن افضل کل شی دون الله است؛ یعنی در نزد ما باعظمت ترین نعمت های جهان و اشرف نعمات الهی، قرآن است. اینکه پیامبر(ص) فرموده اند که اشراف امت من اصحاب اللیل و حمله القرآن هستند همه با هم ارتباط دارند. همانگونه که تلاوت قرآن، آدابی دارد باید ببینیم چه آفاتی برای آن وجود دارد. همه اینها ما را به این سمت می برد که به موازات پرداختن به قرائت باید اخلاق قرآنی را فراموش نکنیم. ابلیس در آغاز آفرینش با گستاخی و صراحت تمام، بندگان خدا را تهدید و سوگند یاد کرده است همه اینها را از راه راست بیرون خواهد کرد و کسانی که در مسیر اخلاص هستند، مصونیت دارند. اگر کسی از قله اخلاص فاصله بگیرد، سقوط خواهد کرد و اگر کسی سقوط کند در دامن شیطان خواهد افتاد.

وی با اشاره به اینکه منظور از قرآنیان، تنها قاریان یا شرکت کنندگان در مسابقات نیستند، افزود: همه قاریان، حافظان، مؤذنین، مترجمان، مفسران، ناشران، کاتبان، علما، مادحین و ... لشگریان قرآن هستند و به خاطر اینکه به این آسیب ها برخورد نکنند باید مراقب تهدیدها باشند. عمده تهدیدی که می تواند باعث سقوط شخص شود، گناه است. تعریفی که امام حسن مجتبی(ع) دارند می تواند برای جامعه قرآنی ملاک باشد. امام می فرماید: إِنَّ أَحَقَّ اَلنَّاسِ بِالْقُرْآنِ مَنْ عَمِلَ بِهِ وَ إِنْ لَمْ یَحْفَظْهُ وَ أَبْعَدَهُمْ مِنْهُ مَنْ لَمْ یَعْمَلْ بِهِ وَ إِنْ کَانَ یَقْرَؤُهُ یعنی سزاوارترین افراد به قرآن کسی است که به آن عمل کند، حتی اگر قرآن را حفظ نباشد. دورترین افراد به قرآن افرادی هستند که به قرآن عمل نمی کنند، حتی اگر قرآن بخوانند.

سلیمی درباره فعالیت های سازمان اوقاف اظهار کرد: با توجه به تأکید رئیس محترم سازمان اوقاف و امور خیریه و همت رئیس مرکز امور قرآنی این سازمان، برنامه های خوبی تدارک دیده شده است. در محضر اساتید به این نتیجه رسیدیم که جای آموزش در این مسابقات خالی است. لذا دو دوره طراحی شده تا جوانانی که به حد نصاب های مربوطه نزدیک شده اند در یک دوره آموزشی دوماهه حضور یابند.

انتهای پیام

سرویس فرهنگ و هنر امروز نیوز ؛ موسیقی و هنرهای تجسمی محمد اله یاری مدیر دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن عرض تسلیت به مناسبت به درگذشت احمدعلی راغب استاد موسیقی ایرانی و خالق ملودی های ماندگار آثار موسیقایی با مضامین انقلابی توضیح داد: زنده یاد راغب از جمله هنرمندانی بودند که هم در عرصه آهنگسازی، هم نوازندگی و هم نویسندگی از جمله هنرمندان شناخته شده ای هستند که چه در سال های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و چه در سال های پس از انقلاب نقش موثری در حفظ و اشاعه موسیقی ایران داشت.

وی افزود: به طور حتم آثار و فعالیت های شاخصی مرحوم راغب در توسعه و ترویج موسیقی محلی به ویژه موسیقی اقوام گیلان و همکاری او با هنرمندان شاخص این اثر دربرگیرنده خلق آثاری شد که امروزه بسیاری از آن ها آثار شاخصی در این چارچوب به حساب می آیند. او علاوه بر فعالیت موثر در این عرصه در حرفه نویسندگی و پژوهش نیز فعالیت های شاخصی داشت که حضور در مجموعه فرهنگ عامه ایرانیان یکی از مهم ترین دستاوردهای آن است.

مدیر دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در رویداد 17 شهریور ماه سال 1357 نیز مرحوم راغب در کنار هنرمندان شاخص دیگری چون جناب حمید شاهنگیان زحمات زیادی را کشید تا این واقعه با ابزار هنر و موسیقی در ذهن مخاطبان به شکل موثرتری معرفی شود. این هنرمند پس از این واقعه بود که در جریان فعالیت های انقلابی مردم و حتی پس از پیروزی انقلاب اسلامی آثار ماندگاری را خلق کرد که هنوز هم جزو بهترین آثار این عرصه معرفی می شوند. او در این چارچوب بود که با آهنگسازی روی اشعار بزرگانی چون مشفق کاشانی، حمید سبزواری و محمد علی معلم کارهای ارزشمندی را تولید کرد که هنوز هم ماندگارند.

اله یاری ضمن اشاره به دیگر سوابق مدیریتی و هنری مرحوم راغب در ادوار مختلف اظهار کرد: قطعاً فعالیت های مرحوم راغب در ایام دفاع مقدس و ساخت قطعات مرتبط با جنگ تحمیلی و همکاری هایی که در این زمینه داشت سرمنشا خدمات موثر و قابل توجهی شد که می تواند جزو آثار شاخص موسیقی در کشورمان محسوب شود.

وی در پایان گفت: اگر نگاهی به کارنامه پربار فعالیت های مرحوم راغب بیندازیم می بینیم که در هر مقطعی ما شاهد نقاط اوجی هستیم که همراه با تحولات اجتماعی و مردم منجر به تولید آثار ماندگاری شد که امروز می توانیم از آن ها به عنوان مهم ترین آثار موسیقایی در حوزه های مرتبط با انقلاب اسلامی نام ببریم. بنده به سهم خود درگذشت این هنرمند شریف موسیقی کشورمان را تسلیت گفته و برای بازماندگان آرزومند سلامتی و صبر هستم.

به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر گروه علمی فرهنگی هنری خبرگزاری صدا و سیما ، آقای قادر آشنا مدیرکل هنر های نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: قبلاً با دوستان در سازمان سینمایی توافق کرده بودیم فیلم تئاتر هایی را که ما تایید کرده و ارسال می کنیم، آن ها هم تایید کنند، اما الان به توافق دیگری رسیده ایم که بهتر است و هنرمندان تئاتری را معطل نمی کند.
وی افزود: از این پس قرار است وقتی همکاران ما در اداره کل هنر های نمایشی فیلم تئاتری را برای گرفتن مجوز بررسی می کنند، از طرف سازمان سینمایی هم نماینده ای حضور داشته باشد تا همه چیز در اداره کل بررسی شود و فرایند کار طولانی تر نشود. در واقع تلاش شد که این مسیر صدور مجوز تکمیل تر شود، چون ما وقتی محتوا را تایید می کردیم در سازمان سینمایی به لحاظ فنی و قابلیت پخش باید فیلم تئاتر ها بررسی می شدند. الان یک پله جلوتر آمده ایم تا قبل از اینکه اثری به سازمان سینمایی ارسال شود با حضور نماینده آن ها، امور محتوایی و فنی همزمان با هم بررسی شوند.
آقای آشنا همچنین گفت: درباره فیلم تئاتر های جدیدی هم که قرار است تولید شوند ذکر این نکته مهم است که با دوستان در سازمان سینمایی گفتگو کردیم و شاخص هایی مشخص شده است تا ضبط فیلم تئاتر ها بر اساس آن معیار های فنی انجام شود. البته اگر امکان حضور نماینده سازمان سینمایی هم وجود داشته باشد، برای ما این شرایط مهیاست تا در هنگام ضبط برای رعایت نکات فنی سرصحنه باشند و به نظر می رسد این سریع ترین راهی است که برای صدور مجوز های فیلم تئاتر ها می توان انجام داد و تلاش ما این بود که چنین کاری به نفع تئاتری ها انجام شود.
مدتی قبل گفته شده بود که توافقی که ماه ها قبل میان مدیرکل هنر های نمایشی و رییس سازمان سینمایی (قادر آشنا و حسین انتظامی) برای تسریع روند صدور مجوز فیلم تئاتر ها انجام شده بود، به نوعی ملغی شده است و در سازمان سینمایی هم به برخی آثار اصلاحیه وارد می شود.
در حالی که قرار بود تایید محتوا در اداره کل هنر های نمایشی انجام شود و بازبینی دوباره ای در شورای صدور پروانه نمایش سازمان سینمایی صورت نگیرد.
تغییر این توافق با حضور معاون جدید نظارت و ارشیابی سازمان سینمایی (سعید رجبی فروتن) جدی تر شد و پس از مدت ها، توافق دیگری حاصل شده است.

با طولانی شدن شیوع بیماری کرونا و تعطیلی برنامه های هنری از جمله موسیقی اکنون لزوم برگزاری کنسرت های برخط به عنوان تنها راه برون رفت از مشکلات معیشتی هنرمندان موسیقی و معظلات تلطیف مردم خانه نشین درحالی مطرح می شود که لزوم نگاه دقیق تر به این شیوه برگزاری کنسرت ها بیش از هر زمان دیگری احساس می شود. با توجه به این مهم که برگزاری کنسرت های برخط در ایران هیچ سابقه ای قبل از شیوع و همه گیری ویروس کرونا نداشته و به هر شکل پدیده ای نوظهور در موسیقی ایران است، طبیعی است که در ابتدای امر این کار با دشواری هایی روبرو باشد.

یکی از مواردی که در برگزاری کنسرت های برخط از ابتدا همواره مورد بحث بوده شیوه و نحوه قیمت گذاری بلیت هاست. برخی معتقدند قیمت بلیت ها باید به گونه ای باشد که مخاطبان از هر قشر و سطح درآمدی توان خرید آن را داشته باشند و برخی دیگر معتقدند در قیمت گذاری علاوه بر توان خرید مخاطبان باید به میزانی از سود حاصله هم توجه داشت که هزینه های برگزاری یک کنسرت برخط را با نگاه حداقلی جبران کند.

البته هیچکدام اشتباه نیست اما رسیدن به فصل مشترک برای این دو دیدگاه با توجه به هزینه هایی که تهیه کنندگان متقبل می شوند و میزان کاهش درآمدهای مردم پس از همه گیری ویروس کرونا تقریبا غیر ممکن است مگر اینکه با پشتیبانی نهادهای مختلف در تقبل بخشی از این هزینه ها و یا اعمال تخفیف در هزینه هایی نظیر اجاره سالن ها همراه باشد. در این میان انتظارات از دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد رودکی و معاونت امور هنری وزیر ارشاد و شهرداری برای کاهش هزینه های اجاره سالن هایی نظیر تالاروحدت، تالار رودکی، فرهنگسراها یا رایگان کردن این سالن ها بیشتر از سایر نهادها است؛ اما باید در نظر داشت در صورت ادامه شرایط کرونایی انتظارات عمومی از این نهادها هم باید صورت منصفانه تری داشته باشد.

در چنین شرایطی هنرمندان نیز باید در نظر داشته باشند برگزاری و فروش بلیت کنسرت برخط به معنای زمینه ای برای فروش اجراهای از قبل ضبط شده نیست و نهادهای مدیریتی باید بدانند اگر قرار باشد از طریق فضای مجازی و فروش بلیت با انتشار تصاویر آرشیوی از مخاطبان پولی دریافت شود فرمولی را برای این راه تجارت محاسبه کنند که بلیت کنسرت برخط بالاتر از بلیت دریافت تصاویر از قبل ضبط شده باشد.

که علاوه بر مدیر عاملی انجمن صنفی ناشران آثار شنیداری تهیه کننده با سابقه در زمینه موسیقی ایران نیز هست در باره نحوه و شیوه قیمت گذاری بلیت ها به خبرنگار فرهنگی ایرنا گفت: قیمت بلیت یک کنسرت حاصل جمع هزینه های اجاره ای (از جمله اجاره سالن، تجیزات و تکنسین های نور و صدا و سایر عامل اجرایی) به علاوه دستمزدهای مربوط به نوازندگان و خوانندگان است که وقتی عدد حاصل را بر تعداد صندلی های سالن تقسیم کنیم قیمت تمام شده هر صندلی به دست می آید.

وی افزود: قیمت تمام شده برای هر صندلی همان عدد یا رقمی است که تهیه کننده برای هر صندلی هزینه کرده و قیمت بلیت هر صندلی با احتساب میزان سود که در بهترین حالت نمی تواند کمتر از 15 درصد باشد مشخص می شود.

حتی با احتساب پانزده درصد سود هم نگرانی تهیه کنندگان از بازگشت سرمایه وجود دارد زیرا برگزاری کنسرت از جمله فعالیت ها و فرایندهای اقتصادی است که هیچ گونه تضمینی برای فروش آن وجود ندارد.

خاطر نشان کرد: از سال 89 تا سال 98 همه فرآورده ها در کشور ما افزایش قیمت داشته است اما در سال 89 سقف قیمت بلیت تا 80 هزار تومان بود که این میزان تا سال 98 به سقف 200 هزار تومان رسید.

این تهیه کننده در باره چالش های پیش روی همکارانش در مسیر برگزاری کنسرت ها گفت: فرمول محاسبه نرخ بلیت برای هر صندلی را توضیح دادم، حال این کنسرت چه آنلاین باشد چه با حضور مردم بسیاری از این هزینه ها برای تهیه کنندگان مولفه ای تغییرناپذیر خواهد بود مگر اینکه نهادها در خصوص نرخ تعرفه های خود در شرایط موجود تجدید نظر کنند.

جدای از این موضوعات، مهم ترین موضوع بحث قدرتمندی زیرساخت های اینترنتی کشور است. اگر بنا باشد کنسرت های برخط را به عنوان تنها راه برون رفت از معضلات صنعت موسیقی و مخاطبان آن انتخاب کنیم به ناچار باید ببینیم آیا زیرساخت های اینترنتی کشور توان پشتیبانی از این رویداد را خواهند داشت یا خیر. کنسرت برخط همایون شجریان و مشکلات فنی پخش برخط آن نشان داد شاید بزرگترین چالش پیش روی برگزار کنندگان کنسرت ها همان ضعف زیرساخت های اینترنتی باشد. زیرا پس از فروش بلیت برای چنین کنسرت هایی مسئولیت سنگین کیفیت برگزاری آن و نحوه پخش آن مستقیما متوجه تهیه کنندگان است.

از حواشی قابل ذکر پیرامون اجراهای برخط و حتی زنده در دوران کرونایی می توان به کیفیت پایین و نقص های فنی اجرای برخط که با حمایت یکی از اپراتورهای تلفن همراه در تالار وحدت برگزار شد اشاره کرد. در این کنسرت که نسیم وصل نام داشت، قطعات ماندگار و پرطرفدار همایون شجریان به آهنگسازی محمدجواد ضرابیان از جمله هوای گریه ، خانه سودا ، افسونگر ، غریبانه ، ای عاشقان ، باستاره ها ، حاصل عمر ، دفتر دل ، نسیم وصل و مرغ سحر اجرا شد. پیش از برگزاری کنسرت شجریان، آن را بزرگ ترین کنسرت آنلاین برگزار شده در ایران نامیده بودند زیرا ارکستر مجلسی تهران به رهبری همراه با 35 نوازنده، همایون شجریان را همراهی و 10 دوربین به صورت همزمان، آن را تصویربرداری کردند.

چند روز قبل از برگزاری کنسرت شجریان در سطح شهرهای ایران بیلبوردهای بزرگی نصب شده بود. همچنین حامی مالی این رویداد فرهنگی، لنز را به عنوان اپلیکیشنی که مخاطبان می توانند با استفاده از آن کنسرت را رایگان مشاهده کنند، معرفی کرده بود که عضویت در اپلیکیشن لنز موجب شد این کنسرت برای کسانی که خط ایرانسل ندارند رایگان نباشد، اما این تنها نکته منفی این کنسرت نبود. به گفته ایرانسل، تماشای همزمان بالغ بر 710 هزار نفر در لحظات ابتدایی، موجب غافلگیری و بروز اشکالاتی از جمله قطعی چند باره برنامه شد و بسیاری علاقه مندان نتوانستند اجرای زنده این برنامه را ببینند.

البته در یک سال گذشته هنرمندان دیگری هم نظیر کنسرت های برخط برگزار کردند و با موفقیت این کنسرت ها در پخش زنده به میزان زیادی از نگرانی های موجود در باره ضعف یا قدرت زیرساخت های اینترنتی کشور کم شود.

امید حاجیلی خواننده موسیقی پاپ که قرار بود در مرداد اولین کنسرت زنده خود را در تهران روی صحنه ببرد چند ساعت پس از آغاز بلیت فروشی اقدام به متوقف کردن بلیت فروشی کرد تا بتواند با مذاکره با تهیه کننده قیمت مناسب تری را برای بلیت هایی که در سامانه فروش بلیت 264 هزار تومان قیمت داشتند، پیدا کند. در نهایت این اجرا که می توانست به اولین اجرای زنده در سال 1399 تبدیل شود کنسل شد تا سال 1399 ساکت ترین سال در تاریخ موسیقی ایران ثبت شود. از سوی دیگر هم برگزاری برخط کنسرت همایون شجریان تجربه ای بود تا بر همگان ثابت شود ضعف زیرساختهای اینترنتی مهم ترین چالش پیش روی برگزارکنندگان خواهد بود.

از سوی دیگر اقدام تهیه کننده کنسرت های دیگر خواننده موسیقی پاپ ایران در فروش بلیت برای پخش یک کنسرت از قبل ضبط شده باعث شد این سوال در ذهن افکار عمومی مطرح شود که آیا کنسرت برخط که تا کنون در کشور ما یک برنامه نهادینه شده نبود و به عنوان یک تجربه در سال کرونا در تاریخ موسیقی ایران و جهان ثبت خواهد شد، می تواند به صورت پخش اینترنتی یک برنامه از قبل ضبط شده مطرح شود یا خیر؟

پژند سلیمانی که علاوه بر تجربه چند بازی و کارگردانی در حوزه تئاتر، شاعر، داستان نویس، نمایشنامه نویس و مدیرمسئول و سردبیر فصلنامه تخصصی تئاتر و سینما پیام چارسو هم هست، درباره مسابقه نمایشنامه نویسی امضا به خبرنگار ایلنا گفت: من دو سال پیش تجربه ای در زمینه برگزاری این شکل از جشنواره داشتم و در یک همکاری مشترک بین فصلنامه پیام چارسو و انتشارات نظام الملک ، جشنواره نمایشنامه نویسی پنج اثر را برگزار کردیم. برای همین وقتی افروز فروزند با من تماس گرفت تا در کنار او و کیمیا کاظمی ، نخستین مسابقه نمایشنامه نویسی امضا را برگزار کنیم، با روی باز پذیرفتم؛ با اینکه امضا شمایل دیگری نسبت به پنج اثر دارد.

او ادامه داد: من پیش از این در چند پروژه تئاتری خانم فروزند با او همکاری داشتم و کار کردن با او را بلد بودم و می دانستم که همه چیز برای او باید در پروسه ای دقیق و شفاف اتفاق بیفتد. برای همین باوجود اینکه برگزاری این مسابقه از همان ابتدا تا پایان داوری و معرفی آثار برگزیده با شرایط دشوار و عجیبی مواجه بود، همه سعی کردیم در هر مساله ای شفافیت به خرج بدهیم و تصمیم ها را به شکل جمعی بگیریم.

این بازیگر تئاتر با اشاره به شرایط خاص برگزاری این رویداد خاطرنشان کرد: من در این مدت به دلیل شرایط شخصی ام در قرنطینه ای طولانی مدت بودم و از خانه بیرون نمی رفتم و برای همین در هر مساله ای، جلسات طولانی آنلاینی برای تحقیق و بررسی و تصمیم گیری داشتیم.

سلیمانی یادآور شد: می توانم به جرات بگویم که امضا یکی از شریف ترین جشنواره های نمایشنامه نویسی و تمیزترین آنهاست. ما از ابتدا بدون هیچ حمایتی شروع به کار کردیم و همه کارها را خودمان و تا حد امکان به بهترین شکل انجام دادیم. فکر می کنم وقتی با شرافت و درست کار کنی، همه چیز دست به دست هم می دهد که کار هم به بهترین شکل اجرا شود. برای مسابقه امضا به عنوان جشنواره ای که اولین دوره خود را سپری می کرد، حیرت انگیز بود که همه چیز دقیق پیش برود و هر 162 اثر رسیده به مسابقه توسط همه داوران خوانده شود. خیلی ها هم بودند که با ما تماس می گرفتند و می خواستند بعد از اتمام مهلت، اثرشان را به مسابقه بفرستند اما سر حرف مان ایستادیم و طبق اصول پیش رفتیم؛ وقتی صداقت را در کار خودمان رعایت کردیم اعتماد بیشتری هم به سوی جشنواره جلب شد.

نویسنده رمان شاید برگردم ادامه داد: نمایشنامه نویسان مطرحی هم در این مسابقه شرکت کردند که باعث افتخار و دلپذیر است و آثار هم همه درخشان و درخور بودند. از طرف دیگر بسیار روی این مساله تاکید داشتیم که حتی وقتی نویسنده ای حرفه ای در مسابقه شرکت کرده، فقط همان اثری که در جشنواره هست قضاوت شود نه شخصیت نویسنده. با همین حساسیت ها و با بحث های طولانی که همراه داوران داشتیم، در نهایت هیات داوران به نتیجه رسیدند و 5 متن برگزیده را انتخاب کردند.

سلیمانی همچنین با اشاره به انتخاب موضوع دروغ برای اولین دوره از این مسابقه، گفت: زمانی که می خواستیم موضوع مسابقه را انتخاب کنیم، مثل احتمالا همه جشنواره ها، به قرنطینه هم فکر کردیم چون موضوعی است که همه در این ماه ها به شکل های مختلف درگیرش بوده اند و جشنواره ای زیادی هم با محوریت آن برگزار شده است. اما آنچه که ما فکر می کردیم می تواند موضوع جهانی تر بوده و تاریخ انقضای مشخصی هم نداشته باشد و علاوه بر این آدم های بیشتری هم در این روزگار با آن درگیر باشند، چیز دیگری بود؛ بعد از همفکری و بررسی به این نتیجه رسیدیم که دروغ یکی از آن مسائلی است که همه درگیرش هستیم.

او ادامه داد: جالب است که وقتی تیزری برای مسابقه ساختیم و دیالوگ هایی برایش نوشتیم که مضمون دروغ داشت؛ این دیالوگ ها آنقدر برای آدم ها آشنا بود که داستان نویسان زیادی به من پیغام دادند و گفتند وای، احساس کردیم با دیدن این تیزر کوتاه به چندین داستان درهم گوش دادیم. این بازخورد برای من خیلی جالب بود. به خصوص که دروغ امری است که این روزها با آن بسیار درگیریم و در دروغ گفتن تبدیل به بازیگران قهاری در زندگی شده ایم. فکر می کنم دروغ موضوعی وسیع است و در هرچیزی می توان ردپای این مضمون را پیدا کرد.

سلیمانی خاطرنشان کرد: شاید علت علاقه هر سه برگزارکننده به این مضمون همین باشد که هر سه منهای اینکه دوست های خوبی هستیم، همکارهای خوبی هم بودیم؛ هر سه در مورد مقوله دروغ خیلی حرف زدیم و سعی کردیم در داوری هم شفاف باشیم و داورها شفاف بگویند که چرا این اثر را انتخاب کرده اند تا در حق کسی اجحاف نشود و مجبور نشویم به کسی دروغ بگوییم.

شاعر مجموعه شعرهایی که باید با اشاره به شرایط کرونایی که همه فعالیت های فرهنگی و هنری را تحت شعاع خود قرار داده است هم گفت: من فکر می کنم ما، یعنی ایرانی ها سعی کردیم از هر موقعیتی به بهترین شکل استفاده کنیم تا به خلق موقعیت های جدید برسیم؛ با اینکه همه درگیر و تحت تاثیر کرونا و شرایط جامعه هستیم و خسته شدیم از اینکه آنقدر اخبار بد و ناگوار شنیدیم و غصه خوردیم، اما یاد گرفتیم چه کار کنیم که از موقعیت استفاده کنیم. من رمانم در دوره قرنطینه چاپ شد اما نمی توانستم از آن رونمایی کنم، اما فکر می کنم به هرحال تلاش مان را برای استفاده از شرایط و پیدا کردن راه های جایگزین کردیم.

سلیمانی با اشاره به برپایی آنلاین جشنواره های هنری در دوره کرونا، خاطرنشان کرد: من چند جشنواره دیگر هم دیدم که امسال و در همین شرایط کرونایی شروع به کار کردند و فکر می کنم اینها همه موقعیتی اند برای اینکه اسم آدم ها به گوش باقی نویسنده ها و هنرمندان آشنا شود. مثلا اگر قبلا در مورد یک نفر یا یک اثر در روزنامه ای می نوشتند چند نفر از آن باخبر می شدند؟ الان چون امکان تجمع و دیدار حضوری برای بسیاری از ما حذف شده و راه دیگری برای ارتباط، جز فضای مجازی نداریم می توانیم ببینیم که تقریبا تعداد بیشتری از یک اثر، حرف می زنند.

او با بیان اینکه اجرای تئاتر را امری مستثنی از ادامه فعالیت های نمایشی و هنری در شرایط کرونایی می داند، گفت: با وجود اینکه مخالف اجرای تئاتر در شرایط کرونایی هستم و فکر می کنم در فضای بسته سالن، احتمالا امنیت در برابر بیماری نیست اما از آن طرف می دانم که با کنسل شدن اجراهای تئاتر، بسیاری از تئاتری ها خیلی تحت فشارند و مدام شاهدم که بسیاری از هنرمندان به مسافرکشی روی آورده اند. مسافرکشی هم شغل شریفی است، اما دیدن اینکه یک هنرمند تئاتر مجبور باشد به جای شغل اصلی اش کار دیگری انجام دهد، فاجعه و غم انگیز است.

نویسنده مجموعه داستان بی تن ادامه داد: خیلی ها می گویند که کرونا موقعیت خوبی برای نوشتن است؛ اما برای چه کسی؟ برای من که درآمدم از جای دیگری است، بله، فرصت خوبی است. اما برای کسی که شغل و درآمدش تئاتر است، موقعیت خیلی وحشتناکی است. چند کار تئاتری آنلاین در این مدت اجرا شد؟ چند نفر توانستند آن را ببینند و چقدر استقبال شد؟ خب، می دانیم که خیلی ها ترجیح می دادند فیلم ببینند، نه تئاتر آنلاین چون فکر می کنند اجرا برای روی صحنه است.

