دوران حماسه ساز هشت سال دفاع مقدس ملت قهرمان ایران، با تأسی از حرکت تاریخی سرور و سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع)، ثمره ای بالنده از فرهنگ ایثار و شهادت را برای همیشه در تاریخ این مرز و بوم به جای گذاشته و این فرهنگ در تاریخ ایران تبدیل به یک سنت شده است. دیباچه دفاع مقدس، برگ های زرینی از تبلور باور و مرام انسان های پاک باخته ای است که اتصال به ملکوت را رهین ایمان خود ساخته اند.
فرهنگ ایثار و شهادت در جای جای این سرزمین، هویت بخش و موجب قوام و دوام مردمان آزاده ایران بوده است، ارزش آزادگی در طول تاریخ همیشه قرین ایرانیان بوده است؛ طراوت ماندگار و بهره مندی همیشگی جامعه از این ارزش ناب اخلاقی و انسانی، نیازمند توجه و همت دغدغه مندان و فرهنگ دوستان است تا در انتقال این مفاهیم انسان ساز به نسل های بعدی از هیچ تلاشی فروگذار نکنند.
بیان صریح و صادقانه دفاع شرافتمندانه ایرانیان در دوران هشت سال دفاع مقدس در قالب خلق آثار ارزشمند در حوزه های متنوع فرهنگی و هنری، برگ های زرینی از تاریخ پرفراز و نشیب این سرزمین است. تردیدی نیست که گنجینه پرگوهر دفاع مقدس هنوز حرف های بسیاری برای پدیدآورندگان آثار، هم تراز شاهکارهای بزرگ حماسی جهان دارد و وظیفه همه ماست که از این گنج عظیم بهره های بیشتری ببریم.
برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنری در حوزه دفاع مقدس بستر مناسبی برای پردازش عالمانه به حماسه دفاع مقدس و نقش آفرینی شایسته آحاد ملت بزرگ ایران، بازخوانی میراث گرانقدر معارف و خاطرات رزمندگان آن دوران باشکوه و انتقال تجربیات ارزنده ایشان است تا چراغ راه آیندگان و جوانان ایران اسلامی باشد که با عزم راسخ گام دوم انقلاب را محکم و استوار بردارند.
گرامی داشت چهلمین سالگرد دفاع مقدس با چنین رویکردی می تواند فرصتی برای انتقال مفاهیم و معارف دفاع مقدس به نسل حاضر باشد تا دستاوردهای دوران دفاع مقدس را که در مفهوم ارزشمند ایثار تعریف می شود به نسل جوان منتقل و آنان را نسبت به این فرهنگ ناب و درخشان آگاه سازند. درس ها و پیام های دفاع مقدس الگویی برای پاسخگویی به نیازهای امروز جامعه در عرصه های مختلف جهاد اقتصادی، جهاد سلامت، مدیریت جهادی، سبک زندگی و حل مسائل اجتماعی و وحدت و انسجام ملی برای تحقق اهداف انقلاب اسلامی است.
با گرامی داشت یاد و خاطره بنیان گذار فقید جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی(ره) و درود به روان پاک همه شهیدان عرصه دفاع مقدس و مدافعان حرم اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) و مدافعان عرصه جهاد سلامت و آرزوی سلامتی و عزت برای ایثارگران عزیز و رزمندگان دلاور و خانواده گرانقدر آنان ، از دست اندر ک اران ستاد گرامی داشت چهلمین سالگرد دفاع مقدس در سطح ملی و استان ها، مدیران، همکاران، بویژه جامعه فرهنگی، هنری، ادبی و رسانه ای و تشکل های فرهنگی فعال در این عرصه، تقدیر و تشکر می کنم.
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه به شکل فزاینده ای درگیر گسترش نظام های غیرکاغذی در قالب پیاده سازی دولت الکترونیکی و دولت همراه هستند تا بتوانند از این طریق به سمت حکمرانی خوب حرکت کنند.
حیدری همچنین از رونمایی سامانه پنجره واحد تمام خدمات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تا پایان امسال خبر داد و گفت: این مهم نیز در راستای رویکرد وزارتخانه در ادامه هوشمندسازی انجام خواهد شد.
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: 70 تا 80 درصد مجوزهای ما در پنجره واحد مستقر است و به محض رونمایی آن مردم می توانند از طریق یک فضا تمام خدمات حوزه فرهنگ و هنر را دریافت کنند.
حیدری اظهار داشت: این مجوزها اکنون تبدیل به سامانه ای شده اند و در حال تکمیل یا تاسیس هستند از این رو از اوایل مهر سال جاری ،36 خدمت وزارتخانه را در این سامانه ها و دولت الکترونیک انجام شده و این امکان پدید می آید که مردم، کل خدمات وزارتخانه را از طریق پنجره واحد و بدون مراجعه مستقیم دریافت کنند.
حیدری تصریح کرد: با رونمایی از پنجره واحد بدون شک انجام خدمات با دولت الکترونیک و مدیریت داده های هوشمند به روانی و تسریع خدمات و از بین رفتن زمینه های فساد احتمالی و تبعیض و موجب به حداقل رسیدن نارضایتی ها منجر خواهد شد.
معاون توسعه مدیریت و منابع وزیر فرهنگ در عین حال تصریح کرد: نقطه عطفی که در این موضوع حائز اهمیت است، ساماندهی مجوزها بود از این رو به منظور دریافت و دست یابی به این پنجره مکلف شدیم کل مجوزهای ارشاد را باز بینی کنیم.
وی حذف بوروکراسی اداری، تبادل دقیق تر اطلاعات، کاهش تردد و زمان انجام کار، ایجاد عدالت اجتماعی و افزایش قدرت نظارت را از مزایای این سامانه برشمرد.
به گفته حیدری بسیاری مجوزها حذف شده و برخی در هم ادغام شدند زیرا هر معاونت به نوبه خودش جدا مجوز می داد و اکنون با ساماندهی صورت گرفته همه مجوزها در یک محل مستقر و همان معاونت ها در یک جا بستر صدور مجوز مشارکت دارند.
معاون توسعه مدیریت و منابع وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در عین حال با یادآوری اینکه برنامه های سید عباس صالحی در دولت دوازدهم با توجه به برنامه های فرهنگی رئیس جمهوری و برنامه های بالادستی به چند بخش تقسیم شده است، تاکید کرد: در این راستا همه مدیران بر اساس این برنامه متناسب با آن پیش رفته و تا آخرین روز این دولت نیز بر ادامه و نهایی کردن انها تلاش خواهیم کرد.
حیدری همچنین با تاکید بر مدیریت هوشمند فرهنگی، تصریح کرد: در این بخش در تلاش هستیم تا بتوانیم به حداقل کار انسانی در انتقال و دسترسی به امور برسیم، اینکه ما تاثیر تحلیل های انسانی را به حداقل برسانیم چیزی است که در بحث مدیریت هوشمند مطرح است.
وی در ادامه عمومی سازی دسترسی فرهنگی را از دیگر سیاست ها و اولویت های این وزارتخانه عنوان کرد که تا حدودی توانسته فضای دسترسی فرهنگی را برای مخاطبان فرهنگی فراهم کند تا بتوانند به محصولات فرهنگی به سهولت دسترسی داشته باشند که در این راستا با ایجاد گذرها، خیابان ها یا میدان های فرهنگ و هنر تقریبا به این مهم جامع عمل پوشانده شده است.
معاون توسعه مدیریت و منابع وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی کمک و همیاری به اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه همچنین درنظر گرفتن تسهیلات را افتخاری بزرگ برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دانست.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت دوازدهم ( تدبیروامید) با ارائه برنامه 9 گانه به مجلس شورای اسلامی برای اخذ رای اعتماد نمایندگان مجلس تمام تلاش و همت خود و بدنه وزارتخانه را به کار گرفت تا با اجرای این برنامه ها، نقش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در نظام سیاستگذاری و راهبری فعالیت های فرهنگی و هنری کشور ارتقا یافته و با حمایت های دولت و مجلس شورای اسلامی و با مشارکت اصحاب فرهنگ و هنربه دستاوردها و پیامدهایی دست یابد.
صالحی در برنامه های 9 گانه فرهنگی ارائه شده خود به مجلس شورای اسلامی در دولت دوازدهم، همواره بر لزوم ارتباط پیوسته و محکم آن ها با یکدیگر و ضرورت گسترش اعتمادسازی میان اصحاب هنر و دولت، بهبود اقتصاد هنر و تقویت نقش نهادهای صنفی تاکید داشته و بر این اساس حرکت کرده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت دوازدهم همچنین برنامه های خود را در زمینه بهبود کسب و کار در حوزه فرهنگ و هنر را دارای پیشنهادهای روشن با هدف مانع زدایی و تمرکززدایی دولتی در حوزه فرهنگ و هنر، تسهیل قانونی و ساختاری تولید و خلاقیت های فرهنگی و هنری، افزایش سرانه فضاهای فرهنگی و توسعه زیرساخت های تولید و فروش محصولات فرهنگی را بنا نهاده است.
وی با بیان این که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی برنامه ها در سه حوزه عمومی، تخصصی و برنامه های توسعه ای عملیاتی و اجرا خواهد شد، توضیح داد: حوزه اول برنامه هایی است که به صورت کلی مانند جشنواره فرهنگی امام رضا (ع) به اجرا در آمد. در کنار آن برنامه هایی برای هفته دفاع مقدس، هفته بسیج، برنامه هایی با محوریت مکتب سلیمانی همزمان با ایام شهادت شهید سلیمانی و همچنین دهه فجر در نظر گرفته ایم. حوزه دوم، برنامه های تخصصی است که چند هفته از سال را به برنامه های فرهنگی، هنری، رسانه ای و ادبی اختصاص داده ایم که از جمله می توان به برنامه نقش خبرنگاران و اصحاب رسانه در دفاع مقدس اشاره کرد که در فاصله زمانی هفده مرداد (روزخبرنگار) برگزار شد.
سوقندی اضافه کرد: برنامه ای با محوریت شعر و ادب و همزمان با روز گرامیداشت استاد شهریار در بیست و هشتم شهریور برگزار می شود. برنامه بعدی در هفته کتاب از 24 تا 30 آبان با محور نهاد کتابخانه های عمومی با هدف تجلیل از ناشران، نویسندگان برگزار خواهد شد. از چهارم تا دهم بهمن ماه نیز برنامه ای با محوریت نقش زنان و مادران و خواهران و بانوان در دفاع مقدس در نظر گرفته ایم.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور ایثارگران ادامه داد: طرح ملی سه شنبه های تکریم با محوریت ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور به منظور احیای کارکرد مساجد، و نیز در راستای تکریم و توجه به فعالان حوزه فرهنگی و اجتماعی به ویژه خانواده معظم شهدا و ایثارگران همزمان با شروع دهه کرامت آغاز شده است که تا کنون 11 خانواده شهید به صورت ویدیو کنفرانس با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد تجلیل و تکریم قرار گرفته اند.امیدواریم این طرح ملی که با هدف شبکه سازی و جریان سازی در عرصه های فرهنگی و دینی برنامه ریزی شده است باعث الگوسازی برای جوانان و تغییر در رویکردهای تربیتی و اصلاح سبک زندگی شود.
وی از برپایی نمایشگاه بزرگ دستاوردهای دفاع مقدس و چهل سال مقاومت از 31 شهریور تا 7 مهر به مدت 8 روز در باغ موزه انقلاب اسلامی خبر داد و گفت: در این نمایشگاه شاهد آثار هنرمندان، نویسندگان و همچنین برنامه های فرهنگی و هنری مانند نمایشنامه خوانی، تئاتر، اکران فیلم دفاع مقدس و سایر فعالیت های مرتبط با این حوزه خواهیم بود.
استفاده از ظرفیت های جشنواره فجر برای چهلمین سالگرد دفاع مقدس
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور ایثارگران درباره دیگر برنامه های چهلمین سالگرد انقلاب در دهه فجر گفت: جهت دهی و استفاده از ظرفیت جشنواره های فجر از جمله جشنواره های شعر، تئاتر، فیلم، موسیقی و هنرهای تجسمی و همچنین مد و لباس با رویکرد گرامیداشت چهلمین سالگرد دفاع مقدس خواهد بود.
وی بیان کرد: بخش دیگر، برنامه های تخصصی و جریان سازی است که در ستاد شاهد و امور ایثارگران وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور معاونت فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و شورای هماهنگی امور ایثارگران وزارت ارشاد مطرح شده که برای تمام بخش های فرهنگی برای گرامیداشت دفاع مقدس و همچنین ترویج فرهنگ ایثار وشهادت و متناسب با وظیفه شان برنامه تعریف و ابلاغ شده است. برای ستادهای استانی و همچنین سازمان های تابعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز برنامه های اختصاصی تعریف کرده ایم. به طورکلی حدود از 250برنامه محوری در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مناسبت گرامیداشت چهلمین سالگرد دفاع مقدس تا پایان سال اجرا می شود که ذیل آنها فعالیت های زیادی صورت خواهد گرفت. برای اجرای بخشی از برنامه ها با دیگر سازمان ها همکاری می کنیم.
سوقندی در ادامه با اشاره به نقش و وظیفه نهادهای فرهنگی برای صیانت از فرهنگ ایثار و شهادت در چله دوم دفاع مقدس یادآور شد: هشت سال دفاع مقدس در دهه اول انقلاب اسلامی (دهه 60) اتفاق افتاد. دفاع مقدس از انقلاب اسلامی جدا نیست زیرا اگر انقلاب نمی شد جنگ هم نمی شد و آغاز جنگ تحمیلی برای مبارزه با انقلاب اسلامی بود. بنابراین فرهنگ این دو نیز در یک راستا قرار دارد و از هم جدا نیستند. هشت سال دفاع مقدس تجربه ای عینی و عملی برای گام دوم انقلاب اسلامی است. روح بیانیه گام دوم که توسط رهبر معظم انقلاب بیان شد، مدیریت جهادی، مدیریت انقلابی، انگیزه جهادی و انقلابی است و مخاطب آن هم جوانان هستند و بنابراین شناخت دقیق، عمیق و روایت درست از دفاع مقدس و دکترین دفاع مقدس، موتور محرکه و سرمایه اصلی حرکت در گام دوم انقلاب اسلامی خواهد بود.
وی با بیان این که چهلمین سالگرد فرصتی است تا معارف انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را آسیب شناسی کنیم، گفت: دوران دفاع مقدس به ابعاد نظامی و امنیتی خلاصه نمی شود بلکه ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و بین المللی نیز دارد که غیر از نیروهای مسلح و دستگاه ها دیگر، دستگاه های فرهنگی، علمی و آموزشی هم دفاع مقدس را برای خود یک گنج بدانند.
تاکید بر نهضت ترجمه برای تولید آثار بین المللی
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور ایثارگران تاکید کرد: به دلیل تحریف های صورت گرفته، باید در رویکرد بین الملل محور مقاومت یک بازتولید و چهره جدیدی از انقلاب اسلامی و دفاع مقدس ارائه دهیم و در این مسیر تاکید مقام معظم رهبری بر نهضت ترجمه برای کتاب و فیلم های خوب دفاع مقدس بهترین راهبرد است. باتوجه به گروه هایی که وارد جهان اسلام شده اند و همچنین تغییر نوع دشمنی ها و تغییر جغرافیای سیاسی در جهان و شرایطی که به وجود آمده، این موارد مسئله ضرورت ترجمه آثار دفاع مقدس برای نسل های جدید را ثابت می کند. در این زمینه صدا و سیما، مطبوعات و فضای مجازی بسیار اثرگذارند.
وی در پایان گفت: بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز نباید نقش حاملان فرهنگ جبهه و افرادی که در این عرصه سرمایه گذاری کرده اند و در رأس آن شهدا و خانواده شهدا، جانبازان، ایثارگران، رزمندگان و تمام مردم ایران قرار دارند، غافل شود. یکی از ویژگی های دفاع مقدس، همگانی بودن و عمومی بودن آن است. چهلمین سالگرد دفاع مقدس فرصتی است تا روحیه بسیجی، جهادی و انقلابی و انسجام ملی را در تمام عرصه ها بازسازی کنیم.
وی با بیان اینکه در سال های گذشته میزبان اصلی اربعین مردم عراق بودند، افزود: موکب های اربعینی با هماهنگی کامل با حرم ها و دولت عراق هم فقط برای مشارکت ثواب میزبانی زائران حضور داشتند.
جلال مآب با اشاره به اینکه شکل گیری موکب های ایرانی و مشارکت در فیض میزبانی از زائران یادگار شهید قاسم سلیمانی است، گفت: با توجه به شرایط خاص امسال، ادب میهمانی حکم می کند که بضاعت و وضعیت عراق را درک کنیم و ممنوعیت تجمع ها مورد توجه قرار دهیم.
وی با بیان اینکه سلامت مؤمنان و جان انسان ها بسیار مهم است، خاطرنشان کرد: طبق فرمایش رهبری همه باید مطیع ستاد مبارزه با کرونا باشند و با توجه به اینکه امسال امکان حضور در پیاده روی اربعین وجود ندارد، امیدواریم با تقویت زیرساخت ها، سال آینده اربعین باشکوهی داشته باشیم.
رئیس ستاد بازسازی عتبات با اشاره به نقش موکب ها در اربعین تصریح کرد: موکب ها علاوه بر جهت دهی توانایی ایرانیان در اربعین، ساختاری مردمی و داوطلبانه دارند و با متمرکز کردن منابع از هدررفتن ظرفیت ها جلوگیری می کند که این موکب ها زیرنظر ستاد بازسازی عتبات فعالیت می کنند.
وی با بیان اینکه امروز که موکب ها در اربعین حضور ندارند و توان بسیار بزرگی ساماندهی کردند در چهار محور در کشور فعالیت می کنند، گفت: ما به مسؤولان کشورمان و همچنین طرف عراقی اعلام کردیم که آماده کمک به اربعین هستیم؛ طوری که هم آمادگی اعزام تعدادی موکب داریم و هم می توانیم بخشی از امکانات را در اختیار آن ها قرار دهیم تا به نوعی در کنار برادران عراقی باشیم. اگر هم به هر دلیلی این اقدام به مصلحت نباشد، ما از این توانمندی در ایران استفاده خواهیم کرد.
جلال مآب با اشاره به اینکه تهیه بسته های معیشتی از اوایل سال جاری توسط موکب ها آغاز شد، افزود: دستورالعمل های لازم ابلاغ شده و قرار است در قالب کمک مؤمنانه از موکب ها استفاده کنیم. همچنین تهیه لوازم التحریر برای دانش آموزان بی بضاعت از دیگر اقدامات ما به شمار می رود.
وی با بیان اینکه کمک های مردمی می تواند به بازسازی عتبات اختصاص یابد، گفت: پویش حرم عشق به این منظور راه اندازی شده است که عاشقان حسینی می توانند با کمک به بازسازی عتبات و توسعه حرم ها به نوعی برای میزبانی مناسب زائران اربعین مشارکت کنند.
رئیس ستاد بازسازی عتبات با اشاره به اینکه امکانات زیرساختی برای پذیرایی از زائران در کشور نیز پیش بینی شده است، ادامه داد: ستاد اربعین زیارت سراسری اربعین را تدارک دیده است که این برنامه در فضای باز برنامه ریزی شده و موکب ها در خدمت ستاد اربعین هستند تا این مراسم با رعایت نکات بهداشتی برگزار شود.
رئیس کمیته اسکان و تغذیه ستاد اربعین با بیان اینکه موکب ها در قالب موکب سلامت حدود هفت ماه است که برای مبارزه با کرونا فعالیت می کنند، گفت: بیش از 11 میلیون لیتر ماده ضدعفونی و بیش از 2.5 میلیون لباس و 15 میلیون ماسک در اختیار مردم قرار گرفته است و این پویش تا پایان کرونا ادامه دارد.
وی با بیان اینکه بیش از 600 موکب فعال شدند، گفت: ثبت نام از موکب ها متوقف نشده است؛ چون پیش بینی می کردیم اربعین با حضور زائران کشورمان برگزار شود و تاکنون یک هزار و 200 موکب در سراسر کشور اعلام آمادگی کردند که محل استقرار و نوع فعالیت آن ها مشخص خواهد شد. اوج فعالیت موکب ها 10 تا 20 صفر خواهد بود، اما بخشی از فعالیت ها همچنان ادامه خواهد داشت؛ تا جایی که کمک مؤمنانه تا وضعیت سفید همه کشور ادامه دارد.
رئیس ستاد بازسازی عتبات با بیان اینکه اعزام موکب ها منتفی است، گفت: تاکنون هیچ موکبی اعزام نشده و اگر موکبی بر حسب دعوت عراقی ها به مرزها حرکت کند، قطعا بازگردانده می شود؛ چون هیچ مجوزی در این رابطه صادر نشده است.
جلال مآب با اشاره به اینکه اجازه نمی دهیم برخی به اسم موکب ها مشکلی ایجاد کنند، گفت: محل استقراری که در پویش ها حضور دارند، در داخل شهرها است و در مرزها موکبی نخواهیم داشت. علاوه بر این، توزیع غذا در حد امکان ممنوع است، مگر اینکه بسته بندی شده بین افراد توزیع شود.