سلیمانی تصریح کرد: معلوم است که کرونا روی کیفیت و کمیت فعالیت های تئاتری و روزگار هنرمندان تئاتر تاثیر داشته است. اما در نهایت معتقدم، اگر در خلق اثر فکرمان مشغول درآوردن نان و گذران زندگی در این شرایط نباشد، موقعیت خوبی خلق اثر در شرایط کرونایی و قرنطینه در اختیار داریم و احتمالا آدم ها بیشتر وقت دارند که بخوانند و آدم های دغدغه مندتری هم در جشنواره ها شرکت می کنند. در این مدت خیلی ها به من گفتند اگر بخواهیم رمان و داستان بنویسیم باید چه کار کنیم؟ نمی توانید تصور کنید که چه تعداد پیغام با این مضمون در این مدت به دست من رسیده. است.

این نمایشنامه نویس و داستان نویس یادآور شد: این همه نشان دهنده این است که حرف برای گفتن هست و خیلی ها می خواهند بنویسند و وقت آزادتری در دوره کرونا دارند و بهترین موقعیت است برای نوشتن؛ اما به شرطی که دغدغه نان نداشته باشی. در این صورت است که می توانی وقتی را بگذاری و در جشنواره های ادبی که حتما بیشتر برگزار شده و بیشتر آثار پذیرفتند، شرکت کنی.

سلیمانی همچنین با اشاره به جشنواره های تئاتری مانند فجر که شرایط برگزاری حضوری یا آنلاین در آنها مشخص نیست، گفت: امیدوارم تا آن زمان شرایط کمی به سامان شود اما اگر آن موقع دیدیم که امنیت کافی برای برگزاری حضوری جشنواره نیست، قبول کنیم که خب، این امنیت در برابر بیماری وجود ندارد و جان کسی را به خطر نیاندازیم. هنرمندان زیادی در این ماه ها به دلیل ابتلا به کرونا از دست رفتند و امیدوارم این اتفاق نیفتد که به خاطر جشنواره ای شاهد باشیم که چه برای داوران و چه هنرمندان شرکت کننده، اتفاق خطرناکی رخ دهد. امیدوارم این روزها طی شود و سال های بعدی بتوانیم درخشش آثار را چه روی صحنه و چه روی ورق و کتاب شاهد باشیم.

گروه فرهنگ و هنر – این روزها که کرونا همه چیز را تغییر داده و دیگر امکان گردهم آمدن فراهم نیست همه امور به سمت آنلاین شدن رفته اند. بعد از شیوع این ویروس، کنسرت ها نیز از تغییر ماهیت دادند و از کنسرت های فیزیکی به کنسرت های آنلاین تبدیل شدند. در این مسیر بسیاری از هنرمندان اقدام به برگزاری کنسرت های رایگان آنلاین کردند اما حالا خبر فروش بلیت 55 هزار تومانی برای یک کنسرت جنجال به پا کرده است.
تقریبا از اوایل اسفندماه کلیه فعالیت های هنری تا اطلاع ثانوی به حالت تعلیق درآمدند. هنوز هم زمان برگزاری دوباره این فعالیت ها مشخص نیست. کنسرت ها هم یکی از همین فعالیت ها بودند. اما اهالی موسیقی بیکار ننشستند و در یک اقدام کاملا غیردولتی، آنها که همیشه مردم را کنار خود می دیدند، اکنون که مردم برای جلوگیری از انتشار بیشتر کرونا ناگزیرند در خانه بمانند، تصمیم گرفتند این روزها را برای شان دلپذیر کنند.
در این مسیر کنسرت های آنلاین در کشور با حمایت مالی شهرداری و سازمان ها و نهادها به صورت آنلاین برگزار شد و بسیاری از خوانندگان موسیقی پاپ و کلاسیک در این مسیر همراه شدند تا موسیقی همچنان روندی زنده و ادامه دار باشد.
خرداد ماه اما همایون شجریان کنسرتی آنلاین برگزار کرد که مخاطبان برای تماشای آن باید بلیتی 10 هزار تومانی را تهیه می کردند. همان زمان این کنسرت با انتقادات بسیاری روبه رو شد. کنسرت او یکی از تجربیات تلخ در جریان کنسرت های آنلاین بود.
روزهای تعطیلی کنسرت ها ادامه پیدا کرد تا در تابستان چند خواننده تصمیم گرفتند پیش از ماه محرم در کیش کنسرت فیزیکی برگزار کنند. همان زمان موضوع افزایش قیمت بلیت های کنسرت جنجال آفرین شد. اما به هر روی کنسرت ها برگزار نشد. چندی بعد، پس از تمام شدن ماه های محرم و صفر دوباره زمزمه های برگزاری کنسرت های فیزیکی شنیده شد اما این بار هم هیچ کنسرتی نتوانست به صورت فیزیکی برگزار شود.
بنابراین امکان برگزاری کنسرت فیزیکی در سالن های کنسرت با توجه به شرایط موجود تا اطلاع ثانوی میسر نیست. اینچنین شد که هنرمندان عرصه موسیقی محبور شدند تا دوباره به سمت کنسرت های آنلاین بیایند. 15 آذر، خبر برگزاری کنسرت آنلاین بابک جهان بخش، خواننده پاپ، منتشر شد. طبق برنامه ریزی های انجام گرفته این کنسرت آنلاین ساعت 20 و 22:30 روز چهارشنبه 26 آذرماه و ساعت 17 روز پنجشنبه 27 آذرماه از طریق یکی از سامانه های فروش اینترنتی بلیت در معرض دید مخاطبان قرار خواهد گرفت. این در حالی است که قیمت تعیین شده برای تهیه بلیت 55 هزار تومان معین شده است.
براساس شرایطی که برای برگزاری کنسرت اعلام شده، پس از خرید شماره بلیت برای مخاطب پیامک شده و خریداران بلیت می توانند به تماشای کنسرت در روز و ساعت مقرر بنشینند. البته با هر بلیت فقط از طریق یک دستگاه می توان کنسرت را مشاهده کرد. ضمن اینکه امکان تماشای اجرا هم در داخل و هم در خارج از ایران وجود دارد. جالب آنکه این کنسرت، از پیش از ضبط شده و از طریق سامانه اینترنتی مدنظر به صورت استریم آنلاین پخش می شود.
اما قیمت 55 هزارتومنی بلیت این کنسرت باعث شد تا انتقادهای بسیاری به سوی این خواننده و برگزارکنندگان وارد شود. این شرایط در حالی است که با توجه به وضعیت اقتصادی مردم و دغدغه های معیشتی این انتظار می رفت که بابک جهانبخش و تهیه کنندگان کنسرت اینترنتی پیش رو حداقل با شرایط آسان تر و حتی رایگان نسبت به برگزاری این کنسرت اینترنتی اقدام کنند. تجربه ای که همزمان با شیوع بیماری کرونا و رواج کنسرت های آنلاین و آفلاین توسط تعدادی دیگری از خوانندگان شناخته شده کشورمان نیز رقم خورد.
البته محمد حاتم پور یکی از مدیران ارشد موسسه برگزارکننده کنسرت های بابک جهانبخش در توجیه این رویکرد اقتصادی نوشت: اخیرا شرکت آوای فروهر در راستای ایفای نقش فرهنگی خود اقدام به تولید و پخش کنسرت احساس خواننده گرامی بابک جهانبخش کرده است که متاسفانه اعتراض برخی به ظاهر هنردوست را به همراه داشته است. در شرایط اقتصادی که کوچک ترین خدمات هم به گزاف ترین هزینه ها را به همراه دارد چرا برخی دوستان تصور می کنن چنین پروژه بزرگی که بیش از شصت نفر هنرمند و عوامل بر روی استیج و پشت صحنه و بیش از یک هفته زمان و حدود نیم میلیارد تومان هزینه درب داشته نباید نتیجه و بازخورد مالی داشته باشد. در دورترین کشورها هم با فرهنگ حمایت از هنر و هنرمند جا افتاده، تا کی می خواهیم رایگان یا به صورت غیرقانونی به دانلود و کپی هنر ادامه دهیم؟
بابک جهانبخش نیز با هشتگ لطفا فقط بخونین و تیتر رو به این منظره بی سر و ته حیرانم در واکنش به این حواشی و اعتراضات نوشته است: سلام صبح زیباتون بخیر. خیلی از پیام های پر مهرتون ممنون. فقط برای اینکه در جریان باشید از پارسال که اینجوری شد جهان به بنده حضور در چند برنامه مختلف پیشنهاد شد که در هیچکدام شرکت نکردم و دلایل حرفه ای خودم رو داشتم! یعنی نه گفتم که به زمانش بهترینم رو برای شما که بهترین هستید ارائه کنم. برای هر کدام از این برنامه ها از جمله کنسرت های آنلاین و لایو شوها هم مبلغ قابل توجهی بهم پیشنهاد شد که فقط باشم! و حضور نیافتم به دلیل اینکه کیفیت برام اولویته و یه اصول خاصی داره کاره ام و همکارانی که باهام کار کردن می دونن کیفیت رو فدای هیچ چیزی نمی کنم! ولی امروز گویا بیش از همه زیر سوالم!
در ضمن بابت اجرای کنسرت آنلاین ها تمامی هنرمندانی که شرکت کردن و اگه اشتباه نکنم ارگانی هم برگزار کرده بود دستمزد خوبی دریافت کردند که حقشون هم بود چون هنرمند شغلشه درسته که با عشق فعاله ولی حاصل تلاش شبانه روزه و باید دریافتی داشته باشه همانطور که بقیه انسان ها هم شاغلند و از همین دریافتی ها هم برای فرهنگ و تولید آثار جدید هزینه می کنه!
اما خطاب به عزیزانی که پروژه ندیده ما رو می کوبن و کمپین راه انداختن! هیچ کس زوری بلیط نمی خره و تماماً یک انتخابه شخصیه! مثل سینما رفتن و اکران یک فیلم رو دیدن. قیمت گذاری که شده بر اساس میزان تقاضای محدوده و شما به تعداد فالوور نگاه نکنید! اگه اینجوری بود که جای فصلی چند سانس اجرا باید کل سال 24 ساعت اجرا میذاشتیم که 3.7 میلیون جا بشن عزیزان!
هدف اولیه اصلاً سود نیست و صرفاً تهیه کنندگان در شرایط فعلی که هیشکی هیچ کاری نمی کنه از ترس! به اینکه ضرر نکنند هم راضی هستند و اعتبارمون و رضایت شما بی نهایت برامون ارزشمنده. ولی به اثری که تولید کردیم ایمان داریم و هیچی کم نذاشتیم و اصلاً هدفمند تولید کردیم که کیفیتش سینماتیک بشه و جذابیتش چند برابر و نتیجه یک تلاش بلند مدته که تماماً عشق به مخاطب رو در آن خواهید دید. ضمناً دفتر محترم موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد مجوز کنسرت تصویری صادر می کند نه آنلاین! آنلاین هم فعلاً اجازش دست صدا و سیماست و قوانین خاص خودش را دارد! در نهایت چقدر بد که باید همیشه یک تومار توضیح بدیم و آخرش به خودم بگم اصلاً چه کاری بود که این همه زمان بذاری تهش هم حرف بخوری!
و یه چیزی یادم رفت سانس ها تعیین شدن که عزیزانی که مشغولن در ساعت مورد نظر، به مشکل خوردن و تو مسیر موندن بتونن در ساعت مقرر دیگری این امکان رو داشته باشن .
گرچه نمی توان از هنرمندان موسیقی خواست که بعد از ماه ها بیکاری همچنان هم کنسرت های رایگان برگزار کنند اما به نظر می رسد، بلیت 55 هزار تومانی برای کنسرت ضبط شده چندان منصفانه نباشد.

ارسال دیدگاه
نام: ایمیل: دیدگاه:

شادی اسدپور کارگردان، نوسنده و مدرس تئاتر و مدیر مسئول موسسه هنری آرتا در گفت وگو با خبرنگار حوزه تئاتر گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان ، گفت: سال سختی به دلیل شیوع کرونا تجربه کردیم. اگر همین ارتباط جزئی که به صورت آنلاین با هنرجوها نبود، نمی دانم چه اتفاقی برایم می افتاد. خاموش شدن چراغ تئاتر به مراتب بدتر از این است که نمایش را به صورت آنلاین برگزار کنیم.

این نویسنده درباره لطمه های تعطیلات سالن ها به گروه های تئاتری بیان کرد: با مجوز ستاد کرونا در ایام تعطیلی تئاتر، چند روزی سالن ها باز شد. در این روزها شرایط خاصی برای اجرای نمایش ها حاکم شد. خیلی از گروه ها و هنرمندان برپایی نمایش با 50 درصد از ظرفیت سالن ها را نمی پذیرفتند؛ چراکه در این صورت هزینه ها جبران نمی شد.

وی ادامه داد: تعطیلی سالن ها و تئاتر به هنرمندان و برنامه های هنری آسیب مالی فراوانی وارد کرد. برای مثال در موسسه آرتا چند پلاتو تمرین وجود دارد که گروه های تئاتری در آن ها فعالیت می کردند. اجاره ی دریافتی از این گروه ها بخشی از هزینه های ما را جبران می کرد.

بیشتر بخوانید

طناب دار بر گردن تئاتر

این کارگردان تئاتر درباره شرایط پساکرونا عنوان کرد: اینکه نمی دانیم چه زمانی و با چه شرایطی سالن های تئاتر باز خواهند شد، بسیار اذیت کننده است. اگر از فردا سالن ها باز شوند باید ببینیم آیا مخاطبان تئاتر مجدد برای تماشا در سالن ها حاضر می شوند؟ باید این موضوع را در نظر بگیریم که بعضی از مخاطبان الان به شدت با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند. آیا این هنر دوستان تماشای تئاتر را در اولویت خود دارند؟

اسدپور ادامه داد: نمی دانم چطور در آینده زندگی خواهیم کرد و آیا می توانیم به فعالیت های قبلی خود ادامه دهیم. وقتی به عنوان کارگردان ماه ها بر روی یک کار وقت می گذارم؛ تمرین می کنم و کار دیگری جز این بلد نیستم؛ وقتی تئاتر، تنها حرفه ی من است و نمی توانم با کار دیگری ارتباط برقرار کنم، چطور می توانم هزینه مالی خود را تامین کنم و منتظر باشم که در آینده مخاطب به تماشای تئاتر بیاید. به همین دلیل ماجرا ترسناک است.

وی افزود: در این مدتی که سپری شد گروه هایی هم فعالیت داشتند و چراغ تئاتر خاموش نبود. این هنرمندان به سختی با ماسک تمرین کردند. با وجود شرایط کرونایی کارگردان ها، نویسنده ها، تهیه کننده ها و هنرمندان هر کدام در مسیر خود متضرر شده اند. کار کردن ما فقط برای کسب درآمد نیست. خیلی وقت ها درآمدی از این حرفه حاصل نمی شود و فقط روحمان به واسطه کار کردن در آرامش قرار می گیرد. وقتی کار نکنیم از لحاظ روحی نیز ضعیف می شویم. اکثر افرادی که در این حوزه کار می کردند، این روز ها به دلیل عدم فعالیت وضعیت خوبی ندارند و نگران آینده تئاتر هستند.

اسدپور درباره تئاتر آنلاین بیان کرد: هنرمندان هم مثل سایر افراد در مشاغل مختلف نیاز به درآمد دارند، که بتوانند نیاز های خود و خانواده شان را برطرف کنند، اما متاسفانه برخی به ناچار سراغ کار های دیگری رفتند. پخش تئاتر آنلاین بهتر از این است که در زمان طولانی نمایشی روی صحنه نرود. هر چند که این شیوه سختی های خودش را دارد. من هم تئاتر را با تماشاگران و گرمای وجود شان که در سالن حضور داشته باشند، دوست دارم. دیدن واکنش ها، لمس حضور و صدای نفس های تماشاگر یکی از جذابیت ها برای هنرمندان این حرفه است. اما الان با وجود این شرایط نمی توانیم این فضا را فراهم کنیم.

وی در پایان اضافه کرد: فقط دو راه پیش روی ما است. یکی اینکه تئاتر اجرا نکنیم؛ راه دوم این است که تا شرایط به حالت قبلی بازگردد، دست از تلاش برنداریم که مخاطب هم تماشای تئاتر را فراموش نکند.

انتهای پیام/

به گزارش هنرآنلاین به نقل از روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی، این جلسه با حضور معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیر کل هنرهای نمایشی، هیأت موسس، هیأت مدیره، بازرس قانونی، اعضای کمیته حسابرسی و امور مجامع معاونت امور هنری و حسابرس مستقل برگزار شد.

در این جلسه، مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران و بازرس قانونی، گزارش عملکرد یک سال موسسه را براساس استانداردهای حسابرسی ارائه کردند و در ادامه، حسابرس مستقل نیز گزارش حسابرسی را ارائه کرد و براساس گزارش مزبور تکالیف قانونی تعیین و ابلاغ شد. همچنین بر ضرورت شفافیت و عمل به قوانین و مقررات و توجه به ظرفیت های ارزشمند استانی تاکید شد.

مجمع عمومی موسسات و انجمن های مرتبط با معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به منظور انسجام و انضباط اداری و مالی بیشتر از سال 1397 به صورت مداوم و منظم و با رعایت کلیه قواعد و استانداردهای قانونی برگزار می شود و تکالیف قانونی هر موسسه نیز توسط کمیته حسابرسی تا حصول نتیجه پی گیری خواهد شد.

به گزارش هنرآنلاین ، سید مجتبی حسینی در پیامی برای درگذشت امیرعلی سردار افخمی نوشته است: "سردار افخمی از معماران پیشرو است که تئاتر شهر یکی از آثار ماندگار و ارزشمندی است که با طراحی زنده یاد سردار افخمی ساخته شده است. معماری و طراحی تئاتر شهر هویت خاص و ممتازی به این بنا داده که همیشه برای هنرمندان و جامعه ایران مورد تحسین و احترام است.

سردار افخمی با طراحی تئاتر شهر به عنوان یک بنای فرهنگی و کاربردی برای تئاتر با مشخصه های زیبایی شناسانه میراث و اثر جاودانی به یادگار گذاشت. درگذشت این هنرمند گرانقدر را به خانواده و هنرمندان و دوستداران هنر تسلیت می گویم، یادش گرامی باد."

به گزارش هنرآنلاین ، مجمع عمومی موسسه هنرمندان پیشکسوت سه شنبه 18 آذرماه برگزار شد. این جلسه با حضور سید مجتبی حسینی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس هیئت امنا، اعضای هیئت امنا، هیئت مدیره، مدیرعامل، بازرس قانونی، اعضای کمیته حسابرسی و امور مجامع معاونت امور هنری و حسابرس مستقل برگزار شد.

در این جلسه، مدیرعامل موسسه هنرمندان پیشکسوت و بازرس قانونی، گزارش عملکرد یک سال موسسه را بر اساس استانداردهای حسابرسی ارائه کردند و اعضای هیئت امنا به بحث و تبادل نظر پرداختند و نظرات خود را در خصوص گزارش های ارائه شده بیان داشتند و در ادامه، حسابرس مستقل نیز گزارش حسابرسی را ارائه کرد و بر اساس گزارش مزبور تکالیف قانونی موسسه هنرمندان پیشکسوت تعیین و ابلاغ شد.

در این جلسه مقرر شد فعالیت های موسسه هنرمندان پیشکسوت بر اساس اساسنامه، ضوابط، مقررات و برنامه های مدون برگزار شود و حفظ شان و جایگاه هنرمندان، محور برنامه های موسسه باشد.

همچنین مقرر شد برنامه هایی برای انتقال تجربه های ارزشمند هنری هنرمندان پیشکسوت به نسل جوان طراحی و اجرا شود و متناسب با شرایط فعلی کشور متأثر از شیوع کرونا فعالیت هایی در موسسه برنامه ریزی شود و اقداماتی در راستای سلامت هنرمندان در این دوره بیشتر مورد توجه موسسه باشد.

مجمع عمومی مؤسسات و انجمن های مرتبط با معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به منظور انسجام و انضباط اداری و مالی بیشتر از سال 1397 به صورت مداوم و منظم و با رعایت کلیه قواعد و استانداردهای قانونی برگزار می شود و تکالیف قانونی هر موسسه نیز توسط کمیته حسابرسی تا حصول نتیجه پیگیری خواهد شد.

به گزارش گروه فرهنگی قدس آنلاین ، نشست رسانه ای هفدهمین جشنواره سراسری تئاتر مقاومت با حضور حمید نیلی دبیر جشنواره و توحید معصومی دبیر اجرایی این رویداد هنری امروز 18 آذرماه در سالن کنفرانس تئاتر شهر برگزار شد.

در ابتدای این نشست نیلی با اشاره به این که جشنواره هفدهم مقاومت فعالیت خود را به صورت رسمی از اردیبهشت ماه امسال آغاز کرد گفت: در این دوران سختی و مشقت های فراوانی به وجود آمد که مهمترین آن شیوع ویروس کرونا بود و ما نیز تمام تلاش خود را در راستای رعایت حداکثری پروتکل های بهداشتی انجام دادیم.

تنوع مضامین مقاومت از امتیازات این دوره جشنواره است

وی در ادامه افزود: جشنواره در چند بخش صحنه ای، دانشجویی، محیطی، کودک و نوجوان و سینمارپژوهی برگزار می شود و در کنار مقاومت، مفاهیم دیگری همچون ایثار، مقاومت ملل، مدافعان سلامت و مدافعان حرم، پرتره و ...شکل گرفت. این گستردگی موضوعات در فراخوان سبب شد با کارهای مختلفی روبرو باشیم و این یکی از مزایای جشنواره هفدهم است

نیلی تاکید کرد: حضور فعال بخش دانشجویی یک اتفاق مهم دیگر است. واقعیت این است که هرچه از هشت سال دفاع مقدس می گذریم و دورتر می شویم جالی خالی نگاه های نو به دفاع مقدس و این ژانر بسیار مشهود می شود و امیدواریم حضور دانشجویان و بخش دانشجویی در این جشنواره کمک کند که نگاه های جدیدی در این حوزه و ژانر مطرح شود.

امیدواریم جشنواره مقاومت شکاف میان فضای دانشجویی و ژانر دفاع مقدس را کم کند

وی در ادامه افزود: اتفاقاً یکی از دغدغه های ما همین بود و دانشجویان در این بخش حضور پررنگی داشتند و حجم آثاری که به دبیرخانه رسید قابل تامل بود و امیدوارم شکافی که میان این این ژانر و فضای دانشجویی افتاده است کمتر شود.

دبیر هفدهمین جشنواره تئاتر مقاومت با اشاره به اینکه از آغاز جشنواره سعی شد همه این رویداد به صورت آنلاین پیگیری شود، گفت: برهمین اساس اکثر کارها به صورت غیرکاغذی برگزار شد و در همه موارد نیز تابع دستورات ستاد مقابله با کرونا بودیم.

تجلیل از دو چهره تئاتری

به گفته نیلی، تقدیر از دو چهره سرشناس این عرصه از برنامه های مهم این دوره است که طی آن از آقایان نصرالله قادری و کوروش زارعی تجلیل خواهد شد.

وی عنوان کرد: یکی از دغدغه های ما برگزاری جشنواره در گستره وسیعی از کشور بود و برنامه ریزی هایی هم صورت گرفته بود که براساس آن بخش هایی از جشنواره در مشهد و شیراز برگزار شود که متاسفانه به علت کرونا تحقق رویداد امکان پذیر نبود.

حضور بخش صنعتی در کنار تئاتر

دبیر جشنواره با اشاره به پیوند میان صنعت و هنر نمایش تاکید کرد: امسال توانستیم با کمک دو مجموعه مس سرچشمه رفسنجان و همراه اول این جشنواره را پیش ببریم. معمولاً سرمایه گذاران علاقه دارند بیشتر در حوزه سینما و موسیقی سرمایه گذاری کنند و امیدواریم این اتفاق فتح بابی باشد برای این که آنها در حوزه تئاتر هم بیشتر حضور پیدا کنند.

نیلی با اشاره به آثار برگزیده تصریح کرد: دو اثر برگزیده به جشنواره فجر و دو اثر برگزیده به جشنواره تئاتر دانشگاهی معرفی خواهند شد و در اجرای عمومی آنها را حمایت خواهیم کرد. همچنین امسال جایزه حاج قاسم را طراحی کردیم تا یاد و خاطره این سردار بزرگ را گرامی بداریم.

در ادامه این نشست توحید معصومی یادآور شد: در ابتدا ما فکر می کردیم به دو علت شاید آن چنان که باید استقبالی از جشنواره صورت نگیرد، نخست اینکه شرط دست اول بودن متون مطرح بود و دوم هم به دلیل کرونا تصور می کردیم هنرمندان کمتر مایل به شرکت در جشنواره باشند اما خوشبختانه با استقبال بسیار خوبی روبرو بودیم.

وی در ادامه افزود: معتقدم پایه های اساسی جشنواره از تنظیم درست فراخوان شکل می گیرد و در همین راستا بارها فراخوان را تنظیم کردیم. مهمترین نکته برای ما تنوع موضوعی جشنواره بود و موضوعیت آثار را در بخش های مختلفی همچون مقاومت هشت ساله، حوزه مدافعان سلامت، چند اثر درباره حاج قاسم، قهرمانان ملی مقاومت، پرتره شهدای ملی و ... داشتیم که به جشنواره تنوع خاصی بخشید.

معصومی یادآور شد: طبق زمانبندی باید اول آذر این جشنواره کار خود را آغاز می کرد اما به دلیل اینکه بارها با پیک کرونا روبرو شدیم زمان آن به تعویق افتاد و از 25 آذر تا دوم دی ماه این رویداد را برپا خواهیم کرد.

دبیر اجرایی جشنواره بیان کرد: البته قصد ما این بود جشنواره به صورت فیزیکی برگزار شود اما به دلیل شرایط موجود به برگزاری آنلاین رو آوردیم و به دلیل این که در حوزه تئاتر تجربه تازه ای بود یک ستاد نمایش آنلاین تشکیل دادیم و به این نتیجه رسیدیم که آثار را در محل اجرای تمرین ها با حضور داوران و تصویربرداران ضبط کنیم. بنابراین به جای دعوت گروه ها و هنرمندان به تهران، داوران ما به شهرهای آنها رفته و همان جا کارها ضبط شدند.

آثار هر روز از ساعت 12 تا 24 روی سایت تیوال قابل مشاهده است

وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: در ایام جشنواره آثار هر روز از ساعت 12 تا 24 روی سایت تیوال قابل مشاهده است و بهای بلیت 5 هزار تومان تعیین شده است؛ همچنین کارگاه های آموزشی و نقد و بررسی آثار به صورت زنده پخش می شوند.