وی با بیان اینکه مرزهای زمینی و هوایی برای اعزام زائر به عراق بسته است، گفت: هیچ زائری نمی تواند در ایام اربعین به عراق اعزام شود و امکان تشرف زوار به هیچ وجه وجود ندارد.
جلال مآب به زیارت نیابتی اشاره کرد و گفت: ما زیارت و روضه نیابتی را پیش بینی کردیم که این طرح به زودی آغاز به کار خواهد کرد. همچنین زمان بندی آن آغاز شده و اما خواندن روضه و زیارت 10 تا 20 صفر پیش بینی شده و ممکن است تا 25 صفر تمدید شود.
انتهای پیام/
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، محمد سلگی رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، ضمن ناهمخوان دانستن اظهارات مهدی نصیری در مورد حجاب اجباری با یافته های موج سوم پیمایش ملی ارزش ها و نگرش های ایرانیان، نکاتی تکمیلی در این باره به شرح ذیل ارائه کرد:
به نظر می رسد آقای نصیری گزارش پیمایش ملی ارزش ها و نگرش های ایرانیان را ندیده باشند و منبع اظهارنظر ایشان، پیمایش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نباشد. ایشان احتمالاً از منابع فضای مجازی استفاده کرده اند. بنابراین انتظار می رود در مباحثی که به ویژه در رسانه ملی مطرح می شود، سخنرانان و گویندگان، از منابع موثق استفاده کنند . نتایج مستخرج پژوهشگاه از مطالعات مربوط به حجاب با نتایج پژوهش های مراکز و نهادهای دیگر همچون وزارت کشور و سازمان تبلیغات اسلامی همخوان است و نتایج این پژوهش ها، همدیگر را تأیید می کنند . چون بازخوانی و تحلیل نتایج طرح ها و پژوهش های ملی نیازمند تخصص و دانش لازم است، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معمولاً نتایج این طرح ها را صرفاً در اختیار جامعه دانشگاهی و نخبگان قرار می دهد و آن ها را در عرصه عمومی منتشر نمی کند. اما دسترسی به یافته های این طرح ها برای همه محققان امکان پذیر است . آقای نصیری در مناظره خود به تحقیق سال 1394 پژوهشگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (موج سوم پیمایش ملی ارزش ها و نگرش های ایرانیان) اشاره کرده که در این پیمایش درباره مساله حجاب نیز پرسش شده است. این پژوهش، در گستره شهری و روستایی با نمونه ای حدوداً 15 هزار نفره انجام شده است. براساس این پیمایش، 53% از پرسش شوندگان موافق این گویه بوده اند که خانم ها باید حجاب داشته باشند، حتی اگر به آن اعتقاد نداشته باشند . گفتنی است پاسخ ها در سه طیف مخالف و کاملاً مخالف ، موافق و کاملاً موافق و نه موافق و نه مخالف طبقه بندی شده است. براساس نتایج به دست آمده از این پیمایش، 53.1 درصد موافق این گزینه بوده و تنها 22.2 درصد با آن مخالفت کرده اند. 24.8 درصد نیز گزینه نه موافق نه مخالف را انتخاب کرده اند . نمودار 1: توزیع فراوانی نظرپاسخگویان درباره حجاب
آقای نصیری اظهار کرده : در شهر قم درصد مخالفین الزام حجاب بیشتر از موافقین بوده است و در استانی مثل خراسان جنوبی نیز درصد موافق و مخالف با هم مساوی بوده است؛ حال آنکه داده های موج سوم پیمایش ارزش ها و نگرش های ایرانیان با اظهارنظر آقای نصیری کاملاً ناهمخوان است. به عنوان مثال، در استان قم، 11.6% پاسخگویان مخالف و کاملاً مخالف این گویه هستند و در مقابل، 77.1% موافق و کاملاً موافق آن هستند و 11.3% نیز گزینه نه موافق و نه مخالف را انتخاب کرده اند. در استان خراسان جنونی نیز 52.5% پاسخگویان گزینه موافق و کاملاً موافق و 35.9% گزینه نه موافق و نه مخالف را انتخاب کرده اند و تنها 11.6% گزینه مخالف و کاملاً مخالف را برگزیده اند. جدول استانی و نمودار میله ای توزیع درصدی نظر پاسخگویان درباره حجاب اجباری براساس موج سوم پیمایش ملی ارزش ها و نگرش های ایرانیان (1394) ارائه می شود .
جدول توزیع درصدی پاسخ ها درباره "حجاب اجباری " به تفکیک استان براساس موج سوم پیمایش ملی ارزش ها و نگرش های ایرانیان (1394)
نمودار 2: توزیع فراوانی نظر پاسخگویان درباره حجاب در استان های کشور
نتیجه آنکه در هر دو اظهارنظر آقای نصیری درباره الزام به حجاب، ناهمخوانی و تفاوت جدی با داده های پیمایش ملی ارزش ها و نگرش های ایرانیان دیده می شود. پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ضمن استقبال از تحلیل داده های پیمایش های ملی، انتظار دارد همه محققان و صاحبنظران و گویندگان، در توصیف و تحلیل این داده ها اصول علمی را رعایت کنند و از استناد به داده های غیرمعتبر اجتناب کنند .
ابوذر ابراهیمی ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با انتشار پیامی، درگذشت طوبی کرمانی، مدیرکل پیشین امور اجتماعی و ایرانیان خارج از کشور سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی را تسلیت گفت.
به گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به نقل از ایکنا ، متن این پیام بدین شرح است:
إنالله و إنا إلیه راجعون
خبر اندوه بار درگذشت همکار دیرین، سرکار خانم دکتر طوبی کرمانی موجب تأثر و تألم اینجانب و همکارانم در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی شد. وی همواره در تلاش و خدمت به فرهنگ ایران اسلامی و اعتلای کشور بود و درگذشت ایشان ضایعه ای بزرگ برای اهالی فرهنگ و شاگردان وی در مراکز علمی و دانشگاهی است.
اینجانب این ضایعه را به اهالی علم و فرهنگ، همکاران گرامی، شاگردان ایشان، خانواده معزز و تمامی بازماندگان تسلیت عرض کرده و از درگاه خداوند متعال برای آن مرحومه، غفران و رحمت واسعه الهی و برای بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل مسئلت می نمایم .
طوبی کرمانی امروز شنبه 22 شهریور ماه به دلیل بیماری درگذشت. وی دارای مدرک فوق دکتری فلسفه اسلامی و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران بود.
مشاور دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، عضو کمیسیون بانوان و جوانان مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو شورای خیرین سلامت کشور، عضو شورای مرکزی شورای فرهنگی اجتماعی زنان، اولین زن رایزن علمی و فرهنگی در یونان، مدیر مسئول کتاب علمی پژوهشی زنان ، مؤلف و مترجم برتر بین الملل دانشگاه تهران، مدیرکل سابق امور اجتماعی و ایرانیان خارج از کشور، عضو شورای سیاستگذاری زنان اهل بیت(ع) از جمله مسئولیت های وی بوده است.
تألیف بیش از 60 مقاله، تألیف و تصنیف 12 کتاب علمی و اجتماعی و شرکت در بیش از 80 کنگره ملی و بین المللی در داخل و خارج کشور از جمله آثار علمی و فرهنگی وی است.
انتهای پیام/
12:55 - 1399/06/29 / شماره : 757140 / تعداد نمایش : 45
air.ir/Zrq9kbr
از تمامی کاربران درخواست شده است تا هنگام تکمیل اطلاعات ثبت نام دقت لازم را به عمل آورده و کلیه عناوین فرم ثبت نام شامل اطلاعات فردی ( نام و نام خانوادگی، کدملی)، اطلاعات تماس( شماره همراه؛ آدرس و کدپستی) و عکس پرسنلی را با دقت تکمیل و بارگذاری نمایند.
عدم تکمیل فرم ثبت نام ، یا درج اطلاعات ناقص به منزله نهایی نشدن اطلاعات ثبتی متقاضیان می باشد.
اطلاع رسانی در خصوص زمان ثبت نام دیگر اعضای صندوق اعتباری هنر متعاقباً از طریق کانال های ارتباطی صندوق اعتباری هنر اعلام خواهد شد.
انتهای پیام
در همین خصوص سیده مرضیه شفاپور، دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور، در گفت وگو با ایکنا، در خصوص دلایل برگزاری محدود این نمایشگاه، اظهار کرد: ما برای حفظ سلامت مردم، برپایی نمایشگاهی را که در آن محصولات عرضه شود یا تردد زیاد باشد در دستور کار قرار ندادیم و فقط به نمایش محدود طرح های برتر، که با خلاقیت بالا طراحی و دوخته شده، اکتفا کردیم، زیرا حتی اگر با برپایی نمایشگاه حتی یک نفر به کرونا مبتلا شود از لحاظ شرعی مدیونیم. بنابراین، نمایشگاه به صورت محدود و با نمایش چند اثر برگزیده در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد و بخش اصلی را به صورت مجازی برگزار خواهیم کرد.
دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور ادامه داد: نمایشگاه اصلی عفاف و حجاب طی هفته های آینده به صورت مجازی برگزار و بخش گسترده ای از طرح های ارائه شده به صورت نمایشگاه مجازی در معرض بازدید عموم مردم قرار می گیرد؛ البته همه طرح ها نشان شیما دارند و این به حفظ حقوق طراحان کمک می کند. ضمن اینکه مالکیت معنوی طرح ها نیز ثبت شده است. همچنین، برقراری ارتباط بین طراحان و تولیدکنندگان و وارد شدن طرح طراحان کشورمان به چرخه تولید برایمان اهمیت دارد. بر همین اساس با بسیج اصناف کشور ارتباط برقرار کرده ایم تا لباس های طراحی شده در حوزه عفاف و حجاب و لباس های عاشورایی را وارد عرصه تولید کنیم.
شفاپور تصریح کرد: یکی از مواردی که در فراخوان ها منتشر شد طراحی پوشش بانوان شاغل در ادارات بود. طراحی لباسی پوشیده، مناسب و راحت برای بانوان شاغل با در نظر گرفتن نیازهای بانوان محجبه یکی از نیازهای جامعه ماست که طراحان به آن توجه کردند و چنین لباسی طراحی شد که قرار است فردا رونمایی شود. البته این لباس یک نمونه از طرح های موجود است و امیدواریم باب فعالیت و طراحی در این زمینه فعال شود و سایر هنرمندان را نیز به فعالیت در این عرصه تشویق کنیم.
طراحی کالکشن لباس عاشورایی
وی در خصوص طرحی که در حوزه لباس عاشورایی به عنوان لباس منتخب برگزیده و رونمایی می شود نیز گفت: کالکشنی شامل لباس بانوان، آقایان و کودکان به نمایشگاه لباس عاشورایی عرضه شده که حتی در طراحی دکمه لباس نیز از المان های فرهنگ عاشورایی اقتباس شده و نشان دهنده عمق توجه طراحان ماست.
شفاپور در پاسخ به اینکه آیا شیوع کرونا بر تعداد آثار ارسالی از سوی طراحان نیز تأثیرگذار بوده است؟ بیان کرد: تا حدودی بله، البته چون ما انتظار داشتیم امسال بیشتر از سال گذشته آثاری را دریافت کنیم اما اینگونه نشد. احساس می کنیم تعداد آثار کم است، اما از نظر کیفیت آثار جشنواره لباس عاشورایی امسال بهتر بود، چراکه کالکشن سازی رخ داد و رنگ وارد طرح ها و پارچه سازی شد که نشان دهنده حرکت به سوی تخصصی تر و حرفه ای تر شدن طراحی هاست.
وی درباره اینکه با توجه به تداوم شیوع کرونا سرنوشت جشنواره هایی مانند جشنواره مد و لباس فجر چه خواهد شد؟ گفت: تمام جشنواره های کشور به ویژه جشنواره های وزارت ارشاد تحت تأثیر این مسئله قرار دارند. جشنواره های فجر مختلفی در حال انتشار فراخوان هستند، اما جشنواره مد و لباس با توجه به آثار ارسالی و نحوه دریافت و داوری آثار که تماس مستقیم با لباس دارد، دارای شرایط خاصی است و با سایر جشنواره های هنری فجر تفاوت دارد. جلسات متعددی را در خصوص نحوه برگزاری و دریافت آثار برگزار کردیم و با توجه به شرایط امسال، آموزش را محور برگزاری جشنواره مد و لباس فجر و یک استان را به عنوان محور طراحی ها قرار خواهیم داد.
انتهای پیام
گروه فرهنگ و هنر – چندین سال است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اجرای سیاست های این وزارتخانه در زمینه لزوم شفاف سازی و دسترسی آزاد به اطلاعات، فهرست منابع مالی و عملکرد معاونت های گوناگون وزارت ارشاد را منتشر می کند. چندی پیش معاونت امور هنری در همین راستا فهرست قراردادهای حمایت از اجرای آثار نمایشی توسط انجمن هنرهای نمایشی در سال 1398 را منتشر کرد. فهرستی که با ابهامات بسیاری همراه بوده است.
سال 97 بود که مدیرکل هنرهای نمایشی وقت وعده ای برای انتشار کمک هزینه ها از گروه های تئاتری داد. در اردیبهشت سال گذشته، اداره کل هنرهای نمایشی گزارشی را از هزینه های انجام شده در جشنواره تئاتر فجر سال 97 منتشر کرد که خبری از جزئیات در آن نبود و بعد هم گزارش دیگری منتشر شده باز هم در برخی موارد اطلاعات دقیقی ذکر نشده، این در حالی است که برای چند دوره اخیر جشنواره گزارش های کاملی منتشر شده بود.
در جدول مربوط به جشنواره فجر سال 97 هزینه بخش های مختلفی مثل حق الزحمه گروه های نمایشی، دستمزد داوران و هیات های انتخاب و عوامل اجرایی، هزینه اسکان و پذیرایی و رویدادهای جانبی ذکر شده که اگر هر کدام از آن ها با دقت بررسی شوند سوالات مختلفی پیش می آید چون اطلاعاتشان ناقص است و برداشت درستی از تناسب هزینه ها به دست نمی آید.
نکته مهم این بود که تعداد شاخص های بعضی آیتم ها قید نشده و فقط یک رقم کلی درج شده است. مثلاً برای کمک هزینه گروه های نمایشی در بخش های مختلف رقابتی و غیررقابتی اصلاً تعداد آثار در جدول مشخص نیست. همچنین برای حق الزحمه 747 میلیون تومانی نمایش های غیرایرانی نیز شاخص و تعدادی نیامده در حالی که همیشه این بخش مورد مناقشه و محل ابراز نظرهای مختلف بوده و می توانست خیلی شفاف تر باشد.
همان زمان هم رسانه های گوناگون درباره ایرادات و ابهامات این شفاف سازی گزارش های گوناگونی منتشر کردند و گفتند منتشر نکردن ریز جزئیات این هزینه ها ایجاد شائبه خواهد کرد.
در دو سال گذشته یکی از مسائل مورد تاکید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، شفاف سازی در امور مختلف بود ولی تقریبا بجز سازمان سینمایی هیچ کدام از زیرمجموعه های این وزارتخانه چنین دستور و تاکیدی را به صورت امری همیشگی اجرا نکردند. در چند سال اخیر بارها از طریق رسانه های مختلف بر این موضوع تاکید و از سوی کارشناسان و هنرمندان این پرسش مطرح می شد که به طور مشخص در حوزه تئاتر نحوه هزینه کرد بودجه اندک تئاتر چه بوده و به زبانی ساده تر پول تئاتر صرف چه شده است؟ شهرام کرمی، مدیرکل پیشین هنرهای نمایشی در سال های 97 و 98، درباره اینکه چرا فهرستی از حمایت های اداره کل منتشر نمی شود تا لااقل بعضی هنرمندان اینقدر گله مند نباشند؟ گفته بود که تمایل دارد این کار را انجام دهد اما فکر می کند این کار شائبه ایجاد می کند و هر هنرمندی ممکن است خود را با دیگری مقایسه کند که چرا کمتر گرفته است.
حالا در حالی که نیمی از سال 99 سپری شده است، حدود 10 روز پیش فهرست آثار مورد حمایت انجمن هنرهای نمایشی در سال 98 (در تهران) منتشر شده است. بنا بر گزارشی که به تاریخ 10 شهریور در سامانه شفاف سازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بارگذاری شده است، فهرست نمایش هایی که سال 98 و برخی هم در سال 97 در تمام سالن های دولتی و غیردولتی اجرا شده و کمک هزینه دریافت کرده اند با مشخص بودن زمان اجرا، ثبت شده است. براین اساس مشخص است که از نمایش های تئاتر شهر گرفته تا نمایشی در یک سرای محله، با رقم سه میلیون تا 220 میلیون تومان شامل این حمایت شده اند.
اگرچه این جدول جزئیات قابل توجهی دارد، اما در این گزارش کمک هزینه ی داده شده به نمایش ها و کارگردان ها به طور کلی و براساس محل اجرا مرور می شود.
بیشترین میزان حمایت صورت گرفته سال 98 در تئاتر شهر بوده که حدود یک میلیارد و 300 میلیون تومان می شود.
در این مجموعه بیشترین حمایت با رقم 95 میلیون تومان به حسین مسافر آستانه برای نمایش برگشتن داده شده که در ماه های آبان و آذر سال قبل مدتی اجرا شد و البته این نمایش مدتی قبل در تماشاخانه سرو هم روی صحنه رفت و در نخستین دوره جایزه بزرگ سرو هم که توسط انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس به مدیریت حمید نیلی - مدیرعامل پیشین انجمن هنرهای نمایشی - برگزار شد، تندیس سرو، دیپلم افتخار و حایزه نقدی بهترین کارگردانی و نمایش برگزیده را هم دریافت کرد.
به دلیل آنکه انتشار آمار تماشاگران سالن های دولتی در سال گذشته متوقف شد، نمی توان به طور دقیق و با عدد و رقم تعداد مخاطبان هر کدام از نمایش های اجرا شده در تئاتر شهر و اینکه چقدر بلیت فروخته شده را اعلام کرد، اما سال گذشته سال پرفروغی برای تئاتر شهر نبود که قطعا برخی اتفاق های اجتماعی را که منجر به تعطیلی سالن ها شد نمی توان بی تاثیر دانست و در عین حال کیفیت برخی اجراها نیز در جای خود قابل بحث بوده است.
در سال گذشته علاوه بر سالن های تئاتر شهر، 131 میلیون و 500 هزار تومان برای آثار اجرا شده در محوطه این مجموعه هزینه شده است.
در تالار مولوی که بیشتر آثار دانشجویی روی صحنه می روند در مجموع 71 میلیون تومان به نمایش های اجرا شده اش کمک هزینه داده شده که البته هر کدام رقم های اندک و دانشجویی متغیر بین 3 تا 6 میلیون تومان داده شده ولی بیشترین حمایت از آرش فلاحت پیشه برای نمایش پنهان خانه پنج در با 20 میلیون تومان صورت گرفته است.
مجموع این حمایت ها نزدیک به پنج میلیارد تومان است که تقریبا بیشتر آن ها در ماه های اخیر پرداخت شده است.
نکته مورد توجه در میزان حمایت از آثار نمایشی که به تفکیک سالن و تاریخ اجرا در این جدول مشاهده می شود ناعادلانه بودن این پرداخت هاست چون با نگاهی به این فهرست متوجه می شویم که رقم های پرداختی ارتباط زیادی به کیفیت، تعداد اعضای گروه و یا پرمخاطب بودن آثار ندارد بلکه در بیشتر موارد اعتبار نام ها، روابط و البته میزان شاکی بودن افراد از مورد حمایت واقع نشدنشان در رسانه ها است که باعث پرداخت کمک هزینه بیشتر به آنها شده است.
در این فهرست شاهد آثاری هستیم که در اجرای عمومی کمترین مخاطب را داشته و یا از کیفیت اجرایی مناسبی برخوردار نبودند اما بیشترین کمک هزینه را از انجمن هنرهای نمایشی دریافت کرده اند در حالی که شاهد هستیم آثاری که بازده مالی خوبی در اجرای عمومی داشتند و حتی چندین نمایش مستقل که با وجود نداشتن اسم و رسم توانسته بودند توجه مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کنند کمک هزینه های ناچیزی دریافت کرده اند.
همین نگاه گذرا باعث ایجاد پرسش های بسیاری در جامعه تئاتری می شود. پرسش هایی در حوزه معیارهای تخصیص کمک هزینه ها، علت عدم انتشار میزان فروش کارها و.... حال باید دید آیا در این ایام کورنا که مسئولان بسیار کمتر از گذشته نشست های خبری برگزار می کنند آیا در این زمینه پاسخگو خواهد بود یا خیر؟
ارسال دیدگاه
نام: ایمیل: دیدگاه:
حال آنکه همه ساله و همزمان با برگزاری این جشنواره در تهران، ادارات کل ارشاد استان ها نیز با انتشار فراخوان تلاش می کنند که علاوه بر حضور در جشنواره تهران، هر کدام به سهم خود، ظرفیت های هنری و صنعتی موجود در منطقه خود را در فضایی رقابتی مورد ارزیابی قرار دهند.
بنا به گفته سیده مرضیه شفاپور دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور در آئین اختتامیه نهمین جشنواره بین المللی مد و لباس فجر، در این دوره نیز بالغ بر 12 استان هر کدام به شکل مجزا، اقدام به برگزاری جشنواره استانی کرده و تلاش شده موضوع برگزاری جشنواره به شکلی در خور شأن ظرفیت های هر استان مورد توجه نهادهای متولی و هنرمندان قرار گیرد.
در سال های اخیر نیز تلاش شده از طریق همین رسانه، بخش هایی از گزارش عملکرد سالانه استان ها در حوزه مد و لباس، رسانه ای شود، اما به نظر می رسد ضعف در نحوه نگارش و ارائه از سوی ادارات کل ارشاد استان ها، سبب شده است که همین جریان هم از کیفیت درخور توجه و قابل قبولی برخوردار نباشد.
امید است اکنون که در سال پایانی دولت دوازدهم به سر می بریم، کارشناسان مد و لباس ادارات کل ارشاد استان ها با ارائه گزارش های جامع از مجموع فعالیت های به انجام رسیده در یک سال گذشته، صاحبان رسانه را در نشر و توزیع هر چه بهتر اخبار و موضوعات فعالیت سایر استان ها در عرصه مد و لباس کشور یاری رسانده و در پی این مسیر، تعریف چشم انداز برای سال های پیش رو به ویژه در امر تدوین سند راهبردی هنر از سوی مدیران ارشد حوزه فرهنگ و هنر کشور به نحوی شایسته رقم خورد.
صبغی ادامه داد: اما در عین حال در خصوص برنامه های فرهنگی، با برگزاری جشنواره ادبی آفتابگردان در سطح ملی و یکی دو برنامه در سطح استان سعی کردیم که در راستای حساسیت زایی در جامعه نسبت به موضوع سالمندان قدم برداریم.
وی درباره برگزاری جام باشگاه های کتابخوانی برای سالمندان بیان داشت: برنامه ریزی لازم برای برگزاری این طرح ملی فرهنگی، با محوریت انجام آن به صورت الکترونیکی انجام شده است که امیدواریم بتوانیم با حمایت و مشارکت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مسیر برگزاری آن، به اهداف مطلوب و مورد نظر دست پیدا کنیم.
در ادامه این نشست ابراهیم حیدری با اشاره به به برنامه ریزی های منظم بنیاد فرهنگ سالمندی گفت: تشکیل این بنیاد و نهادهای مردمی غیردولتی در این سطح با توجه به سیاستگذاری که ارایه شد، در خصوص حوزه سالمندی بسیار ضروری است و به نوعی این حضور را می توان فرصتی مغتنم در این جهت دانست.
مدیر کل دفتر مطالعات و برنامه ریزی فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، روند سریع رو به پیری جمعیت کشورمان بر اساس آمار واطلاعات مستند در دهه های آینده را موضوعی جدی خوانده و بر لزوم برنامه ریزی برای آنها در خصوص موضوعات مهمی که باید در برنامه ریزیها برای سالمندان در نظر داشت تاکید کرد.
وی بیان داشت: با برنامه ریزی صحیح می توان این تهدید را به فرصتی تبدیل کرد که در آن با ثبت و انتقال تجربیات سالمندان و انتقال ان به نسل جوان بتوانیم از سرمایه دانش و تجربه آنها بهره برد.
حیدری با تاکید بر این موضوع که دولت و دستگاه های دولتی وظیفه تسهیل گری دارند گفت:دولت موظف است طوری عمل کند که نهادهای مردمی و غیردولتی بتوانند با برنامه ریزی های دقیق و منظم، فعالیت های خود را با حداکثر بهره گیری از ظرفیت دستگاه های دولتی انجام دهند.
وی با تاکید بر ایجاد هم افزایی و انسجام بین بخش های دولتی و غیر دولتی در اجرای برنامه هایی که با هدف غنی سازی اوقات فراغت سالمندان با ابزارهای فرهنگی مانند کتاب گفت: ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آماده حمایت از طرح های فرهنگی در راستای پرداختن به موضوعات سالمندان، مانند همین برنامه جام باشگاه های کتابخوانی سالمندان هستیم.
در پایان این نشست مدیر عامل بنیاد فرهنگ سالمندی با اهداء تقدیر نامه ای از حضور و حمایت جناب آقای حیدری از برنامه های بنیاد فرهنگ سالمندی قدردانی کرد.
در این نشست گرشاسبی معاون دفتر مطالعات و برنامه ریزی فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تیموریان مدیر فرهنگی و داوود ملکی معاون اجتماعی و فرهنگی بنیاد فرهنگ سالمندی نیز حضور داشتند.
از روزی که مشخص شد نمایشگاه کتاب تهران در شرایط شیوع مرگبار ویروس جدید کرونا امکان برگزاری پیدا نخواهد کرد، احتمال ها و ایده های مختلفی برای جایگزینی آن مطرح شد؛ چراکه نمایشگاه کتاب، به نوعی نماد پشتیبانی از صنعت نشر کشور بوده است؛ حال که بدیهی ترین ایده جایگزینی و شاید سطحی ترین آن، یعنی برگزاری نمایشگاه کتاب مجازی اعلام شده، پرسش هایی مطرح است که توجه به این پرسش ها نشان می دهد که ماجرا چندان امیدبخش نیست.
نگارنده این سطرها، به عنوان یک مولف، ناشر و روزنامه نگار حوزه کتاب با دست کم ربع قرن پیشینه فعالیت در این حوزه، معتقد است که برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب در این شرایط و مخصوصاً با وصفی که رفته است، سطحی ترین و ناکارآمدترین تصمیمِ ممکن است که ضعف ها و مسائل آن بر همگان مشهود است؛ اما همین که باز هم این تصمیم دم دستی سرلوحه کار قرار گرفته است، خود پرسش برانگیز و چه بسا ابهام برانگیز است.
برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصمیم درستی نیست؛ زیرا: همین حالا که این سطرها را می خوانید و از خیلی وقت پیش تر از حالا، سایت های فعال فروشگاهی در حوزه کتاب به فعالیت مشغولند که بعضاً، در تمام طول سال، کتاب های عمده ی ناشران را با تخفیف هایی 25-20-10 درصدی و حتا گاهی بیشتر، به مخاطبان عرضه می کنند. درحالی که تخفیف الزامی در نمایشگاه کتاب 10 درصد بوده است، نمایشگاه مجازی کتاب، چه چیزی متفاوت از این سایت های متنوع و به نسبت پرشمار قرار است عرضه کند که لازم است برای راه اندازی و مدیریت و اجرای آن، یعنی یک طرح موقتی، رقم قابل توجهی از بودجه عمومی، آن هم در چنین شرایطی، صرف شود؟
چند سال پیش، در معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مشخصاً مؤسسه خانه کتاب، سایتی راه اندازی شد که هر ناشری در آن دارای یک پنل اختصاصی (شما بخوانید غرفه مجازی) بود که قابلیت نمایش و تبلیغ و نیز فروش باتخفیف کتاب هایش را داشت و اصل کتاب ها نیز طی فرآیندی، با همکاری این مؤسسه و شرکت پست، از ناشران تحویل گرفته و به مشتریان تحویل داده می شد. آن سایت سرانجام پس از چند ماه تعطیل شد و به دلایل مختلفی، پروژه موفقی هم در سرانجام نشد؛ تا جایی که زمانی، یکی از اولویت های تغییر مدیریتی در آن مجموعه، تعطیل کردن این سایت به عنوان نمایشگاه مجازی و البته دائمی کتاب، قرار گرفت. حال با چه استدلال محکمی قرار است پروژه ای شکست یافته که هنوز چند سال از تمبر ابطال آن نگذشته است، در تغییر مدیریتی دیگری در همان مجموعه، در اولویت کاری قرار گیرد؟ آیا یکی از دلیل های روند کند توسعه در کشورهایی چون ما، اختراع مداوم و مجدّانه چرخ! برشمرده نشده است؟
با توجه به اظهار نظرهای رسمی و غیر رسمی مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به نظر می رسد در زمینه برگزاری نمایشگاه کتاب، اتفاق نظر وجود نداشته است. کدام یک از مدیران محترم معاونت فرهنگ و وزارتخانه با برگزاری نمایشگاه، موافق و کدام یک مخالف بوده اند؟ در زمان راه اندازی آن سایت نمایشگاهی – فروشگاهی کتاب توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اعضای ارشد و کلیت مدیریت اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، به عنوان تنها نهاد صنفی مرجع در این زمینه، به شدت مخالف چنان حرکتی بود که دلیل های مختلفی هم برای آن برشمرده می شد. اکنون موضع هیات مدیره این اتحادیه که برخی اعضای فعلی آن اتفاقاً همان مخالفان دیروز بوده اند، دقیقاً چیست؟ اگر منفی است، پس شعارهای مدیران همین دوره از وزارتخانه در زمینه صنف گرایی و برون سپاری ها چه شد؟ اگر مثبت است، چرا؟ بر مبنای چه تغییری در شرایط کلی حوزه نشر؟
مدیران محترم معاونت فرهنگی وزارت ارشاد در چند نوبت اعلام کرده اند که این تصمیم با نظرخواهی و مشورت گیری از ناشران کشور انجام شده است. اولاً این نظرخواهی چگونه با کدام اسلوب علمی انجام شده است؟ ناشرانی که طرف مشورت قرار گرفته اند و نیز ناشران موافق و مخالف، چه نشرهایی بوده اند؟ آیا شورای سیاست گذاری نمایشگاه کتاب ملاک بوده است که طبعاً مانند سایر شوراهای مشورتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تنها نقش مویدی و رفع تکلیفی برای مدیران دارند؟
حتا این پرسش را هم می توان مطرح کرد که نظر اعضای محترم شورای سیاست گذاری نمایشگاه کتاب تهران درباره برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب چه بوده است؟ احیاناً کدام یک از اعضای محترم شورا با برگزاری این نمایشگاه به عنوان مرهم و چاره ساز وضعیت نشر کشور، موافق بوده اند؟
با توجه به اظهار نظرهای رسمی و غیر رسمی مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به نظر می رسد در زمینه برگزاری نمایشگاه کتاب، اتفاق نظر وجود نداشته است. کدام یک از مدیران محترم معاونت فرهنگ و وزارتخانه با برگزاری نمایشگاه، موافق و کدام یک مخالف بوده اند؟
یکی از مشکلات نمایشگاه کتاب تهران که همواره تاکید شده، وجه فروشگاهی آن به جای وجه نمایشگاهی بوده که تغییر در آن، مورد تاکید و بعضاً شعار مدیران محترم معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، مخصوصاً در آغاز تصدی مسئولیت هایشان بوده است. آیا قرار است نمایشگاه کتاب تهران در شکل مجازی، وجه نمایشگاهی را بالاخره غالب سازد؟ اگر این طور است، این طرح چگونه قرار است نسخه داروی فوری برای صنعت نشر رو به احتضار ایران باشد؟
در تمام این سال ها، مدیران دولتی، مدیران صنف و خود ناشران، بر ضعف ها و دردهای رنج آور و مزمن نمایشگه کتاب، اشاره و تاکید داشته اند. چیزهایی که در بیش از 30 دوره برگزاری نمایشگاه که 6 دوره از آن در دوره مدیریت کنونی وزارت ارشاد بوده حل نشده است، چگونه قرار است در این دوره از نمایشگاه حل شود؟ اگر قرار نیست حل شود، باز هم چرا؟
معاونت فرهنگی وزارت ارشاد در سال گذشته، عملاً حدود 50 میلیارد تومان بودجه برای هزینه های برگزاری و همچنین بُن های حمایتی نمایشگاه کتاب اختصاص داده بود. قاعدتاً دست کم همین رقم باید در بودجه سال جاری نیز دیده شده باشد. آیا برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب، تنها راه ممکن و البته بدیع برای پاسداری از صنعت نشر کشور با این بودجه است؟ اگر خیر، طرح های دیگر کجاست؟ نمایشگاه کتاب تهران، عمدتاً برای ناشران کوچک دستاورد مالی نداشته و برای ناشران بزرگ، فرصت تجاری مضاعفی بوده است. نمود فاحش این وضعیت، در نمایشگاه کتاب سال 98 رقم خورد که در آن شرایط اقتصادی، بسیاری از ناشران کوچک حاضر در نمایشگاه، متحمل ضرر مضاعف شدند. با این حال، علاوه بر دلیل های معنوی و فرهنگی، یکی از کارکردهای نمایشگاه برای ناشران کوچک و گمنام، مواجهه تصادفی مخاطبان با کتاب های آنان بوده است. این مهم حداقلی چگونه در نمایشگاه کتاب مجازی برای ناشران کوچک حفظ خواهد شد؟ آیا صرف نمایش تصادفی چند عنوان کتاب در صفحه اول سایت، هنگام مراجعه مخاطبان، این معضل را برطرف خواهد ساخت؟ طبق کدام بررسی علمی و تجربی؟ مخصوصاً که ناشران بزرگ کشور علاوه بر حضور پررنگ در سایت های فروشگاهی مورد اشاره، خود دارای سایت های فروشگاهی مقتدری در طول سال هستند.
نمایشگاه کتاب تهران و استان ها همواره با حرف و حدیث های بعضاً غیر قابل انکار در حواشی اقتصادی و رانتی همراه بوده است؛ از جمله هزینه برگزاری نمایشگاه و نحوه خرج کرد آن. این حرف و حدیث ها در نمایشگاه مجازی، چگونه مدیریت و جلوگیری خواهد شد؟
سیاست شعاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال های گذشته، شفافیت و شفاف سازی بوده است. آیا هزینه برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب، طرف های قرارداد پیمانکاری، نحوه خرجکردها و راستی آزمایی ها، ریز فروش ناشران بزرگ و کوچک و موردهایی از این دست، بنا بر همان شعار شفافیت، با جزئیات دقیق و به دور از کلی گویی، منتشر خواهد شد؟
معاونت فرهنگی وزارت ارشاد در سال گذشته، عملاً حدود 50 میلیارد تومان بودجه برای هزینه های برگزاری و همچنین بُن های حمایتی نمایشگاه کتاب اختصاص داده بود. قاعدتاً دست کم همین رقم باید در بودجه سال جاری نیز دیده شده باشد. آیا برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب، تنها راه ممکن و البته بدیع برای پاسداری از صنعت نشر کشور با این بودجه است؟ اگر خیر، طرح های دیگر کجاست؟
یکی از طرح های به نسبت قدیمی حمایتی این معاونت در همین حوزه، طرح های حمایتی فصلی بوده است. در حدود زمانی که برای برگزاری نمایشگاه مجازی مطرح است، هر ساله طرح پاییزه کتاب در کتابفروشی های سراسر کشور برگزار شده است. آیا نمایشگاه مجازی قرار است با انطباق زمانی و با ماهیتی موازی طرح پاییزه برگزار شود؟ آیا برگزاری نمایشگاه کتاب مجازی آن چنان مزیت های مشهودی دارد که قرار است هزینه قابل توجهی برای ایجاد زیرساخت ها و اجرای آن هزینه شود؟ آیا توسعه زمانی و مبلغی طرح پاییزه، با وجود نقدهایی که به نحوه اجرای این طرح ها هم وجود دارد، منطقی تر نیست؟ و برای پاسخ هر کدام از این پرسش ها، یک چرا ی دیگر به پیوست در نظر بگیرید.
در چند ماه گذشته، طرح های حمایتی مختلفی به عنوان مابه ازای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، زمزمه می شد؛ از جمله خرید کتاب از ناشران ثبت نام کننده برای حضور در نمایشگاه کتاب سال جاری، به تناسب نسبت حضور. به هر حال، هیچکدام از طرح ها، در صورت وجود، تاکنون عملیاتی نشده است. اما چند ماه پیش، مدیران ارشد معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، وعده داده و تکرار کرده بودند که بسته های حمایتی متنوعی برای جبران خلاء به وجود آمده تدارک دیده شده است. این بسته های حمایتی متنوع کجاست و کی قرار است اجرایی شود؟
آیا با این پرسش ها و مساله های ملموس و متصور، نباید به این نتیجه رسید که طرح برگزاری نمایشگاه کتاب مجازی، نوعی فرار رو به جلو وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای سرپوش گذاشتن به ناکارآمدی ها و ناتوانی ها در مدیریت شرایط بحرانی است؟
کد خبر 5027973
او در توضیح بخشی دوم ناشران افزود: این ها ناشرانی اند که به صورت حرفه ای کار می کنند، با مطالعه تصمیم می گیرند و نویسنده ای که کتاب او را چاپ می کنند، می شناسند و مسیر را درست طی می کنند. حداکثر 10 درصد ناشران ما در این وضعیت قرار دارند. اما دسته سوم ناشرانی اند که برایشان مساله تجارت مطرح نیست؛ بلکه مساله دانش و شناخت نسبت به نویسنده کتاب و مخاطب هم برای آن ها مطرح نیست. این ناشران در وضعیت میانی به سر می برند. می توان گفت این بخش 60 درصد ناشران را تشکیل می دهد. آن ها بدون شناخت از نویسنده، بعضا چندصفحه –با وضعیت کاغذ امروز- کتاب چاپ می کنند. آن ها چون شناختی از کتاب ندارند، نمی توانند انتقال مناسبی برای معرفی کتاب به مخاطب داشته باشند. می دانیم که اطلاعات باید از ناشر به پخش، از پخش به فروشگاه و از فروشگاه به مخاطب برسد. البته تعدد کتاب های چاپ شده توسط این افراد هم موجب تشدید خطا می شود.
مراکز پخش تبدیل به بنگاه اقتصادی شده است
به گفته این کتاب فروش، در 90 درصد مراکز پخش، مساله تجارت مطرح است، تا جایی که برای انتخاب کتاب، بررسی می شود که چه درصدی به شرکت پخش و چه درصدی به فروشگاه برسد. بهارلو ادامه داد: مرکز پخش تبدیل به بنگاه اقتصادی شده است. افرادی که در آن کار می کنند، اطلاعاتی درباره کتاب ندارند و اصلا کتاب نمی خوانند. 95درصد افرادی که این کار را انجام می دهند، از مدیر تا ویزیتور مرکز پخش، اطلاعاتی به کتاب فروش منتقل نمی کنند؛ حتی اگر ناشر به آن ها درباره کتاب توضیح داده باشد.
او ادامه داد: مراکز پخش تقصیری ندارند؛ چراکه تنها برای دریافت اقتصادی کار می کنند. اگر توجه کنید، می بینید ویزیتورها موتورسوارهای خوبی هستند و تیز می روند و می آیند . در 14 سالی که کار کتاب انجام دادم، تنها 13 یا 14 ویزیتور دیدم که کتاب می خوانند و انتقال اطلاعات می کنند.
اکثر کتاب فروشان به این شغل به عنوان تخصص نگاه نمی کند
برای اینکه مردم کتابی را بخرند، باید درباره آن شناخت کسب کنند. وقتی ناشران و شرکت های پخش هیچ نقشی در این انتقال نداشته باشند، بار مسئولیت بر دوش کتاب فروشان می افتد. بهارلو دراین باره گفت: اکثر کتاب فروشان به این شغل به عنوان تخصص نگاه نمی کند، درحالی که در گذشته بیشتر کتاب فروشان، متخصص بودند. کار کتاب، کاری تخصصی است که تقریبا 20 تا 30 درصد کتاب فروشان آن را به صورت تخصضصی انجام می دهند؛ البته پروسه انتقال اطلاعات به مخاطب، فقط در گروهی که کتاب فروشان در آن تخصص دارند، اتفاق میفتد.
گروهی از کتاب فروشان برای افزایش اطلاعات درباره کتاب ها به مردم، تصمیم گرفته اند تا به دیگر کتاب فروشان تازه کار آموزش دهند. به گفته آ ن ها معضل فروش پایین باید به شکلی حل شود. بهارلو بیان کرد: به تنهایی نمی توانیم تمام مخاطبان را پوشش و اطلاعات را به آن ها انتقال دهیم. پس تعدادی از نیروها را آموزش می دهیم تا بتوانند به کتاب فروشان حرفه ای بپیوندند. در واقع اگر انتقال اطلاعات به درستی به مخاطب انجام شود، 50 تا 60 درصد مشکل کتاب نخواندن حل می شود.
او ادامه داد: گاهی مشتری برای خرید لوازم التحریر و بازی فکری به کتاب فروشی می آید و به او کتابی پیشنهاد می دهم، تا به عنوان هدیه، کتابی قبول کند و بعد از خواندن کتاب، اگر لذتی برد برای خرید آن مراجعه کند. این کار را روی درصدی از مشتریان در ابتدای دوره کتاب فروشی ان امتحان کردم؛ چراکه متاسفانه مخاطبان نمی توانند به کتاب فروش اعتماد کنند. دلیل نبود اعتماد هم رفتاری است که برخی از کتاب فروشان پیش تر انجام داده اند. آن ها برای کسب درصد بیشتری از سود فروش کتاب، بر این اساس که ترجمه منتشرشده توسط کدام نشر، سود بیشتری دارد، توجه و فکر و مخاطب را به خرید آن کتاب ترغیب می کنند. مخاطبی که آن کتاب را با ترجمه بد می خواند، از کتاب خواندن زده می شود و اعتماد خود به کتاب فروشان را از دست می دهد.