به نقد برگزیده تماشاگران جایزه اهدا می شود

معصومی اظهار کرد: این امکان فراهم شده که مخاطبان در سایت تیوال نقد و نظرات خودشان را ثبت کنند و قرار است در مراسم اختتامیه به یک نمایش برگزیده تماشاگران براساس رای و نظرات مردم جایزه داده شود. همچنین در بخش های صحنه ای و کودک و نوجوان در اختتامیه جشنواره یک اثر برگزیده از نگاه مخاطبان را معرفی خواهیم کرد و به نقد برگزیده و به یک اثر از نگاه منتقدان نیز جایزه اهدا خواهد شد.

دبیر اجرایی جشنواره با اشاره به میزان پرداختی کمک هزینه به گروه ها گفت: برای نخستین بار به گروه های صحنه ای و کودک و نوجوان مبلغ 2 میلیون تومان کمک هزینه تمرین ارائه دادیم و البته به آثاری که به بخش نهایی جشنواره نیز راه پیدا کردند کمک هزینه پرداخت خواهد شد.

به گفته معصومی، بودجه این دوره از جشنواره 2 میلیارد تومان است که البته این مقدار برای ما کافی نبود و طبق برآوردی که داشتیم برگزاری جشنواره به 4 میلیارد تومان نیاز داشت که ما مابقی این مبلغ را از طریق اسپانسرهایمان یعنی همراه اول و مس سرچشمه تأمین شد و به مبلغی حدود 4 میلیارد و 300 میلیون تومان رسید.

در پایان این نشست پوستر هفدهمین جشنواره سراسری تئاتر مقاومت رونمایی شد.

خبرگزاری فارس گروه کتاب و ادبیات نفیسه اسماعیلی: ممیزی دو کتاب در روزهای اخیر، حسابی جنجال درست کرده است. یکی داستانی تاریخی از انتشارات کتابستان معرفت درباره شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها و دیگری که در قالب یک کتاب روانشناسی که پیشنهادهای بی شرمانه می دهد به خوانندگانش. اداره کتاب وزارت ارشاد برای اولی یک نسخه سفت و سخت پیچید و گفت، تا حذفیاتش را اعمال نکنید از مجوز خبری نیست. برای دومی اما خیلی تمیز، مجوز صادر کرد و وقتی با اعتراض رسانه ها مواجه شد که چطور چنین خطایی از چشمتان در رفته است، گفتند: نگران نباشید! اجازه توزیعش را نمی دهیم. در حالی که همان کتاب با پیشنهادهای غیراخلاقی و غیرشرعی اش، در نرم افزارهای کتابفروش و کتابخوان، مثل آب خوردن هم فروش رفت و هم خوانده شد تا دوگانه اداره کتاب در مواجهه با آثار مختلف عیان شود.

این در حالی است که دو حوزه ای که نظارت پسینی ندارند، فیلم و کتاب است و محصولات این دو حوزه از سوی ارشاد برای انتشار مجوز دریافت می کنند.

ممیزی کتاب، بحث امروز و دیروز نیست و سال هاست رسانه ها درباره این کار حرف می زنند، نقد می کنند، نور می تابانند و پیشنهاد می دهند و عده ای از نویسندگان و ناشران هم این کار را کلاً کاری بیهوده می شمارند. بعضی ها حتی آن را مانع اصلی رشد صنعت نشر در کشور می دانند و خواهان برچیده شدن آن هستند. این طیف در سخنان خود قانون ممیزی را غیرشفاف می دانند و از نامشخص بودن حدود و ثغور آن سخن می گویند و ادعا می کنند که نویسندگان نمی توانند تشخیص دهند حدود قانونی ممیزی کتاب چیست و به کجا ختم می شود.

بعضی ناشران هم می گویند که خودشان در ممیزی پیشقدم هستند و برای آن که کتابشان منتشر شود، همه دستورالعمل ها و آیین نامه ها را رعایت می کنند، اما بازهم برای نشر اثر دچار چالش هایی می شوند.

ممیزی پس از انتشار یا همان ممیزی پسینی که از ابتدای دولت حسن روحانی چند بار زمزمه شد، مورد پذیرش بسیاری از کارشناسان حوزه نشر نیست؛ چرا که لغو بررسی کتاب ها قبل از چاپ و انتشار تنها پس از دریافت مجوز از وزارت ارشاد، عملی غیرقانونی و به کل، خارج از حدود اختیارات هر مقام دولتی دیگر است. تغییر رویه فعلی تنها در صورت طرح و تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی یا مجلس شورای اسلامی و تصویب و درآمدن به صورت یک ماده قانونی مشخص آن هم پس از ابلاغ رسمی به وزارت ارشاد مقدور است.

ناظر واحد نشر محتوای متنی از جمله کتاب ها در سراسر پلتفرم های نشر چه کسی است؟ اگر کتابی مجوز گرفت و جلوی توزیعش را گرفتند، آیا نمی شود آن ها را در پهنه دیگری مثل اینترنت به اشتراک گذاشت؟

* مختارپور: محصول فرهنگی و هنری اعم از کتاب یا فیلم بدون نظارت و بررسی اجازه انتشار و توزیع ندارد

علیرضا مختارپور از فعالان عرصه نشر کشور و دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور درباره ممیزی و قوانین مربوط به آن می گوید: دو مطلب در مورد ضرورت ممیزی وجود دارد؛ یکی اینکه براساس قانون اساسی و براساس اهداف و ارزش های نظام جمهوری اسلامی ایران، نمی شود معتقد بود هر محصول فرهنگی هنری اعم از کتاب یا فیلم و هر چیزی بدون نظارت و بررسی اجازه انتشار و توزیع داشته باشد.

وی گفت: اما نکته دوم از موضوع بالا هم مهم تر است و آن اینکه ما در حال حاضر مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی را که در حکم قانون است در اختیار داریم. این مصوبه در اردیبهشت 1367 به نام اهداف، سیاست ها و ضوابط نشر کتاب معرفی شد و بعد در 24 فروردین سال 89 در جلسه 660 یک مصوبه اصلاحی و جدید تهیه شده که جزئیات بیش تری دارد. این مصوبه قانونی است و رعایت آن برای همه دستگاه ها از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی لازم الاجراست. در این مصوبه اصلاحی که تفصیل بیش تری دارد، هم سیاست های ایجابی و هم حدود قانونی مطرح شده است. در حدود قانونی مشخص شده چه حوزه هایی را وزارت ارشاد اسلامی باید در ارکان خود داشته باشد، مثلاً هیأت نظارت بر ضوابط نشر و هیأت نظارت بر نشر کتاب های کودک و نوجوان را دارد که عنوان شده به چه طریقی اعضای آن انتخاب می شود و اسامی آنها باید توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شود. پس از آن در همین مصوبه پیش بینی شده این افراد چه جلسات یا چه کمیته های داوری می توانند داشته باشند. اگر ناشر شکایت کند، چه می توانند انجام دهند و... در واقع تمام مراحل قانونی پیش بینی شده است.

دبیرکل نهاد کتابخانه ها اضافه کرد: البته در ماده 11 همین مصوبه آمده که شیوه نامه اجرایی در موارد لازم باید توسط وزارت ارشاد تهیه شود، غیر از این مورد، بندی در ماده 12 این مصوبه آمده که گفته مسئولیت اجرایی، سیاست ها و ضوابط برعهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، سایر دستگاه ها موظف هستند در این خصوص با وزارت ارشاد همکاری کنند.

* وزارت ارشاد موظف است از چاپ و توزیع کتاب های فاقد مجوز رسمی جلوگیری کند

به گفته وی، همچنین وزارت ارشاد موظف است با همکاری دیگر نهادهای ذی صلاح از چاپ و توزیع کتاب های فاقد مجوز رسمی جلوگیری کند و با ناشر اینگونه کتاب ها برخورد قانونی کند و عنداللزوم آنها را به مراجع قضایی نیز معرفی کند.

* چند دسته کتاب های غیر مجاز

وی در بخش دیگری از این گفت وگو توضیح داد: ما همین الان کتاب هایی (کاغذی) در کشور داریم که اینها یا غیرمجاز هستند که توسط بعضی از ناشران و افراد مختلف و غیرقانونی در کشور منتشر می شوند و در شبکه غیرمجاز قاچاق توزیع می شوند (در دستفروشی ها و یا برخی کتابفروشی ها و یا توسط برخی از سایت های فروش اینترنتی کتاب عرضه می شوند) و طبق این قانون هر فردی که کتاب های فاقد مجوز رسمی منتشر کند، وزارت ارشاد در این هنگام باید با همکاری دیگر نهادهای ذیصلاح نظامی، امنیتی و قضایی از توزیع آن جلوگیری کند.

فرمانده واحد در این مسئله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است

وی در پاسخ به اینکه آیا فرمانده واحد در این مسئله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، گفت: بله، فرمانده وزارت ارشاد است. طبق ماده 12، چرا که وزارت ارشاد موظف است پیگیری کند، هر چند ارشاد در چند مقطع نیز با سایر دستگاه ها اقداماتی انجام داد و کارهایی صورت گرفت، اما چون استمرار و برخورد محکم و لازم از طرف نهادهای قانونی مذکور صورت نگرفته، این ماجرا همچنان مشهود است.

دسته دوم اینکه چند سالی است عده ای در کشور کتاب های پرفروش و پرمخاطب را مدنظر قرار داده و اقدام به چاپ غیرقانونی این دسته از کتاب ها می کنند و چون حق الزحمه مؤلف را پرداخت نمی کنند و هزینه هایی چون حروف چینی و ویرایش را برعهده ندارند، کتاب برای آنها ارزان تر تمام می شود و در سال چند میلیارد تومان کتاب های مجوزدار سایر ناشران را به صورت قاچاق در کشور چاپ کرده و می فروشند. متأسفانه در یکی دو سال اخیر این کتاب ها حتی به قفسه های کتابفروشی ها هم راه یافته است؛ یعنی توانسته اند آنها را به دست کتابفروش هم برسانند. او هم وقتی می بیند برایش ارزان تر تمام می شود و سود بیش تر نصیبش خواهد شد آن را در کتابفروشی خود عرضه می کند.

مجازاتی که بازدارنده نیست

مختارپور ابراز داشت: در این مسیر با برخی کتابفروشی ها که اقدام به فروش می کردند، برخورد شد. اما به دلیل اینکه مجازات قانونی لازم توسط قوه قضائیه یا دستگاه های نظارتی و انتظامی در برابر آن صورت نگرفته، از ادامه توزیع و فروش هم جلوگیری نشد.

وی در یک جمع بندی خاطرنشان کرد: دسته اول کتاب های غیرمجاز قطعی، دسته دوم، کتاب هایی هستند که مجوز دارند اما شبکه قاچاق آنها را تکثیر و وارد می کنند و مورد سوم، اینکه ارشاد به ناشران آن مجوز نمی دهد، اما بعضی از ناشران بدون مجوز قانونی کتاب را منتشر می کنند. مثلاً سال گذشته یک کتابی منتشر شد که ناشر رسمی مجوزدار اعلام کرد که چون من این کتاب را یک یا دو سال به ارشاد دادم، ارشاد به کتاب ارسالی من مجوز نداد بنابراین من اثرم را منتشر می کنم! متأسفانه کتاب منتشر شد و در بازار هم به فروش رفت و حداکثر ارشاد توانست از حضور او در نمایشگاه بین المللی کتاب همان سال ممانعت کند. این مسئله نشان می دهد مجازات بازدارنده نبوده است. بنابراین سایر ناشران هم شروع به انتشار برخی کتاب ها کردند. در حالی که در همین قانون آمده باید با این قبیل ناشران برخورد قانونی صورت گرفته و به مراجع قضایی نیز معرفی شوند.

بی دقتی یا ضعف ارشاد؛ قانون جدید لازم نیست

مختارپور به عملکرد اداره کتاب هم در برخی مقاطع اشاره کرد و بیان داشت: البته گاهی بخش کارشناسی وزارت ارشاد از روی ضعف یا دیگر اتفاقات، دقت لازم را بر آثار ندارد و پس از آنکه کتاب منتشر می شود تازه متوجه می شوند که کتاب اشکال دارد و بعد، مجوز کتاب را لغو می کنند. اولا تجربه نشان داده حتی اگر از کتابی 50 نسخه هم چاپ شود و بعد آن اثر ممنوع شود، باز هم آن کتاب در بازار نشر وجود دارد یا از طریق چاپ غیرمجاز یا الکترونیک و اتفاقا وقتی ممنوع می شود، کنجکاوی در مردم پدید می آید که بدانند این کتاب چه بوده است. بنابراین لازم است اینجا وزارت ارشاد در بررسی ها دقت لازم را طبق ضوابط قانونی انجام دهد.

* ضعف قانونی نداریم، دست ارشاد باز است

مختارپور در پاسخ به اینکه آیا ما نیازمند قوانین جدید هستیم یا خیر، گفت: به نظر من قوانینی که در این اصلاحیه آمده کاملا دست ارشاد را باز گذاشته تا نظارت های کامل را انجام دهد. بنابراین ضعف قانونی وجود ندارد و نیازمند قوانین جدید نیستیم. اما گاهی وزارت ارشاد به کتابی مجوز مشروط می دهد و می گوید ما در مرحله اعلام وصول جلوی کتاب را می گیریم (لازم به توضیح است مجوز مشروط زمانی داده می شود که اگر مورد مشروطی وجود داشت آن شرط در انتشار رعایت شده باشد، یا ناشر کتاب را تغییر نداده باشد) این مسئله چند پیامد دارد، اولاً اینکه در بعضی از جهات موجب ضرر ناشر می شود. در همین کتاب اخیر مشخص شد وزارت ارشاد به کتاب مجوز داده است؛ چرا که در اطلاعیه این وزارتخانه آمده است که در مرحله مجوز اعلام وصول، جلوی توزیع کتاب گرفته می شود؛ یعنی مجوز کتاب داده شده است.

* شیوه نامه دقیق و مشخص برای انتشار کتاب الکترونیک نداریم

دبیرکل نهاد کتابخانه ها افزود: اما یک نکته دیگر که در سال های اخیر، نمود آشکار داشت و برای کتاب اخیر که حاشیه داشت هم صادق بود اینکه کتاب ابتدا به صورت رایگان و الکترونیک منتشر شد؛ چون انتشار الکترونیک، نیازمند اعلام وصول نیست. متأسفانه خلأ قانونی، دقیقا همین جاست. ما یک شیوه نامه دقیق و مشخص برای انتشار کتاب الکترونیک نداریم. بسیاری از سایت های مجاز الکترونیک در کشور ما حتی کتاب گروهک های ضدانقلاب را به شکل رایگان عرضه می کنند و برخی سایت ها کتاب های مربوط به نشریات مبتذل قبل از انقلاب، بعضی از کتاب های ضدانقلاب و... را در سایت شان قرار داده اند و در حال فعالیت هستند. این سایت ها قانونی است و حتی فیلتر نیستند و به راحتی آثار ضددین و ضدنظام ارائه می دهند و بعضا رایگان هم قابل دریافت است!

* در نشر الکترونیک، قانون یا آئین نامه مصوب ابلاغ شده و توجیه شده برای ناشران نداریم

این کارشناس حوزه کتاب اضافه کرد: با گسترش فضای الکترونیک و مجازی، نیازمند یک آئین نامه یا شیوه نامه یا مصوبه ای برای انتشار الکترونیک هستیم که وزارت ارشاد باید آن را تدوین کند؛ چرا که مرجع ذی صلاح هم ارشاد است. این آئین نامه باید از سوی وزارت ارشاد تدوین و به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال شود. در حال حاضر ما در نشر الکترونیک، قانون یا آئین نامه مصوب ابلاغ شده و توجیه شده برای ناشران نداریم. در نتیجه در مورد همین کتاب اخیر، سایت مربوطه اعلام می کند ناشران براساس مجوزی که دارند کتاب را بارگذاری می کنند، اما طبیعی است وقتی فناوری تغییر می کند باید متناسب با آن ضوابط هم تنظیم شود.

* برخورد با کتابی که در تلگرام یا اینستاگرام بدون مجوز منتشر شود، چگونه است؟

مختارپور در پاسخ به اینکه چنانچه کتابی از وزارت ارشاد مجوز نگیرد و به راحتی در فضای مجازی مثل اینستاگرام منتشر شود، در این مقطع چه نهاد و یا سازمانی باید به این تخلف رسیدگی کند، گفت: این مسائل احکام مختلفی دارد. اولاً اگر انتشار این کتاب از سوی ناشری دارای پروانه نشر باشد و او کتابی را بدون اجازه در سایت ها یا فضای مجازی که مدیریت آن سایت ها با کشور ما نیست، مثل اینستاگرام و تلگرام قرار دهد، طبق قانون ناشر در برابرش مسئولیت دارد. اگر وزارت ارشاد به کتابی مجوز نداد و آن کتاب در اینستاگرام منتشر شد، چه پلیس فتا و چه دایره دیجیتال وزارت ارشاد می تواند با ناشر برخورد کند، اما اگر ناشر دارای پروانه نشر نباشد یا یک شخص یا گروه غیرمجوزدار باشد، در آن صورت باید پلیس فتا آنها را شناسایی کند. اگر در داخل کشور فعالیت می کنند، آنها را به مراجع قضایی معرفی کرده و جلوی فعالیت شان را بگیرد.

* محسن پرویز: قرارگاه اجرایی حوزه کتاب، معاونت فرهنگی است

محسن پرویز، معاون فرهنگی وزیر ارشاد در دوره وزارت صفار هرندی نیز در گفت وگو با خبرنگار فارس درباره موضوع ممیزی و مجوز به آثار هم گفت: کتاب هایی که محتوای نامناسب دارند و انتشار آنها چند نکته را نمایان می کند، اول اینکه ضوابط شورای عالی انقلاب فرهنگی مشخص است و جزئیات هم در آن قید شده است. نکته دوم اینکه بعضی از دوستان ما توجه نکرده و تصور می کنند سهل گیری در حوزه مطالب فرهنگی و عقب نشینی از اصول باعث می شود فضای فرهنگی مناسبی داشته باشیم و قوانین و مقررات هم به طور کامل تری رعایت شود. حتی از برخی شنیده ام که وقتی در فضای مجازی فیلم های غیراخلاقی در دسترس افراد قرار دارد، پس سختگیری کردن در اینکه در کتاب مسایل غیراخلاقی مطرح نشود و کتب غیراخلاقی منتشر نشود چه فایده ای دارد؟

این نویسنده و رئیس انجمن قلم ایران ادامه داد: حتی گاهی شنیده ام خطوط قرمز حوزه های فرهنگی اگر جابه جا شود به اجرای آنها کمک بیش تری می کند. این پیش زمینه ذهنی در فکر برخی افراد تاثیرگذار و تصمیم گیر و مجریان اصلی این حوزه، فضا را برای تخلف فراهم می کند، ولو اینکه عملا مباشرت در تخلف نداشته باشند. یعنی اگر کسی در فضای ذهنی خود همیتی برای نشر کتب ضاله و غیراخلاقی قائل نباشد، عملا در اجرا هم پیگیری برای ممانعت از نشر این کتاب ها اولویتش نیست. نکته سوم اینکه مشکلاتی در حوزه نشر از قدیم بوده و استمرار داشته و اکنون با تغییر و تحولات حوزه نشر ممکن است بیش تر خود را نشان دهد؛ در حالی که باید پابه پای این تحولات، تغییراتی در حوزه های نظارتی و هدایت حوزه های مرتبط با کتاب اتفاق می افتاد که رخ نداد و زمینه را برای تخلف بیش تر از گذشته فراهم کرد.

رئیس انجمن قلم تاکید کرد: ما نیازمند قوانین جدید نیستیم. تقویت نظارت ها و هدایت امور متناسب با تغییر و تحولاتی که در کشور اتفاق می افتد، نیاز به قانون جدید ندارد. نیاز به هماهنگ شدن و تغییر روش های اجرایی دارد. نمونه ای را بیان می کنم. در گذشته هم گاهی اتفاق می افتاد ناشران بدون اعمال اصلاحات پیشنهادی اداره کتاب ممکن بود کتابی را توزیع کنند. طبیعتا اگر ارشاد به عنوان مجری اصلی قضیه متوجه می شد اقدام کرده و از توزیع آن کتاب جلوگیری می کرد و در ادامه با متخلف هم برخورد می شد؛ اما در حال حاضر با تیراژ اندک کتاب ها و این مساله که خیلی از کتاب ها نه در چاپخانه (با فیلم و زینک) بلکه به صورت خروجی های رایانه و پرینت انجام می شود، زمینه برای این دست تخلفات هم بیش تر فراهم شده و ممکن است نمونه های اصلاح نشده به راحتی در تعدادی از کتاب های منتشر شده توزیع شود. طبیعتا متناسب با تحول باید اقداماتی صورت می گرفت که نشد.

معاون اسبق فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به تذکرات مکرر درباره برخی کتاب ها هم اشاره کرد و گفت: بارها و بارها گزارش های فراوانی از ناحیه افراد کتابخوان، دست اندرکاران این حوزه، افراد حساس و دلسوز نسبت به سهل گیری بیش از اندازه اداره کتاب در سال های گذشته مطرح شد و چون اینها مکرر اتفاق افتاد و کسی توجه نکرد طبیعتا از افرادی که پیگیر این امور بودند به نوعی حساسیت زدایی شد. مشکل فضای کتاب کشور را نباید محدود به کتاب هایی که خارج از ضوابط وزارت ارشاد و بدون اخذ مجوزهای نهایی منتشر می شوند دانست، بلکه مواردی که خیلی هم کم نبوده و مکرر اخطار داده شده این بود که در اعطای مجوز کتاب ها دقت کافی صورت نگرفته است. پس بخشی از موضوع مربوط به آثاری است که مجوز ندارند و بدون مجوز منتشر می شوند و بخش دیگر مربوط به کتاب هایی است که ضوابط در آنها اجرا نشده است.

پرویز درباره برخورد با انتشار آثار در رسانه های شخصی یا دیگر فضاهای موجود مجازی هم توضیح داد: مطالبی که بدون اخذ مجوز در فضای مجازی منتشر می شود، منحصر به کتاب نمی شود. در واقع ما فضای فرهنگی را در فضای مجازی مدیریت نمی کنیم و فضای مجازی، مملو از مطالب بی پایه و اساس و انحرافی است. در کنار مطالب خوبی که ممکن است در فضای مجازی منتشر شده و هدایتگر باشد، محلی است که می تواند مورد استفاده افراد برای مطالب انحرافی قرار گیرد.

وی با بیان مثالی توضیح داد: موقعیت فضای مجازی در کشور ما مثل این است که شما در خیابان های یک شهر اجازه دهید ماشین ها بدون پلاک حرکت کنند. اگر شماره ها برداشته شود، چند نفر حاضرند قوانین را زیر پا بگذارند؟ همین که ممکن است مورد بازخواست قرار گیرند، بازدارنده است. در فضای مجازی که پیش روی مردم قرار دادیم هویت آدمها در آن مشخص نیست و با اکانت های مستعار و دروغین فعالیت دارند و ضابطه ای برای آنکه افراد مجاز نباشند، اعمال نمی شود.

* میثم نیلی: از شورای عالی انقلاب فرهنگی ناامیدیم/ پیشنهاد وضع قانون حق مخاطب

میثم نیلی، مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی هم علاوه بر اشاره به مشکلات ناشران و مسائل اقتصادی نشر در این شرایط خاص، درباره گریزگاه های بخش ممیزی و همچنین ارائه راهکاری برای جلوگیری از نشر آثار مشکل دار گفت: در این دوره و البته سال های گذشته هم اینگونه بود، اما در 7 سال اخیر متاسفانه درباره بحث های محتوایی دقت ها و تیزبینی های لازم در برخی موضوعات به خرج داده نمی شود. ما مواجهیم با کتبی که با مجوز این وزاتخانه منتشر می شوند، اما پس از 5 یا 20 نوبت چاپ، ارشاد با تذکر دلسوزان و بررسی مجدد به این نتیجه می رسد که این کتاب صلاحیت لازم برای انتشار را نداشته، در حالی که اثرات آن کتاب ها سال ها در بازار می ماند.

نیلی به موضوع مجوز اعلام وصول در بخش دیگری از سخنانش اشاره کرد و آن را توجیه در برابر فشار و راه فرار مسئولان ارشاد و اداره کتاب دانست و گفت: اعلام وصول در وزارت ارشاد ما به ازای نظارت بر کتاب بود. اعلام وصول هم کنترل آخر کتاب محسوب می شد. چون بخش هایی از کتاب وجود داشت که این ها در سامانه بررسی و ممیزی دیده نمی شد؛ مثل تصویر روی جلد کتاب که در سال های گذشته این مساله در فرآیند اعلام وصول بررسی می شد. اما الان با سامانه ای که خوشبختانه طی چند سال اخیر به وجود آمده و کارتابل بررسی کتاب را در معاونت فرهنگی تسهیل کرده، اساسا این منطق اعلام وصول تقریبا منطقِ غیرکارآمدی به نظر می رسد. اعلام وصول اکنون تنها یک مفر از مسئولیتی است که ارشاد در قبال کتاب های نامناسب فکری و اخلاقی مطرح می کند.

وی توضیح داد: یک مساله جدی که متاسفانه در این سال ها در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از آن غفلت شده، یکی این است که در موضوعات محتوایی عموما ناشران دارای مسئولیت تلقی نمی شوند و ناشرانی که محتواهای نادرست و ضد مکاتب اسلامی، اخلاقی و قانونی ما منتشر می کنند، صرفا با یک تذکر مواجه می شوند. راه حل ها و حل مسائل اصولی صورت نمی گیرد. به نوعی با این امر برخورد شکلی صورت می گیرد و به نوعی از سر باز کردن اصل مساله تلقی می شود.

مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی به حواشی جدیدی که اخیراً برای یک کتاب روانشناسی پیش آمده اشاره کرد و گفت: در مقطع کنونی ببینید وزارت ارشاد با همین کتابی که به تازگی مطرح شده چطور برخورد کرد. از تذکر و عدم انتشار و تصحیح در چاپ های آتی، مواردی را بیان کرد و از نداشتن اعلام وصول خبر داد؛ در حالی که اعلام وصول منطقِ قبلی خود را ندارد و راه فراری برای ارشاد و آرام کردن اذهان عمومی شمرده می شود!