کتاب فروشان پر دغدغه ترین افراد حوزه نشر هستند
بهارلو با اشاره به اینکه اگر ناشران از ابتدا اطلاعاتی در اختیار شرکت های پخش و رسانه ها بگذارند، همچنین برای کتاب تبلیغ کنند، بار زیادی از دوش کتاب فروشان برداشته خواهد شد، ادامه داد: کتاب فروشان نمی توانند تمام کتاب هایی را که منتشر می شود، بخوانند؛ درصورتی که ناشران؛ قاعدتا باید کتابی را که چاپ می کنند، بخوانند؛ بنابراین می توانند اطلاعات مربوط به کتاب و نویسنده آن را به مراکز پخش انتقال دهد تا آن ها به کتاب فروشان درباره کتاب توضیح دهند.
به گفته او کتاب فروشان پر دغدغه ترین افراد در حوزه نشر هستند؛ چراکه با مخاطب به صورت مستقیم ارتباط دارند و ریزش مخاطب را به چشم می بینند. این چیزی است که شاید ناشران کمتر به آن توجه کرده باشند. مدیر کتابفروشی هوپا گفت: کتاب فروشان 12 ساعت از ساعات روز را با کتاب ها زندگی می کنند؛ گویی کتاب ها، عضوی از بدنشان شده است. در شرایط موجود، مجبوریم بار انتقال اطلاعات را به تنهایی به دوش بکشیم و تا حد ممکن مشکل را حل کنیم.
ناشران برای کتابشان پیش از فروش، تولید محتوا کنند
بهارلو با آوردن مثال ناشری که چند هفته از شروع کارش می گذرد و کتاب سوم یا چهارمی که منتشر کرده است، در طول 48 ساعت به چاپ دوم رسید، افزود: کتاب آیشمن در اورشلیم توسط نشر برج منتشر شد. مسئولان نشر حتی قبل از اینکه کتابشان برای فروش فرستاده شود، تیزرهای تبلیغاتی، ویدئوها و تولید محتوایی برای معرفی کتاب داشتند. اگر این زنجیره درست متصل شود و انتقال اطلاعات از ناشر به مخاطب درست طی شود، حداقل 60 درصد از مساله و مخاطب حل می شود. البته درگیری های اقتصادی، قیمت بالای کتاب و ظاهر کتاب ها موضوعاتی است که آن ها هم تاثیرگذار هستند اما نه به اندازه معرفی کتاب توسط ناشران.
به گفته این کتاب فروش، مراکز پخش به گونه ای فعالیت می کنند که گویی پخش کتاب و مواد غذایی با هم تفاوتی ندارد و فقط به دلیل محل انبار، پخش کتاب را ترجیح داده اند. او ادامه داد: ناشرانی هستند که مراکز پخش دارند، در سال های اخیر تعداد آن ها افزایش یافته است. حداقل اینگونه، پروسه انتقال از ناشر به مرکز پخش را می توان کوتاه کرد. این نگاه می تواند کمتر اقتصادی و تجاری باشد. البته اینجا هم اولویت تجاری است، اما مسائل دیگر هم همراهش است.
بهارلو با تاکید بر اینکه بخش تاثیرگذار مردم را بر روند نشر نمی توان نادیده گرفت، بیان کرد: مردم می توانند برای تغییر مطالبه گری کنند. همچنین رسانه ای که خزعبلات، ادبیات ضعیف و کمدی را انتقال می دهد -اگر رسانه ملی یا فضای مجازی باشد- رسانه ای که در آن نقد نیست و جای بحث های معمولی ساده انگاری و تفکر نکردن را پیش می برد موجب می شود، ذهن مردم به شکل فرسوده بماند و آماده آشنایی با کتاب نباشد. کتاب فروش باید به تنهایی تلاش کند تا تغییری ایجاد شود.
سجاد بهارلو، مدیر کتاب فروشی هوپا در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ، با اشاره به تاثیر چهار حوزه ناشر، شرکت پخش، کتاب فروش و مخاطب، بر مشکلاتی که بازار کتاب با آن مواجه شده است، گفت: اگر ضعفی در این چرخه وجود دارد، هر چهار بخش در آن سهیم اند. نخستین بخش، ناشر است و سبک فعالیت ناشران به سه بخش تقسیم شده است؛ بخش نخست ناشرانی اند که به عنوان مجموعه تجاری فعالیت می کنند. آن ها صرفا به مقوله فروش فکر می کنند و برای افزایش فروش به هر کاری دست می زنند. ناشران تجاری در ایران و تمام دنیا وجود دارند و خرده ای به این بخش نمی گیریم.
او در توضیح بخشی دوم ناشران افزود: این ها ناشرانی اند که به صورت حرفه ای کار می کنند، با مطالعه تصمیم می گیرند و نویسنده ای که کتاب او را چاپ می کنند، می شناسند و مسیر را درست طی می کنند. حداکثر 10 درصد ناشران ما در این وضعیت قرار دارند. اما دسته سوم ناشرانی اند که برایشان مساله تجارت مطرح نیست؛ بلکه مساله دانش و شناخت نسبت به نویسنده کتاب و مخاطب هم برای آن ها مطرح نیست. این ناشران در وضعیت میانی به سر می برند. می توان گفت این بخش 60 درصد ناشران را تشکیل می دهد. آن ها بدون شناخت از نویسنده، بعضا چندصفحه –با وضعیت کاغذ امروز- کتاب چاپ می کنند. آن ها چون شناختی از کتاب ندارند، نمی توانند انتقال مناسبی برای معرفی کتاب به مخاطب داشته باشند. می دانیم که اطلاعات باید از ناشر به پخش، از پخش به فروشگاه و از فروشگاه به مخاطب برسد. البته تعدد کتاب های چاپ شده توسط این افراد هم موجب تشدید خطا می شود.
مراکز پخش تبدیل به بنگاه اقتصادی شده است
به گفته این کتاب فروش، در 90 درصد مراکز پخش، مساله تجارت مطرح است، تا جایی که برای انتخاب کتاب، بررسی می شود که چه درصدی به شرکت پخش و چه درصدی به فروشگاه برسد. بهارلو ادامه داد: مرکز پخش تبدیل به بنگاه اقتصادی شده است. افرادی که در آن کار می کنند، اطلاعاتی درباره کتاب ندارند و اصلا کتاب نمی خوانند. 95درصد افرادی که این کار را انجام می دهند، از مدیر تا ویزیتور مرکز پخش، اطلاعاتی به کتاب فروش منتقل نمی کنند؛ حتی اگر ناشر به آن ها درباره کتاب توضیح داده باشد.
او ادامه داد: مراکز پخش تقصیری ندارند؛ چراکه تنها برای دریافت اقتصادی کار می کنند. اگر توجه کنید، می بینید ویزیتورها موتورسوارهای خوبی هستند و تیز می روند و می آیند . در 14 سالی که کار کتاب انجام دادم، تنها 13 یا 14 ویزیتور دیدم که کتاب می خوانند و انتقال اطلاعات می کنند.
اکثر کتاب فروشان به این شغل به عنوان تخصص نگاه نمی کند
برای اینکه مردم کتابی را بخرند، باید درباره آن شناخت کسب کنند. وقتی ناشران و شرکت های پخش هیچ نقشی در این انتقال نداشته باشند، بار مسئولیت بر دوش کتاب فروشان می افتد. بهارلو دراین باره گفت: اکثر کتاب فروشان به این شغل به عنوان تخصص نگاه نمی کند، درحالی که در گذشته بیشتر کتاب فروشان، متخصص بودند. کار کتاب، کاری تخصصی است که تقریبا 20 تا 30 درصد کتاب فروشان آن را به صورت تخصضصی انجام می دهند؛ البته پروسه انتقال اطلاعات به مخاطب، فقط در گروهی که کتاب فروشان در آن تخصص دارند، اتفاق میفتد.
گروهی از کتاب فروشان برای افزایش اطلاعات درباره کتاب ها به مردم، تصمیم گرفته اند تا به دیگر کتاب فروشان تازه کار آموزش دهند. به گفته آ ن ها معضل فروش پایین باید به شکلی حل شود. بهارلو بیان کرد: به تنهایی نمی توانیم تمام مخاطبان را پوشش و اطلاعات را به آن ها انتقال دهیم. پس تعدادی از نیروها را آموزش می دهیم تا بتوانند به کتاب فروشان حرفه ای بپیوندند. در واقع اگر انتقال اطلاعات به درستی به مخاطب انجام شود، 50 تا 60 درصد مشکل کتاب نخواندن حل می شود.
او ادامه داد: گاهی مشتری برای خرید لوازم التحریر و بازی فکری به کتاب فروشی می آید و به او کتابی پیشنهاد می دهم، تا به عنوان هدیه، کتابی قبول کند و بعد از خواندن کتاب، اگر لذتی برد برای خرید آن مراجعه کند. این کار را روی درصدی از مشتریان در ابتدای دوره کتاب فروشی ان امتحان کردم؛ چراکه متاسفانه مخاطبان نمی توانند به کتاب فروش اعتماد کنند. دلیل نبود اعتماد هم رفتاری است که برخی از کتاب فروشان پیش تر انجام داده اند. آن ها برای کسب درصد بیشتری از سود فروش کتاب، بر این اساس که ترجمه منتشرشده توسط کدام نشر، سود بیشتری دارد، توجه و فکر و مخاطب را به خرید آن کتاب ترغیب می کنند. مخاطبی که آن کتاب را با ترجمه بد می خواند، از کتاب خواندن زده می شود و اعتماد خود به کتاب فروشان را از دست می دهد.
کتاب فروشان پر دغدغه ترین افراد حوزه نشر هستند
بهارلو با اشاره به اینکه اگر ناشران از ابتدا اطلاعاتی در اختیار شرکت های پخش و رسانه ها بگذارند، همچنین برای کتاب تبلیغ کنند، بار زیادی از دوش کتاب فروشان برداشته خواهد شد، ادامه داد: کتاب فروشان نمی توانند تمام کتاب هایی را که منتشر می شود، بخوانند؛ درصورتی که ناشران؛ قاعدتا باید کتابی را که چاپ می کنند، بخوانند؛ بنابراین می توانند اطلاعات مربوط به کتاب و نویسنده آن را به مراکز پخش انتقال دهد تا آن ها به کتاب فروشان درباره کتاب توضیح دهند.
به گفته او کتاب فروشان پر دغدغه ترین افراد در حوزه نشر هستند؛ چراکه با مخاطب به صورت مستقیم ارتباط دارند و ریزش مخاطب را به چشم می بینند. این چیزی است که شاید ناشران کمتر به آن توجه کرده باشند. مدیر کتابفروشی هوپا گفت: کتاب فروشان 12 ساعت از ساعات روز را با کتاب ها زندگی می کنند؛ گویی کتاب ها، عضوی از بدنشان شده است. در شرایط موجود، مجبوریم بار انتقال اطلاعات را به تنهایی به دوش بکشیم و تا حد ممکن مشکل را حل کنیم.
ناشران برای کتابشان پیش از فروش، تولید محتوا کنند
بهارلو با آوردن مثال ناشری که چند هفته از شروع کارش می گذرد و کتاب سوم یا چهارمی که منتشر کرده است، در طول 48 ساعت به چاپ دوم رسید، افزود: کتاب آیشمن در اورشلیم توسط نشر برج منتشر شد. مسئولان نشر حتی قبل از اینکه کتابشان برای فروش فرستاده شود، تیزرهای تبلیغاتی، ویدئوها و تولید محتوایی برای معرفی کتاب داشتند. اگر این زنجیره درست متصل شود و انتقال اطلاعات از ناشر به مخاطب درست طی شود، حداقل 60 درصد از مساله و مخاطب حل می شود. البته درگیری های اقتصادی، قیمت بالای کتاب و ظاهر کتاب ها موضوعاتی است که آن ها هم تاثیرگذار هستند اما نه به اندازه معرفی کتاب توسط ناشران.
به گفته این کتاب فروش، مراکز پخش به گونه ای فعالیت می کنند که گویی پخش کتاب و مواد غذایی با هم تفاوتی ندارد و فقط به دلیل محل انبار، پخش کتاب را ترجیح داده اند. او ادامه داد: ناشرانی هستند که مراکز پخش دارند، در سال های اخیر تعداد آن ها افزایش یافته است. حداقل اینگونه، پروسه انتقال از ناشر به مرکز پخش را می توان کوتاه کرد. این نگاه می تواند کمتر اقتصادی و تجاری باشد. البته اینجا هم اولویت تجاری است، اما مسائل دیگر هم همراهش است.
بهارلو با تاکید بر اینکه بخش تاثیرگذار مردم را بر روند نشر نمی توان نادیده گرفت، بیان کرد: مردم می توانند برای تغییر مطالبه گری کنند. همچنین رسانه ای که خزعبلات، ادبیات ضعیف و کمدی را انتقال می دهد -اگر رسانه ملی یا فضای مجازی باشد- رسانه ای که در آن نقد نیست و جای بحث های معمولی ساده انگاری و تفکر نکردن را پیش می برد موجب می شود، ذهن مردم به شکل فرسوده بماند و آماده آشنایی با کتاب نباشد. کتاب فروش باید به تنهایی تلاش کند تا تغییری ایجاد شود.
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)
خبرگزاری کتاب ایران
مراکز پخش تبدیل به بنگاه اقتصادی شده است
اکثر کتاب فروشان به این شغل به عنوان تخصص نگاه نمی کند
کتاب فروشان پر دغدغه ترین افراد حوزه نشر هستند
ناشران برای کتابشان پیش از فروش، تولید محتوا کنند
در این مدت نظرات مختلفی درباره لزوم یا عدم لزوم برپایی آن و چگونگی آن به بحث گذاشته شد. این ابهام ادامه داشت تا اینکه هفته گذشته معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با صدور حکمی موسسه کتاب و ادبیات ایران را به عنوان مسوول برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران تعیین کرد و به این شکل دست کم مشخص شد که قرار است این نمایشگاه به صورت مجازی برقرار شود. با وجود این حکم، هنوز ابهام های زیادی درباره نحوه برپایی آن پابرجاست؛ گذشته از زمان نامعلوم برپایی آن، نه تنها سازوکار اجرای آن هنوز روشن نشده است بلکه بر ابهامات آن نیز افزوده شده است. تنها چیزی که از متن حکم محسن جوادی برمی آید، این است که این تصمیم به منظور جبران بخشی از خسارت ها و ضرر و زیان ناشی از عدم برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در شرایط موجود کشور گرفته شده است.
ایران تنها کشوری نیست که در آن نمایشگاه بین المللی کتاب برگزار می شود و تنها سرزمینی نیست که درگیر این اپیدمی شده است مثلا بخش فیزیکی و حضوری هفتاد و دومین نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت در سال جاری به دلیل محدودیت های سفر ناشی از بیماری همه گیر کرونا لغو شد و نسخه دیجیتال این نمایشگاه از اول اکتبر شروع و تا تابستان سال 2021 ادامه خواهد داشت. همچنین پکن نیز به دلیل گسترش ویروس کرونا و محدودیت های ناشی از این بحران، همچون بسیاری از رویدادهای فرهنگی و هنری سال جاری به صورت آنلاین و از 26آگوست برگزار خواهد شد. چندی پیش نیز سی وسومین نمایشگاه کتاب مسکو که بزرگ ترین نمایشگاه کتاب در روسیه است از 12 شهریورماه به صورت آنلاین و آفلاین به مدت پنج روز میزبان علاقه مندان کتاب از سراسر جهان بود. به این نمایشگاه ها باید رویدادهای زیاد دیگری چون نمایشگاه بین المللی کتاب الجزایر و نمایشگاه کتاب اکلتان در فیلیپین را نیز بیفزاییم. با وجود تکرار چنین اتفاقاتی شاید در نگاه نخست به نظر آید بتوان از تجربه این کشورها در زمینه برپایی نمایشگاه آنلاین کتاب استفاده کرد اما نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد تفاوت بنیادی این نمایشگاه با نمایشگاه کتاب تهران است؛ همان تفاوتی که همواره در تمام سال های برپایی آن موضوع انتقادها بوده و آن چربیدن شکل فروشگاهی آن بر جنبه نمایشگاهی آن است. در اغلب نمایشگاه های معتبر کتاب در جهان، مکان نمایشگاه بیشتر محلی برای تبادلات خرید حق چاپ و ترجمه از سوی بنگاه های انتشاراتی است و مردم عادی جز روزهایی خاص اجازه حضور در آن را ندارند و اگر هم در آن شرکت کنند فقط برای کسب آگاهی از تازه های نشر است نه خرید آن. این درحالی است که هر ساله نمایشگاه کتاب تهران به منظور ایجاد بازاری بزرگ برای عرضه مستقیم کتاب ها به مخاطبان برپا می شود و ناشران با تخفیف های مصوب سعی در جذب بیشتر عموم مردم دارند. اگرچه چنین رویکردی در شرایط نابسامان اقتصادی جامعه و صنعت نشر به عنوان مسکن، حامیانی دارد؛ به ویژه در بین ناشرانی که به دلیل نداشتن کتاب فروشی از عرضه مستقیم کالاهایشان به مردم محروم هستند، بسیاری نیز چنین شیوه ای را در مقایسه با نمونه های خارجی مغایر با اهداف برگزاری نمایشگاه کتاب می دانند و بر این باورند که علاوه بر خدشه به وجهه بین المللی آن، ایجاد چنین بازاری موجب وارد کردن ضرر و زیان به کتاب فروشان مستقل به خصوص در شهرستان هاست. اکنون در تنگنای برپایی رویدادهای فیزیکی این عیب بار دیگر به شکل بزرگ تری به چشم می آید. در این مدت نمایشگاه های بین المللی معتبر با ایجاد سامانه ای الکترونیکی و عرضه کتاب های جدید ناشران راه را برای تبادل رایت و امکان تجارت همچنان برقرار کرده اند اما بعید است که هنوز برای خود برپا کنندگان نمایشگاه کتاب تهران شکل ارائه فروش کتاب به صورت آنلاین و یکپارچه برای حجم انبوه ناشران و خریداران مشخص شده باشد، یا اگر هم باشد آیا توانایی ایجاد چنین سامانه ای با وجود زیرساخت های فضای مجازی در کشور وجود خواهد داشت یا نه؟ و همچنین در صورت به وجود آمدن چنین سامانه ای، چه مزیتی در مقایسه با فروش آنلاین کتاب که هم اکنون توسط ناشران انجام می گیرد، در آن لحاظ خواهد شد؟
و پرسش آخر اینکه درحالی که می توان با طرح های جایگزین مانند طرح های فصل کتاب از طریق کتاب فروشی ها نیاز مخاطبان را برطرف کرد چه لزومی به برپایی نمایشگاهی است که با صرف هزینه نتیجه استقبال از آن نامعلوم است؟
در این میان کتاب فروشان عضو تابستانه، برخی با پیش بینی تخفیف مازاد (عموما 10 درصدی) و افزودن آن به تخفیف 20 درصدی که در هر دوره وجود دارد، تلاش کردند مشتریان خود را بیشتر راضی نگه دارند و فروش بیشتری داشته باشند. این اتفاق، البته کمابیش در ادوار گذشته طرح های حمایتی نیز دیده شده بود اما با توجه به ویژگی های این دوره از طرح ها و همچنین موقعیت بازار کتاب، بیشتر نمود پیدا کرد و نظراتی را به همراه داشت.
آغاز بحث با یک میزگرد
ایبنا برای اولین بار بررسی اثرات اعمال تخفیف های مازاد را در قالب میزگرد بررسی تابستانه کتاب 99؛ چهار دهمین طرح فصلی که با حضور جمعی از اهالی بازار کتاب و کارشناسان نشر برگزار شد، آغاز کرد.
محمود آموزگار، مدیر انتشارات و کتاب فروشی کتاب آمه و نائب رئیس اتحادیه ناشران و کتاب فروشان، در میزگرد ایبنا، با انتقاد از افزایش اعتبار کتاب فروشی های بزرگ، خصوصا آن کتاب فروشانی که به دادن تخفیف مازاد اقدام کرده بودند، گفت: برخی کتاب فروشی ها به ویژه در تهران که از امکانات بیشتری برای فروش برخوردارند، در روز های برگزاری طرح، تخفیف بیشتری را اعمال کردند و با دریافت اعتبار بیشتر، موجب شدند فروش برخی کتاب فروشی ها حتی به میزان پیش از آغاز طرح هم نرسد .
او که اعمال تخفیف را سنگ بنای ایجاد تبعیض و زمینه ساز حذف کم توان ها در عرصه رقابت می داند، با دفاع از حقوق کتاب فروشی های کوچک و محلی، از مجری طرح های فصلی؛ یعنی موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران خواست تا با تجدید نکردن اعتبار کتاب فروشی های متقاضی از اعمال تخفیف بیشتر که باعث ایجاد رقابت غیر منصفانه در بین کتاب فروشان می شود، جلوگیری کند.
آزاده نظربلند، معاون کتاب و فرهنگ موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران اما درباره اعمال تخفیف مازاد از سوی کتاب فروشی های عضو در طرح های فصلی، یادآور شد که مجری طرح ابزار پیشگیری از اعمال تخفیف مازاد را در اختیار ندارد و مطابق با قوانین، این اتحادیه ها هستند که باید بر این مسائل، نظارت داشته باشند. البته آموزگار نیز با این نکته که کنترل تخفیف های نامتعارف از سوی مجری طرح های حمایتی امکان پذیر نیست همسو بود.