نیلی با تشریح حواشی اخیر اضافه کرد: آیا واقعا ترویج و توصیه به خودارضایی و از این دست موارد که در این کتاب ها آمده، اولین بار است که در تاریخ نشر ایران بروز می کند و آیا واقعا حادثه ای جدید است؟ بنده به عنوان فرد مطلع می گویم که ما در سال های 94،93، 95 طی بررسی کتاب های روانشناسی، گزارشی تهیه کردیم و در اختیار معاون فرهنگی وقت ارشاد و مسئولان وزارتخانه قرار دادیم؛ مبنی بر اینکه بسیار زیادند کتاب هایی که در روانشناسی رفتاردرمانی و خودیاری، مکرر توسط ناشران معتبر در تهران و برخی شهرهای دیگر این عمل خلاف شرع، عرف، اخلاق و سلامت انسان ها را به عنوان یک درمان به کسانی که دچار اختلال هستند، عرضه می کنند. در واقع مخاطبان به کتاب پناه می آورند تا راه حلی بیابند؛ اما کتاب ها را ببینید که چگونه عمل می کنند؟ حتی در کتاب هایی که مجوز گرفته است، ما شاهدیم که مصرف الکل را پیشنهاد می کنند! برخی از این کتاب ها کماکان با همان محتوا، راهکارهایی به مخاطبان آسیب دیده ارائه می کند. این موارد در قالب ادبیات علمی به مخاطب عرضه می شود و مخاطب هم در چالش کنونی اش از آن ها استفاده می کند!

به گفته وی، مساله پیش آمده درباره این کتاب هم یک استثنا نبود؛ بلکه در سال های گذشته هم امتداد داشت، اما با توجه به اینکه در شرایط کرونا هستیم، این اثر با حساسیت مواجه شد؛ در حالی که ما پیش از این هم از این قبیل کتاب ها داشتیم.

وی در پاسخ به این سوال که راه حل مساله کجاست و باید چه کرد که خوراک مسموم به مخاطبی که دچار چالش شده عرضه نشود، بیان کرد: بخش مهمی از حل مساله مربوط به وزارت ارشاد است. آن ها باید در مکانیزم ممیزی خود غیرتمندانه و به صورت جدی برخورد کنند. نظارت ها را کافی نمی دانم و نشانه این مطلب هم آن است که میزان هزینه در نظر گرفته شده برای ممیزی و بررسی کتاب ها عدد نازلی است و کارشناسان هم از این مساله ناراضی هستند. وقتی پشتیبانی از این کار ضعیف شود، طبیعتا این ها با انگیزه کمتر و سهل انگاری بیش تری کار را انجام می دهند و در نهایت همراه با تساهل و ولنگاری با موضوع برخورد می شود.

مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب همچنین به نکته مهمی همچون مسئولیت پذیرکردن ساختار ممیزی اشاره کرد و آن را امری جدی دانست و گفت: واقعیت این است که الان مسئولیت پذیری دیده نمی شود. اگر کتاب فاسدی منتشر شود و تعدادی را مسموم کند، کسی پاسخگو نیست. اگر درباره حواشی یک کتاب، کسی فریاد بزند و به رسانه ها برساند آن زمان تازه واکنش های منفعلانه دیده می شود. اگر چنین اتفاقی رخ داد چه کسی تنبیه می شود؟ در واقع ما برخورد تنبیهی نمی بینیم که اگر تنبیهی باشد، ممیزی جدی گرفته می شد.

وی اضافه کرد: مدیر اداره کتاب در قبال این موضوع باید احساس خطر کند؛ چون مساله ای است که با فکر و اخلاق جامعه در ارتباط است. موضوع دیگر مسئولیت پذیر کردن ناشر است. چرا که او در قبال تولید محتوای مسمومی که منتشر کرده باید مسئولیت بپذیرد و صلاحیت خود را باید در معرض خطر ببیند. ما ناشرانی داریم که به کرات کتاب های اخلاقی و فکری مشکل دار تولید می کنند و همه امتیازات ارشاد را هم دریافت می کنند. این ناشی از آن است که توبیخ و تنبیه و برخورد با خطاکار کمرنگ است و خاطیان قبلی هم به واسطه نفوذ و رابطه با مسئولان ارشد دولتی بدون هزینه ای بازگشت داشته و خطاهایشان پنهان مانده است.

بخش مهم سخنان این فعال فرهنگی همراه با یک پیشنهاد ادامه یافت. او متذکر شد: ما نیازمند تاسیس قانون حق مخاطب هستیم. ما قانون حق تولیدکننده را داریم. در حوزه فرهنگی و محتوایی هم حق مالکیت معنوی و مادی تولید کننده را داریم، ولی آیا غیر از تولیدکننده، مصرف کننده کالای فرهنگی حق ندارد؟ آیا نباید در کشور خودمان به عنوان کشور اسلامی که در آن اخلاق و فرهنگ حائز اهمیت است، قانونی به نام حق مخاطب مصرف کننده فرهنگی از جمله موسیقی، کتاب، فیلم و... داشته باشیم؟ در نظام اسلامی آیا این حق برای یک شهروند محسوب نمی شود؟ در برخی کشورهای دارای نظام سکولار این امر ما به ازا دارد و قوانین و آئین نامه هایی هم تدوین کرده اند، ما در کشورمان به مراتب باید جدی تر حرکت کنیم؛ چرا که خانواده برای ما قداست دارد. ما نیازمند به یک مطالبه جدی رسانه ای هستیم تا زمینه برای تاسیس قانون جدید باز شود. این قانون به مردم به عنوان مصرف کننده کالای فرهنگی به مردم حق می دهد تا از تولید کننده مطالبه کند. در این قانون مخاطب به تولیدکننده می گوید حق نداری به مذاهب و اقوام دیگر توهین کنی، حق نداری کتاب زرد کم کیفیت و دارای محتوای مخرب تحویل جامعه دهی، تزریق الحاد و خشونت به کودک و نوجوان ممنوع است و این موارد حق مخاطب و خانواده ایرانی است.

نیلی با مطرح کردن خلا قانونی برای مخاطب کالای فرهنگی تصریح کرد: در این امر خلأ وجود دارد، ما برای مسئولیت ناشر قانون داریم. برای مسئولیت ارشاد هم قانون وجود دارد، اما عزم و اراده برای اجرای آن نیست، ولی متأسفانه برای مخاطب قانونی هم وجود ندارد.

وی درباره اینکه آیا شورای عالی انقلاب فرهنگی نباید از ارشاد به عنوان مجری گزارش دریافت کند تا با توجه به فناوری ها، قانون به روز شده و جدی تر تصویب و در نهایت اعمال شود، گفت: همه قوانین می تواند به روزتر شود. قانون کنونی که در شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب شده هم کشش کافی را دارد تا اجرایی شود. قانون ارشاد به صراحت می گوید تمام مراکز پخش و توزیع و عرضه همه باید تحت نظارت باشند. آیا شما نظارتی می بینید؟ در حالی که جزو وظایف ذاتی ارشاد است. الان ما به ازای تخلف وجود دارد؟ مابه ازای تنبیهی یا تشویقی وجود دارد؟ البته ما سال هاست از شورای عالی انقلاب فرهنگی ناامید هستیم و این ناامیدی را محصول شورا و رئیس شورا و اعضای موثر شورا می دانیم، ما افراد مایوسی نیستیم. کار خودمان را می کنیم و آتش به اختیار پیش می رویم، اما از آن سمت هم باید پیگیری هایی باشد.

وی با بیان جمع بندی از سخنانش گفت: اول توجه ویژه ارشاد به مساله ممیزی و تقویت ساختار ممیزی، دوم مسئولیت پذیر شدن ارشاد، سوم مسئولیت پذیر شدن ناشر در قبال کتاب تولید شده، چهارم حق مخاطب و جدی گرفتن حق قانونی مخاطب و خانواده ایرانی در قبال مصرف کالای فرهنگی است.

تمایل جدی فارس این بود که گزارش ممیزی با نظرات مدیر اداره کتاب کامل تر شود، اما آقای صدرالدینی میلی به انجام این گفت وگو نداشت تا بقیه حرف ها بماند برای بعد!

انتهای پیام/

دین پژوهی (Religious Studies) رشته ای نوپا در بسیاری از محافل دانشگاهی جهان به ویژه در ایران است. هدف بنیان گذاران اروپایی این رشته در اواخر قرن نوزدهم این بود که ادیان گوناگون جهان را بشناسند و تقسیم بندی کنند و شباهت ها و تفاوت های آنها را دریابند.

ماهیت و اهداف دین پژوهی به مرور زمان تغییر یافته است و امروز می توان آن را مطالعه ادیان از بیرون و با نگاه نسبتاً بی طرفانه تعریف کرد. (برای آشنایی بیشتر با دین پژوهی و تفاوت های آن با الهیات و کلام نک: آشنایی با دین پژوهی ، قسمت اول، کافه سرو)

تفاوت دین پژوهی و الهیات این است که در دین پژوهی قرار نیست از دینی خاص دفاع یا به نفع آن استدلال شود. از منظر دین پژوهانه تقریباً همه ادیان علی السویه قابل بررسی هستند. البته باید توجه داشت که در دهه های اخیر درباره میزان توفیق این رشته در این بی طرفی و ناجانبداری انتقاداتی طرح شده است. به طور کلی بسیاری از دین پژوهان موفق شدند که به مخاطبانشان از سیاست گذاران تا رسانه ها تا عموم مردم نشان دهند که داشتن دینی دیگر به معنای توحش یا بی خردی نیست، بلکه می توان پیروان ادیان دیگر را انسان های خردمندی هم تراز خود دانست.

در ایران هم این رشته از چندین دهه پیش وجود داشت و زبان شناسان و فرهنگ شناسان گوناگونی هرچند معمولاً به صورت پراکنده در آن فعالیت می کردند. دین پژوهی در ایران دو موج فعال داشت: دهه 1350 و دهه 1370. در هر دو زمان سیاست گذاری فرهنگی به این سو می رفت که ایران ضمن تأکید بر ارزش های ملی و دینی خود، امکان معرفی این ارزش ها به دیگران و گشودگی نسبت به ارزش های دیگر داشته باشد. در دهه 1350 به صورت محدود انجمن شاهنشاهی حکمت و فلسفه چیزی را دنبال می کرد که هرچند در آن روزگار به دین پژوهی شناخته نمی شد، می توانست در چارچوب این رشته قرار گیرد.

در بسیاری از محافل فکری مرتبط با آن نوعی بازگشت به ارزش های خودی و مرتبط ساختن آن با ارزش های عرفانی و باطنی شرق و غرب دیده می شد. اما این فعالیت ها به ویژه در نیمه دوم دهه 1370 با ایده گفت وگو و شناخت ادیان جهان همراه شد. نه تنها در سطح دولتی ایده گفت وگوی تمدن ها پیگیری می شد،

بسیاری از ممیزهای ارشاد توقع دارند که کتاب هایی که به هر نحوی دربارۀ دین است، منظر دینی خاصی را تأیید و تشویق کند، در حالی که این کار اساساْ با روح دین پژوهی ناسازگار است و کلاْ آن کتاب را بی اثر می کند.

در نهادهای علمی مانند حوزه علمیه قم هم شناخت ادیان یکی از موضوعات مهم تحقیق بود. پدرم جناب آقای حجه الاسلام و المسلمین حسین توفیقی در خاطرات خود به مقایسه ای جالب اشاره می کنند. ایشان که در اواخر دهه 1340 شناخت ادیان گوناگون و آموختن زبان انگلیسی و عبری و سایر زبان های مرتبط را آغاز کرده بودند، در آن روزگار کاری را انجام می دادند که برای یک طلبه حوزه علمیه بسیار عجیب می نمود. اما در دهه 1370 به تدریج آشنایی با ادیان یکی از مواد درسی بسیاری از مدارس علمیه شد و حتی تعدادی از طلاب جوان به مدیریت و اشراف جناب آقای حجت الاسلام و المسلمین سیدابوالحسن نواب گرد هم آمدند تا در مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب به پژوهش درباره ادیان گوناگون بپردازند. در نیمه دهه 1380 این مرکز توسعه یافت و به دانشگاه ادیان و مذاهب تبدیل شد. گرچه یکی از اهداف آن مرکز و بعداً این دانشگاه گفت وگو بود، بسیاری حتی فارغ از ایده گفت وگو و صرفاً با هدف مطالعه علمی و ناجانبدارانه ادیان گوناگون به پژوهش و تدریس در آن می پردازند. دانشگاه ادیان و مذاهب یکی از مراکز ارتباطات بین المللی و بازدید مهمانان دانشگاهی خارجی بوده است. بسیاری از این مهمانان با مشاهده فعالیت های علمی این دانشگاه آن هم در قم که طبق کلیشه هایشان جایی دور از گفت وگو و مطالعه غیرمتعصبانه است، بسیار شگفت زده می شوند.

دین پژوهی ایرانی در چند ساحت پیگیری شده است. ساحت اول و مهم ترین جریان موج ترجمه است. باز هم یکی از شگفت انگیزترین امور برای یک دانشمند غربی درباره کتابخانه ها و کتابفروشی های ایران ترجمه سریع و فراوان بسیاری از آثار به فارسی است. البته این موج ترجمه به ویژه به دلیل وجود ترجمه های غلط و نادقیق فراوان گاه تأثیری منفی هم بر زبان فارسی و هم بر برداشت های ایرانیان از اندیشه غربی هم داشته است. یکی از اولین جاهایی که هر دین پژوهی وارد آن می شود، عرصه ترجمه است. به دلیل ضعف زبانی بسیاری از پژوهشگران علوم انسانی بسیاری از آنان هم مصرف کننده این آثار ترجمه شده هستند. اگر موضوعی به فارسی ترجمه شده باشد، می توان توقع داشت که پژوهشگران فارسی زبان آن را بشناسند، وگرنه آن موضوع هر قدر هم اهمیت داشته باشد، مهجور می ماند.

ممیزی به گونه ای است که حکومت خود را متصدی منتشر نکردن آثار فرهنگی ضلالت آور (کتب ضاله) می داند. بنابراین مدعی العموم می تواند از اثری فرهنگی به دلیل اینکه چیزی مخالف ارزش های دینی یا فرهنگی دارد، شکایت کند. در این جا باید کسی مسئول نشر آن اثر باشد: نویسنده اثر تألیفی فارسی، مترجم اثری که ابتدائاْ به زبانی غیرفارسی نوشته شده است، ناشر یا خود ممیزی ارشاد. در اینجا راه حل مورد رضایت همه طرف ها سپردن مسئولیت به ممیزی ارشاد بوده است. ممیزی ارشاد هم طبعاً ترجیح می دهد با حذف حداکثری از خود سلب مسئولیت کند.

موج دیگر دین پژوهی ایرانی زبان شناسی و مطالعات فرهنگی به ویژه ایران شناسی بوده است. از آنجا که یکی از عناصر شناخت ایران باستان شناخت ادیان آنها بوده است، دانشمندان این رشته ها ناگزیر به دین پژوهی هم می پرداخته اند. یکی از مشکلات دین پژوهان این حوزه پیش فرض ها و مقوله ها و سنخ سوالاتی است که با وجود تحولات در نظریات دین پژوهی در آثار پژوهشگران ایرانی راه نیافته است.

موج سوم جامعه شناسی و مردم شناسی دین است. این موج که به ویژه در سال های اخیر برای نمونه در مطالعات جامعه شناسی تشیع در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران رشد داشته است، به جای تمرکز بر دینداری اقوام به دینداری شهری و سیر تحولات آن می پردازد. در این پژوهش ها طبعاً به اقتضای دین پژوهانه باز هم داوری ارزشی ای درباره انواع دینداری نمی شود و پژوهشگر صرفاً به گزارش و تحلیل بسنده می کند. بسیاری از فعالان این جریان خود را بیشتر جامعه شناس یا انسان شناس می دانند تا دین پژوه.

جریان چهارم دین پژوهی جریانی است که رویکردی شبیه پدیدارشناسی دین دارد. مهم ترین بازماندگان این رویکرد استاد دکتر فتح الله مجتبایی و شاگردان او هستند. هندشناسی داریوش شایگان هم ذیل این دسته قرار می گیرد. آثار سنت گرایان نیز بسیار متأثر از این رویکرد است. در این رویکرد به تأسی از میرچا الیاده ضمن آنکه مقایسه میان ادیان صورت می گیرد، گوهری یافت می شود که در ادیان گوناگون به شیوه های مختلف بازنمود یافته است. کشف آن گوهر مشترک و بازنمودهای تاریخی آن یکی از کارهای مهم دین پژوه است. مطالعه آثار عرفانی جهان هم در این جریان جایگاهی ویژه دارد.

جریان پنجم جریان طلاب قم به ویژه وابستگان به مؤسسه امام خمینی (ره) و دوره های آغازین دانشگاه ادیان و مذاهب و بعضاً دانشگاه مفید است. حسین توفیقی و شاگردانش و افراد دیگری در این حلقه (به ویژه عبدالرحیم سلیمانی) رویکردی مقایسه ای و غیرجدلی دارند و فهم ادیان دیگر در خدمت فهمشان از اسلام است. برای آنان تعارضات و هماهنگی ها میان قرآن کریم و کتاب مقدس اهمیت فراوانی دارد. الهیات های ادیان هم در کنار هم مطالعه می شود تا فهمی درباره هماهنگی ها یا ناهماهنگی ها کشف شود.

جریان ششم اسلام شناسانی هستند که از رویکردهای تاریخی برای فهم دین اسلام کمک می گیرند. در اینجا دین پژوهی به نگاه کلامی تنه می زند. از آنجا که یکی از پیش فرض های نقد تاریخی آن است که پژوهشگر آمادگی رسیدن به هر نتایجی هرچند خلاف باورهای پیشین خود را داشته باشد، برخی از پیش فرض ها یا دستاوردهای آنها با پیش فرض ها و دستاوردهای دانشمندان بدون تعلق دینی (مثلاً خاورشناسان) هم پوشانی می یابد. ممکن است این اسلام شناسان از یافته های خود برای ترویج منظر الهیاتی خاصی استفاده کنند یا ممکن است نتایجشان صرفاً ناظر به تحقیق تاریخی باشد به دلیل اینکه این رویکرد به نگاه کلامی تنه می زند، عمداً از ذکر رویکرد مناقشه برانگیز نواندیشی دینی صرف نظر می کنم تا مدعایم محدود باشد. چنان که پیش تر هم گفته شد، تعیین مرز دین پژوهی و کلام همیشه ساده نیست.

گویا اخیراً خود این سازوکار درون وزارت ارشاد هم مشکلاتی تازه به بار آورده است. یکی از این تحولات این است که اگر ممیز از سر ناآگاهی یا همان سلب مسئولیت کتاب را مثله کند یا خواستار تغییراتی بی معنا باشد، این راه برای ناشر باز نیست که از ممیزان بخواهد آن را به داوری دیگر بسپرند. بلکه، کار دوباره به همان داور قبلی برمی گردد که دانش یا مسئولیت پذیری اش احتمالاً در آن مدت کوتاه یا پس از خواندن توضیحات ناشر تغییر چندانی نمی کند.

دین پژوهی یکی از بالنده ترین رشته های علوم انسانی است و همواره در آن تحلیل ها و نظریاتی نو ظهور می کند. نه تنها کتاب ها و نشریات فراوانی با خوانندگان و ضریب تأثیر فراوانی در این حوزه انتشار می یابد، بلکه برای به روز بودن آن کنفرانس هایی بزرگ و کوچک برگزار می شود. بزرگ ترین این نشست ها گردهمایی سالانه آکادمی دین امریکا (American Academy of Religion) است که در سومین آخر هفته نوامبر در یکی از شهرهای امریکای شمالی در کنار نشست سالانه انجمن مطالعات کتاب مقدس (Society of Biblical Literature) برگزار می شود. نشست های بزرگ دیگر از این قرارند:

انجمن دین پژوهی بریتانیا (British Assocition for Religious Studies)

و انجمن مطالعات ادیان اروپا (European Assoction for the Study of Religions).

علی رغم همه پویایی این رشته در فضای امریکای شمالی و اروپایی، یکی از کاستی های آنها بهره گیری کم محافل غربی از دانشمندان شرقی و افریقایی بوده است.

از این طرح کلی مشخص شد که منابع این رشته اغلب آثار ترجمه شده هستند یا آثاری هستند که از گردآوری منابع ترجمه شده گوناگون به دست آمده اند. جز در جریان جامعه شناسانه کمتر پیش آمده که کسی خود به تحقیق درباره موضوعی پرداخته و یافته هایی حاصل کرده باشد. باید توجه داشت که به دلیل بالندگی و پویایی این رشته، در آن پیوسته نظریاتی تازه ظهور می یابند که ترجمه ها کمتر می توانند پابه پای این نظریات حرکت کنند. همچنین دقیقاً به دلیل وابستگی ما به ترجمه (و در شرایطی که حتی آثار تألیفی هم رنگ وبوی گردآوری نظرات دانشمندان غربی را دارند)، در ایران معمولاً پژوهشگران در این رشته، مانند بسیاری از رشته های دیگر، از کشورهای انگلیسی زبان متأثرند و از تحولاتی که در کشورهای آلمانی زبان یا فرانسوی زبان رخ می دهد، کمتر آگاه می شوند. حوزه نشر و به ویژه ترجمه نخستین جایی است که دین پژوهی می تواند آغاز شود و دقیقاً همین جاست که با ممیزی ارشاد مواجه می شویم، یعنی جایی که گویا باید از منظر مبانی مد نظر حکومت اسلامی منظر دین پژوهانه ارزیابی شود.

ممیزی به گونه ای است که حکومت خود را متصدی منتشر نکردن آثار فرهنگی ضلالت آور (کتب ضاله) می داند. بنابراین مدعی العموم می تواند از اثری فرهنگی به دلیل اینکه چیزی مخالف ارزش های دینی یا فرهنگی دارد، شکایت کند. در این جا باید کسی مسئول نشر آن اثر باشد: نویسنده اثر تألیفی فارسی، مترجم اثری که ابتدائاْ به زبانی غیرفارسی نوشته شده است، ناشر یا خود ممیزی ارشاد. در اینجا راه حل مورد رضایت همه طرف ها سپردن مسئولیت به ممیزی ارشاد بوده است. ممیزی ارشاد هم طبعاً ترجیح می دهد با حذف حداکثری از خود سلب مسئولیت کند. به عبارت دیگر مطالبی نوشته می شود که گویا هیچ کس نمی خواهد مسئولیت نوشته شدن آنها را بپذیرد و از این رو بهتر است حذف شوند. حتی در مورد مطالب مجوزدار باقی مانده هم این مسئولیت پذیری حداقلی است؛ زیرا مؤلف یا مترجم به تنهایی مسئولیت سخن خویش را نمی پذیرد و می تواند ادعا کند که هر چیزی که در متن آمده قبلاً از غربال حاکمیت رد شده است. این فرآیند نه تنها لطمه به آزادی بیان است، بلکه لطمه به مسئولیت پذیری هم هست.

گویا اخیراً خود این سازوکار درون وزارت ارشاد هم مشکلاتی تازه به بار آورده است. یکی از این تحولات این است که اگر ممیز از سر ناآگاهی یا همان سلب مسئولیت کتاب را مثله کند یا خواستار تغییراتی بی معنا باشد، این راه برای ناشر باز نیست که از ممیزان بخواهد آن را به داوری دیگر بسپرند. بلکه، کار دوباره به همان داور قبلی برمی گردد که دانش یا مسئولیت پذیری اش احتمالاً در آن مدت کوتاه یا پس از خواندن توضیحات ناشر تغییر چندانی نمی کند. به عبارت دیگر، ناشر و نویسنده و مترجم حتی اگر خطایی علمی یا ستمی را مشاهده کنند هیچ راهی برای رفع آن خطا یا دادخواهی ندارند. روشن است که ناشر و نویسنده یا مترجم حاضر به تحمل هزینه مادی و معنوی سنگین منتشر نکردن کتاب یا انتشار آن بدون اعمال نظرات ممیزی نمی شوند و سرانجام کتاب را منتشر می کنند.

فارغ از همه انتقاداتی که به ممیزی ارشاد در حوزه های گوناگون هنری و فرهنگی صورت گرفته است، به طور خاص در دین پژوهی می توان رابطه آشکاری میان اهمیت آشنایی با این رشته و نوع نقدها مشاهده کرد. بسیاری از ممیزهای ارشاد توقع دارند که کتاب هایی که به هر نحوی درباره دین است، منظر دینی خاصی را تأیید و تشویق کند، در حالی که این کار اساساً با روح دین پژوهی ناسازگار است و کلاً آن کتاب را بی اثر می کند. به عبارت دیگر، اگر بنا باشد که کتابی بنابر طبیعت دین پژوهانه اش به صورت بی طرفانه یک دین یا جنبش دینی/معنوی را گزارش دهد، کاملاً نقض غرض و بی معناست که آن کتاب بخواهد بگوید که فلان نوع دینداری غلط یا ناسره است. در آن صورت، این کتاب دیگر دین پژوهانه نیست.

فا رغ از همه انتقاداتی که به ممیزی ارشاد در حوزه های گوناگون هنری و فرهنگی صورت گرفته است، به طور خاص در دین پژوهی می توان رابطه آشکاری میان اهمیت آشنایی با این رشته و نوع نقدها مشاهده کرد. بسیاری از ممیزهای ارشاد توقع دارند که کتاب هایی که به هر نحوی درباره دین است، منظر دینی خاصی را تأیید و تشویق کند، در حالی که این کار اساساً با روح دین پژوهی ناسازگار است و کلاً آن کتاب را بی اثر می کند. به عبارت دیگر، اگر بنا باشد که کتابی بنابر طبیعت دین پژوهانه اش به صورت بی طرفانه یک دین یا جنبش دینی/معنوی را گزارش دهد، کاملاً نقض غرض و بی معناست که آن کتاب بخواهد بگوید که فلان نوع دینداری غلط یا ناسره است.

چند نمونه از آثاری که به دلیل ناآگاهی ممیزان از اقتضائات دین پژوهی دچار مشکلاتی شدند، از این قرارند:

کتاب راز اعداد اثر آنه ماری شیمل تا سال 1398 به چاپ دهم رسیده است. طبعاً ده بار انتشار این کتاب با کسب مجوز اولیه وازرت ارشاد صورت گرفته است. اخیراً هم زمان با چاپ جدید کتاب و در پی سامانه ای شدن ممیزی باز هم باید در مورد مجوز آن اظهار نظر می شد. نکاتی که از این فرآیند به ناشر رسید حاکی از ناآگاهی داوران از دین پژوهی به طور کلی و رویکرد کسانی مانند شیمل است. آنه ماری شیمل متعلق به جریان پدیدارشناسی دین است. دانشمندان این جریان مانند میرچا الیاده، هانری کربن، توشیهیکو ایزوتسو به ویژه پس از جنگ جهانی دوم به بالندگی دین پژوهی کمک کردند. چنان که پیش تر گفتیم، در ایران داریوش شایگان و فتح الله مجتبایی این سیر را دنبال می کنند.