کتاب فروشی بزرگ؛ کتاب فروشی کوچک
آن طور که مشخص است، سکه ی اعمال تخفیف مازاد در ایام برگزاری طرح های فصلی، دو رو دارد: یکی ترغیب مشتریان به خرید و افزایش فروش کتاب فروش و دیگری؛ ایجاد تبعیض و ضربه خورد کتاب فروشی های کوچک که به لحاظ اقتصادی، توان رقابت با کتاب فروشی های برخوردارتر (به لحاظ توان مالی، مساحت و محل قرارگیری کتاب فروشی ) را که با اعمال تخفیف مازاد، تمایز بیشتری برای خود ایجاد کرده اند، ندارند. توجه به این نکته نیز لازم است که در غالبِ قریب به اتفاق موارد مشاهده شده، این کتاب فروشی های بزرگ هستند که به اعمال تخفیف های مازاد، اقدام می کنند. همچنین؛ به دلیل توان مالی، اعمال چنین تخفیفی از سوی ناشر-کتاب فروش ها هم بیشتر قابل اجرا می نماید.
چنان چه اشاره شد، انتشار میزگرد ایبنا، نظراتی را نزد اهالی نشر و کتاب فروشان به همراه داشت که ازجمله آن ها می توان به انتقاد محمدعلی جعفریه، مدیر نشر و کتاب فروشی ثالث اشاره کرد. او که تابستانه99 را با شعار 20 به اضافه 10 و تخفیف مازاد 10درصدی پشت سرگذاشت، به مطالب مطرح شده در این زمینه، واکنش نشان داد. او در گفت وگو با ایبنا، اظهار کرد: با آغاز چهاردهمین دوره طرح های حمایتی به اتحادیه ناشران و کتاب فروشان تهران اعمال 10 درصد تخفیف را پیشنهاد کردم تا به واسطه قیمت مناسب تر، انگیزه مضاعفی برای خریداران ایجاد شود. کتاب فروشان خیابان کریمخان از این پیشنهاد استقبال کردند و با اطلاع اتحادیه، این میزان تخفیف مازاد، اعمال شد.
از نظر او اعمال تخفیف بیشتر که حکم چشمپوشی کردن از 10 درصد سود فروش کتاب را دارد، نقش مهمی در رساندن کتاب با قیمت مناسب به دست مخاطبان دارد. هرچند که فروش بیشتر، جذب مشتری بیشتر و نقدینگی بیشتر را نیز از دیگر دست آوردهای این اقدام برای کتاب فروشانی می داند که تخفیف مازاد را در دستور کار قرار می دهند.
مدیر ثالث که معتقد است برخی از طرج نگرانی ها، مصداق شعار است، درباره تمایز کتاب فروشی های بزرگ از کتاب فروشی های کوچک به ایبنا گفت: هرچه نیروی انسانی بیشتر و یا فضای کتاب فروشی بزرگتر باشد، به تبع هزینه هایش بیشتر است و با کتاب فروشی کوچکی مثل لارستان که با یک پرسنل از اواسط روز فعالیت خود را شروع می کند و بود و نبود طرح چندان برایش مهم نیست، متفاوت است. گردش اقتصادی نشری مانند ثالث از راه کتاب فروشی و نشر است و باید به روش هایی برای تامین هزینه هایش فکر کند تا ورشکست نشود. (اینجا بخوانید)
هومان حسن پور، رئیس اتحادیه ناشران و کتاب فروشان در گفت وگو با ایبنا، ضمن رد موافقت یا صدور مجوز اعمال تخفیف به کتاب فروشان تهران در ایام برگزاری تابستانه توضیح داد: در یک مقطع؛ چند نفر پیشنهاداتی کردند که این طرح را بگذاریم و ما گفتیم؛ موضوع باید در هیات مدیره بررسی شود و دیگر پیگیری نشد و این بحث در همین جا به اتمام رسید.
وی درباره مساله تخفیف کتاب نیز توضیح داد: درست است که شرایط اقتصادی بسیاری از همکاران صنف دچار چالش شده است و بسیاری از آن ها آتش به مال خود زده اند؛ اما نباید فراموش کنیم که بالابردن نرخ تخفیف، تبعاتی دارد. با این اقدام، برخی خریداران اطمینان خود را از دست می دهند و برخی فکر می کنند که قیمت کتاب همین است و کتاب فروشی های دیگر کتاب را گران می فروشند. (اینجا بخوانید)
محمد یراقچی، مدیر کتاب فروشی کتاب پنجره نیز ضمن مخالفت با اعمال تخفیف مازاد از سوی برخی کتاب فروشی ها، این رویه را برهم زننده قواعد و عرف حاکم بر طرح های فصلی دانست. او به ایبنا گفت: طرح فصلی خودش 20 درصد تخفیف دارد و اگر کتاب فروشی بیش از این بخواهد تخفیف بدهد، عرف این جریان را به هم می زند... چنین اقدامی در اصل صدمه زدن به همکاران دیگر است و پسندیده نیست.
او همچنین از پیگیری این موضوع در اتحادیه خبر داد و اضافه کرد: مقرراتی در قانون نظام صنفی برای تخفیف و حراج وجود دارد و بر اساس آن، {تعیین} میزان این تخفیف از قاعده و نظم مشخصی برخوردار است. (اینجا بخوانید)
اردشیر بهجت، مدیر انتشارات و کتاب فروشی بهجت معتقد است اعمال تخفیف مازاد در طرح های فصلی از سوی برخی کتاب فروشی ها، موجب می شود حتی کتاب های معروفی که در کتاب فروشی های کوچک تر مشتری دارد، دیگر فروش نرود. او که سابقه اعمال تخفیف مازاد را در طرح های قبلی داشته، درباره تجربه اش به ایبنا گفت: بعد از دو یا سه دوره تجربه این کار دیدیم که این تخفیف مازاد تعداد مشتریان ما را بیشتر نمی کند و به همین خاطر دیدیم اتفاق ها و عواقب بعدی آن بیشتر است.
این فعال حوزه نشر، ضمن تشریح تبعات اعمال تخفیف کتاب، اضافه کرد: اعمال تخفیف اضافه از سوی برخی کتاب فروشان در ایام برگزاری طرح های حمایتی، بهانه ای به دست می دهد تا بقیه افرادی که تخفیف های زیاد 50 درصدی می دهند، کار خود را توجیه کنند؛ درحالی که مشکل آن ها هستند. (اینجا بخوانید)
تخفیف مازاد یعنی خارج کردن همکاران از رقابت
امیر علی بیک، مدیر کتاب فروشی انتشارات مروارید در این زمینه به ایبنا گفت: من با عرضه کتاب با تخفیف مخالف هستم. همانطور که می دانیم در کشورهای اروپایی و امریکایی ما قیمت ثابت کتاب داریم و اگر به یک کتاب فروشی بزرگ در مرکز شهر که به صورت زنجیره ای اداره می شود به همان میزانی است که در یک کتاب فروشی شهر کوچک عرضه می شود و قیمت ثابت کتاب در همه جای دنیا رعایت می شود.
وی ادامه داد: ما اگر بخواهیم قیمت کتاب را بشکنیم و با تخفیف های نامتعارف در مرحله اول نوعی عدم اطمینان برای خریدار ایجاد می کنیم و به او القا می کنیم کتابی که میخری، می تواند با قیمت خیلی ارزان تر به دستت برسد.
علی بیک با اشاره به تبعات فرهنگی این موضوع توضیح داد: در بعد فرهنگی زمانی که یک کتاب را با یک قیمت پایین تر رضه می کنید، متاسفانه در وهله اول وجهه و ارزش کالا را از بین می برید و از دید خواننده و مخاطب ارزش آن را کم می کنید.
وی یادآور شد: کتاب فروشی های بزرگی که این کار را انجام می دهند باید توجه کنند که با این اقدام در اصل همکاران دیگر خود را از رده خارج می کنند، زیرا آن ها با فروش کتاب با تخفیف مازاد جذب مخاطب بیشتری می کنند.
مدیر انتشارات مرواید با بیان اینکه این کتاب فروشی ها می خواهند با فروش بیشتر، از یارانه بهره بیشتری ببرند، گفت: به دنبال افزایش فروش و اتمام اعتبار یارانه ای که خانه کتاب و ادبیات ایران می دهد، یارانه دو یا گاهی سه یا چهار مرحله بیشتر شارژ می شود و به نظر من این کار رقابت پایاپایی نیست و معتقدم همه کتاب فروشان باید به صورت یکسان از یارانه بهره مند شوند.
به گفته وی، خانه کتاب زمانی که یارانه و اعتبار یک کتاب فروشی تمام شود، دوباره به او یارانه می دهد اما یارانه این کتاب فروشی، به این دلیل تمام شده است که تخفیف مضاعف داده و سعی کرده رقیب خود را از میدان به در کند.
علی بیک با بیان اینکه متاسفانه هیچ انسجامی در بین کتاب فروشی ها وجود ندارد که بخواهند خود را حذف کنند، عنوان کرد: این عدم اتحاد موجب می شود در وهله اول شاهد فشارهای اقتصادی و تعطیلی برخی کتاب فروشی ها باشیم. زمانی که یک کتاب فروشی بسته می شود، از ویترین کتاب در جامعه کاسته می شود و از کاهش ویترین، ابتدا ناشر ضرر می بیند و سپس موزع. و مهم تر از همه؛ جامعه ضرر می بیند.
وی با اشاره به راهکاری که می توان در این زمینه پیش بینی کرد، توضیح داد: برخورد با این موضوع می تواند طبق یکی از دستورالعمل های انضباطی خانه کتاب باشد و همان طور که اعلام می شود از یک کتاب دو عدد نمی توان فروخت یا با هر کد ملی 150 هزار تومان بیشتر نمی توان خرید کرد، یکی از این موارد هم این باشد که تخفیف خارج از عرف از تخلفات محسوب می شود.
وی همچنین درباره اهمیت کتاب فروشی های محلی و لزوم توجه به آن ها افزود: یکی دیگر از موارد این باشد که در تخصیص یارانه طرح های فصلی باید به کتاب فروشی های کوچک و محلی توجه بیشتری شود تا ضامن حفظ و بقای آن ها باشد؛ چون در کتاب فروشی های بزرگ معمولا لوازم التحریر و کادویی هم قرار داد و آن ها می توانند از فروششان منتفع شوند؛ ولی کتاب فروشی های کوچک و محلی که فقط کتاب می فروشند باید بهره بیشتری از این یارانه ببرند.
مخالف اما همسو
ارائه تخفیف 10 درصدی مازاد در طرح تابستانه اما موافقان و مخالفانی داشت که البته کفه مخالف ها سنگین تر است. حتی برخی از کتاب فروشانی هم که در این طرح مشارکت و تخفیف مازاد را برای کتاب های خود اعمال کردند، اقدام خود را نوعی همراهی با سایر همکاران خود خواندند؛ درحالی که اساسا با تخفیف، موافق نیستند.
علیرضا رئیس دانا، مدیر انتشارات نگاه که همزمان با طرح تابستانه کتاب 99 علاوه بر 20 درصد، 10 دیگر به صورت مازاد تخفیف می داد، در این زمینه به ایبنا گفت: طرح های فصلی خرید کتاب، خیلی موثرند. هرچند من معتقدم در شرایط متعارف، ما باید کتاب را بدون تخفیف در کتاب فروشی ها بفروشیم؛ نه در طرح های مختلف و با کمک یارانه دولتی. چه بسا در این طرح افراد زیادی کتاب خریداری کردند و بعد از آن وضعیت بازار خرید کتاب کساد شده است.
وی در پاسخ به سوال ایبنا درباره گلایه سایر کتابفروشی ها از ارائه کتاب با تخفیف بیشتر که منجر به جذب بیشتر مخاطبان به این کتاب فروشی ها می شود نیز توضیح داد: شما و آن ها درست می گویید؛ ولی ما دیدیم چند کتاب فروشی همکار ما این کار را انجام داده اند و ما هم بالاجبار و از آنجا که مردم به کتاب فروشی های دیگر می رفتند -چراکه برایشان 10 درصد تخفیف اهمیت داشت- تابع جمع شدیم.
رئیس دانا با اشاره به اقتصاد ضعیف صنف کتاب فروشان تاکید کرد: مساله اینجا است که ما در کشور ویترین کمتری داریم، گسترش ویترین کتاب نکته مهمی است و کتاب فروشی های استیجاری، ادامه کار اصلا به صرفه نیست.
به گفته وی، برای جمعیت کتابخوان که قشر کاملا فرهنگی هستند و از تمکن مالی بالایی برخوردار نیستند و این روزها که مشکلات اقتصادی هست، این 10 درصد می تواند مفید باشد.
از نظر مدیر انتشارات نگاه، پیش بینی مکانیزمی برای جلوگیری از تخفیف های مازاد در طرح های فصلی خرید کتاب اگرچه ممکن است خوشایند برخی کتاب فروشی ها نباشد، اما به صورت کلی می توان روند رقابت و فروش کتاب را در میان کتاب فروشی ها عادلانه تر کند.
نیاز به تحول و هدایت
باید بپذیریم که حوزه فرهنگ؛ خصوصا صنعت نشر در کشور ما، همچنان نیازمند حمایت های دولتی است؛ اما این نکته نیز اهمیت دارد که روند حمایت های دولتی و هدایت آن در قالب طرح ها و رویه های مختلف، نیازمند نظارت و کنترل ویژه ای است.
طرح های فصلی کتاب، به اذعان اهالی صنف، موثرترین طرح دولتی در راستای تخصیص یارانه به این صنعت به شمار می آید، چراکه در آن، تمام ارکان مستقیم و غیر مستقیم نشر –از خریدار کتاب گرفته تا کتاب فروش، موزع، ناشر و مولف/مترجم- از آن سود می برند. با این اوصاف، حالا که 14دوره از برگزاری این طرح می گذرد، به نظر می رسد پیش برد آن نیازمند اعمال برخی ملاحظات و ریل گذاری های تازه باشد. حال اینکه در 14 دوره اجرا شده نیز این طرح، تغییر و تحولات مختلفی را تجربه کرده و برای هم سو شدن با نیاز اهالی صنف، تلاش داشته است.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ، تابستانه کتاب99 در مردادماه برگزار شد؛ طرحی که با استقبال خوبی از سوی کتاب فروشان و البته مردم همراه بود و بیشترین بودجه را در میان سنوات طرح های فصلی، به خود اختصاص داد. برگزار نشدن نمایشگاه کتاب تهران و ایجاد رکود در بازارهای کتاب به دلیل شیوع ویروس کرونا، از عواملی بود که تابستانه را برای کتاب فروشان، حائز ویژگی های متمایزی می کرد؛ آنچنانکه بسیاری از کتاب فروشی ها با تبلیغات در شبکه های اجتماعی، سایت های اینترنتی و دربرخی از موارد با ارسال پیامک به مخاطبان و مشتری های قدیمی خود، آن ها را از برگزاری طرح مطلع کردند.
در این میان کتاب فروشان عضو تابستانه، برخی با پیش بینی تخفیف مازاد (عموما 10 درصدی) و افزودن آن به تخفیف 20 درصدی که در هر دوره وجود دارد، تلاش کردند مشتریان خود را بیشتر راضی نگه دارند و فروش بیشتری داشته باشند. این اتفاق، البته کمابیش در ادوار گذشته طرح های حمایتی نیز دیده شده بود اما با توجه به ویژگی های این دوره از طرح ها و همچنین موقعیت بازار کتاب، بیشتر نمود پیدا کرد و نظراتی را به همراه داشت.
آغاز بحث با یک میزگرد
ایبنا برای اولین بار بررسی اثرات اعمال تخفیف های مازاد را در قالب میزگرد بررسی تابستانه کتاب 99؛ چهار دهمین طرح فصلی که با حضور جمعی از اهالی بازار کتاب و کارشناسان نشر برگزار شد، آغاز کرد.
محمود آموزگار، مدیر انتشارات و کتاب فروشی کتاب آمه و نائب رئیس اتحادیه ناشران و کتاب فروشان، در میزگرد ایبنا، با انتقاد از افزایش اعتبار کتاب فروشی های بزرگ، خصوصا آن کتاب فروشانی که به دادن تخفیف مازاد اقدام کرده بودند، گفت: برخی کتاب فروشی ها به ویژه در تهران که از امکانات بیشتری برای فروش برخوردارند، در روز های برگزاری طرح، تخفیف بیشتری را اعمال کردند و با دریافت اعتبار بیشتر، موجب شدند فروش برخی کتاب فروشی ها حتی به میزان پیش از آغاز طرح هم نرسد .
او که اعمال تخفیف را سنگ بنای ایجاد تبعیض و زمینه ساز حذف کم توان ها در عرصه رقابت می داند، با دفاع از حقوق کتاب فروشی های کوچک و محلی، از مجری طرح های فصلی؛ یعنی موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران خواست تا با تجدید نکردن اعتبار کتاب فروشی های متقاضی از اعمال تخفیف بیشتر که باعث ایجاد رقابت غیر منصفانه در بین کتاب فروشان می شود، جلوگیری کند.
آزاده نظربلند، معاون کتاب و فرهنگ موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران اما درباره اعمال تخفیف مازاد از سوی کتاب فروشی های عضو در طرح های فصلی، یادآور شد که مجری طرح ابزار پیشگیری از اعمال تخفیف مازاد را در اختیار ندارد و مطابق با قوانین، این اتحادیه ها هستند که باید بر این مسائل، نظارت داشته باشند. البته آموزگار نیز با این نکته که کنترل تخفیف های نامتعارف از سوی مجری طرح های حمایتی امکان پذیر نیست همسو بود.
کتاب فروشی بزرگ؛ کتاب فروشی کوچک
آن طور که مشخص است، سکه ی اعمال تخفیف مازاد در ایام برگزاری طرح های فصلی، دو رو دارد: یکی ترغیب مشتریان به خرید و افزایش فروش کتاب فروش و دیگری؛ ایجاد تبعیض و ضربه خورد کتاب فروشی های کوچک که به لحاظ اقتصادی، توان رقابت با کتاب فروشی های برخوردارتر (به لحاظ توان مالی، مساحت و محل قرارگیری کتاب فروشی ) را که با اعمال تخفیف مازاد، تمایز بیشتری برای خود ایجاد کرده اند، ندارند. توجه به این نکته نیز لازم است که در غالبِ قریب به اتفاق موارد مشاهده شده، این کتاب فروشی های بزرگ هستند که به اعمال تخفیف های مازاد، اقدام می کنند. همچنین؛ به دلیل توان مالی، اعمال چنین تخفیفی از سوی ناشر-کتاب فروش ها هم بیشتر قابل اجرا می نماید.
چنان چه اشاره شد، انتشار میزگرد ایبنا، نظراتی را نزد اهالی نشر و کتاب فروشان به همراه داشت که ازجمله آن ها می توان به انتقاد محمدعلی جعفریه، مدیر نشر و کتاب فروشی ثالث اشاره کرد. او که تابستانه99 را با شعار 20 به اضافه 10 و تخفیف مازاد 10درصدی پشت سرگذاشت، به مطالب مطرح شده در این زمینه، واکنش نشان داد. او در گفت وگو با ایبنا، اظهار کرد: با آغاز چهاردهمین دوره طرح های حمایتی به اتحادیه ناشران و کتاب فروشان تهران اعمال 10 درصد تخفیف را پیشنهاد کردم تا به واسطه قیمت مناسب تر، انگیزه مضاعفی برای خریداران ایجاد شود. کتاب فروشان خیابان کریمخان از این پیشنهاد استقبال کردند و با اطلاع اتحادیه، این میزان تخفیف مازاد، اعمال شد.
از نظر او اعمال تخفیف بیشتر که حکم چشمپوشی کردن از 10 درصد سود فروش کتاب را دارد، نقش مهمی در رساندن کتاب با قیمت مناسب به دست مخاطبان دارد. هرچند که فروش بیشتر، جذب مشتری بیشتر و نقدینگی بیشتر را نیز از دیگر دست آوردهای این اقدام برای کتاب فروشانی می داند که تخفیف مازاد را در دستور کار قرار می دهند.
مدیر ثالث که معتقد است برخی از طرج نگرانی ها، مصداق شعار است، درباره تمایز کتاب فروشی های بزرگ از کتاب فروشی های کوچک به ایبنا گفت: هرچه نیروی انسانی بیشتر و یا فضای کتاب فروشی بزرگتر باشد، به تبع هزینه هایش بیشتر است و با کتاب فروشی کوچکی مثل لارستان که با یک پرسنل از اواسط روز فعالیت خود را شروع می کند و بود و نبود طرح چندان برایش مهم نیست، متفاوت است. گردش اقتصادی نشری مانند ثالث از راه کتاب فروشی و نشر است و باید به روش هایی برای تامین هزینه هایش فکر کند تا ورشکست نشود. (اینجا بخوانید)
هومان حسن پور، رئیس اتحادیه ناشران و کتاب فروشان در گفت وگو با ایبنا، ضمن رد موافقت یا صدور مجوز اعمال تخفیف به کتاب فروشان تهران در ایام برگزاری تابستانه توضیح داد: در یک مقطع؛ چند نفر پیشنهاداتی کردند که این طرح را بگذاریم و ما گفتیم؛ موضوع باید در هیات مدیره بررسی شود و دیگر پیگیری نشد و این بحث در همین جا به اتمام رسید.