از نظر پدیدارشناسان دین می توان دین را به صورت علمی مطالعه کرد و در دین پژوهی باید از روشی منحصر به فرد (نه روش های علوم اجتماعی یا روان شناسی و اقتصاد) بهره جست. دین طبق تعریف بسیاری از آنان تجربه امر قدسی است. این تجربه امر قدسی باعث می شود سنگی که ماهیتاً با سنگ های دیگر تفاوتی ندارد، کوهی که مانند کوه های دیگر است یا روزی که یکی از روزهای سال است، به دلیل آنکه بنا به ادعای دینداران در آنها امر قدسی تجلی یافته است، از سنگ ها و کوه ها و روزهای دیگر تمایز می یابند و قدسی می شوند. آیا امر قدسی واقعاً وجود دارد یا نه؟ یا اگر وجود دارد بیشتر شبیه خدای تثلیثی مسیحیان است یا خدای توحیدی مسلمانان؟

دین پژوه، از آن حیث که صرفاً دین پژوه است، حق ندارد در این باره اظهار نظر کند. به بیان پدیدارشناسانه او اظهار نظر درباره وجود داشتن یا نداشتن یا صحیح یا مقدس بودن یا نبودن چیزی را در پرانتز می گذارد، یا آن را به تعلیق در می آورد. در عوض دین پژوه باید بدون داوری در مورد صحیح یا سره بودن یک دین و بر نوعی معرفت شناسی درجه دوم، با دینداران همدلی کند. یعنی اگر گروهی از مسلمانان دعایی می خوانند یا در امامزاده ای جمع شده اند، برای دین پژوه مهم نیست که آن دعا یا این امامزاه صحیح است یا نه. بلکه برای وی مهم آن است که آن مسلمانان هنگام خواندن آن دعا یا تشرف به این امامزاده دچار چه احساساتی می شوند. این همدلی دین پژوهانه چنان زیاد بود که بسیاری تصور می کردند که کربن یا ایزوتسو یا شیمل واقعاً به اسلام گرویده اند.

در چارچوب این منظر پدیدارشناسانه کتاب راز اعداد سرشار از مثال هایی از کاربست اعداد در تمدن ها و فرهنگ های گوناگون است، فارغ از اینکه آن کاربست خرافی یا صحیح باشد. اینکه ممیزی کتاب در جاهایی که به یک سنت اسلامی یا نماد یا باور در میان مسلمانان اشاره داشته، خواستار پانوشتی باشد که در آن توضیح داده شود که این امر در اسلام اصیل درست نیست، کاملاً بی معناست. روشن است که گرچه در یهودیت و مسیحیت و اسلام طلسم و جادو حرام بوده است، در جوامع یهودی و مسیحی و اسلامی مردم گرایشی به طلسم و جادو داشته اند. در حالی که مصلحان مسلمان به سختی و به تدریج توانستند تغییراتی اندک در این باور ایجاد کنند، بنا بر تصور ممیزی ارشاد خواننده کتاب راز اعداد باید مطمئن شود که طلسم و جادو در اسلام غلط است. آیا اصولاً شیمل درباره صحت و اصالت باوری خاص سخنی گفته بود که کار مترجم اصلاح غلط های فنی شیمل باشد؟ اگر بنا باشد که تک تک موارد غیراصیل در جوامع و سنت اسلامی با پانوشتی اصلاح شود، این اصلاحات باید در همه موارد مسیحی و یهودی و هندویی و مایایی و غیره هم صورت بگیرد. به یاد داشته باشیم که این کار با روش پدیدارشناسانه شیمل کاملاً ناسازگار است.

نمونه دیگر کتاب زیست شیعی اثر دیوید تورفیل با ترجمه سید شهاب الدین عودی است که در سال 1399 از سوی نشر آرما به چاپ رسید. این کتاب حاصل مشاهده مشارکتی نویسنده سوئدی در اصفهان و گزارش او از زندگی پنج مرد مسلمان در ایران با نام های غیرواقعی امیر، محمدمهدی، مستعار، علی بختیاری و جیمی در اواخر دهه 1370 و اوایل دهه 1380 است. تورفیل با این پنج نفر دوستی مدت داری داشته و سعی کرده احساسات آنان را به خوبی بفهمد و گزارش کند. همچنین پس از چند سال باز هم به ایران برمی گردد تا ببیند زندگی مادی و معنوی این پنج نفر چگونه تحول یافته است. تورفیل با این گزارش می کوشد که انواع گوناگون دینداری را در ایران بازتاب دهد. اهمیت این کتاب نه تنها در این است که خواننده را با مطالعه مردم نگارانه روشمندی آشنا می سازد، بلکه برداشت های یک دین پژوه غیرایرانی غیرمسلمان از جامعه ای اسلامی را بازتاب می دهد.

همچنین باید توجه داشت که کتاب زیست شیعی یکی از آثار شاخص در مطالعات دین و بدن است. با توجه به مقدمه کلی کتاب تورفیل و همچنین مقدمات نظری هر فصل می توان فهمید که وی به جریانی اخیر در جامعه شناسی و انسان شناسی دین تعلق دارد که می کوشند برای تحلیل رفتارهای فردی و اجتماعی مسلمانان از تحمیل مقوله های رایج در علوم انسانی غربی بر جوامع گوناگون فاصله بگیرند و آماده باشند که مردم نگاری شان اتفاقاً در مقوله های تحلیلی راهی نو باز کند. کسانی که به این جریان تعلق دارند، رفتار دینی را صرفاً نمادین نمی دانند، بلکه آن را دارای اثری وضعی در شخصیت کنشگر دینی قلمداد می کنند یا جایی برای عواطف دینی باز کرده اند که به عنوان بخشی ارزشمند از وجود انسانی تحلیل می شود. بنابراین، حتی در سخت گیرانه ترین برداشت ها هم خواننده دانشجو و پژوهشگر می داند که با کتابی روبه رو است که از لحن رایج در علوم اجتماعی غربی پیش از دهه 1980 فاصله می گیرد.

از آنجا که نسخه انگلیسی کتاب را خوانده بودم، پس از انتشار ترجمه فارسی آن می توانستم به ویژه با توجه به وجود علامت [...] از حذف بخش هایی از کتاب خبر داشته باشم. در اینجا نمونه هایی را ذکر می کنم. روشن است که هر پژوهشگری برای اینکه تحلیل های خود را در زمینه خاص سیاسی و اجتماعی ای را بریزد، اطلاعاتی از رخدادهای سیاسی هم می دهد. ممکن است گزارش او از فضای سیاسی ایران پس از دوم خرداد 76 با روایت حاکمیت ایران سازگار نباشد. به ویژه در عصر گسترش رسانه ها هر خواننده ای که به سطحی از دانش دست یافته که بتواند یک کتاب تخصصی انسان شناسانه را بخواند، احتمالاً می تواند به این تفاوت روایت ها هم آگاه باشد و بداند که روایت کتاب لزوماً مورد پذیرش حاکمیت ایران نیست. اما این قسمت ها در کتاب حذف شده است (صص 71، 86، 243). در صفحه 207 توضیحات مربوط به اجبار و اقناع و حجیت حذف شده و بخش نظری ابتر مانده است، احتمالاً چون در یکی از جملات به نقش اجبار در حفظ نظام جمهوری اسلامی اشاره شده است، گویا بنا بوده یک نویسنده خارجی مانند یکی از وفاداران نظام، ادعایی متفاوت داشته باشد. توجه داشته باشیم که اتفاقاً در کلیت کتاب نویسنده می خواهد نشان بدهد که گرایش جوانان مسلمان به معنویت بیش از آنکه حاصل اجبار یا تلقین هایی از سوی حاکمیت باشد، نتیجه بسیاری از عواطف درونی خود مسلمانان است که موفق شده اند در دین راه حلی برای مشکلات درونی شان پیدا کنند.

یکی از حذف های دیگر کتاب حذف حدوداً پنج صفحه (از نسخه انگلیسی) درباره تغییرات دینداری یکی از شخصیت های مورد پژوهش است (ص 249). جیمی که دیندار و انقلابی بود، در یکی از سفرهای بعدی تورفیل دیگر وفاداری های قبلی اش را ندارد و حتی پس از مرگ همسرش دچار زن بارگی شده است. در حالی که خود جیمی اظهار می کند که علت تغییرش این بوده که دروغ های زیادی شنیده ، تورفیل شواهدی را کنار هم می گذارد که بگوید وضعیت درونی او یعنی داغ از دست دادن همسر انقلابی اش و مسئولیت شش فرزندش باعث این تحول شده است. باز هم بر خلاف نظر ممیزان، نه تنها انعکاس این وضع در کتابی علمی چیزی دور از ذهن نیست، بلکه تحلیل تورفیل از این تحولات هم احتمالاً چیزی خلاف روایت حاکمیت نیست. می توان نتیجه گرفت که این حذف ها دلیلی ندارد جز ناآگاهی خواننده، یعنی یا ناآگاهی خواننده ای که ممیز بوده یا ناآگاهی خواننده ای که مفروض آن ممیز است. باز هم روشن است به دلیل اینکه کتاب گرانبار از نظریه است، فقط خواننده ای که سطحی از سواد علوم اجتماعی را دارد سراغ این کتاب می رود و احتمالاً او از میزانی از تحلیل برخوردار است که بفهمد در این جنگ روایت ها کدام را انتخاب کند.

نمونه دیگر آثار مربوط به متفکران مسلمان (به ویژه از جهان عربی) یا به قلم آنهاست. کتاب های خاورشناسان هم در این دسته قرار می گیرند. برای نمونه حسین خندق آبادی در صفحه فیسبوک خود گزارش داده که کتاب خاورشناس فرانسوی ماکسیم رودنسون درباره پیامبر اسلام که سرشار از تمجید وی از شخصیت ایشان است، بدون هیچ توضیحی در ممیزی ارشاد معلق مانده: عنوان موهومی که عملاً از ناشر می خواهد بدون درخواست هیچ توضیحی از نشر آن صرف نظر کند.

اخیراً کتاب سید هادی طباطبایی درباره متفکران جهان عرب با عنوان تأملات عربی اجازه انتشار نیافت؛ زیرا موجب ترویج سکولاریسم و جدایی دین از سیاست؛ نسبی گرایی در مورد فهم گزاره های دینی، عصری دانستن دین، آیات قرآن و آموزه های دینی، تخریب فقه سنتی و احکام شرعی، ترویج فمینیسم می شود. ( اینجا را بخوانید! ) از این سخنان می توان اینطور نتیجه گرفت که گویا از نگاه ممیزان اگر کسی در ایران بداند که چیزی در جهان درباره فمینیسم و اسلام یا فقه سنتی و این دست موضوعات گفته شده، این دانش به گمراهی وی خواهد انجامید. بسیاری از آثار متفکران عرب حتی هنگامی که انتشار می یابند، سرشار از پانوشت هایی مبنی بر این هستند که مطالب گفته شده در سنت شیعی پذیرفته نیست. برخی از ناشران در ابتدای کتاب می نویسند که همه مطالب این کتاب مورد تأیید نیست. الزام ناشران به درج این پانوشت ها به معنای آن است که خواننده هر کتابی را به نیت پذیرفتن همه مطالب آن می خواند و نه اینکه خودش بنیه ای دینی یا توانی تحلیلی برای تشخیص حق و باطل یا نیک و بد داشته باشد.

اگر حکومت اسلامی در چارچوب یک وزارتخانه مسئول ارشاد شهروندان ایرانی است، این کار را باید در چارچوبی قرآنی و اسلامی و علمی در پیش گیرد. در چارچوب قرآنی سخنان گوناگون شنیده و بهترین آنها برگزیده می شود (زمر 17). نیازی به اجبار هم نیست چون راه رشد و گمراهی آشکار است (بقره 256). اما دشواری بزرگ تر ما نه از اصل ممیزی بلکه از سازوکاری است که به داوران اجازه می دهد که بدون اینکه کمترین تخصصی در روش و نظریه رشته ای داشته باشند، درباره کتاب های آن حوزه اظهارنظرهایی کنند که نویسندگان و مترجمان و ناشران را در بهترین حالت به خنده وامی دارد. (البته اگر آن ممیز اجازه انتشار کتاب را هم بدهد، بعید نیست که مدعی العموم یا قاضی ای نامتخصص بخواهند درباره آن کتاب دین پژوهانه اظهار نظر کنند.)

در چنین وضعیتی پیشنهاد بدیل چیست؟ آیا خوانندگان صرفاً مصرف کننده محصولات فرهنگی باشند بدون اینکه بدانند این آثار در چه بستری از نزاع های فکری و جنگ روایت ها شکل گرفته اند؟ آیا می توان توقع داشت که افراد حتی مسئولیت آنچه را می نویسند نپذیرند چون کسی دیگر به ایشان مجوز داده و دقیقاً به دلیل اینکه خودشان مسئول سخن خویش نیستند، آزاد هم نباشند؟ در اینجا از سایر دین پژوهان و ناشران فعالان در این رشته دعوت می کنم که آنان نیز با ارائه پیشنهادهایشان به اصلاح این روند کمک کنند. تصور می کنم که جایگزین مطلوب برای ممیزی های غیرتخصصی گسترش نشست ها و نشریات نقد کتاب و ترجمه است. این نشست ها و نشریات کمک می کنند که تحلیل ها و گزارش های متفاوت شنیده شوند و صحت و دقت ترجمه ها و مدعیات نویسندگان مورد مناقشه قرار گیرد. خود آن منتقد هم می داند که باید با اسم و چهره ای مشخص نقدی علمی را آزادانه و بی رودربایستی بیان کند و مسئولیت دانش و داوری خودش را بپذیرد. جای نویسنده و مترجم و ناشر در نشست های فرهنگی و گفت وگوهای علمی است نه در دادگاه. داور او هم محافل علمی هستند و نه ممیزی ارشاد یا دادستان و قاضی.

* فاطمه توفیقی، استادیار دین پژوهی دانشگاه ادیان و مذاهب

محسن جوادی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت وگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان درباره نمایشگاه مجازی کتاب گفت: نمایشگاه مجازی کتاب دی ماه برگزار می شود. تعطیلات دو هفته ای ادارات باعث شد روند تدارک برنامه نمایشگاه با تاخیر انجام شود. به همین دلیل زمان برگزاری نمایشگاه تغییر کرد.

بیشتر بخوانید

برگزاری نمایشگاه کتاب 99 به صورت فیزیکی لغو شد

وی افزود: تدارکات لازم برای برگزاری نمایشگاه کتاب مجازی انجام شده است؛ امیدوارم ناشران در این نمایشگاه فروش خوبی داشته باشند. در یکی دو روز آینده جزئیات برگزاری نمایشگاه اعلام می شود.

معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان اضافه کرد: خوشبختانه یارانه اختصاص یافته به نمایشگاه مجازی کتاب نسبت به دوره های قبل افزایش یافته است.

گفتنی است که قرار بود نمایشگاه کتاب، آذرماه برگزار شود.

انتهای پیام/

ابراهیم حیدری، مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره اهداء اینترنت رایگان تا سقف 50 گیگ به تسهیل گران، مربیان جام باشگاه های کتابخوانی کودک و نوجوان و نویسندگان فعال بیان کرد: با توجه به شرایطی که بنابر شیوع کرونا در جامعه وجود دارد، فرصتی برای ترویج فرهنگ مطالعه، تقویت کتاب و کتابخوانی و فرهنگ دینی و افزایش فرهنگ عمومی برای خانواده ها ایجاد شده است.

مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: نقش محوری اهالی قلم، تسهیل گران و مسئولان جام باشگاه های کتابخوانی با مدیریت بیش از 330هزار عضو جام باشگاه های کتابخوانی کودک و نوجوان و کارهای داوطلبانه ای که در سراسر کشور صورت می گیرد، از نظر گستردگی و عمق، پهنای وسیعی را در بردارد. در دوران کرونا، نقش تسهیل گران و نویسندگان جام باشگاه های کتابخوانی بسیار تاثیرگذار است و می توان از ظرفیت فضای مجازی و نقش مروجان کتابخوانی برای گسترش اقدامات ترویجی حوزه کتاب بهره مند شد.

وی افزود: با این نگاه به دنبال مشارکت دستگاه ها و نهادهای دولتی، غیردولتی و مردمی رفته و مذاکراتی انجام دادیم. آخرین مذاکرات ما با سازمان فناوری و اطلاعات وزارت ارتباطات بود و خداراشکر با نگاه فرهنگی ویژه ای که بر این وزارت خانه حاکم است، توانستیم با برگزاری جلساتی به 7500 نویسنده و تسهیل گر جام باشگاه های کتابخوانی که همگی در حوزه مجازی فعال هستند؛ 50گیگ اینترنت رایگاه اهدا کنیم.

حیدری عنوان کرد، در تلاش هستیم تا کتاب و کتابخوانی، که همیشه همراه مردم ایران بوده است، پویایی خاص خودش را داشته باشد. این اقدام نشان دهنده این است که امر فرهنگ، برای دولت ارزشمند است و باید به آن توجه شود. البته غیر از اهداء اینترنت به تسهیل گران و نویسندگان، فعالیت ها و مشارکت های دیگری نیز با سازمان فناوری اطلاعات در حوزه صنعت نشر، کتاب فروشان و ناشران انجام داده ایم که پس از اجرایی شدن، اعلام می شود.

مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به دیگر اقدامات مشارکتی برای ترویج فرهنگ کتابخوانی و حمایت از تسهیل گران این حوزه گفت: بسیاری از سازمان ها و نهادهای دولتی، غیردولتی و مردمی چون سازمان یونیسف، اعلام آمادگی کردند که کتاب های کودک و نوجوان مناطق کمتر برخوردار را تامین کنند.

وی ادامه داد: این سازمان ها تلاش می کنند که کتاب را با قیمت مناسب، غیر از آن 50درصد رایانه ای که معاونت امور فرهنگی برای اعضای جام باشگاه ها درنظرگرفته است، برساند. هدف از انجام این اقدامات این است که شرایطی ایجاد شود تا کسی بدون کتاب، در کشور باقی نماند و کتاب در دسترس همه اعضاء جام باشگاه ها در هر نقطه کشور قرار بگیرد.

به گفته حیدری، هدف از دبیرخانه ستاد هماهنگی شهرها و روستاها، کار مشارکتی و همراه کردن نهادهای دولتی، خصوصی و هم افزایی میان دستگاه ها برای تاثیرگذاری بیشتر اقدامات فرهنگی است که خداراشکر با رویکرد سازمان فناوری اطلاعات این امکان وجود دارد.

مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان گفت: جنگ امروز، جنگ نرم است و قدرت کشورها، قدرت فرهنگی و رسانه ای است. اگر سخت افزار در کنار نرم افزار قرار بگیرد، می توانیم محتوای غنی فرهنگ ایرانی-اسلامی را تقویت کنیم و از ظرفیت های مردمی، ازجمله 20 هزار تسهیل گر داوطلبی که بی هیچ چشم داشتی از دولت در مناطق محروم و روستایی فعالیت می کنند، بهره گیری کنیم و به تقویت حوزه کتاب و کتابخوانی کمک کنیم.

ابراهیم حیدری، مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره اهداء اینترنت رایگان تا سقف 50 گیگ به تسهیل گران، مربیان جام باشگاه های کتابخوانی کودک و نوجوان و نویسندگان فعال بیان کرد: با توجه به شرایطی که بنابر شیوع کرونا در جامعه وجود دارد، فرصتی برای ترویج فرهنگ مطالعه، تقویت کتاب و کتابخوانی و فرهنگ دینی و افزایش فرهنگ عمومی برای خانواده ها ایجاد شده است.

مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: نقش محوری اهالی قلم، تسهیل گران و مسئولان جام باشگاه های کتابخوانی با مدیریت بیش از 330هزار عضو جام باشگاه های کتابخوانی کودک و نوجوان و کارهای داوطلبانه ای که در سراسر کشور صورت می گیرد، از نظر گستردگی و عمق، پهنای وسیعی را در بردارد. در دوران کرونا، نقش تسهیل گران و نویسندگان جام باشگاه های کتابخوانی بسیار تاثیرگذار است و می توان از ظرفیت فضای مجازی و نقش مروجان کتابخوانی برای گسترش اقدامات ترویجی حوزه کتاب بهره مند شد.

وی افزود: با این نگاه به دنبال مشارکت دستگاه ها و نهادهای دولتی، غیردولتی و مردمی رفته و مذاکراتی انجام دادیم. آخرین مذاکرات ما با سازمان فناوری و اطلاعات وزارت ارتباطات بود و خداراشکر با نگاه فرهنگی ویژه ای که بر این وزارت خانه حاکم است، توانستیم با برگزاری جلساتی به 7500 نویسنده و تسهیل گر جام باشگاه های کتابخوانی که همگی در حوزه مجازی فعال هستند؛ 50گیگ اینترنت رایگاه اهدا کنیم.

حیدری عنوان کرد، در تلاش هستیم تا کتاب و کتابخوانی، که همیشه همراه مردم ایران بوده است، پویایی خاص خودش را داشته باشد. این اقدام نشان دهنده این است که امر فرهنگ، برای دولت ارزشمند است و باید به آن توجه شود. البته غیر از اهداء اینترنت به تسهیل گران و نویسندگان، فعالیت ها و مشارکت های دیگری نیز با سازمان فناوری اطلاعات در حوزه صنعت نشر، کتاب فروشان و ناشران انجام داده ایم که پس از اجرایی شدن، اعلام می شود.

مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به دیگر اقدامات مشارکتی برای ترویج فرهنگ کتابخوانی و حمایت از تسهیل گران این حوزه گفت: بسیاری از سازمان ها و نهادهای دولتی، غیردولتی و مردمی چون سازمان یونیسف، اعلام آمادگی کردند که کتاب های کودک و نوجوان مناطق کمتر برخوردار را تامین کنند.

وی ادامه داد: این سازمان ها تلاش می کنند که کتاب را با قیمت مناسب، غیر از آن 50درصد رایانه ای که معاونت امور فرهنگی برای اعضای جام باشگاه ها درنظرگرفته است، برساند. هدف از انجام این اقدامات این است که شرایطی ایجاد شود تا کسی بدون کتاب، در کشور باقی نماند و کتاب در دسترس همه اعضاء جام باشگاه ها در هر نقطه کشور قرار بگیرد.

به گفته حیدری، هدف از دبیرخانه ستاد هماهنگی شهرها و روستاها، کار مشارکتی و همراه کردن نهادهای دولتی، خصوصی و هم افزایی میان دستگاه ها برای تاثیرگذاری بیشتر اقدامات فرهنگی است که خداراشکر با رویکرد سازمان فناوری اطلاعات این امکان وجود دارد.

مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان گفت: جنگ امروز، جنگ نرم است و قدرت کشورها، قدرت فرهنگی و رسانه ای است. اگر سخت افزار در کنار نرم افزار قرار بگیرد، می توانیم محتوای غنی فرهنگ ایرانی-اسلامی را تقویت کنیم و از ظرفیت های مردمی، ازجمله 20 هزار تسهیل گر داوطلبی که بی هیچ چشم داشتی از دولت در مناطق محروم و روستایی فعالیت می کنند، بهره گیری کنیم و به تقویت حوزه کتاب و کتابخوانی کمک کنیم.
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)،
خبرگزاری کتاب ایران

به گزارش خبرگزاری فارس، براساس اعلام دبیرخانه سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد، داوران بخش رمان، اسامی نامزدهای راه یافته به مرحله نهایی این بخش را به ترتیب حروف الفبا به شرح زیر اعلام کردند:

اوراد نیمروز/ منصور علیمرادی/ نشر نیماژ
با اعمال شاقه/ محمد حنیف/ نشر نیستان
خیال باز/ احمد حسن زاده/ نشر نون

شایان ذکر است، این آثار به داوری جواد افهمی، سعید تشکری و علی چنگیزی به مرحله نهایی سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد راه پیدا کردند.

سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد در چهار گروه داستان بلند و رمان ، مجموعه داستان کوتاه ، نقد ادبی و مستندنگاری برگزار می شود.

انتهای پیام/

علی فریدونی، مدیرکل مجامع و فعالیت های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره اقدامات دبیر خانه گرنت، برای هویت بخشی به آژانس های ادبی در ایران بیان کرد: با هدف هویت بخشی به آژانس های ادبی، معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با دریافت دستور مساعد وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی مقرر شد، مفهوم آژانس های ادبی به رسمیت شناخته شود.

وی با اشاره به سازوکار جریان هویت بخشی به مفهوم آژانس های ادبی، افزود: آژانس های ادبی، به عنوان موسسه های فرهنگی هنری تک منظوره ، شناخته خواهند شد و به محض اینکه پنجره جدید واحد دبیرخانه هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی هنری ایجاد شود، مدیران آژانس های ادبی، می توانند موضوعات فعالیت را انتخاب و با سازو کاری که در معاونت امور فرهنگی و اداره کل مجامع دیده شده بتوانند به فعالیت آژانس ادبی رسمیت دهند. پروانه فعالیت آژانس های ادبی، به دو ربان فارسی و انگلیسی منتشر و برای ارائه به طرف های خارجی ارائه خواهد شد.

فریدونی ادامه داد: عنوان آژانس ادبی موسسه فرهنگی هنری در پروانه انگلیسی آژانس های ادبی، درج خواهد شد. با توجه به اینکه شرابط سخت گیرانه ای در نظر گرفته نشده است، پیش بینی می کنیم در آینده، شاهد تشکیل آژانس های ادبی بیشتری در کشور باشیم.

فریدونی گفت: آشنایی به یکی از زبان های خارجی، ترجیحا انگلیسی، آشنایی با موازین حقوقی و مبادلات رایت و نمایشگاه های بین المللی کتاب از جمله قوانین ثبت آژانس های ادبی در پنجره جدید واحد دبیرخانه هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی هنری است.

مدیرکل مجامع و فعالیت های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: طرح گرنت، زمینه ساز تشکیل آژانس های ادبی و همچنین هوبت بخشی به آن ها است؛ علاوه براین گرنت، ابزار قابل توجهی برای تعامل آژانس های ادبی و ابزار های سازنده برای تعامل بین فعالان نشر ایران و ناشران بین المللی و بازار جهانی کتاب، است.

در معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 10 موضوع فعالیت برای آژانس های ادبی تعریف شده است. اطلاع رسانی به ناشران و پدید آورندگان اثار درخصوص ویژگی های آثار مطابق با سلیقه خارجی ارائه خدمات مشاوره ای به ناشران و پدید آورندگان آثار معرفی نشر ایران از طریق مذاکره و ارائه چکیده آثار در قالب بروشور به زبان خارجی بازار یابی و مبادله کپی رایت معرفی آثار پدید آورندگان به مسابقات و جشنواره های بین المللی پیگیری خدمات گرنت ایران برای ناشران خارجی و گرنت سایر کشور ها برای ناشران و پدیدآورندگان ایرانی خدمات عضوبت افراد در مجامع علمی و نهاد های بین المللی فرهنگی طراحی و ترجمه کاتالوگ و بروشور برای ناشران و پدیدآورندگان آثار به زبان های مختلف در بازار های جهانی نشر درج نقد و معرفی آثار ایرانی در مطبوعات خارجی و تهیه پرونده ادبی برای ارائه به جشنواره های بین المللی از جمله وظایف آژانس های ادبی است.

علی فریدونی، مدیرکل مجامع و فعالیت های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره اقدامات دبیر خانه گرنت، برای هویت بخشی به آژانس های ادبی در ایران بیان کرد: با هدف هویت بخشی به آژانس های ادبی، معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با دریافت دستور مساعد وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی مقرر شد، مفهوم آژانس های ادبی به رسمیت شناخته شود.

وی با اشاره به سازوکار جریان هویت بخشی به مفهوم آژانس های ادبی، افزود: آژانس های ادبی، به عنوان موسسه های فرهنگی هنری تک منظوره ، شناخته خواهند شد و به محض اینکه پنجره جدید واحد دبیرخانه هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی هنری ایجاد شود، مدیران آژانس های ادبی، می توانند موضوعات فعالیت را انتخاب و با سازو کاری که در معاونت امور فرهنگی و اداره کل مجامع دیده شده بتوانند به فعالیت آژانس ادبی رسمیت دهند. پروانه فعالیت آژانس های ادبی، به دو ربان فارسی و انگلیسی منتشر و برای ارائه به طرف های خارجی ارائه خواهد شد.

فریدونی ادامه داد: عنوان آژانس ادبی موسسه فرهنگی هنری در پروانه انگلیسی آژانس های ادبی، درج خواهد شد. با توجه به اینکه شرابط سخت گیرانه ای در نظر گرفته نشده است، پیش بینی می کنیم در آینده، شاهد تشکیل آژانس های ادبی بیشتری در کشور باشیم.

فریدونی گفت: آشنایی به یکی از زبان های خارجی، ترجیحا انگلیسی، آشنایی با موازین حقوقی و مبادلات رایت و نمایشگاه های بین المللی کتاب از جمله قوانین ثبت آژانس های ادبی در پنجره جدید واحد دبیرخانه هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی هنری است.

مدیرکل مجامع و فعالیت های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: طرح گرنت، زمینه ساز تشکیل آژانس های ادبی و همچنین هوبت بخشی به آن ها است؛ علاوه براین گرنت، ابزار قابل توجهی برای تعامل آژانس های ادبی و ابزار های سازنده برای تعامل بین فعالان نشر ایران و ناشران بین المللی و بازار جهانی کتاب، است.

در معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 10 موضوع فعالیت برای آژانس های ادبی تعریف شده است. اطلاع رسانی به ناشران و پدید آورندگان اثار درخصوص ویژگی های آثار مطابق با سلیقه خارجی ارائه خدمات مشاوره ای به ناشران و پدید آورندگان آثار معرفی نشر ایران از طریق مذاکره و ارائه چکیده آثار در قالب بروشور به زبان خارجی بازار یابی و مبادله کپی رایت معرفی آثار پدید آورندگان به مسابقات و جشنواره های بین المللی پیگیری خدمات گرنت ایران برای ناشران خارجی و گرنت سایر کشور ها برای ناشران و پدیدآورندگان ایرانی خدمات عضوبت افراد در مجامع علمی و نهاد های بین المللی فرهنگی طراحی و ترجمه کاتالوگ و بروشور برای ناشران و پدیدآورندگان آثار به زبان های مختلف در بازار های جهانی نشر درج نقد و معرفی آثار ایرانی در مطبوعات خارجی و تهیه پرونده ادبی برای ارائه به جشنواره های بین المللی از جمله وظایف آژانس های ادبی است.
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)،
خبرگزاری کتاب ایران

ابراهیم عامریان تهیه کننده سینما در گفت وگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: اشکالی در برگزاری جشنواره فیلم فجر وجود ندارد اما قطعاً نمی توان انتظار داشت که این جشنواره مثل سال های گذشته برگزار شود؛ می توان به شکلی نمادین این جشنواره را برگزار کرد تا نشانی باشد برای اینکه بگوییم سینما زنده است.

عامریان خاطرنشان کرد: جشنواره فیلم فجر در سال جاری می تواند بسیار کوچک و اصطلاحاً جمع وجور برگزار شود و نهایتاً یک یا دو سالن هم می توان برای نمایش فیلم ها اختصاص داد تا فیلم ها دیده شوند و درباره نقاط ضعف و نقاط قوت آثار بحث شود.

این تهیه کننده درباره برگزاری جشنواره فیلم فجر به صورت آنلاین گفت: در کشور ما زیرساخت های لازم برای برگزاری جشنواره به صورت آنلاین وجود ندارد. تجربه اکران آنلاین به ما ثابت کرد که هر فیلم پس از پخش در فضای مجازی به راحتی به صورت قاچاق در دسترس عموم قرار می گیرد.

او در پایان گفت: بنابراین وقتی خطر پخش فیلم ها به صورت قاچاق وجود دارد طبیعی است که هیچ فیلمسازی حاضر نشود فیلمش در جشنواره ای که به صورت آنلاین برگزار می شود، حضور داشته باشد. به نظر من جشنواره آنلاین برای سینمای ما منطقی نیست و اصلاً نمی تواند پیشنهاد خوبی باشد اما جشنواره فیلم فجر در سال جاری با توجه به شیوع ویروس کرونا و خطر ابتلای افراد به این ویروس می تواند با رعایت پروتکل های بهداشتی، فاصله اجتماعی و محدودیت های از این دست برگزار شود.

ابراهیم عامریان کرونا سی ونهمین جشنواره فیلم فجر

با وجود این رشد، باز هم تناسب درستی میان بودجه و هزینه موجود در سینما برقرار نمی شود. هرچند بودجه سازمان سینمایی به لحاظ کمی و با افزایش 30 درصدی نسبت به سال 1399 به رقم 275 میلیارد تومان رسیده است ولی این افزایش تناسبی با افزایش هزینه فعالیت های سینمایی در عرصه های تولید، عرضه، نمایش و توسعه زیرساخت های سینمایی ندارد.

افزایش حداقل سه برابری هزینه تولید فیلم و احداث سالن سینما در کنار افزایش قیمت ارز برای تأمین نیازهای وارداتی سینمای ایران در حوزه فناوری، تجهیزات تولید و نمایش فیلم و استودیویی در یک سو و از سوی دیگر نبود امکان افزایش حمایت مالی از فعالیت های سینمایی به دلیل کمبود بودجه، باعث کاهش سهم اعتبارات حمایتی سازمان در انجام فعالیت های سینمایی شده است و این خود در سنوات اخیر کاهش اتکای سینما به بودجه دولتی را نشان می دهد.

درباره شیوه هزینه کرد این بودجه افزایش یافته هم باید گفت که این افزایش بودجه، در اصل پشتیبان افزایش کمی اغلب هزینه های ناخالص برنامه ها و فعالیت های سینمایی و همچنین افزایش 25 درصدی حقوق کارکنان و سایر هزینه های پشتیبانی و اداری و نیز سربار فعالیت های مذکور خواهد داد. علاوه بر آن باعث می شود تا سهم فعالیت های اصلی سینمایی از بودجه به نسبت سال قبل تثبیت و تا اندازه ای افزایش یابد.

علاوه بر اینها با این بودجه می توان با قدرت بیشتری اولویت های سازمان را در جهت توسعه زیرساخت های سینمایی و حمایت از تولید محتوا و توسعه بازار محصولات سینمایی دنبال کرد و نیز توجه بیشتری به توسعه سینما در استان ها داشت.

هجوم نابهنگام مهمانی ناخوانده به نام کرونا باعث وقوع انقلابی نو در سینمای ایران و جهان شد.

هر چند سینمای ایران پیش از کرونا نیز حال و روز خوبی نداشت ولی تاسیس پردیس های جدید سینمایی تا حدودی شرایط را امیدوار کننده کرده بود. اما با هجوم کرونا شرایط به مرز بحرانی رسید و بسیاری از سینماها به آستانه ورشکستگی رسیدند و تولیدکنندگان فیلم با هزینه های سرسام آور تولید امیدی به بازگشت سرمایه نداشته و این موضوع تولید فیلم را با یک بحران غیرقابل جبران مواجه کرد.

اما در این میان یک اتفاق نو بوقوع پیوست که جرقه ای برای شروع فصلی جدید درصنعت سینما شد؛ مردم در شرایط قرنطینه بیش از هر چیز به تماشای فیلم در خانه پرداخته و این به یکی از سرگرمی های اصلی مردم تبدیل شد. همین امر عده ای از سینماگران را به فکر اکران آنلاین فیلم در پلتفرم انداخت. این نخستین بار در سینمای ایران است که فیلمی مهم به جای اکران روی پرده سینما در پلتفرم به نمایش در می آید.

این اتفاق از یک سو اتفاق مثبتی است چون باعث می شود فیلمسازان بیش از این ضرر نکنند. در عین حال طیف وسیعتری از مخاطبان بیننده فیلم ها خواهند بود. از طرفی میزان تولیدات فیلم هم در ایران بالا خواهد رفت. اما نباید از این نکته مهم غافل شد که رقابت در این بازار کیفیت بالای فیلمسازی را می طلبد و نمی توان با فیلم های سطح پایین و بی کیفیت در این فضا دوام آورد؛ چرا که هم پلتفرم ها و هم فیلمسازان باید سطح و کیفیت را بالا نگه دارند تا مخاطب را بتوانند جذب و حفظ کنند.

از طرف دیگر این نگرانی وجود دارد که اگر کم کم نمایش فیلم در فضای پلتفرم جای اکران در سینما را بگیرد بعد از کرونا شرایط سینماها چه خواهد شد؟ چگونه می توان مردم را به سینماها کشاند و از سقوط سینماها و مشاغلی که با سینما زنده اند جلوگیری کرد.

قطعا دولت به عنوان نهادی حمایت کننده در آن شرایط باید وارد عمل شود و با ایجاد امکانات و تسهیلات بیشتر صنعت سینما را زنده نگه دارد و هم با گسترش امکانات مخاطب را به سینما بکشاند. تبلیغات هم در این شرایط نقش کلیدی خواهد داشت و حمایت وسیع رسانه ها را می طلبد.

اما یکی از دلایلی که باعث شده بسیاری از فیلم های مستقل سینمای ایران هیچ علاقه ای برای ورود به عرصه نمایش آنلاین نداشته باشند عدم وجود قانون کپی رایت در کشور است که منجر به کپی غیر مجاز فیلم ها و به یغما رفتن سرمایه فیلمساز و بخش خصوصی می شود و اگر برای این بیماری مهلک قاچاق و کپی غیرقانونی که گریبان صنعت فیلم در کشور را گرفته راه علاجی اندیشیده نشود با کمال تاسف باید به گل نشستن کشتی هنر سینما را در ایران به نظاره بنشینیم./

هیه کننده سینما و عضو هیات مدیره جامعه تهیه کنندگان سینمای ایران

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، در ادامه پیگیری مشکلات و مسائل مالی و معیشتی هنرمندان و اصحاب خانه سینما، این بار با یکی از تهیه کنندگان و فیلمسازان قدیمی سینما صحبت کردیم. فیلمسازی که در کارنامه خود بازیگری در فیلم های جدی و خوبی مانند مترسک ، گراند سینما و حصار را نیز دارد.

صمدزاده با اشاره به اینکه کرونا مانند بختکی تمام بخش های مختلف کشور را درگیر خود کرده است بیان کرد که سینما نیز مانند قسمت های دیگر کشور درگیر این مشکل شده و آن را به مرز ورشکستگی کشانده است، افزود: باید اذعان کرد که سینما جزو بخش هایی از فرهنگ است که بیشترین آسیب را دیده است.

وی گفت: نکته دیگر اینکه چندین هزار نفر در سینما کار می کنند که همیشه درآمد خوبی نداشتند و ناچیز بوده است و از زندگی مرفهی برخوردار نبودند و به سختی و با مشکلات زندگی می کردند که کرونا وضعیت آنان را بدتر هم کرده است. اگر کاری سال های قبل به پست آنان می خورد و نانی بر سر سفره خانواده می بردند الان همان را هم از دست داده اند.

صمدزاده در ادامه بیان کرد: دولت را هم ندیدم که راجع به سینما مستقیم حرف بزند و نشان بدهد که دغدغه اش سینما است، انگار که بود و نبودش برای او فرقی ندارد. سینما درش باز باشد یا بسته فرقی به حال دولت ندارد. شاید هم برای این باشد که اسم سینما کمی بزرگ و گنده به نظر می رسد و دولت فکر می کند که سینما از وضعیت بسیار خوبی برخوردار است. در حالی که حتی بیمه سینماگران جزو بدترین و فشل ترین بیمه های کشور است و همیشه به آن انتقاد وجود دارد. جالب است که در برنامه همسان سازی حقوق که توسط دولت اجرا شده است بازنشستگان سینما و مستمری بگیران جایی نداشتند، خلاصه که در یک کلام، سینمای ایران از نظر اقتصادی و معیشتی وضعیت خوبی ندارد.

این تهیه کننده سینما در بخش دیگری از صحبت هایش گفت که واقعاً نمی دانم که بخشی از هنرمندان چگونه زندگی می کنند؟ مسافرکشی می کنند یا شاید هم نظافت ساختمان؟ کسانی که عمرشان را در سینما گذاشته اند و در بخش های مختلف آن کار کردند، الان معلوم نیست چه می کنند؟ تهیه کننده ها هم در این میان به نوع دیگری گرفتارند. سرمایه هایشان خوابیده است و امکان نمایش ندارند اگر هم بخواهند نمایش آنلاین داشته باشند نگران سرقت فیلمشان اند چراکه فردا در ماهواره پخش می شود. به نظرم باید برای رفع کامل این مشکلات منتظر ماند و دید که چه معجزه ای رخ می دهد تا سینما بتواند حرکت کند. البته کرونا هم از بین برود تا زمانی که سینما کمر راست کند و جان پیدا کند شاید 2 سال طول بکشد.

صمدزاده در پاسخ به سؤال خبرنگار تسنیم درباره مافیای اکران گفت که منکر دست های پشت پرده در اکران نیستم. به هر حال این رفاقت ها و نشست های محفلی در اکران خوب بی تأثیر نیست اما صددرصد هم تأثیرگذار نیست. در توضیح باید بگویم که چرخ اقتصادی سینما باید بچرخد و این اتفاق تنها با اکران فیلم های بفروش رخ می دهد. فیلم بفروش نیز تنها با بازیگر نیست که به فیلم پرفروش تبدیل می شود بلکه باید قصه جذاب و کارگردانی خوب و تمام عوامل مهم را برای فروش داشته باشد.

اگر فیلمی فروش نکند سینمادار ضرر می کند برای همین باید فیلم قدرت فروش خوب را داشته باشد. بنابراین رفاقت ها در اکران تأثیرگذار است اما نه به طور کامل. تهیه کننده نیز باید بداند که اگر سرگروه اکران برای مدت دو هفته بخواهد فیلمش را اکران کند و بعد در صورتی که فروش خوب نداشته باشد از پرده پایین بیاید، بخواهد منصرف بشود امکان دارد که فصل اکران را هم از دست بدهد. بنابراین مقداری هم ریسک لازم است. اما همان طور که گفتم شرط موفقیت برای فروش، جذابیت است تا زمانی که مخاطب از سالن بیرون می آید از فیلم راضی باشد.

انتهای پیام/

به گزارش سینماپرس ، صادق صادق دقیقی که فیلم سینمایی مرده خور را آماده رونمایی دارد به آنا گفت: فیلم را به طور کامل آماده نمایش دارم و حتما نیز آن را به جشنواره فجر خواهم داد. شخصا نه بخاطر اینکه فیلمی در این رویداد خواهم داشت بلکه به عنوان یک سینماگر موافق برپایی جشنواره فجر هستم.

این کارگردان افزود: ما زیر موشک باران عراق بر سر تهران نیز شاهد فعالیت سینماها و جشنواره فجر بودیم؛ کرونا نیز فجیع تر از آن دوره نیست اما همان موقع سینماگران فعال بودند و حتی خود مردم به سینماها می رفتند.

وی تأکید کرد: حال و هوای امروز مردم کم از افسردگی ندارد درحالی که همین فیلم ها و سینما می تواند لااقل کمی به آنان دلخوشی بدهد. اگر شرایط کرونایی کشور طی دوماه آینده رو به بهبودی برود، به نظرم حتی می شود سینماها را برای جشنواره فجر برگزار کرد تا هرکسی علاقه مند است به سالن ها سری بزند.

تعطیل کردن سینما به نفع هیچ کس نیست

کارگردان فیلم تا آمدن احمد اشاره داشت: الان هر رسانه و شبکه ای را می بینی فقط از کرونا و مرگ حرف می زند. در این بین چه روحیه ای برای0 عموم مردم می ماند؟ این وسط مشکلات اقتصادی هم که مزید بر علت است. بنابراین با سینما و جز آن باید به فکر روحیه مردم بود.

صادق دقیق با استقبال از برپایی جشنواره فجر خاطرنشان ساخت: امیدوارم دهه فجر شاهد وضعیت بهتر کرونا در کشور باشیم تا حتی این ده روزه نیز سینماها باز باشند. اینجا نیز قائل به دموکراسی باشیم بلکه در اوضاع بهتر کرونایی، هرکسی علاقه مند است پای دیدن فیلم ها بنشیند.

وی همچنین درباره فضای حاکم بر سینما در دوران کنونی نیز گفت: تعطیل کردن سینما به نفع هیچ کس نیست چه من فیلمساز باشم و چه مردم و اهالی رسانه. انصاف را در مورد سینما باید رعایت کرد و با ساخت و نمایش فیلم، کمی هم به مردم فکر کنیم.

در این سینما خودزنی نکنیم

کارگردان فیلم سینمایی مرده خور اعتقاد داشت: با ادامه تعطیلی سینماها، اگر جشنواره فجر امسال هم برگزار نمی شد، مطمئن باشید تا چندسال دیگر مردم سینمارو نمی شدند و نهایتا همه به سمت ماهواره می روند. چندسالی است که وضع سینما بهتر شده، بهتر می فروشد و مردم برای تفریح هم که شده به سینما می روند. بنابراین نباید این چرخه را از اساس خشکاند.

وی درباره حضور در جشنواره امسال یادآور شد: بالاخره ما فیلم ساخته ایم و تیم سازنده و بازیگران باید دیده شوند. امیدوارم اگر وضعیت بهتر شود فیلم ها را برای سینماگران و اهالی رسانه نمایش دهند. اگر اوضاع بازهم بهتر شد مردم را فرابخوانند چون نباید این همه مخاطب را از فیلم دیدن محروم کرد.

صادق دقیقی در عین حال با اعلام اینکه حیف است که جشنواره را برگزار نکنیم گفت: یکی از پیامدهای برگزاری این است که می تواند تبلیغی برای آثار باشد تا در اکران موفق باشند؛ وگرنه بهترین فیلم ها درصورت عدم عرضه در جشنواره به فروش دومیلیاردی هم نمی رسند.

این گارگردان در نهایت گفت: نباید سینما را به دست خودمان به سمت ورشکستگی ببریم. از ریشه این سینما را نزنیم و خودزنی نکنیم. باید برپایی جشنواره فجر حتی به شکل محدود را به فال نیک گرفت.

گفتنی است مرده خور به تهیه کنندگی گروانه مرزبان فیلمی اجتماعی است که در آن بازیگرانی همچون جمشید هاشم پور، احمد مهرانفر، سام درخشانی، لادن مستوفی، لیندا کیانی، فرهانه سبحانی، پرهام دلدار، ونوس کانلی، جواد فولادی و ... بازی کرده اند.

سینماسینما : گلاویژ نادری به موضوع برگزاری سی و نهمین جشنواره فیلم فجر پرداخته که نوشته او در شماره دیروز(دوشنبه 17 آذر) روزنامه سازندگی منتشر شده است.

از بیش از یک ماه پیش خبرهای جسته گریخته ای درباره برگزاری جشنواره فیلم فجر شنیده می شد. سیدمحمد مهدی طباطبایی نژاد به عنوان دبیر جشنواره سی ونهم فیلم فجر تلاش می کرد درباره این گمانه زنی ها موضع گیری نکند و حدود ده روز پیش با برداشتن مسوولیت برگزاری جشنواره فیلم فجر از عهده خود این تصمیم را به شواری سیاستگذاری جشنواره امسال سپرد. در نهایت انگار شورای سیاست گذاری و طباطبایی نژاد با هم به این نتیجه رسیدند که برگزاری این دوره از جشنواره بهتر از نبود آن است. دلایلی که دبیر جشنواره برای برگزاری آن عنوان کرد، آنقدر قانع کننده نبود تا واکنشی نداشته باشد؛ او در نشست ناگهانی شنبه بعد ازظهر گفت: تعطیلی ساده ترین گزینه بود؛ اما بهترین گزینه نبود. گفت وگوهای متعدد و جلسات متعدد با اهالی سینما منجر شد به برگزاری جشنواره. با بزرگان سینما و متخصصان بهداشت مذاکره شد تا تکلیف جشنواره مشخص شود. پیش از این دور از ذهن نبود که دبیر بزرگ ترین و قدیمی ترین جشنواره سینمایی کشور، زحمت برگزاری آن را به جان بخرد. دلایل متعددی هم برای آن وجود داشت. تمامی مدیران زیرمجموعه وزارت ارشاد از برگزاری جشنواره های ریز و درشت چشم پوشی نکردند. جشنواره فیلم کوتاه به صورت نصفه نیمه برگزار شد. جشنواره مستند سینماحقیقت هم به صورت آنلاین این دوره از خود را تجربه خواهد کرد. جشنواره فیلم مقاومت هم با وجود اختلاف و مخالفت های بسیار برگزار شد. گویا منفعت مادی و معنوی برگزاری این جشنواره ها، آنقدر هست که حتی در سخت ترین شرایط هم نتوان از آن گذشت. فراموش نکنیم که امسال آخرین سال دولت است و طبیعی است که برای مدیران آن، بیلان کار و کارنامه مدیریتی اهمیت زیادی داشته باشد. در این میان برگزاری جشنواره ای مانند فجر هم اهمیتی دو چندان پیدا می کند و احتمالا سال ها بعد آنها به همکاران خود فخر خواهند فروخت که ما در سخت ترین شرایط سنگر خدمت به فرهنگ و هنر را خالی نکردیم و در بدترین وضعیت هم بهترین فیلم های سال را مورد تقدیر قرار دادیم. آن روزها دیگر کسی به خاطر نخواهد داشت که بزرگ ترین و معتبر ترین جشنواره های بین المللی هم از برگزاری در روزهای کرونایی صرفنظر کردند و حتی اسکار هم نود و سومین دوره خود را با دو ماه تاخیر برپا کرد بدون اینکه نگران تغییر تاریخ خود باشد. اما مدیران سازمان سینمایی بدون توجه به تصمیمات مدیران جشنواره های بین المللی اصرار به برگزاری جشنواره ای دارند که به دلیل ملی بودن و عدم حضور مهمانان خارجی و بازار بین المللی می توانست به راحتی زمان برگزاری اش جابه جا شده و یا اینکه اصلا این دوره از جشنواره برپا نشود. مثل جشنواره کن که با آن همه بروبیا امسال برگزار نشد. مهم این است که در لوای جشنواره، سفره بزرگی پهن می شود وعده زیادی از آن بهره مند خواهد شد. اگر این سفره پهن نشود، بودجه جشنواره بدون استفاده باقی خواهد ماند به سازمان سینمایی پرداخت نخواهد شد و در صندوق دولت باقی خواهد ماند. به همین دلیل است که مدیران دولتی نمی توانند از دریافت آن چشم پوشی کنند، هرچقدر هم که برگزاری جشنواره غیر منطقی و بی دلیل به نظر برسد. اما دلایل تا حدودی منطقی هم می توان برای این کار برشمرد. سینمادارانی که روز به روز شرایط شان سخت تر شده و به ورشکستگی نزدیک تر، می توانستند یکی از عوامل مهم اصرار بر برگزاری جشنواره باشند. چراکه برفرض با باز شدن 50 درصدی تعدادی از سالن ها و به خصوص پردیس های سینمایی در روزهای برگزاری جشنواره، استقبال سینمادوستان واقعی و خوره های سینما می توانست از وضعیت بغرنج سالن ها بکاهد. اما این در صورتی بود که ستاد ملی کرونا به بازگشایی 50 درصدی سالن ها هم رضایت می داد که البته با بروز موج زمستانی کرونا این اتفاق در بهمن ماه بعید به نظر می رسید.

اما از سوی دیگر با این تعداد فیلم در صف اکران باقی مانده و تولیدات محدودی که به آن اضافه شده هم برگزاری جشنواره، مشکل را بیشتر می کند. چراکه تهیه کنندگان فیلم هایی که در جشنواره حضور پیدا می کنند و به گفته دبیر از قضا، همه هم مورد داوری قرار می گیرند در نهایت به عنوان برترین فیلم ها انتخاب می شوند، توقع اکران در بهترین فصل را خواهند داشت و این افراد هم به صاحبان فیلم های جشنواره سال گذشته که هنوز در صف باقی ماندند، اضافه خواهند شد. بنابراین کار سازمان سینمایی برای مهیا کردن شرایط اکران برای این تعداد فیلم سخت تر می شود اما یادمان نرود که عمر دولت فعلی در نهایت تا شهریور سال آینده خواهد بود و با فاکتور گرفتن ماه های رمضان و محرم و صفر و حتی روزهای انتخابات یک یا دو ماه بیشتر فرصت باقی نخواهد ماند، بنابراین سختی کار برای چیدن فیلم های اکران بر دوش مدیران دولت بعد خواهد بود.

طباطبایی نژاد در نشست مطبوعاتی زودهنگام جشنواره اشاره کرد که به دلیل نزدیکی ماه رمضان و روزهای انتخابات هم نمی توانست روی برگزاری جشنواره همزمان با بخش بین الملل حساب کند اما نکته مهم در صحبت های دبیر جشنواره این بود که او چند بار از ناگزیر بودن در اخذ چنین تصمیمی می گفت بدون اینکه واقعا دلایل متقن و محکمی برای آن ارائه دهد. او در پاسخ به پرسش ما درباره میزان دستمزد دبیر ودیگر دست اندرکاران جشنواره از حقوق 7 میلیونی دبیر دوره قبل گفت و اعلام کرد که تا به امروز هیچ قراردادی برای دبیری این دوره هم با سازمان سینمایی ندارد! این درحالی است که او دیگر مدیر سازمان سینمایی هم نیست و به سازمان صدا و سیما یعنی خاستگاه خود بازگشته است چراکه این سازمان حاضر به تمدید ماموریت او در سازمان سینمایی نشد. عجیب است که او هنوز هم قراردادی برای دبیری مهم ترین جشنواره سینمایی ندارد و تا به امروز بدون هیچ چشمداشتی مسولیت پذیرفته است.