وی درباره مساله تخفیف کتاب نیز توضیح داد: درست است که شرایط اقتصادی بسیاری از همکاران صنف دچار چالش شده است و بسیاری از آن ها آتش به مال خود زده اند؛ اما نباید فراموش کنیم که بالابردن نرخ تخفیف، تبعاتی دارد. با این اقدام، برخی خریداران اطمینان خود را از دست می دهند و برخی فکر می کنند که قیمت کتاب همین است و کتاب فروشی های دیگر کتاب را گران می فروشند. (اینجا بخوانید)
محمد یراقچی، مدیر کتاب فروشی کتاب پنجره نیز ضمن مخالفت با اعمال تخفیف مازاد از سوی برخی کتاب فروشی ها، این رویه را برهم زننده قواعد و عرف حاکم بر طرح های فصلی دانست. او به ایبنا گفت: طرح فصلی خودش 20 درصد تخفیف دارد و اگر کتاب فروشی بیش از این بخواهد تخفیف بدهد، عرف این جریان را به هم می زند... چنین اقدامی در اصل صدمه زدن به همکاران دیگر است و پسندیده نیست.
او همچنین از پیگیری این موضوع در اتحادیه خبر داد و اضافه کرد: مقرراتی در قانون نظام صنفی برای تخفیف و حراج وجود دارد و بر اساس آن، {تعیین} میزان این تخفیف از قاعده و نظم مشخصی برخوردار است. (اینجا بخوانید)
اردشیر بهجت، مدیر انتشارات و کتاب فروشی بهجت معتقد است اعمال تخفیف مازاد در طرح های فصلی از سوی برخی کتاب فروشی ها، موجب می شود حتی کتاب های معروفی که در کتاب فروشی های کوچک تر مشتری دارد، دیگر فروش نرود. او که سابقه اعمال تخفیف مازاد را در طرح های قبلی داشته، درباره تجربه اش به ایبنا گفت: بعد از دو یا سه دوره تجربه این کار دیدیم که این تخفیف مازاد تعداد مشتریان ما را بیشتر نمی کند و به همین خاطر دیدیم اتفاق ها و عواقب بعدی آن بیشتر است.
این فعال حوزه نشر، ضمن تشریح تبعات اعمال تخفیف کتاب، اضافه کرد: اعمال تخفیف اضافه از سوی برخی کتاب فروشان در ایام برگزاری طرح های حمایتی، بهانه ای به دست می دهد تا بقیه افرادی که تخفیف های زیاد 50 درصدی می دهند، کار خود را توجیه کنند؛ درحالی که مشکل آن ها هستند. (اینجا بخوانید)
تخفیف مازاد یعنی خارج کردن همکاران از رقابت
امیر علی بیک، مدیر کتاب فروشی انتشارات مروارید در این زمینه به ایبنا گفت: من با عرضه کتاب با تخفیف مخالف هستم. همانطور که می دانیم در کشورهای اروپایی و امریکایی ما قیمت ثابت کتاب داریم و اگر به یک کتاب فروشی بزرگ در مرکز شهر که به صورت زنجیره ای اداره می شود به همان میزانی است که در یک کتاب فروشی شهر کوچک عرضه می شود و قیمت ثابت کتاب در همه جای دنیا رعایت می شود.
وی ادامه داد: ما اگر بخواهیم قیمت کتاب را بشکنیم و با تخفیف های نامتعارف در مرحله اول نوعی عدم اطمینان برای خریدار ایجاد می کنیم و به او القا می کنیم کتابی که میخری، می تواند با قیمت خیلی ارزان تر به دستت برسد.
علی بیک با اشاره به تبعات فرهنگی این موضوع توضیح داد: در بعد فرهنگی زمانی که یک کتاب را با یک قیمت پایین تر رضه می کنید، متاسفانه در وهله اول وجهه و ارزش کالا را از بین می برید و از دید خواننده و مخاطب ارزش آن را کم می کنید.
وی یادآور شد: کتاب فروشی های بزرگی که این کار را انجام می دهند باید توجه کنند که با این اقدام در اصل همکاران دیگر خود را از رده خارج می کنند، زیرا آن ها با فروش کتاب با تخفیف مازاد جذب مخاطب بیشتری می کنند.
مدیر انتشارات مرواید با بیان اینکه این کتاب فروشی ها می خواهند با فروش بیشتر، از یارانه بهره بیشتری ببرند، گفت: به دنبال افزایش فروش و اتمام اعتبار یارانه ای که خانه کتاب و ادبیات ایران می دهد، یارانه دو یا گاهی سه یا چهار مرحله بیشتر شارژ می شود و به نظر من این کار رقابت پایاپایی نیست و معتقدم همه کتاب فروشان باید به صورت یکسان از یارانه بهره مند شوند.
به گفته وی، خانه کتاب زمانی که یارانه و اعتبار یک کتاب فروشی تمام شود، دوباره به او یارانه می دهد اما یارانه این کتاب فروشی، به این دلیل تمام شده است که تخفیف مضاعف داده و سعی کرده رقیب خود را از میدان به در کند.
علی بیک با بیان اینکه متاسفانه هیچ انسجامی در بین کتاب فروشی ها وجود ندارد که بخواهند خود را حذف کنند، عنوان کرد: این عدم اتحاد موجب می شود در وهله اول شاهد فشارهای اقتصادی و تعطیلی برخی کتاب فروشی ها باشیم. زمانی که یک کتاب فروشی بسته می شود، از ویترین کتاب در جامعه کاسته می شود و از کاهش ویترین، ابتدا ناشر ضرر می بیند و سپس موزع. و مهم تر از همه؛ جامعه ضرر می بیند.
وی با اشاره به راهکاری که می توان در این زمینه پیش بینی کرد، توضیح داد: برخورد با این موضوع می تواند طبق یکی از دستورالعمل های انضباطی خانه کتاب باشد و همان طور که اعلام می شود از یک کتاب دو عدد نمی توان فروخت یا با هر کد ملی 150 هزار تومان بیشتر نمی توان خرید کرد، یکی از این موارد هم این باشد که تخفیف خارج از عرف از تخلفات محسوب می شود.
وی همچنین درباره اهمیت کتاب فروشی های محلی و لزوم توجه به آن ها افزود: یکی دیگر از موارد این باشد که در تخصیص یارانه طرح های فصلی باید به کتاب فروشی های کوچک و محلی توجه بیشتری شود تا ضامن حفظ و بقای آن ها باشد؛ چون در کتاب فروشی های بزرگ معمولا لوازم التحریر و کادویی هم قرار داد و آن ها می توانند از فروششان منتفع شوند؛ ولی کتاب فروشی های کوچک و محلی که فقط کتاب می فروشند باید بهره بیشتری از این یارانه ببرند.
مخالف اما همسو
ارائه تخفیف 10 درصدی مازاد در طرح تابستانه اما موافقان و مخالفانی داشت که البته کفه مخالف ها سنگین تر است. حتی برخی از کتاب فروشانی هم که در این طرح مشارکت و تخفیف مازاد را برای کتاب های خود اعمال کردند، اقدام خود را نوعی همراهی با سایر همکاران خود خواندند؛ درحالی که اساسا با تخفیف، موافق نیستند.
علیرضا رئیس دانا، مدیر انتشارات نگاه که همزمان با طرح تابستانه کتاب 99 علاوه بر 20 درصد، 10 دیگر به صورت مازاد تخفیف می داد، در این زمینه به ایبنا گفت: طرح های فصلی خرید کتاب، خیلی موثرند. هرچند من معتقدم در شرایط متعارف، ما باید کتاب را بدون تخفیف در کتاب فروشی ها بفروشیم؛ نه در طرح های مختلف و با کمک یارانه دولتی. چه بسا در این طرح افراد زیادی کتاب خریداری کردند و بعد از آن وضعیت بازار خرید کتاب کساد شده است.
وی در پاسخ به سوال ایبنا درباره گلایه سایر کتابفروشی ها از ارائه کتاب با تخفیف بیشتر که منجر به جذب بیشتر مخاطبان به این کتاب فروشی ها می شود نیز توضیح داد: شما و آن ها درست می گویید؛ ولی ما دیدیم چند کتاب فروشی همکار ما این کار را انجام داده اند و ما هم بالاجبار و از آنجا که مردم به کتاب فروشی های دیگر می رفتند -چراکه برایشان 10 درصد تخفیف اهمیت داشت- تابع جمع شدیم.
رئیس دانا با اشاره به اقتصاد ضعیف صنف کتاب فروشان تاکید کرد: مساله اینجا است که ما در کشور ویترین کمتری داریم، گسترش ویترین کتاب نکته مهمی است و کتاب فروشی های استیجاری، ادامه کار اصلا به صرفه نیست.
به گفته وی، برای جمعیت کتابخوان که قشر کاملا فرهنگی هستند و از تمکن مالی بالایی برخوردار نیستند و این روزها که مشکلات اقتصادی هست، این 10 درصد می تواند مفید باشد.
از نظر مدیر انتشارات نگاه، پیش بینی مکانیزمی برای جلوگیری از تخفیف های مازاد در طرح های فصلی خرید کتاب اگرچه ممکن است خوشایند برخی کتاب فروشی ها نباشد، اما به صورت کلی می توان روند رقابت و فروش کتاب را در میان کتاب فروشی ها عادلانه تر کند.
نیاز به تحول و هدایت
باید بپذیریم که حوزه فرهنگ؛ خصوصا صنعت نشر در کشور ما، همچنان نیازمند حمایت های دولتی است؛ اما این نکته نیز اهمیت دارد که روند حمایت های دولتی و هدایت آن در قالب طرح ها و رویه های مختلف، نیازمند نظارت و کنترل ویژه ای است.
طرح های فصلی کتاب، به اذعان اهالی صنف، موثرترین طرح دولتی در راستای تخصیص یارانه به این صنعت به شمار می آید، چراکه در آن، تمام ارکان مستقیم و غیر مستقیم نشر –از خریدار کتاب گرفته تا کتاب فروش، موزع، ناشر و مولف/مترجم- از آن سود می برند. با این اوصاف، حالا که 14دوره از برگزاری این طرح می گذرد، به نظر می رسد پیش برد آن نیازمند اعمال برخی ملاحظات و ریل گذاری های تازه باشد. حال اینکه در 14 دوره اجرا شده نیز این طرح، تغییر و تحولات مختلفی را تجربه کرده و برای هم سو شدن با نیاز اهالی صنف، تلاش داشته است.
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)
خبرگزاری کتاب ایران
آغاز بحث با یک میزگرد
بررسی تابستانه کتاب 99؛ چهار دهمین طرح فصلی
محمود آموزگار، مدیر انتشارات و کتاب فروشی کتاب آمه
محمود آموزگار، مدیر انتشارات و کتاب فروشی کتاب آمه
آزاده نظربلند، معاون کتاب و فرهنگ موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران
آزاده نظربلند، معاون کتاب و فرهنگ موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران
کتاب فروشی بزرگ؛ کتاب فروشی کوچک
محمدعلی جعفریه، مدیر نشر و کتاب فروشی ثالث
محمدعلی جعفریه، مدیر نشر و کتاب فروشی ثالث
(اینجا بخوانید)
هومان حسن پور، رئیس اتحادیه ناشران و کتاب فروشان
هومان حسن پور، رئیس اتحادیه ناشران و کتاب فروشان
(اینجا بخوانید)
محمد یراقچی، مدیر کتاب فروشی کتاب پنجره
محمد یراقچی، مدیر کتاب فروشی کتاب پنجره
(اینجا بخوانید)
اردشیر بهجت، مدیر انتشارات و کتاب فروشی بهجت
اردشیر بهجت، مدیر انتشارات و کتاب فروشی بهجت
(اینجا بخوانید)
تخفیف مازاد یعنی خارج کردن همکاران از رقابت
امیر علی بیک، مدیر کتاب فروشی انتشارات مروارید
امیر علی بیک، مدیر کتاب فروشی انتشارات مروارید
مخالف اما همسو
علیرضا رئیس دانا،
مدیر انتشارات نگاه
نیاز به تحول و هدایت
وی بیان کرد: در این جلسه به این نتیجه رسیدیم که اگر سازمان سینمایی می خواهد چراغ های سینماها روشن بماند، باید شرایط مناسب برای اکران چند فیلم خوب را فراهم کند. با توجه به اینکه در دوران کرونا 2 فیلم خوب اکران شد که متاسفانه به دلیل شرایط فروش خوبی نداشت، سازمان سینمایی باید برای اکران فیلم های جدید که می تواند پرفروش باشد، یک ضمانت در نظر بگیرد.
بیشتر بخوانید: مشکلات مالی سریال جشن سربرون حل شد
دبیر انجمن سینماداران تاکید کرد: تنها راهی که می توان سینماها را بار دیگر احیا کرد، اکران چند فیلم خوب و پرفروش است.
وی ادامه داد: یکی دیگر از مشکلاتی که در حال حاضر با آن مواجه هستیم این است که مردم نمی دانند سینماها باز هستند و هیچ اطلاع رسانی دقیقی نیز در این زمینه صورت نمی گیرد.
صابری توضیح داد: فیلم هایی که در حال حاضر روی پرده سینماها هستند در شرایط عادی نیز فروش خوبی نداشتند.
سخنگوی انجمن سینماداران تاکید کرد: اگر چند فیلم خوب با گارانتی سازمان سینمایی اکران شود می توانیم تولید، توزیع و اکران را زنده نگهداریم.
وی در بخش دیگری از صحبت های خود به آماده بودن چندین سالن و پردیس سینمایی برای بهره برداری اشاره کرد و گفت: در حال حاضر یکی از مدرن ترین سالن های خاورمیانه و یکی از بزرگترین پردیس های سینمایی کشور در بازار دوم نازی آباد آماده بهره برداری است اما فیلمی نیست که بخواهیم آن را افتتاح کنیم!
صابری در پایان گفت: تاکید می کنم که سینماها تمام پروتکل های بهداشتی را به طور کامل رعایت می کنند و تبدیل به یک جای امن برای مخاطبان است.
منبع: مهر
اگر قرار باشد سینما را در 6 ماه ابتدایی سال 99 مرور کنیم حتما باید به عقب تر و ماه های آخر سال گذشته برگردیم که اتفاق های مختلف سالن ها را هر از چندی به تعطیلی می کشاند و بعد هم شیوع یک ویروس ناشناخته سینماها را به تعطیلی کامل برد. در آن روزها اصلا تصور نمی شد که این وضعیت خیلی طولانی باشد و حتی وقتی بعد از چهار ماه تعطیلی، سینماها از ابتدای تیر به طور رسمی باز شدند خیلی ها بر این عقیده بودند که مردمِ خسته از قرنطینه با اکران فیلم های خوب راهی سالن ها می شوند ولی آنچه اتفاق افتاد نه تنها غیرقابل پیش بینی بود، بلکه وضعیتی نگران کننده را پیش روی اهالی سینما قرار دارد.
فروش سینما در این 6 ماه چقدر بود؟
فروش کم و استقبال ناامیدکننده ی مردم از فیلم منتخب جشنواره فجر (شنای پروانه) که پیش بینی می شد یکی از پرفروش های امسال باشد همه معادله ها را بر هم زد و الان دیگر کمتر کسی از امید به بهبود اوضاع در این سال صحبت می کند و بیشتر براین تاکید می شود که این 6 ماه پایانی سال هم بگذرد و شاید سال بعد شرایط تغییر کند.
یکی از مهم ترین دلایل این رکود از سوی سینمایی ها همراهی نکردن تلویزیون عنوان می شود که تقریبا تعطیلی سینما را به مردم القا کرده و برخی از فعالان سینما می گویند حتی وقتی اقوام شان می شنوند، سینما باز است تعجب می کنند.
در این 6 ماه آمار فروش سینمای ایران قاعدتا باید در دو بخش محاسبه شود؛ یکی اکران سینمایی و دیگری اکران آنلاین که همه گیری کرونا دلیل راه اندازی جدی آن در سینمای ایران شد.”شش ماه کرونا زده سینما چگونه گذشت؟”
در پلتفرم های پخش فیلم تا به حال فیلم هایی از جمله خروج ، طلا ، زیرنظر ، بهت ، تیغ و ترمه ، مهمان خانه ماه نو ، هفت و نیم ، حکایت دریا ، لتیان ، گیلدا ، بنفشه آفریقایی و کشتارگاه اکران آنلاین شده اند و اگرچه بعضی از آن ها به تناسب شرایط فعلی فروش نسبتا خوبی داشته اند اما امکان دسترسی به تعداد مخاطب و میزان فروش آن ها بجز آنچه از طریق خود سامانه ها اعلام می شود نیست.
اکران آنلاین اگرچه در روزهای نیمه تعطیل سینماها یک امکان ویژه برای فیلم های پشت خط اکران بود، ولی به هر حال هنوز شرایطی برای جلوگیری از قاچاق فیلم هایی که به این شکل اکران می شوند، ایجاد نشده است و هر فیلمی که روی این سامانه ها برای تماشا در دسترس قرار می گیرد در مدت چند ساعت کپی می شود.
اما از آن سو سینماداران همچنان در تلاش هستند تا به هر شکلی که شده سالن های سینما بسته نشوند و برهمین اساس فیلم هایی روی پرده رفته اند که البته هیچ کدام در ترغیب مردم به سینمارفتن موفق نبوده اند بویژه آنکه تبلیغی هم برای فیلم ها انجام نمی شود.
در این 6 ماه آمار مخاطب و فروش سینمای ایران افت قابل ملاحظه ای نسبت به سال قبل داشته و با اکران حدود 20 فیلم سینمایی و مستند در سینماها، نزدیک به پنج میلیارد تومان فروش داشته است. این در حالی است که فقط بهار سال گذشته با اکران 19 فیلم بیش از 113 میلیار تومان فروش در سینما ثبت شده بود.
کاهش فروش فیلم ها، سنگین شدن ترافیک پشت خط اکران بر تولید فیلم هم تاثیر زیادی داشته و خیلی ها در شرایط فعلی حاضر نیستند برای ساخت فیلمی تازه ریسک کنند.”شش ماه کرونا زده سینما چگونه گذشت؟”
شورای صنفی نمایش و اتحادی که در دوران کرونا به ثبت رسید
در این چند ماه بهار و تابستان اگرچه وضعیت سالن های سینما و اکران بیش از هر چیزی مورد بحث بود، اما اتفاق های دیگری هم در این عرصه رخ داد که اشاره ای به آن ها می شود.
یکی از این اتفاق های پرحاشیه این مدت که به ماجرای اکران فیلم ها نیز مرتبط می شد، شورای صنفی نمایش بود که با اختلاف های پیش آمده بر سر حضور نماینده کانون کارگردان ها و تهیه کننده ها، برای اولین بار در چند سال گذشته خانه سینما را با یک موضع گیری تند مقابل سازمان سینمایی و رییس قرار داد. در این مدت شورای صنفی نمایش بنا به اظهارنظرهایی، از موضع صنفی بودن خارج شد و خیلی ها آن را یک شورای دولتی دانستند.
یکی از دلایل بروز چنین اتفاقی انتخاب محمدحسین فرحبخش از سوی رییس سازمان سینمایی (حسین انتظامی) به عنوان نماینده تهیه کننده ها بود که برخی چنین انتخابی را آن هم به دلیل معرفی نشدن یک نماینده از میان تهیه کننده ها، نوعی مقابله ی انتظامی با این صنف ها عنوان می کردند.
هرچند شاید همین اتفاق بالاخره بهانه ای شد تا تهیه کننده ها با هم متحد شده و یک اتحادیه تشکیل دهند. در این راستا انتظامی هم اختیارات ویژه ای به این اتحادیه داد و قرار شد نمایندگان اتحادیه در شورای پروانه ساخت (سینمایی) و شورای صنفی نمایش جایگزین اعضای موجود شوند.
جنجال شبکه نمایش خانگی
البته شاید بیراه نباشد اگر مناقشه بین وزارت ارشاد و صدا و سیما بر سر شبکه نمایش خانگی را هم یکی از دلایل سرعت بخشی در این اتحاد صنفی دانست، چرا که خیلی زود پس از اعلام چنین تشکلی، بیانیه ای در اعتراض به خواسته ها و پیگیری های تلویزیون برای کنترل شبکه نمایش خانگی منتشر کردند. در این چند ماه بسیاری از صنف های خانه سینما و نیز هنرمندان در اعتراض به طرح تعدادی از نمایندگان مجلس برای اصلاح قانون در امور نمایش خانگی به سود صدا و سیما و حاشیه های پیش آمده بر سر مجوز برخی برنامه های تولیدی این شبکه بیانیه داده یا به انتقاد پرداختند.”شش ماه کرونا زده سینما چگونه گذشت؟”
انتخابات پرحاشیه خانه سینما
بجز این ها یکی از اتفاق های مهم چند وقت اخیر سینما، برگزاری انتخابات خانه سینما بود که با شرایط خاص کرونایی و با محدودیت برگزار شد، اما با توجه به اعتراض یکی دو صنف که انتخابات را غیرقانونی می دانستند، پروسه تایید توسط وزارت ارشاد نسبتا طولانی شد ولی در نهایت با تایید صحت انتخابات، محمدعلی نجفی به عنوان رییس هیات مدیره جدید خانه سینما معرفی شد تا در کنار علیرضا نجف زاده، روانبخش صادقی، پژمان مظاهری پور، بهمن اردلان، آتیلا پسیانی، علی قائم مقامی، به عنوان اعضای هیات مدیره و کامران ملکی به عنوان بازرس خانه سینما احتمالا مدیرعامل جدیدی را برای خانه سینما معرفی کنند.