به گفته طباطبایی نژاد حدود 40 فیلم برای حضور در این دوره از جشنواره آماده شده است که البته معلوم نیست چه تعداد از این فیلم ها تا زمان بازبینی داوران به طور کامل آماده خواهند شد. دبیر جشنواره اعلام کرد که تا 12 بهمن نامزدهای دریافت جوایز از میان همه فیلم هایی که برای حضور در جشنواره ابراز آمادگی کردند، مشخص خواهد شد. این یعنی که داوران احتمالا به نسخه های نیم کاره دسترسی خواهند داشت چراکه تعداد فیلم هایی که در شش ماه اول مقابل دوربین رفتند، محدود است و فیلمسازان به خصوص فیلم اولی ها از نیمه دوم شروع به کار کردند. از همین حالا می توان پیش بینی کرد که اسامی نامزدها چه اعتراض ها و اختلافاتی را می آفریند. هر سال با وجود برگزاری فیزیکی و قضاوت داوران در روزهای برگزاری جشنواره و آماده شدن در دقیقه نود چنین اعتراضات و جنجال هایی وجود داشت. حالا که قرار است جشنواره به این شکل برگزار شود و احتمالا داوران تنها تماشاگر و ارزیاب فیلم ها خواهند بود، قابل پیش بینی است که چه حرف و حدیث هایی پیش خواهد آمد. اما مگر اصلا مهم است؟ مهم برپایی جشنواره ای است که قرار است در آخرین سال دولت و اتقاقا آخرین سال این قرن برگزار شود. مهم نیست چه تعداد فیلمی در آن به نمایش درآید، چند تای آنها فیلم اولی باشد و چه کارگردانانی فیلم شان را به قضاوت داوران بسپارند، مهم کارنامه مدیران، بودجه جشنواره و سال پایانی است که نباید به ساده ترین شکل به اتمام برسد.

به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری موج، هفته فیلم ایتالیا با عنوان دریچه ای به سوی سینمای ایتالیا که 11 تا 15 آذرماه مصادف با یک تا پنج دسامبر 2020 به همت موسسه هنروتجربه سینمای ایرانیان و سفارت ایتالیا در ایران برگزار شد، روز شنبه به کار خود پایان داد.

البته ناگفته نماند که هفته فیلم ایتالیا اول اسفند 1398 کار خود را آغاز کرد و قرار بود نمایش ها و نشست های آن تا هفتم اسفندماه ادامه داشته باشد اما برنامه های این رویداد سینمایی پس از چند روز برپایی به دلیل شیوع ویروس کرونا و با اطلاعیه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر تعطیلی تمامی برنامه های هنری و سینمایی در سالن های سراسر کشور متوقف شد.

هفته فیلم ایتالیا دومین همکاری موسسه هنر و تجربه با پلتفرم هاشور پس از چهارمین دوره هفته فیلم اروپایی بود و این پلتفرم نمایش فیلم های هفته فیلم ایتالیا را به صورت آنلاین و رایگان در زمان برگزاری این رویداد برعهده داشت.

اگر بخواهیم نگاهی به جدول برنامه های این هفته داشته باشیم، در اولین روز از برگزاری این رویداد یعنی روز سه شنبه 11 آذرماه فیلم مادرم به کارگردانی نانی مورتی و فیلم لازاروی خوشحال به کارگردانی آلیچه رورواکر در پلتفرم هاشور نمایش داده شد و 831 نفر به تماشای فیلم ها نشستند.

همچنین جوزپه پرونه سفیر فیلم ایتالیا در تهران که سخنرانی افتتاحیه هفته فیلم ایتالیا را برعهده داشت، در ویدیویی که روز سه شنبه 11 آذرماه در فضای مجازی هنروتجربه منتشر شد، درباره نمایش 5 فیلم موثر و معاصر ایتالیایی در این هفته و روابط قوی و نزدیک سینمای ایتالیا و ایران سخن گفت. جعفر صانعی مقدم مدیرعامل هنروتجربه نیز در پیامی بر اهمیت روابط فرهنگی بین کشورهای صاحب سینما تاکید کرد.

آلیچه رورواکر کارگردان لازاروی خوشحال نیز که فیلمش در اولین روز این هفته نمایش داده شد در ویدیویی اختصاصی که در اختیار هنروتجربه قرار داده بود، علاوه بر توضیحاتی درباره داستان فیلمش از علاقه خود به سینما و ادبیات ایران صحبت کرد.

جاده نفت به کارگردانی برناردو برتولوچی و فیلم جایی که سایه ها فرو می افتند به کارگردانی والنتینا پدیچینی از جمله فیلم هایی بودند که روز چهارشنبه 12 آذرماه اکران شدند و 751 نفر این 2 فیلم را تماشا کردند.

در این روز نیز تیتزیانا لو پورتو منتقد ایتالیایی در ویدیویی اختصاصی که در اختیار هنروتجربه قرار داده بود درباره فیلم جاده نفت برناردو برتولوچی که در ایران فیلمبرداری شده است، سخن گفت.

همچنین جورجیو گوستی دیگر منتقد ایتالیایی در ویدیویی که به صورت اختصاصی در اختیار هنروتجربه قرار داده بود، از والنتینا پدیچینی فیلمساز جوان ایتالیایی که فیلمش در دومین روز از هفته فیلم ایتالیا نمایش داده شد، صحبت کرد.

در سومین روز از برگزاری این رویداد یعنی روز پن شنبه 13 آذرماه 710 نفر به تماشای فیلم های مارتین ایدن به کارگردانی پیترو مارچلو و مادرم به کارگردانی نانی مورتی از سایت هاشور نشستند.

البته از روز پنجشنبه 13 آذر ماه فرصت مجددی برای نمایش فیلم های این هفته فراهم شده بود.

روز جمعه 14 آذرماه نیز فیلم های جایی که سایه ها فرو می افتند به کارگردانی والنتینا پدیچینی و لازاروی خوشحال به کارگردانی آلیچه رورواکر نمایش داده شد که 910 نفر تماشاگر داشت و بیشترین بازدید در این هفته را به خود اختصاص داد.

همچنین در روز شنبه 15 آذر یعنی آخرین روز از برگزاری این رویداد فیلم های جاده نفت به کارگردانی برناردو برتولوچی و فیلم مارتین ایدن به کارگردانی پیترو مارچلو اکران شدند و 505 نفر 2 فیلم اکران شده در آخرین روز از هفته فیلم ایتالیا را تماشا کردند.

در نهایت جمع آمار مخاطبان این برنامه 5 روزه 3707 نفر بود که فیلم های این رویداد را تماشا کردند و بیش از 13 هزار نفر مخاطب ویدیوهای منتشر شده در فضای مجازی هنروتجربه بوده اند.

کرونا باعث شده تا سبک زندگی و به تبع آن شیوه استفاده از محصولات فرهنگی در جهان و از جمله جامعه ما به سرعت تغییرات ویژه ای داشته باشد. شاید رویدادهایی از این دست بتواند به غنی شدن بهره گیری از اوقات فراغت به یاری مردم و علاقمندان جدی سینما بیاید.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، سعید الهی ، کارشناس سینما و رسانه گفت: هدف اصلی برگزاری جشنواره ها از جمله فیلم فجر ایجاد نشاط فرهنگی در سطح جامعه بوده و تنهامنحصر به ارزیابی تعدادی آثار تولیدی با موضوع آن جشنواره نباید باشد. اساس برنامه ها و رویدادهای فرهنگی و هنری کشور با هدف تمرکز اقشار مختلف مردم به موضوعات فرهنگی و رشد و تعالی آنها در این مسیر پایه ریزی می شود. لذا متولیان امر قبل از سنجش تولیدات باید به این راهبرد مهم توجه داشته باشند.

سردبیر برنامه افق سینما ادامه داد: نمایش فیلم تنها برای داوران جشنواره فیلم فجر و حذف مخاطبان در سراسر کشور از این رویداد مهم، حاوی ظرافت هایی ست که ممکن است در پرداختن به آنها از سر ناآگاهی یا عامدانه خلط مبحث صورت گیرد.

الهی توضیح داد: اولین نکته مهم در این زمینه تصمیم گیری درباره اصل برگزاری جشنواره است و این که مقامات عالی وزارت ارشاد می توانستند مانند بسیاری از برنامه ها از جمله مناسک و شعائر مذهبی جامعه و طبق دستورات ستاد کرونا حداقل امسال جشنواره فیلم فجر را حذف یا زمان آن را به تعویق بیندازند.

این کارشناس و تهیه کننده سینما تصریح کرد: این که چرا بخش فرهنگی دولت دوازدهم در سال پایانی خود و در چنین شرایط خطرناکی به هر قیمتی راضی به برگزاری جشنواره آن هم با هزینه میلیاردی می شود خود شائبه سیاسی دارد که باید مورد تحلیل رسانه ها و حتی مراجع نظارتی واقع شود.
وی تاکید کرد: در هر حال برگزاری یک برنامه تجمعی با در نظر گرفتن خطرات احتمالی آن در خصوص سلامت مردم همچنان مورد دغدغه است و با توجه به کاهش تولیدات و افت قطعی کمیت و کیفیت آثار جشنواره به دلیل محدودیت های کرونایی و تاثیر آن بر انتخاب آثار برتر، اولویت نخست وزارت ارشاد می توانست تاخیر در برگزاری این جشنواره باشد نه اصرار بر برپایی آن.

این کارشناس فرهنگی اظهار کرد: نکته دوم در این خصوص، انحصار تماشای آثار نزد داوران و حذف تماشاگران از جمله سینماگران، دوستداران سینما و در راس همه آنها اهالی رسانه به عنوان تحلیلگران اصلی این جشنواره به لحاظ محتوای فیلم ها از تماشای آثار بخش مسابقه است.

وی گفت: شاید نخستین پاسخ مدیران جشنواره در این خصوص، تاکید بر سلامتی تماشاگران و حفظ امنیت آثاری باشد که در صورت عمومی بودن باید از طریق پلتفرم ها نمایش داده شوند؛ اما این نکته حائز اهمیت است که ای کاش به جای این تصمیمات عجولانه، در طول یک سال گذشته برنامه ریزی دقیق تری می شد تا اولا زیر ساخت های مجازی و امنیتی بازطراحی و اصلاح شوند و ثانیا اهالی سینما و رسانه به گونه ای گزینش می شدند که در هر صورت به طور حضوری و با رعایت پروتکل ها بتوانند فیلم ها را در داخل سالن ها تماشا کنند.

الهی خاطرنشان ساخت: طبیعی است که وقتی در طول چند ماه گذشته همچنان مخاطبان جشنواره را جدا از مردم عادی، چند هزار سینماگر و خبرنگار و منتقد تصور کنیم به بن بست فعلی می رسیم و راهی غیر از نمایش آثار برای داوران پیدا نمی کنیم. حال این که اگر تصمیم بر برگزاری جشنواره بوده است می توانستیم با تعدیل این تعداد و انتخاب افراد و رسانه های مهم تر، شرایط را به صورت محدود ولی حضوری برای علاقه مندان جدی جشنواره فراهم کنیم.

وی افزود: اهالی رسانه نمایندگان اذهان عمومی هستند که می توانند آن نشاط فرهنگی را در جامعه برای مدیران مربوط فراهم کنند. در عجبم که اگر این تعداد هم نباشند جشنواره فیلم فجر به عنوان جشنواره ای منتسب به انقلاب اسلامی چه ابزاری برای نمود بیشتر در بین مردم خواهد داشت؟!
این مدرس دانشگاه در پایان بیان کرد: سینمای ایران همواره از حلقه های بسته تصمیم گیرنده از دایره مردمی و حتی رسانه ها رنج برده و آسیب دیده، لذا برگزاری جشنواره فیلم فجر با شرایط اعلام شده، متاسفانه تاییدی بر این روش شکست خورده است.

به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز ، عدالت مانند ستونی که برای خیمه اهمیت دارد برای هر عرصه و جایگاهی مهم است. چرا که بدون عدالت آنچه فرصت بروز و ظهور پیدا می کند ظلم است که با این عامل هیچ چیزی در دنیا استوار نمی ماند. از این رو در روایات دینی داریم که پیامبر اسلام(ص) فرمودند: اَلْمُلْکُ یَبْقَی بِالْعَدْلِ مَعَ اَلْکُفْرِ وَ لاَ یَبْقَی اَلْجَوْرُ مَعَ اَلْإِیمَانِ. (فرمان روایی عادلانه کافران باقی می ماند، اما فرمان روایی ظالمانه مؤمنان برقرار نخواهد ماند. جامع الأخبار،جلد1، صفحه119 ) این حدیث و دیگر گزاره های دینی نشان از اهمیت عدالت در امور دارد. گوهر درخشانی که وقتی در جایگاه صحیح خود قرار بگیرد دیگر عرصه ها را نیز به رشد و نمو می رساند. نکته اینجاست یکی از نقاطی که در جمهوری اسلامی بی عدالتی در آن وجود دارد و کارهای زیادی هم برای آن انجام نشده عرصه فرهنگ است.

*فرهنگی که اسیر شده است

شاید از خود بپرسیم چگونه به این نکته رسیدیم که بی عدالتی در عرصه فرهنگ وجود دارد؟ کافیست به گزاره های مختلف این مهم، نگاه کرد. فراموشی خرده فرهنگ های مختلف کشور، توزیع نادرست منابع فرهنگی، رواج فرهنگ لاکچری در بین مردم و هزاران گزاره دیگر نشان می دهد عدالت آن طور که باید و شاید در عرصه فرهنگ بروز و ظهور نداشته است که اگر اجرایی شده بود شاهد این مسائل مختلف نبودیم. از این رو می بینیم ضمن اینکه میثم مهدیار جامعه شناس و فعال عدالتخواه اشاره می کند بی عدالتی فرهنگی ریشه در تمرکز گرایی دارد، به دلیل وجود نابرابری در زیرساخت های اقتصادی و اجتماعی دسترسی درستی به سه اصل تولید، توزیع و مصرف وجود ندارد که همین منجر به ایجاد بی عدالتی می شود.

این سخن نشان می دهد وقتی توزیع درستی شکل نگیرد عدالت فرهنگی هم مطابق آن محقق نمی شود. به همین جهت است که می بینیم در دهه های مختلف سعی شده تا جشنواره های هنری و فرهنگی به نقاط مختلف کشانده شود. اما همین امر نیز با کم کاری ها و کارشکنی های همراه بوده که نگذاشته چنین امری محقق شود. از طرفی می بینیم که شبکه گسترده نمایش خانگی با قدرتی که دارد در میدان شبکه خانگی ایران می تازد. این اتفاق در ماه های اخیر با انتقادات زیادی همراه بوده تا جایی که شاهد بودیم پشت پرده برخی از همین سریال ها چگونه نقش برآب شد.

*پول کثیف در نمایش خانگی؟

مثال آن نیز مربوط به مجموعه نمایش خانگی شهرزاد می شود که پرونده ورود پول های کثیف به آن رسانه ای شد. از این رو می بینیم که سید مهدی ناظمی فعال حوزه اجتماعی در مورد ورود پول های کثیف به سینما گفته است: این فضا در دست صنعت پولشویی است. افرادی در آن اختلاس های میلیاردی کرده اند و پول های خود را از فعالیت های هنری پولشویی دریافت می کنند و همین به سیستم خودشان برمی گردد. صدالبته چنین مواردی رخ داده و نباید از ان غفلت کرد. اما از آن مهم تر شاید نوع رفتار و فرهنگی است که برخی از سریال های به اصطلاح لاکچری شبکه نمایش خانگی به رخ تماشاچی می کشاند و به نوعی او را شیفته زندگی می کند که متعلق به درصد کمی از قشر مردم ایران است. این نوع زندگی که در آن راحت طلبی و رفاه موج می زند نوع و سبک زندگی را ترویج می کند که با زندگی اکثریت مردم ایران تفاوت آشکاری دارد.

*سرمایه گذاری مشکوک در عشق!

این تفاوت هم از تمام نقاط چنین آثاری مشخص است. سریال هایی که با داستای اصلی که بیشتر تم عاشقانه دارد مخاطب را به هرطریقی که شده با خود همراه می کند و آخر هم برای مخاطب آورده صحیحی از نظر فرهنگی ندارد. آورده ای که کمک کند تا سطح و نوع سبک زندگی خود را طوری تنظیم کند که منافع او تامین شود. شاید در اینجا باید نهادهای بالا دستی وارد شوند تا با اعمال نظارت درست شرایط را طوری فراهم کنند که آثار تولید شده تطبیق درستی با فرهنگ و آداب و روسم ایران داشته باشد. از این رو نباید نقش دولت را در این فرآیند فراموش کرد. بخش کوچکی از وظیفه دولت هم در این عرصه مربوط به این می شود تا از ورود پول های کثیف به شبکه نمایش خانگی جلوگیری کند. ناظمی در این باره گفته است: دولت باید دست سرمایه گذاری مشکوک را از صنعت فرهنگی کشور قطع کند و به آن ها اجازه سرمایه گذاری ندهد. زیرا تا سرمایه گذاری ها مشکوک در پشت صحنه آثار فرهنگی باشد صرف نظر از اینکه این کار چه ضربات سختی به پیکره فرهنگ کشور می زند، باید در نظر داشت اثر فرهنگی که با پول شبهه ناک تولید و روانه بازار شود نه تنها هیچ آورده فرهنگی درستی نخواهد داشت، بلکه ضربات سختی نیز به اقتصاد فرهنگ شکور وارد خواهد کرد.

*گره خوردن اقتصاد با فرهنگ

همان طور که می دانیم اقتصاد ایران سال هاست که با مشکلات زیادی مواجه است و اقتصاد فرهنگ هم در این میدان سهمی دارد. از این رو می طلبد تا با روش هایی صحیح و ریل گذاری های مشخص آثار فرهنگی با بودجه ای شفاف و به دور از هرگونه ابهامی تولید و روانه بازار شوند. چرا که اقتصاد فرهنگ کشور نیز باید سالم و صحیح بماند که در صورت ضربه خوردن آن دیگر عرصه ها نیز ضرر خواهند کرد. گفته شد عدالت فرهنگی محقق نشده چون تمرکزگرایی وجود دارد و از این گزاره به تولید محصولات فرهنگ با بودجه مشکوک رسیدیم.

عدالت فرهنگی فضای گسترده ای است که موارد گفته شده تنها عوامل کمی از آن هستند. نباید غفلت کرد که تحقق نیافتن عدالت فرهنگی منجر به این شده تا فرهنگ جمهوری اسلامی ایران امروز با مسائل زیادی همراه باشد و برای تحقق آن هرچه زودتر باید اقدام کرد. اقدامی که بیش از همه همت دولت و نهادهای مربوط را می طلبد تا قدمی در این عرصه برداشته شود.

انتهای پیام/

به گزارش خبرگزاری مهر ، معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، طی فراخوانی اعلام کرد: تسهیلات حمایتی قرض الحسنه ویژه کسب و کارها و فعالان بخش فرهنگ و هنر در مرحله نخست، به روزنامه ها، فصلنامه ها، دوفصلنامه ها و سالنامه های خصوصیِ متقاضی قابل پرداخت است.

بر این اساس، متقاضیان بهره مندی از این تسهیلات و یا صاحبان امتیازی که ثبت نام آن ها تکمیل نشده است می توانند با مراجعه به سامانه‬ تحفه نسبت به ثبت نام و یا تکمیل مدارک خود اقدام کنند.

*متن کامل فراخوان به شرح زیر است:

نظر به تشکیل نخستین جلسه کارگروه اعطای تسهیلات حمایتی بخش فرهنگ (رسانه ها) و با عنایت به فراخوان قبلی و محدودیت های کرونایی اخیر، مهلت ثبت نام تسهیلات کم بهره تا تاریخ 29 آذرماه سال جاری اعلام می شود.

بر این اساس، متقاضیان دریافت این تسهیلات و یا صاحبان امتیازی که ثبت نام آن ها به طور ناقص انجام شده است می توانند با مراجعه به سامانه تحفه به نشانی الکترونیکی tohfeh.farhang.gov.ir نسبت به ثبت نام و یا تکمیل مدارک خود اقدام کنند.

لازم به ذکر است این آخرین فرصت برای دریافت تسهیلات کم بهره برای گروه مذکور است و به درخواست های واصله پس از این تاریخ به هیچ وجه ترتیب اثر داده نخواهد شد.

صاحبان امتیاز به منظور ثبت درخواست خود به نکات زیر توجه کنند:

رسانه های واجد شرایط برای بهره مندی از تسهیلات کم بهره، می بایست پس از ورود به سامانه تحفه، کاربرگ معاونت مطبوعاتی را از بخش اطلاعات (مدارک مورد نیاز برای دریافت تسهیلات صندوق کارآفرینی امید)، بارگیری و پس از تکمیل و خوداظهاری امتیازات درج شده، نسبت به بارگذاری آن در صفحه پیوست طرح، اقدام کنند.

لازم به ذکر است: بارگذاری اسنادی که مطابق خوداظهاری ، به آن استناد شده (لیست بیمه پرداختی، اجاره نامه و..) در بخش پیوست طرح ضروری است.

همچنین بارگذاری طرح توجیهی رسانه که شامل منابع مالی موجود و مورد نیاز، افراد شاغل و ظرفیت های اشتغال، وضعیت هزینه کرد و برآورد مالی رسانه، تخمین خسارات ناشی از بحران بیماری کرونا و... است نیز در این بخش لازم است.

برای رفع ابهام و کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با چگونگی دریافت تسهیلات حمایتی، شماره تلفن 84095157-021 و 09226545815 برای مدیران رسانه ها و شماره تلفن 88004184-021 برای مدیران کانون های آگهی و تبلیغاتی آماده پاسخ گویی هستند.

کد خبر 5091116

محمد آسیابانی

به گزارش خبرگزاری شبستان ، نخستین دوره جشنواره نغمه های محمدی(ص) توسط معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری مرکز موسیقی حوزه هنری انقلاب اسلامی برگزار می شود.

این جشنواره برای شناسایی استعدادهای عرصه موسیقی، تجلیل از هنرمندان شاخص و تولید آثار ارزشمند پیرامون شخصیت پیامبر اکرم(ص) برگزار خواهد شد. از جمله محورهای این جشنواره می توان به شخصیت والای پیامبر اکرم(ص)، پیامبر اکرم(ص) در قرآن کریم، پیامبر اکرم(ص) محور وحدت، پیامبر اکرم(ص) و عترت اشاره کرد.

لازم به ذکر است آثار ارسالی باید در دهه 1390 تولید شده باشند و حائز جایزه و یا برگزیده جشنواره دیگری نباشند، همچنین این آثار می توانند در گونه های متنوع و مختلف موسیقی مانند تواشیح، همخوانی، سرود، آواز جمعی، موسیقی نواحی، سنتی، تولیدات استدیویی و... به صورت فردی یا گروهی باشند. البته شورای علمی و کارگروه های تخصصی این جشنواره با رصد و شناسایی موسیقی های مرتبط با موضوع حاضر را در دهه اخیر مورد تجلیل قرار خواهند داد.

گفتنی است جشنواره حاضر در 2 بخش تجلیل از برترین آثار موسیقایی پیرامون وجود مبارک حضرت رسول اکرم(ص) و حمایت از 10 هنرمند یا گیروه هنری برتر در 10 اثر شاخص موسیقایی پیرامون شخصیت پیامبر اسلام(ص) برگزار می شود. همچنین علاقه مندان نیز می توانند آثار خود را تا تاریخ 15 دی ماه 1399 به پایگاه اینترنتی سپهر جشنواره ها و رویدادهای هنری مراجعه کنند.

شایان ذکر است جوایز این دوره برای 3 هنرمند ممتاز در بخش اول علاوه بر لوح افتخار و تندیس جشنواره اهدای مبلغ 10 میلیون تومان و برای 4 هنرمند برگزیده دیگر نیز مبلغ 5 میلیون تومان است. در بخش دوم جشنواره 10 اثر ارسالی مورد حمایت تولیدی و ترویجی قرار می گیرند و 2 اثر برگزیده نیز به انتخاب کارشناسان و مردم معرفی و تقدیر خواهد شد که اثر برگزیده از دیدگاه مردم و کارشناسان هر کدام حائز جایزه 15 میلیون تومانی خواهند شد.

علاقه مندان جهت کسب اطلاعات تخصصی بیشتر می توانند با شماره تماس 84172421-021 و جهت ارتباط با دبیرخانه جشنواره با شماره تماس 5-84172204 – 021 ارتباط بگیرند.

پایان پیام/ 49

نادر شهسواری، پیشکسوت شیرازی هنر تئاتر و سینماست. او که متولد سال 1329 است، از 9 سالگی وارد عرصه هنرهای نمایشی شد و عمر به کارگردانی، بازیگری و نویسندگی گذارند و امروز نیز از پیشکسوتان نمایش های آیینی و سنتی کشور شناخته می شود.
این پیشکسوت 70 ساله تئاتر و سینما که در روزهای شیوع بیماری نیز از پای ننشسته است، به گفته خود سعی می کند وقتش را با حضور در فیلم ها و پروژه های مختلف، آمادگی برای دفاع از پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد و تدارک کتابی باعنوان"شیرین شکنان شهر فروش شیرازی" که درباره نمایش های شادی آور در شیراز، تاریخ نمایش های مفرح و بنگاه های شادمانی است، پر کند.
شهسواری این روزها سریال شرم را در شبکه سوم سیما بر روی آنتن دارد. او به تازگی در فیلم قهرمان اصغر فرهادی که در شیراز فیلمبرداری می شود جلوی دوربین رفته است؛ همچنین نقش آفرینی متفاوت او در فیلم شنای پروانه محمد کارت نیز در جشنواره فیلم فجر سال 1398 از او چهره ای متفاوت ارائه کرد.

این هنرمند در گفت و گو با ایرنا درباره تاثیر شیوع ویروس کرونا بر وضعیت فعلی تئاتر و سینما به ویژه در شهرستان ها عنوان کرد: با نگاهی واقع گرایانه باید گفت که این بیماری در تمام عرصه ها تاثیر منفی گذاشته است و هنر نیز از این قاعده جدا نیست.
او ابراز داشت: بسیاری از فعالیت های حوزه فیلمسازی حتی در تهران هم متاثر از این وضعیت متوقف شده یا با تغییر عوامل همراه بوده اند، بسیاری از گروه ها نمی توانند فیلمبرداری را شروع کنند چون نمی دانند تداوم تعطیلی ها به چه صورت خواهد بود و با توجه به اینکه آغاز هر اثر تلویزیونی یا سینمایی بسیار هزینه بردار است، پیش بینی وضعیت نیز دشوار شده است.