یک مراسم و کلی شاکی در روز ملی سینما
نحستین چالش پیش روی این هیات مدیره برگزاری جشن خانه سینما در روز ملی سینما بود که از مدت ها قبل محل بحث و گمانه زنی بود ولی در آخر همه چیز محدود به برپایی مراسمی با محوریت جشنواره جهانی فجر برای تجلیل از افتخارآفرینان بخش بین المللی سینمای ایران شد که البته همین مراسم به اندازه چند جشن خانه سینما حاشیه داشت.
مهم ترین مسئله ای که پس از برگزاری این مراسم بازتاب داشت، انتقاد مستندسازان از بی توجهی به افتخاراتی بود که سال گذشته در عرصه بین الملل کسب شده بود. پس از آن صدای اعتراض فیلم کوتاهی ها و انیمیشینی ها نیز درآمد اما انتقاد آخر را فاطمه معتمدآیا مطرح کرد که گفت: در این مراسم پیش از همه ما باید از پخش کننده های بین المللی تقدیر می شد که هر آنچه از سینمای ایران به دنیا معرفی شده مدیون تلاش پخش کننده هاست.
تعطیلی یک جشنواره و روزهای مبهم پیش رو
دیگر اتفاق مهم سینمای ایران در بهار امسال تعطیلی جشنواره جهانی فجر بود که در ابتدا قرار بود به تعویق بیفتد، اما به دلیل نامشخص بودن شرایط پیش آمده از شیوع کرونا این رویداد به سال آینده موکول شد.
با این حال چگونه برگزار شدن دیگر جشنواره های مهم سینمایی مثل فیلم کوتاه تهران، مستند حقیقت و بخش ملی فجر از دغدغه های جدی مدیران و سینماگران است.”شش ماه کرونا زده سینما چگونه گذشت؟”
در این چند ماه سینماگران و سالن دارها خواستار حمایت دولت بودند و سازمان سینمایی هم پیگیری ها و مصوبه هایی را برای اعطای وام داشت، اما با این وجود و به دلیل ادامه روزهای کرونایی و بدتر شدن اوضاع مشکلات معیشتی اهالی سینما روز به روز بیشتر می شود و مشخص نیست برای نیمه دوم سال چه چاره ای اندیشید شده است.
و اما در آخرین روزهای تابستان خبرهای غیر رسمی و تایید نشده ای منتشر می شود که حسین انتظامی قرار است به عنوان سفیر به فرانسه یرود و بزودی سازمان سینمایی را ترک می کند، این خبر هنوز تایید رسمی نشده است اما گمانه زنی ها برای جایگزین این مدیر سینمایی این روزها زیاد است.
البته در 6 ماه اول سال هنرمندانی چون خسرو سینایی، منوچهر طیاب، محمد علی کشاورز، بهمن مفید،مسعود مهرابی، ماه چهره خلیلی، سیروس گرجستانی و.... از دنیا رفتند که در گزارش مبسوطی یادشان را گرامی خواهیم داشت.
وی در همین راستا تأکید کرد: حضور مدیرانی مانند مدیرعامل یکی از مهترین زیر مجموعه های سازمان سینمایی مصداق بارز توجه به آقازاده ها است که همه ما با آن مخالفیم!؛ متأسفانه این وضعیت نابسامان در زمینه های متعدد و مختلف کشور وجود دارد. آدم هایی که رأس امور هستند تجربه ای ندارند.
محسنی نسب خاطرنشان کرد: به عنوان مثال همین آقای انتظامی که در حال حاضر ریاست سازمان سینمایی را بر عهده دارند هیچ سابقه سینمایی ندارند و از این رو بعد از اینکه این پست مهم و کلیدی را گرفتند آمدند و مشاورانی گرفتند که به آن ها اعتماد و اتکا داشتند و بر اساس نظر آن ها شروع به کار و سیاست گذاری در سینما کردند. متأسفانه این مشاوران هم تماماً برخورد باندی و سیاسی و جناحی کردند و عملاً دست به حذف بخش اعظمی از سینماگران زدند و تنها کارهایی انجام دادند که مورد توجه جناح و سیاست خودشان بود!
این سینماگر با انتقاد شدید از موضع گیری های سیاسی و غیر هنری بسیاری از اهالی سینما طی سال های اخیر اظهار داشت: واقعاً برای بنده جای سوأل است که به سینماگران چه ربطی دارد راجع به مسائل سیاسی و قضایی نظر می دهند. این ها لابد پشتوانه ای دارند که به خودشان اجازه می دهند راجع به هر مسأله ای مداخله کرده و خود را صاحب نظر بدانند!
کارگردان فیلم های سینمایی شیرهای جوان و یاس های وحشی متذکر شد: یک بازیگر چه خبری از مسائل سیاسی دارد که می آید و توسط یک تریبون رسمی در یک مراسم رسمی سینمایی در کار سیاست و کشور دخالت می کند؟ همه ما می دانیم و آگاهیم که این حرف ها از کجا برخاسته می شود! این مدیران پشت پرده سینما در جلساتی تعیین می کنند که چه کسی موقع دریافت یک جایزه چه چیزی بگوید. این اتفاق بدی در سینمای ایران است و سینمای ما را بیش از پیش به سوی انحطاط می برد.
این کارگردان سینما در خاتمه این گفتگو تأکید کرد: طبیعی است وقتی افق دید غلط فرض شده از مسیر دور می افتیم. سینمای ایران این روزها حال خوشی ندارد و با توجه به اهمال کاری و بی دغدگی مدیران سینمایی حداقل تا پایان عمر دولت فعلی نمی توان شاهد هیچ گونه تحول مثبتی در سینما بود.
سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: جمشید شاه محمدی بازیگر و تهیه کننده قدیمی سینما با بیان این مطلب به جوان گفت: اغلب هنرمندان در ماه های اخیر با شرایط سخت اقتصادی روبه رو بوده اند و متأسفانه هیچ نوع حمایت منطقی هم از آن ها انجام نمی شود و آقایان برای همه چیز بودجه دارند ولی برای هنرمندان دستشان خالی است!
بازیگر آثاری، چون کیفر و ویرانگر ادامه داد: خیلی از دوستان بازیگرم را می شناسم که در وضع مالی به شدت تراژیکی قرار دارند، چون به غیر از درآمد بازیگری درآمد دیگری ندارند و در این هفت ماه اخیر هم هر چه پس انداز داشته اند خورده اند و حالا واقعاً نیازمندند. این بازیگر 82ساله با مخاطب قرار دادن مدیران فرهنگی عنوان کرد: مسئولان باید با یک طرح ضربتی هر چه دورهمی هزینه زای بی فایده هست را تعطیل کنند و بودجه هایش را صرف معیشت هنرمندان کنند. واقعاً نمی فهمم وقتی 70 درصد جامعه هنری در تنگنای اقتصادی به سر می برند، برگزاری مراسم تجلیل یا تأکید بیهوده بر برخی مراسم ها چه معنایی دارد.
بازیگر پارک وی و معادله تأکید کرد: خودم با حقوق بازنشستگی ای که دریافت می کنم، روزگار را سپری می کنم ولی خیلی از همکاران اصلاً همین آب باریکه را هم ندارند و واقعاً اگر کار نکنند به اصطلاح در رتق و فتق امورات روزمره زندگی هم عاجزند. چرا نباید از این همه هزینه های درشتی که می شود سهمی هم برای هنرمندان در نظر گرفته نشود؟ آیا هنرمندان نباشند فلسفه وجودی مدیران هنری زیر سؤال نمی رود؟ پس چرا مدیران هنری برنامه ای نگذاشته اند که به طور مداوم حمایت های معیشتی نثار هنرمندان شود؟ بازیگر مختارنامه و روزگار وصل تأکید کرد: باعث خجالت نیست که بعد از این همه سال هنرمندان حتی یک تعاونی مصرف یا فروشگاهی ندارند که اقلام ضروری خود را با تخفیف دریافت کنند؟ الان بیشتر صنوف از فرهنگیان تا نظامی ها تا بانکی ها تا نفتی ها و... هیچ که نداشته باشند یکسری تعاونی یا فروشگاه زنجیره ای دارند که لااقل اقلام ضروری شان را به اقساط به آن ها می دهد ولی هنرمندان چه؟ چرا هنرمندان را تحویل نمی گیرند؟ این بازیگر پیشکسوت با مخاطب قرار دادن مدیران فرهنگی گفت: مدیران بالادستی هر چه زودتر تمهیداتی برای کمک به هنرمندان در نظر بگیرند. حق هنرمند این نیست که بغل گوشش تجلیل میلیاردی برگزار شود ولی برای وام اندکی که به او می دهند، بهره بالا بگیرند! چرا بودجه هنر به همه می رسد به جز خود هنرمندان؟
به گزارش تابناک ؛ سالن های سینمای ایران پس از چهار ماه تعطیلی متاثر از شیوع کرونا ، جزو آخرین مجموعه هایی بودند که مجوز بازگشایی با 50 درصد ظرفیت را یافتند. این تصمیم مصادف با شروع اوج گیری مجدد شیوع کرونا در ایران و افزایش تعداد قربانیان این ویروس مرگ آفرین در ایران شد. با وجود آنکه فیلم هایی چون شنای پروانه و خوب بد جلف 2: ارتش سری به عنوان دو فیلمی که پیش بینی فروش چند ده میلیاردی درباره آن ها می شد، برای بازگرداندن مخاطب در سالن های سینما اکران شدند، نتیجه چیزی دور از انتظار سالن داران و مطابق با پیش بینی کارشناسان بود.
سینمای ایران حدود دو دهه اخیر با سرمایه گذاری بخش خصوصی، صاحب سالن های متعدد و پردیس ها شد. حتی این باور به وجود آمد که سینما می تواند به مرکز تجاری رونق دهد و به همین دلیل، صاحب هر مرکز تجاری یک مجموعه سالن سینما هم در دل خود می دید. این رویکرد باعث شد، تعداد سالن های سینما در سال های اخیر از 318 سالن به حدود 600 سالن سینما و از حدود 117 هزار صندلی به حدود 160 هزار صندلی افزایش یابد؛ آماری که البته با استاندارد های دسترسی به سالن سینما به عنوان یک تفریح در دسترس عموم فاصله چشمگیری دارد.
با این حال دورنمای مثبتی نسبت به توسعه این بخش وجود داشت و به گفته متولیان امر، ساخت بیش از 250 سالن سینما در دستور کار بخش خصوصی قرار گرفته بود؛ سالن هایی که غالباً در مجتمع های تجاری بود و البته با طرح های محرومیت زدایی، برخی شهرستان های کم بضاعت نیز در حال رسیدن به امکان برخورداری از این ظرفیت فرهنگی، هنری و تفریحی بودند. اکنون با شیوع ویروس و نبود دورنمای روشن برای اقتصادی سینما و فقدان کارکرد رونق بخشی سالن های سینما به دیگر کسب و کارها، بخش خصوصی ترسیده و انگیزه اش برای ساخت سالن های تازه متزلزل شده است.
اگر این وضعیت تداوم داشته باشد، بعید نیست بخش خصوصی از ساخت سالن سینما از این به بعد جا بزند و برخی از طرح های در حال احداث نیز تغییر وضعیت دهند. سینمای ایران بودجه عمرانی چندان ندارد و عمده ساخت و ساز به دست بخش خصوصی است؛ بنابراین، در این صورت توسعه زیرساخت و افزایش سالن های سینما که به افزایش فروش و دسترسی منصفانه عموم به زیرساخت فرهنگی و هنری منتهی می شود، متوقف خواهد شد.
در واقع سینما جزو معدود بخش هایی از کشور است که اگر بخش خصوصی در توسعه زیرساختش فعال نشود، گسترش زیرساخت به شدت کند و چه بسا متوقف شود؛ بنابراین، به همین دلیل باید بخش خصوصی و انگیزه هایش را برای سرمایه گذاری در این بخش بسیار پرهزینه را حفظ نمود. در همین راستا، متولیان و سیاست گذاران باید در این زمینه تدبیری بیندیشند و به بخش خصوصی اطمینان دهند که رونق در کوتاه مدت به سالن های سینما بازمی گردد و یا در انتظار تبعات این اتفاق باشند.
به گزارش بولتن نیوز، فاطمه معتمدآریا در مقابل پرسش خبرنگار ایسنا در زمینه تلاش صدا و سیما برای در اختیار گرفتن کنترل شبکه نمایش خانگی و ورود نمایندگان مجلس به اختلاف میان وزارت ارشاد و صدا و سیما اظهار داشته که: این مساله نیازمند کار تخصصی آدم های همین حرفه است و نه کسانی که کارشان صرفا قانونگذاری است. با این حال به نظرم سینما و در راس آن وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی باید تلاش کنند تا صدا و سیما ابتذال سریال های خود را وارد سینما نکند .
چند نکته پیرامون صحبت های معتمدآریا وجود دارد که بد نیست آن ها را بررسی کنیم. بازیگر سینمای ایران در ابتدای صحبتش از تخصصی بودن این امر یاد می کند و متذکر می شود که نمایندگان مجلس نباید در چنین مساله ای ورود کنند. اگر ما اینگونه برداشت کنیم که ورود به موضوعی و اظهارنظر در آن زمینه، نیازمند تخصص است، آیا ورود سلبریتی ها و بازیگران و اهل سینما به هر مساله ریز و درشت سیاسی، امنیتی و قضایی مصداق دخالت در اموری که تخصصی در آن مورد ندارند، نیست؟! اگر این کار بد و ناپسند می باشد، چرا خودشان شبانه روزی و همنوا با رسانه های دشمن مشغول چنین کاری هستند؟! هر چند که در تخصص سینماگران بودن رفع اختلاف میان وزارت ارشاد و صدا و سیما که امری است صرفا قانونی و تنها به مشورت اهالی این حرفه برای قانوگذاری نیاز دارد، سخنی است اشتباه که حتی ارزش پرداختن هم ندارد و نشانگر بی سوادی و بی اطلاعی او در این زمینه می باشد.
وی در ادامه هم گفته که باید تلاش شود تا ابتذال آثار صدا و سیما، وارد سینما و شبکه نمایش خانگی نشود. معتمدآریا در زمانی از ابتذال در صدا و سیما سخن می گوید که در شبکه نمایش خانگی آثاری همچون دل و موچین در حال نمایش هستند که برای ابتذال معنای جدیدی آفریده اند. فارغ از این برخی آثار رسانه ملی که خود ما نیز به شدت نقدشان کرده ایم، شرف دارند به تولیدات شبکه نمایش خانگی و حتی سینمای ایران. چنین ادعایی از طرف معتمدآریا که اتفاقا در شغل خود خبره است، قابل پذیرش نیست که سطح نازل این روزهای سینمای ایران را به راحتی نادیده بگیرد.
از جهتی دیگر معتمدآریا خودش نیز به خوبی می داند که اگر محبوبیی میان مردم دارد و ایشان او را قبول دارند، نه به خاطر فلان جایزه سینمایی و یا اظهارنظر بلکه به علت پخش متوالی آثار سینمایی او از تلویزیون و حضورش در سریال های این سازمان بوده است. وگرنه اگر فردی سال ها در سینما حضور داشته و اتفاقا از سطح بالایی هم برخوردار باشد، در شرایط سینمای ایران و با در نظر گرفتن تعداد سالن ها و میزان نمایش فیلم ها، آیا بدون حضور در صدا و سیما فردی به چنین جایگاهی در میان مردم دست می یابد؟!
در ضمن اگر رسانه ملی تنها تولید ابتذال می کند، پس آن مجموعه هایی که وی نیز در آن ها ایفای نقش کرده، جزو همان ابتذالی هستند که معتمدآریا مدعی آن است. اگر او بگوید که خیر، ما خوب بودیم و بقیه بد، سخنی است نادرست و بی اساس زیرا هر کسی می تواند نسبت به آثار خود چنین ادعایی داشته باشد. اما جدا از اینکه یک سلبریتی و بازیگر چه نظراتی دارد و چه اندازه آن سخنان سندیت دارند، باز هم در این زمینه از نظر ما مقصر صدا و سیمایی است که پول بی زبان بیت المال را بی حساب و کتاب صرف این افراد نموده و آنتن رسانه ملی را در اختیارشان قرار داده تا معروف شوند و اسمی درکنند، در آخر هم جز مشتی توهین چیزی نصیبش نگشته است.
1-نظام نامه تهیه کنندگی با جمع بندی نظراتی که درباره آن اظهار شده، ظرف یک هفته، نهایی تا ابلاغ شود.
2- ارزیابی و تأیید متقاضیان تهیه کنندگی به اتحادیه جدید التأسیس سپرده شود.
3- نمایندگان اتحادیه در شورای پروانه ساخت (سینمایی) و شورای صنفی نمایش جایگزین اعضای متناظر موجود شوند.
4- در اولین تغییرات شورای پروانه نمایش، عضویت نماینده اتحادیه تهیه کنندگان در شورای مزبور فراهم شود.
این اقدامات در صورتی است که فرایند یکپارچگی تشکل ها برگشت ناپذیر باشد و افتراق گذشته -که در سینمای ملّی ایجاد اختلال می کرد- جلوه گر نشود.
انتهای پیام/
متن بیانیه منتشر شده که اینک امضاکنندگان جدیدی هم بر آن افزوده شده است، بدین شرح است:
ما اعضای صنوف سینمای ایران که حرفه و معیشت خود و خانواده هایمان مستقیماً وابسته به تولید محصولات فرهنگی تصویری است، اعتراض شدید خود را نسبت به انتقال مسئولیت شبکه نمایش خانگی از سازمان سینمایی به صداوسیما اعلام می داریم.
ما همچنین برای کسانی که پنهان و آشکار تلاش می کنند در سال جهش تولید این صنعت نوپا را به نابودی بکشانند اظهار تاسف می کنیم.
فرصت های شغلی بوجود آمده از تولید محصولات شبکه نمایش خانگی و پلتفرم های وی او دی بالغ بر سه تا پنج هزار فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم در سال است که سیاست های غیر پاسخگوی صداوسیما بدون شک باعث فرار سرمایه از این صنعت شده و ضرر معیشتی هنگفتی به اهالی سینما وارد خواهد کرد.
سپردن سرنوشت این پدیده نوپای تولید و توزیع به سازمانی که خود رقیب آن است تصمیمی اشتباه و غیرقابل جبران خواهد بود.
نباید فراموش کرد که این شبکه نمایش خانگی و پلتفرم های وی او دی بودند که در این ماه های سخت بیماری فراگیر کرونا و بی رونقی سالن های سینما توانستند با اکران آنلاین کمک زیادی به سینمای ایران کنند و با تولید سریال ها و محصولات جدید در حال پیدا کردن مسیر خود جهت هرچه حرفه ای تر شدن هستند. بدیهی است که همه تولیدات در یک سطح و بری از کاستی و عیب نیستند، اما بدون شک و براساس تحلیل های تجربی / حرفه ای، عرصه رقابت و نیاز جامعه خود به خود استانداردها و کیفیت کارها را بالا خواهد برد. در حالی که می توان پیش بینی کرد که صدا وسیما با رقابت ناصحیح با این پدیده نو پا و شاید هم با قصد حذف رقیب، باعث از دست رفتن مخاطبین رسانههای داخلی شده و این عرصه را نیز در اختیار شبکه های ماهواره ای قرار خواهد داد.
ما اصناف سینمایی از مسئولین و دلسوزان این عرصه می خواهیم که با جلوگیری از این اشتباه تاریخی، مخاطبان شبکه های داخلی را به سوی رسانه های خارجی سوق ندهند و به ایجاد بی ثباتی و فرار سرمایه گذاری مشروع از این حوزه فرهنگ و هنر دامن نزنند.
انجمن صنفی کارگردانان سینما (کانون کارگردانان)
انجمن صنفی تهیه کنندگان سینما (اکت)
انجمن صنفی فیلمنامه نویسان سینما
انجمن صنفی بازیگران سینما
انجمن صنفی فیلمبرداران سینما
انجمن صنفی تدوین گران سینما
انجمن صنفی صدابرداران و صداگذاران سینما
انجمن صنفی کارگردانان مستند
انجمن مدیران تولید سینما
انجمن صنفی چهره پردازان سینما
کانون آهنگسازان سینمای ایران
انجمن صنفی طراحان فیلم ایران
انجمن صنفی تهیه کنندگان سینمای مستند
انجمن برنامه ریزان و دستیاران کارگردان
انجمن صنفی دستیاران فیلمبردار
انجمن صنفی مدیران و دستیاران تدارکات سینما
انجمن صنفی فیلم کوتاه ایران
انجمن صنفی تبلیغات سینما
انجمن صنفی منتقدان و نویسندگان آثار سینمائی
انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم
انجمن صنفی موسسات پخش فیلم
انجمن طراحان و مجریان جلوه های بصری سینما
انجمن جلوه های ویژه سینما
انجمن صنفی طراحان فنی و مجریان صحنه
انجمن صنفی بازیگران و بدلکاران سینما
انجمن کارکنان لابراتوار
انجمن مدرسان سینما
انجمن مدیران سالن های سینما
این نشست رسانه ای به دلیل رعایت پروتکل های بهداشتی بدون حضور خبرنگاران آغاز شده و به صورت زنده از طریق سایت جشنواره و صفحه رسمی این رویداد در اینستاگرام در حال پخش است.