شهسواری با اشاره به اینکه هنر تئاتر در این میانه بسیار مهجورتر از سینما و پروژه های تلویزیونی تحت تاثیر قرار گرفته است، گفت: با این حال، اتفاقی که روی داده این است که به نظر می رسد درک هنرمندان تئاتری از این هنر در شرایط کنونی چندان مطابق واقعیت نیست.
این بازیگر پیشکسوت تئاتر عنوان داشت: این روزها سخن از اجرای مجازی تئاتر است؛ اما این هنر برخلاف دیگر هنرها که کمابیش بدون حضور رخ به رخ مخاطب قابل ارائه است، نمی تواند بی تماشاگر تولید شود.

شهسواری با اشاره به اینکه جهان دچار بحران شده است و همگان بناچار تحت تاثیر آن، به نسبت های مختلف آسیب دیده اند، گفت: اینکه به این بهانه حرکت های غیرحرفه ای انجام دهیم، درست نیست؛ از سوی دیگر باید در نظر گرفت که در وضعیت فعلی چه کسی حاضر است برای تئاتر هزینه کند که پاسخ هیچ است.
او افزود: زمانی تئاتر برگزار می کردیم و اعضای خانواده و دوستان و آشناها به دیدن آن می آمدند؛ اما امروز تئاتر برای هیچ کس اولویت نیست.

شهسواری با یادکرد از خاطرات سالیان سال فعالیت هنری اش، گفت: بیش از 50 نمایشی که ماه ها برای آن تمرین کردیم، چندی مانده به اجرا به هر دلیلی متوقف شد و تاکنون حتی یکی از این آثار را جزو کارنامه کاری خود ارائه نکرده ایم؛ چراکه تئاتر پویا زمانی واقعاً روی داده است که نفس به نفس تماشاگر اجرا شود.
بازیگر شنای پروانه اظهار کرد: وضعیت بحرانی کرونا ممکن است تا یکی دو سال دیگر ادامه داشته باشد و تئاتر نیز ضرورت اجتماعی دارد؛ درحالیکه ما امروز دچار بی عملی شده ایم و دست روی دست گذاشته ایم و گاه خاطرات گذشته را مرور می کنیم و افسوس می خوریم. این کارها فایده ای ندارد امروز باید در تدارک این باشیم که بتوانیم جلو آسیب های این بیماری را بگیریم و دولت هم باید کمک کند و اجازه اجرای تئاتر را با رعایت پروتکل های بهداشتی بدهد.

او از اینکه برخی اهالی تئاتر فارس عنوان می کنند که منبع درآمدی خود را از هنر تئاتر از دست داده اند، ابراز تعجب کرد و افزود: اجرای تئاتر حتی پیش از شیوع ویروس کرونا هم، چندان بصرفه نبود و تنها برخی نمایش ها که در گفتار عوام به تئاتر "لاکچری" یا "لوکس" معروف شده، می فروخت که آن هم برای قشر خاصی ساخته می شد و ارتباطی با مردم نداشت، اینکه گمان کنیم در فارس و شیراز، تئاتر حرفه ای وجود دارد اندیشه ای کاملاً نادرست است بنابراین از دست رفتن منبع درآمدی هم پذیرفته نیست؛ چراکه در این استان کسی نیست که از طریق تئاتر امرار معاش کند؛ بنابراین از لحاظ مالی و اقتصادی چیزی را از دست نداده ایم.
بازیگر فیلم قهرمان عنوان کرد: آنچه از دست داده ایم، فعالیت اجتماعی است که هنرمند امروز را بیش از پیش، آزرده، گوشه گیر و منزوی کرده است.
او ادامه داد: در گذشته های دور عده ای از هنرمندان تئاتر با عنوان بازیگر صحنه در استخدام دولت در آمدند که امروز یا بازنشسته اند یا در آستانه آن قرار دارند؛ اما این روزها حتی با وجود موج تحصیل کردگان رشته تئاتر و دانش آموختگی آنان از دانشگاه ها هیچ یک از جوانان از این طریق امرار معاش نمی کنند و برای گذران زندگی به شغل های دیگری مشغول اند؛ به همین دلیل باور ندارم که کرونا آسیب معیشتی به هنرمندان وارد کرده و عنوان کردن این مسائل تنها، واگویه هایی شخصی است.

تئاتر فارس در سال های اخیر موفقیت هایی کسب کرد؛ اما همیشه در گیر و دار جذب مخاطب و تامین اقتصادش درمانده بود. هنر تئاتر نیز همچون دیگر کسب وکارهای هنری در زمره نخستین گروه هایی بود که از اسفند سال 98 که تعطیلی ها و محدودیت های کرونایی به بخشی از زندگی انسان ها بدل شد، خاموش شد و ماه هاست که هیچ نمایشی بر صحنه هیچ سالنی اجرا نشده است.

به گزارش عصرهامون ، محمدامین محمدی؛ رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان چابهار در گفت و گو با خبرنگار چهاربهاران بیان کرد: پویش ملی کتابخوانی "نامه به نویسنده" به همت دفتر مطالعات و برنامه ریزی فرهنگی و کتاب خوانی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری دفتر یونسیف در ایران به مناسبت هفته ملی کودک و اهمیت گذاشتن به این قشر حساس جامعه با توجه به شیوع ویرویس کرونا مهر ماه امسال با شرکت کودکان و نوجوانان سراسر کشور آغاز به کار کرد.

وی افزود: در این پویش کودکان و نوجوانان به نویسنده کتاب هایی که خوانده بودند نامه نوشتن و سوالات و ابهامات ذهنی خود را با آنها مطرح کردند، تا بتوانند بهتر با نویسنده و مطلب مورد نظر خود ارتباط برقرار کنند.

این مقام مسئول تصریح کرد: کودکان چابهاری و ایرانشهری از استان ما هم همزمان با سراسر کشور نامه های خود را به دبیرخانه این پویش ارسال کردند که پس از بررسی های هیئت داوران، از بین آثار 20 کودک عضو کتابخانه روستای وشنام دری چابهار آثار 8نفر از آنها به مرحله نهایی پویش کتاب خوانی "نامه به نویسنده" سال 1399 راه یافتند.

وی گفت: هدف از برگزاری این پویش استفاده از امکانات فضای مجازی و فراغتی که به دلیل شیوع بیماری کرونا فراهم شده برای ترویج فرهنگ کتاب و جذب کودکان و نوجوانان به مطالعه و برقراری ارتباط آنها با نویسندگان کتاب است.

محمدی اغان کرد: این پویش می تواند در ذهن و اندیشه کودکان و نوجوانان و شیوه مطالعه آنها تاثیرگذار باشد و به بچه اجازه می دهد تا پس از برقراری ارتباط با نویسنده احساسات خود را راحت بیان و حتی نگاه و تفکر انتقادی نسبت به کتاب داشته باشند و انگیزه شان برای مطالعه با برود.

وی ادامه داد: خلاقیت در نامه، اصالت، رعایت اصول نگارش، تناسب گروه سنی با کتاب خوانده شده، دارا بودن زبان و نگاه کودکانه و نوجوانانه، توانایی ارتباط با مخاطب و شروع و پایان مناسب از جمله شاخص های این پویش برای انتخاب افراد برگزیده است.

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی چابهار خاطر نشان کرد: در دوره قبل این پویش پنج نفر از بچه های عضو کتابخانه روستای وشنام دری چابهار به عنوان برگزیدگان انتخاب شدند، که پیش بینی می کنیم امسال تمامی افراد راه یافته بتوانند خوش بدرخشند.

انتهای پیام/

به گزارش ایرنا، از این سو، میدان نقش جهان و سرای ساروتقی و کاروانسرای شاه تا آن سو، میدان عتیق و سرای خوروش و سرای آقا، سراسر در غباری از غفلت و بی توجهی و بی خبری و نظارت ناکافی در حال ویرانی هستند.

راسته بازارها، سقف و بُن و در و دیوار همه با انبوهی از کابل ها و تجهیزات مخدوش شده و سراها و کاروانسراها با تبدیل شدن به انبار کالاها توسط مالکان و در عین حال با بی توجهی نهادهای ناظر در صف طولانی این ویرانی قرار دارند.

مشکلات بازار اصفهان کم نیست، گره کار جایی بین اوقاف و میراث فرهنگی و مالکان است، نبود همبستگی، و شیرازه کار از همین جا در رفته است، راسته ها که به تعبیر مسئولان امر، به اصطلاح رسیدگی بیشتری می شوند؛ حال خوشی ندارند چه برسد به سراها و کاروانسراها و تیمچه ها که به حال خود در انبوه بی خبری ناظران و غفلت مالکان رها شده اند، واقعیت این است که مشکلات بازار اصفهان از همه جایش، کلاف سردرگمی است که هرچه می گردی؛ سرنخ آن می رسد به نبود نظارت و هم پیوندی درخور نهادهای دست اندرکار.

بازار اصفهان و بیشتر سراها و کاروانسراهایش وقف هستند، اوقاف اما شرایط ناخوشایند سراهایی چون ساروتقی در بازار قیصریه یا خوروش، حد فاصل بازار هارونیه و بازر ریسمان را متوجه میراث و مالکان می داند و میراث فرهنگی اصفهان هم سنگینی کار را بر دوش اوقاف و کاسبان می اندازد.

ناهماهنگی و پیوند این نهادها در همراهی و آگاهی رسانی به کاسبان و بازاریان به حتم سر منشا این مشکلات است، به واقع نبود نظارت کافی بر آنچه بازاریان با انباری کردن سراها و نصب تجهیزات نامتناسب بر سر و بُن راسته ها رقم می زنند و همچنین غفلت نهادهایی که برای رسیدگی به وضعیت نا به سامان سراها و کاروانسراها منتظر یکدیگر نشسته اند، آبشخور تمامی این مشکلات است.

علیرضا جعفری زند باستان شناس و کنشگر میراث فرهنگی از شرایط دشوار بازار اصفهان دل پر غصه ای دارد.

به گفته این کارشناس میراث فرهنگی، بازار اصفهان انبوهی از مشکلات و آسیب هاست؛ گوهری که قدر دانسته نمی شود و در غباری از بی توجهی ها و غفلت ها از نظرها گم شده است.

از نگاه جعفری زند، شرایط دشوار و در معرض تخریب سرای خوروش و سرای آقا تنها مشت نمونه خروار از مشکلات سراهای بازار اصفهان است؛ نگرانی که متوجه بسیاری از سراهای بازار اصفهان از میدان نقش جهان تا میدان عتیق است.

این کنشگر میراث فرهنگی به خبرنگار ایرنا گفت: نه تنها سرای خورش و سرای آقا بلکه به جرات می توانم بگویم در بازار اصفهان همه تیمچه ها ،کاروانسراها و سراها وضعیت اسفناکی دارند، سراهایی که مالک خصوصی دارند مثل سرای آقا و سرای خوروش به انباری تبدیل شده اند.

وی افزود: سرای خوروش همیشه بسته است، من فقط یک بار توانستم به دلایلی از آن بازدید کنم که دیدم وضعیت اسفناکی دارد و تبدیل به یک انباری مخروبه شده است، سرای آقا هم وضعیت بهتری ندارد و چیزی که من دیدم حیاط آن توفقگاه است و هر دوی این ها با اینکه مهم و یکی از آنها ثبت ملی است وضعیت خوبی ندارند.

99 درصد سراها و کاروانسراهای بازار اصفهان ثبت ملی هستند اما به تعبیر جعفری زند هیچ کدام از آنها وضعیت مناسبی ندارند.

این کارشناس در پاسخ به نگرانی هایی که برای 2 سرای خوروش و آقا وجود دارد با یک پرسش به ایرنا پاسخ داد و گفت: کدام یک از سراهای بازار اصفهان وضعیت خوبی دارند؟ گل سرسبد این سراها و کاروانسراها، کاروانسرای شاه در چهارسوی قیصریه است؛ یکی از مهم ترین عناصر معماری زمان شاه عباس کبیر که باید دید چه وضعیتی دارد؟ این کاروانسرا هم در حال تخریب است.

وی ادامه داد: 2 سرای خوروش و آقا که در تملک خصوصی هستند به دلیل استفاده های غیر معمول و رها کردن به حال خود، تبدیل به مخروبه شده اند.

جعفری زند یادآور شد: وقتی سرایی مالک خصوصی دارد باید بین میراث فرهنگی و مالک خصوصی همیاری وجود داشته باشد، طبیعی است که بازار تعداد زیادی سرا دارد؛ مالک هم نباید دست روی دست بگذارد و بگوید وظیفه میراث است که مرمت و تعمیر کند.

این کارشناس میراث فرهنگی رشته کلام را باز از راسته بازارها پی گرفت؛ جایی که در پیشِ دیدگان همه باشندگان بازار و گردشگران و کارشناسان و نهادهایی چون اوقاف و میراث فرهنگی انبوهی از مشکلات است.

جعفری زند اینگونه ادامه داد: خود بازار، همین راسته بازار را در نظر بگیرد تا برسد به بازار هارونیه، وضعیت بسیار نابه سامان است، در قدیم مرسوم بود که کسبه در تعمیر این موارد منتظر کمک دولتی ها نباشند اما امروز دست روی دست گذاشته اند و انتظار دارند که تمام صفر تا صد را برای شان تعمیر، مرمت و بازسازی کنند اینکه غیر معقول است.

وی اما در عین حال بر این باور است که باید هم مالک و هم میراث فرهنگی در یک حد همیار هم باشند تا بتوانند سراها را مرمت کنند.

جعفری زند در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: نیاز است که خود مالکین اقدام کنند که در بیشتر مواقع هیچ کدام این کار را نمی کنند و فکر می کنند این مکان ها می تواند به عنوان یک انبار کالا استفاده شود، خیلی از تیمچه ها و سراهای بازار تیر خلاص شان تبدیل شدن به انبار است.

این کارشناس با گریزی به وضعیت کاروانسرای شاه گفت: طبقه دوم کاروانسرای شاه از بین رفته است؛ مالکین طبقه پایین بازاریانی هستند که کارگاه هایشان آنجاست، وقتی متولیان، بازاریان را دخیل کنند و بگویند ما کارشناس می گذاریم تا بر اساس نقشه با هزینه های خودشان تعمیر کنند و در عوض طبقات بالای سرا به خودشان تعلق بگیرد، طبق این شرایط سراها آباد می شوند.

آن طور که جعفری زند به ایرنا گفت، صدها سرا و تیمچه بازار اصفهان همه شرایط و وضعیت مشابه با سرای خورش و آقا دارند و حتی شوربختانه در برخی موارد سراهای با ارزشِ معماری و هنری بسیار بالاتر در حال تخریب هستند.

این کارشناس در این باره افزود: سرای ساروتقی یک اثر منحصر به فرد تاریخی است اما فاجعه اینجاست که این سرا انباری است، طبقه بالای این سرا پر از خاشاک و زباله شده در حالی که در و دیواراش پر از نقاشی است.

وی سرای ساروتقی و کاروانسرای شاه را یکی از گل های سرسبد بازار اصفهان دانست که وضعیت اسفناکی دارند و یادآور شد: کاروانسرای شاه به دلیل موقعیتش در ابتدای بازار قیصریه مجموعه بی نظیری است که اگر یک بازپیرایی درست شود، یکی از چشم اندازهای درجه یک اصفهان است.

جعفری زند شرایط دشوار سراها و کاروانسراهای بازار اصفهان را دشوار و بی شماره دانست و گفت: کافی است که از بازار قلندرها شروع کنید و بیایید جلو؛ هر تیمچه و سرایی که نگاه می کنید، تبدیل به بیغوله ای شده است، بیشترشان هم انبار شده اند و انبار یعنی تیر خلاص! اگر سقفش هم پایین بیاید،کسی دغدغه ای برای رسیدگی ندارد.

این کنشگر میراث فرهنگی از سر دریغ و افسوس و آنچه در پیش چشم همگان در راسته های اصلی بازار هویدا و آشکار است، گفت: بازار قیصریه را از همان ورودی ببینید، نگاه کنید به سقف و در و دیوار؛ چه می بینید، کابل های برق ، سیم کشی هایی که کاشی ها و بدنه بازار را پوشانده است؛ کولرهای آبی، وارد چهارسو قیصریه شوید که آن سویش ضرابخانه دوره صفوی یا بانک ملی فعلی است؛ چه و ضعیتی دارد؟ در سکوهای 2 طرف ضرابخانه 2 مغازه ایجاد شد در 2 سکوی کاروانسرای شاه 2 مغازه ایجاد شده که نقاشی ها را همه پشت این مغازه ها می توانید ببینید.

قصه پرغصه بازار که راوی آن این باستان شناس است تمامی ندارد، از نگاه جعفری زند گذشته از شاخه های بازار، همین قیصریه از ورودی تا دارشفا؛ گوهری است که بازاری ها هرچه خواسته اند و توانسته اند، کرده اند و به تعبیر وی تا آخرین قطره خون قیصریه را هم کشیده اند، بلبشویی که در آشفتگی آن نمی توان نفایس بازار قیصریه را دید، جعفری زند معتقد است که این قصه سر دراز دارد و اصل بازار اصفهان در حال انهدام است.

اما از نگاه اصغر توسلی رئیس اداره اوقاف منطقه یک اصفهان، ناظر بر محور بازار بزرگ اصفهان، در مجموع ورود به مساله حفاظت با اینکه سراهای موقوفه تحت نظر آنهاست؛ کار اصلی میراث فرهنگی است و این گونه حتی از زیر بار رصد شرایط سراها و کاوانسراهایی که تحت اختیار آنهاست شانه خالی کرد.

توسلی به ایرنا گفت: برای بناهای تاریخی اگر حتی وقف هم که باشند باید با میراث فرهنگی با ما هماهنگ کند، اگر میراث فرهنگی موردی را با ما مکاتبه کند و بگوید با توجه به اینکه این مکان وقف است و در حال تخریب، آیا کمک و مساعدتی دارید؟ ما می توانیم کمک کنیم تا بنای تاریخی حفظ شود.

وی میراث فرهنگی را ابتدا به ساکن تصمیم گیرنده دانست و افزود: درست است که بنایی مثل سرای ساروتقی یا خوروش موقوفه است اما میراث فرهنگی باید اعلام کند که این مکان نیاز به مرمت دارد تا برای تعمیرات کمک کنیم.

اما ناصر طاهری معاون میراث فرهنگی اصفهان درباره چرایی شرایط سراهایی که در بی خبری و غفلت رو به ویرانی هستند، گفت: مالکین موظف هستند روی بناهای تاریخی تحت تصرف یا تملک اقدام کنند.

وی ادامه داد: میراث فرهنگی بسته های حمایتی دارد که اگر مالکین به ما مراجعه کنند، می توانیم کمک کنیم، نمی گویم در یک اعتبار و در یک سال، یک بنای تاریخی را کامل می شود مرمت کرد؛ ولی حداقل رفع خطر می شود و اگر بودجه پایدار همچنان باشد مالکان در سال های آتی هم از همین بسته های حمایتی می توانند استفاده کنند.

وی افزود: مطابق برنامه ششم در مورد دستگاه های دولتی مثل اوقاف و شهرداری ها و نهادهای دولتی که بناهای تاریخی را در اختیار دارند موظف و مکلف اند از محل اعتبارات خودشان با نظارت میراث فرهنگی حفاظت و مرمت انجام بدهند.

طاهری درباره وضعیت نابه سامان سراهایی که در تملک خصوصی یا موقوفه هستند، گفت: سراها محل کسب است و ما نمی توانیم از اعتبارات دولتی برای تعمیر آنها استفاده کنیم اما چون آثار تاریخی هستند اگر امکانی برای ما فراهم باشد و مالک هم به ما اعلام کند که توان مرمت ندارد ،ما معرفی می کنیم که از بسته های حمایتی ما استفاده کند.

وی در باره شرایط سراهایی که مالک خصوصی دارند و اکنون رو به ویرانی هستند از جمله سرای سارتقی و خوروش گفت: ما به مالکان تذکر می دهیم که باید مرمت را انجام بدهند به مالک سرای ساروتقی هم تذکر کتبی می دهیم اگر مالکان بیایند و بگویند توانش را ندارند، ما با آنها مشارکت می کنیم.

آن طور که به نظر می سد، حلقه مفقوده در ماجرای نابه سامانی بازار اصفهان ، نبود هماهنگی و آگاهی رسانی برای حفاظت بیشتر در بین نهادهایی چون اوقاف، میراث فرهنگی و مالکان است؛ اتفاقی که با پیگیری های ایرنا مشخص می شود هر کدام از نهادها منتظر تلنگر یکدیگر هستند تا اینکه خود هر کدام در مقام و جایگاه واقعی ایفای نقش کنند.

بازار اصفهان انبوه راسته ها و سراها را در خود جا داده است و با تمام رگ و پیوندهایش راهش را از مسجد عتیق، جایی که اولین میدان شهر در محله جویباره شکل گرفته آغاز کرده و مسیرش را رو به میدان صفوی نقش جهان ادامه می دهد این بازار خطی پیش رفته و توامان در یک شبکه از راسته های اصلی و فرعی ، سراها ، تیم و تیمچه ها و حجره ها تعریف می شود.

استان اصفهان به عنوان قطب گردشگری کشور دارای 107 شهر و یکهزار و 934 روستاست؛ بیش از 22 هزار بنا و اثر تاریخی در این استان شناسایی شده و یکهزار و 850 مورد آن به ثبت ملی و چهار اثر آن به نام های میدان امام (نقش جهان)، کاخ چهلستون، باغ فین کاشان و مسجد جامع به ثبت جهانی رسیده است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بندرعباس ، با توجه به اهمیت فرهنگ و نقش هنر در زندگی افراد جامعه، توسعه زیرساخت های فرهنگی جهت نشر فرهنگ و ادب پارسی در بین کودکان و جوانان به منظور حفظ دیدگاه ها، سنت ها و فرهنگ غنی ایران حائز اهمیت است.

با توجه به اینکه همواره اهالی فرهنگ و فرهنگ دوستان از کمبود یا نبود زیرساخت های فرهنگی در هرمزگان گلایه مند هستند، توسعه زیرساخت های فرهنگی در این استان ضمن کاهش دغدغه این افراد موجب حفظ فرهنگ و تمدن مردم این خطه خواهد شد.

در بحبوبه انتقادهای اهالی فرهنگ از کمبود امکانات فرهنگی در استان مصوبه احداث تالار فرهنگی بندرعباس درسال 1386 در دولت نهم ابلاغ و در سال 1388 کلنگ احداث آن توسط سید محمد حسینی، وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی کشور بر زمین زده شد.

این پروژه فرهنگی که بزرگترین تالار مرکزی جنوب نام گرفت با وجود وعده های بسیاری برای بهره برداری از آن در حالی که زمان اندکی از آغاز عملیات اجرایی احداث آن می گذشت با اما و اگرهایی روبه رو شد.

قرار داشتن بخشی از این پروزه در حریم 60 متری دریا موجب شد تا این پروژه با مساحت 27 هزار مترمربع و 17 هزارمتر زیربنا با وجود میلیاردها تومان اعتبار که برای احداث آن هزینه شده بود، متوقف و در مرز تخریب شدن قرار بگیرد.

هرچند پس از گذشت بیش از ده سال از این پروژه همچنان فرهنگ دوستان در انتظار مشخص شدن روند احداث و بهره بردای ازاین پروژه هستند، متاسفانه وعده های مسئولان در خصوص بهره برداری از این پروژه محقق نشده است.

سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی 8 سال پس از ناتمام ماندن این پروژه سال 1396 در سفر خود به هرمزگان با اشاره به قدیمی و طولانی بودن موضوع تالار فرهنگی بندرعباس اظهار کرد: با توحه به زمینه سازی و بودجه ای که برای ساخت این پروژه هزینه شده و اعتبار تخصیص یافته برای این پروژه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در طول این سال ها بر این باور است که این پروژه در فضای مرکزی باید حفظ شود.

فریدون همتی استاندار هرمزگان تیرماه سال 98 با اشاره به محرومیت استان هرمزگان در تامین زیرساخت های فرهنگی و هنری اظهار کرد: متاسفانه هرمزگان برخلاف بسیاری از استان ها از منابع ملی و توسعه فرهنگ عقب مانده است.

استاندارهرمزگان با اشاره به موضوع تخریب تالار مرکزی بندرعباس، افزود:اعتبار و سرمایه زیادی جهت احداث این پروژه هزینه شده، به همین دلیل تخریب این پروژه و آغاز پروژه دیگر موجب عقب نگه داشتن زیرساخت های فرهنگی دراستان خواهد شد، به همین دلیل پیگیر حفظ این پروژه و رفع موانع قانونی هستیم.

رضا کمالی زرکانی مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان در گفت وگو با خبرنگار تسنیم اظهار کرد: پیگیری های حقوقی و اداری این پروژه در دستگاه قضایی در حال انجام است.

مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: متاسفانه در زمان ساخت پروژه پروانه ساخت دریافت نشده و ساخت و ساز بدون داشتن پروانه ساخت شروع شده، به همین دلیل در حال حاضر منتظر صدور حکم دادگاه در خصوص پروانه ساختمانی این پروژه هستیم.

کمالی با اشاره به قرار گرفتن بخشی از این پروژه در حریم دریا گفت: محوطه این پروژه در حریم 60 متری دریا قرارداشت که از پروژه حذف و فقط ساختمان اصلی این بنا احداث خواهد شد و درصورت احداث بوستان در نزدیکی پروژه محوطه این بنا در بوستان قرار خواهد رفت.

وی خاطر نشان کرد: این بنا جزء بناهای عمومی مردم محسوب می شود به همین دلیل مانع ورود و خروج مردم به ساحل نخواهد شد همچنین در صورت بهره برداری از این پروژه خدمات فرهنگی_هنری به مردم ارائه می شود.

به گزارش تسنیم، با توجه به اینکه احداث تالار فرهنگی مرکزی بندرعباس نقش مهمی در اشاعه فرهنگ و تمدن مردم خطه جنوب و حفظ فرهنگ اصیل ایرانی در جامعه دارد، توجه به ساخت پروژه های فرهنگی از سوی مسئولان می تواند در گسترش این فرهنگ موثر باشد، در همین راستا ضروری است که مسئولان با اهتمام هرچه بیشتر نسبت به رفع موانع موجود اقدام کنند و این پروژه را به سرانجام برسانند.

گزارش از نعیمه صلواتی نیا

انتهای پیام/872/ش