در ابتدای این نشست پس از خیرمقدم احد میکائیل زاده به اصحاب رسانه و ادای احترام به شهدای دفاع مقدس و مدافعان سلامت، مهدی عظیمی میرآبادی گزارشی از برگزاری شانزدهمین دوره جشنواره ارائه کرد.
تلاش می کنیم جشنواره ضعیف نشود
عظیمی میرآبادی در این گزارش بیان کرد: جشنواره فیلم مقاومت در پانزده دوره قبل تحت عنوان جشنواره دفاع مقدس یا هر عنوان دیگر برگزار می شد، اما با تغییر رویکرد به جشنواره فیلم مقاومت تغییر نام داد و حرکت آن به حرکت جهانی تبدیل شد. در پنج دوره گذشته دوست خوبم آقای خزاعی این جشنواره را به جایی رساندند که حداقلی برای ما را از نظر کیفیت تعریف کردند و تلاش می کنیم کارمان را ضعیف تر انجام ندهیم.
وی افزود: گمان می کنیم اتفاقات جشنواره یک اتفاق ویژه است. انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس با همکاری بنیاد روایت فتح دو مسئولیت راهبردی دارد که یکی تقویت و تثبیت سینمای دفاع مقدس به عنوان سینمای تراز انقلاب است و دیگری حمایت از هنرمندان سینمای انقلاب است. این جشنواره هم در همین راستا تعریف شده است و امیدوارم بتوانیم به خوبی عمل کنیم.
استقبال 128 کشور از بخش مدافعان سلامت
دبیر جشنواره مقاومت درباره بخش مدافعان سلامت در این رویداد گفت: در این بخش میزان آثار رسیده یک اتفاق عجیب را رقم زده است. 128 کشور بیش از هزار اثر به این بخش ارسال کرده اند و فکر می کنم همین که دغدغه ای از نظر انسانی در مقابله با این بیماری شکل گرفته چه در کادر درمان و چه در میان مردم شاهد نشانه های آن هستیم. نگاه انسانی تر که در آثار ایرانی هاست کمتر در آثار خارجی می بینیم و این یک افتخار است که نسبت به هم نوعان خود یک نگرانی ویژه داریم و یک همدلی مومنانه در کشور شکل گرفته است.
عظیمی میرآبادی بیان کرد: یکی از اقدامات برای برگزاری منظم جشنواره ایجاد دبیرخانه دایمی است. قبلاً این ویژگی را نداشتیم و این فاصله بین دو جشنواره باعث قطع شدن رابطه می شد. ولی ایجاد دبیرخانه دایمی باعث شد کار به گونه ای پیش برود که فاصله نیفتد و کارها پیگیری شود. فعلاً بنا داریم به صورت دو سالانه برگزار کنیم. در روزهای ابتدایی یکی از مسایلی که داشتیم این بود که آثاری نداریم ولی جلوتر که رفتیم دیدیم نزدیک 9 هزار اثر به دبیرخانه رسیده که فکر نمی کردیم این فضایی که علیه جشنواره بود این طور بود که آثاری نداریم. به نظرم اگر بتوانیم این تعداد یا نصفش را سالانه داشته باشیم بتوانیم سالانه برگزار کنیم ولی این موضوع نیاز به بررسی دارد.
وی در پاسخ به سوالی درباره ضعف تولیدات دفاع مقدسی در سینمای ایران به نسبت تولیدات سخیف عنوان کرد: برای پیشرفت اهداف خودمان و آنچه درباره سینمای انقلاب و دفاع مقدس به دنبال آن هستیم باید با بخش های مختلف تعامل داشته باشیم، با صدا و سیما، خانه سینما و... باید به گونه ای تعامل داشته باشیم که سینمای دفاع مقدس را بهتر از آنچه که است پیش ببریم. با سازمان سینمایی هم جلسه داشتیم و قول همکاری دادند، بخشی از حمایت ها را محقق کردند و شخصاً در این زمینه از رئیس سازمان سینمایی تشکر می کنم.
دفاع مقدس محدود به هیچ گروه و طیفی نیست
دبیر این رویداد درباره جذب طیف های مختلف فیلمسازی بیان کرد: انجمن انقلاب سینمای دفاع مقدس این داعیه را دارد چون دفاع مقدس و مقاومت مخصوص هیچ گروه خاصی نیست و هیچ کس نمی تواند آن را مصادره کند این انجمن نگاه جامع دارد ما در را به روی هیچکس نبسته ایم. هرکسی قابلیت تلاش برای این سینما ندارد و لیاقتش را ندارد. انجمن برای اینکه بخواهد نگاه جامع داشته باشد برنامه ریزی کرده مثلاً برای جشنواره جشنواره ها چهل داور از طیف های فکری مختلف داریم.
وی درباره حمایت های مالی از فیلمسازان بیان کرد: متأسف هستیم از این شرایطی که برای سینماگران انقلاب وجود دارد. انجمن برای حمایت برنامه دارد ولی جشنواره کار تولید ندارد وظیفه جشنواره فضاسازی و جریان سازی است.
هزینه جشنواره کمتر از ساخت یک فیلم سینمایی است
عظیمی میرآبادی در پاسخ به این سوال که آیا بهتر نبود هزینه برگزاری جشنواره در شرایط کرونایی صرف تولید فیلم سینمایی در حوزه دفاع مقدس می شد، تأکید کرد: هزینه برگزاری این جشنواره از یک فیلم سینمایی معمولی هم کمتر است و اگر یک فیلم به ویترین سینما اضافه شود اتفاق عجیب و غریبی رخ نمی دهد اما همین فضایی که شکل می گیرد تا افراد با یکدیگر ارتباط بگیرند، اثرش می تواند از تولید یک فیلم سینمایی بیشتر باشد. این جشنواره به خودی خود کارکردش از تولید یک فیلم سینمایی می تواند بیشتر باشد.
بودجه جشنواره را بعد از برگزاری اعلام می کنیم
دبیر شانزدهمین جشنواره فیلم مقاومت در پاسخ به سوال خبرنگار مهر درباره میزان بودجه این رویداد و سهم سازمان سینمایی در تأمین آن گفت: جشنواره که تمام شد گزارش مفصلی درباره منابعی که دریافت کرده ایم ارائه خواهیم کرد و فکر می کنیم الان زمان مناسبی برای بیان اعداد و ارقام بودجه ای نیست اما بازهم تأکید می کنم هزینه برگزاری جشنواره از ساخت یک فیلم سینمایی پایین تر است.
وی در بخش دیگری توضیح داد: حجم برنامه های ما زیاد و از یک هفته بیشتر بود. اول می خواستیم در هفته بسیج جشنواره را برگزار کنیم، ولی اگر در یک هفته برگزار می شد ممکن بود مخاطب پس بزند. بنابراین یا باید حجم برنامه را کم می کردیم که خوب نبود یا باید مدت زمان را طولانی می کردیم که این به نظرمان بهتر بود. ترجیح دادیم جشنواره را در دو مقطع برگزار شود که اگر در بازه ای دچار مشکل شد در بازه دیگر آن را برگزار کرده باشیم.
در بخش سینمای سامری نگاه محتوایی داریم
عظیمی میرآبادی درباره بخش سینمای سامری در جشنواره امسال و نسبت خلق چنین ترکیب با نظریه های سینمایی در دنیا عنوان کرد: آن هایی که در آن ور نظریه پردازی کرده اند فرق چندانی با ما ندارند. آن ها هم در حوزه سینما خوانده اند و تلاش کرده اند نظریاتی را ارائه دهند اما چرا وقتی آن ها نظریه ای می دهند خوب است اما وقتی خودمان نظریه می دهیم عجیب است!؟ در این نگاه یک خود تحقیری وجود دارد. سینمای سامری یک نگاه محتوایی و فکری دارد درباره فیلم هایی که در دنیا ساخته می شود فیلمی که پیامبران و ملایک را تحقیر می کند دقیقاً در راستای اهداف صهیونیست هاست که ما نام آن را سینمای سامری گذاشته ایم.
وی درباره صیانت از فیلم هایی که در بخش آنلاین به نمایش در می آید هم توضیح داد: ترفندهایی برای این موضوع دیده ایم که محرمانه است و نباید بگوییم. در جلسه ای خصوصی آن ترفندها را توضیح می دهیم.
برگزاری جشنواره چه منافاتی با کرونا دارد؟
عظیمی در پاسخ به سوالی درباره دلایل اصرار به برگزاری این رویداد در سایه کرونا گفت: برگزاری جشنواره چه منافاتی با کرونا دارد؟ تجمع مشکل دارد. آن چیزی که ستاد مقابله با کرونا اعلام کرده عمل می کنیم. برای جشنواره جشنواره ها هم قبلاً به صورت یک مرور بود اما در جشنواره مقاومت آثار با هم به رقابت می پردازند. گمان نمی کردیم این تعداد آثار برسد اما تعداد زیادی آثار رسیده است. همه بدون استثنا بهترین فیلم هستند و این فیلم ها توسط داوران زیادی ارزیابی شده است سه شاخص داریم که مد نظرمان است اول بحث موضوع و محتواست که آیا حرفی که زده جامع بوده؟ دوم اینکه از نظر هنری و فنی چه حرفی دارد و سوم اینکه چقدر را مخاطب ارتباط برقرار کرده است
به دلیل شرایط مالی مهمان بین المللی نداریم
وی درباره امکان میزبانی از مهمان های خارجی با توجه به شرایط کرونایی گفت: متاسفانه ما در بخش اول این رویداد یعنی هفته دفاع مقدس نتوانستیم مهمانان زیادی دعوت کنیم یکی از دلایل آن مالی است آن هایی که فکر می کنند خیلی پولدار هستیم بدانند دلیل ما مالی بوده که ما مهمان بین المللی نداریم.
دبیر این جشنواره در پاسخ به سوال دیگری درباره مخاطب نداشتن فیلم های دفاع مقدسی افزود: اگر بخواهیم بر اساس آنچه که در سینمای کشور صورت می گیرد، صحبت کنیم، باید بگوییم کل سینما دچار مشکل در چرخه تولید، نمایش و جذب مخاطب است. به جز برخی فیلم ها که پا را از ارزش ها فراتر می گذارند و بعضاً فروش دارند، اگر از آن ها رد شویم می توانیم بگوییم خیلی از فیلم ها مخاطب جذب نکرده اند اصل سینمای کشور دچار این مسأله است و سینمای دفاع مقدس منفک نیست پس باید میدان های جدید برای این منظور در نظر بگیریم.
آینده سینمای مقاومت مدیون فیلمسازان بسیجی است
عظیمی درباره بخش فیلمسازان بسیجی اظهار کرد: این بخش جدی و استراتژیک است فکر می کنم آینده سینمای مقاومت می تواند تا بخش زیادی مدیون حضور جدی این افراد باشد. بیش از دو هزار و ششصد نفر از فیلمسازان بسیجی شرکت کرده اند. کسانی که در این بخش شرکت کرده اند فقط بسیجی ها نیستند آنهایی که تفکر بسیجی دارند هم در این گروه هستند مثل پاسداران و....
وی درباره شرط نمایش اول فیلم ها برای حضور در جشنواره مقاومت هم مطرح کرد: اینکه شرط بگذاریم شاید خوب نباشد اینکه بتوانیم آثاری را داشته باشیم که اولین نمایششان باشد خوب است و برای اولین بار در این دوره رخ می دهد.
دبیر جشنواره مقاومت درباره توجه این رویداد به میراث حاج قاسم سلیمانی اظهار کرد: اگر مشکلی از بابت بیماری کرونا پیش نیاید مراسمی در کنار مزار شهید سلیمانی برگزار می کنیم که مربوط به بخش سیدالشهداست. این بخش با یاد و نام ایشان در جشنواره آورده شد.
عظیمی درباره پذیرش فیلم های هنر و تجربه در این رویداد اظهار کرد: وقتی از فیلمسازان دعوت می کنیم که درباره سینمای دفاع مقدس و مقاومت کار کنند مشمول هنر و تجربه ای ها هم می شود چون در به روی هیچکس بسته نیست.
دبیر جشنواره فیلم مقاومت درباره توجه نکردن به مسایل تحولات منطقه توضیح داد: اتفاقاً جشنواره ها بر خلاف دوره های قبل کاملاً بین المللی است به جز دو بخش آن. بخش اصلی و چند بخش دیگر بین المللی است. فکر می کنم اگر ما آگاهی خودمان را نسبت به جشنواره بیشتر کنیم، بهتر می شود. آثار رسیده پاسخی برای این موضوع است جشنواره ما جهانی است حتی هنگام انتخاب برگزیده ها توجه نمی کنیم که فیلمساز ایرانی است یا خارجی.
انتهای پیام/
محمدناصر حق خواه | شهرآرانیوز - فاطمه معتمدآریا جزو معدود زنان بازیگر ایرانی است که با رسیدن به سن میان سالی و به تبع آن کمترشدن تعداد پیشنهادها، به جای گوشه نشینی و انجام مصاحبه های عجیب وغریب درباره فساد در سینما و افت کیفی فیلم و سریال ها، با تکیه بر توانایی بالای بازیگری اش هنوز هم در فیلم های سینمایی ایرانی درخشان ظاهر می شود و علاوه بر فعالیت هنری، در زمینه مسائل اجتماعی هم حضور خوبی دارد. فاطمه یا سیمین معتمدآریا که تا یک سال دیگر شصت ساله می شود، از سیزده سالگی مثل خیلی از سینماگران ایرانی هم دوره اش از کانون پرورش فکری کودک و نوجوان به دنیای هنر پا گذاشت. همراه با دوستانش ایرج طهماسب و حمید جبلی در دهه 60 کار های کودک می کرد و در این بین با کارگردانان بزرگ ایرانی مثل بهرام بیضایی، عباس کیارستمی و بهمن فرمان آرا هم همکاری کرد.
وسعت کار او از سریال کودکانه محله بروبیا و صداپیشگی در مدرسه موش ها است تا شکار 4 سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مکمل و بهترین بازیگر زن در سال های 67، 70، 71 و 72. او در کلاه قرمزی با شیرینی تمام حاضر می شود و در جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی لایق جایزه 30 سال فعالیت هنری دانسته می شود. اما معتمدآریا چند سالی از دوره بازیگری اش را در ممنوع التصویری و حتی یک سال را با ممنوع الخروجی از ایران گذراند تا اینکه در سال 92 دو فیلم از او در سینما اکران شد و بعد از آن سال هم معتمدآریا در چندین فیلم سینمایی نقش آفرینی کرد.
انتخاب های او البته به تدریج به سمت فیلم های هنری تر برای مخاطبان خاص رفت، هرچند هنوز هم خود را از جریان اصلی سینمای ایران جدا نکرده است. معتمدآریا همان طور که در ابتدای این متن اشاره شد، به جای گوشه ای نشستن و شکایت از کم کاری، پس از چندین سال دوباره به صحنه تئاتر برگشت و جایزه بهترین بازیگر جشنواره تئاتر فجر در بخش بین الملل را برای بازی در نمایش خنکای ختم خاطره گرفت. معتمدآریا در این سال ها در فضای مجازی حضور کم رنگی دارد و خود را درگیر اظهارنظر ها و سوءتفاهم های بی شمار اینستاگرامی نمی کند، اما در برهه هایی حرف هایش را در مصاحبه هایی که بیشتر درباره مسائل سینمایی هستند، انجام می دهد.
خانم معتمدآریا در آخرین مصاحبه اش درباره مسئله جنجال برانگیز این روز های هنر های نمایشی ایران، یعنی در دست گرفتن اختیار شبکه نمایش خانگی به وسیله صداوسیما در اظهار نظری تندوتیز گفته است:
این مسئله نیازمند کار تخصصی آدم های همین حرفه است، نه کسانی که کارشان صرفا قانون گذاری است. با این حال به نظرم سینما و در رأس آن وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی باید تلاش کنند تا صداوسیما ابتذال سریال های خود را وارد سینما نکند .
مبتذل خواندن سریال سازی صداوسیما ازسوی بازیگری در حدواندازه معتمدآریا یکی از تندترین اظهار نظر ها درباره اختلاف این روز های صداوسیما و وزارت ارشاد است، اختلافی که مجلس سمت صداوسیما را گرفته است و آن طور که از شواهد برمی آید، پیروز نهایی احتمالی در این درگیری صداوسیما است.
خانم معتمدآریا در سریال هایی مثل زیر تیغ و آشپزباشی که جزو ماندگارترین و در عین حال پرمخاطب ترین سریال های صداوسیما در 2 دهه گذشته هستند بازی کرده و کارش را هم از همان روز های اول با تلویزیون آغاز کرده است، اما این روز ها با گذشت چندین سال و تغییرات مدیریتی بسیار، او هم سریال سازی در صداوسیما را مبتذل می خواند و در مصاحبه اش بیشتر از دغدغه درباره اوضاع نه چندان خوب رسانه ملی در حوزه هنر های نمایشی، به فکر از توقیف درآمدن فیلم هایش است، نه تأسف خوردن به حال خانه قدیمی اش، تلویزیون!
وی اظهارکرد: تقریباً همه نشریات علمی- تخصصی جامعةالمصطفی که در جمهوری اسلامی ایران تولید و منتشر می شوند، براساس قانون جمهوری اسلامی ایران، دارای مجوز نشر از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند.
رئیس جامعةالمصطفی العالمیه در بخش دیگری از سخنان خود از معاون امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای بازدید و آشنایی بیشتر با جامعة المصطفی دعوت کرد.
همچنین محمد خدادی، معاون امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دیدار ضمن ابراز خرسندی از دیدار با حجت الاسلام عباسی و تشکر به جهت دعوت به جامعةالمصطفی، به تشریح ضرورت نظارت آن وزارتخانه بر نشریات کشور پرداخت.
وی بر ضرورت وجود شناسنامه برای نشریات کشور تأکید کرد و افزود: این نکته می بایست مورد توجه جامعةالمصطفی باشد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تهیه شناسنامه نشریات اعلام آمادگی می کند.
خدادی با اشاره به حساسیت فراوان وجود مطبوعات در کشور به دلیل جایگاه ویژه نشریات در مجامع علمی و آموزشی، از اهتمام جامعةالمصطفی و به ویژه حجت الاسلام والمسلمین عباسی تشکر و قدردانی کرد و خواستار همکاری متقابل وزارتخانه و جامعةالمصطفی شد.
انتهای پیام
یکی از مهم ترین اسنادی که سال های متمادی در دست بررسی است، سند قرآن و فضای مجازی نام دارد. پیشنهاد تنظیم و تدوین این سند در سال 90 داده شد. سازمان دارالقرآن الکریم در کمیسیون توسعه فعالیت های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم، پیشنهاد تدوین سند راهبری قرآن و فضای مجازی را ارائه کرد که تصویب شد و از ابتدای سال 91 مسئولیت تدوین این سند را رسماً برعهده گرفت.
مهدی قره شیخلو، رئیس سابق سازمان دارالقرآن الکریم در همان زمان طی گفت و گویی با خبرنگار ایکنا، با اشاره به اتمام تدوین سند قرآن و فضای مجازی، اظهار کرد: تدوین سند قرآن و فضای مجازی برعهده سازمان دارالقرآن بود که همه کارهایش را انجام دادیم و بقیه مسائل به ما مربوط نمی شود و هر آنچه که مربوط می شد با همه امکانات موجود انجام دادیم. (ششم اسفندماه 1392) در ادامه این سند در اختیار کمیسیون توسعه فعالیت های تبلیغی و ترویجی قرآن قرار گرفت تا بررسی نهایی و ابلاغ آن انجام شود.
پس از این رفت و برگشت ها، خبرهای جسته و گریخته ای از سند منتشر می شد که هیچ کدام نشانه ای از حاکم بودن اراده ای مبنی بر اجرای سند نداشت تا اینکه سرانجام به صورت جدی در جلسه سی ونهم شورای توسعه فرهنگ قرآنی در سال 97 مورد بحث قرار گرفت و خبر تصویب کلیات آن از سوی معاون نظارت و ارزیابی دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی اعلام شد.
محمد انجم شعاع معاون وقت نظارت و ارزیابی دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی در حاشیه سی ونهمین جلسه شورای توسعه فرهنگ قرآنی و به منظور تشریح مصوبات جلسه به خبرنگار ایکنا گفت: مهمترین مصوبه جلسه امروز که در واقع به مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بازمی گردد و بیش از شش سال نیز از طرح موضوع آن می گذرد، مسئله سند فضای مجازی بود که مدتی در دوره ای که مسئولیت آن به سازمان تبلیغات واگذار شد، کار سنگینی بر روی آن انجام شد و در ادامه نیز پس از سال ها رفت و آمد و مسکوت ماندن، در نهایت امروز(پنجم خردادماه 1397) کلیات سند فضای مجازی که یکی از دغدغه های اصلی و مهم جامعه قرآنی کشور بود، تصویب شد .
پیش از آن و در اسفندماه سال 96 نیز در جلسه شورای توسعه فرهنگ قرآنی به موضوع سند قرآن و فضای مجازی اشاره شده و از تصویب نیمی از آن خبر داده شده بود. این سند در جلسه مذکور در بخش های چشم انداز، اهداف، اصول و رویکردهای کلان تصویب شد و قرار شد در جلسات آتی شورا ادامه آن که شامل راهبردها و اقدامات ملی است نیز مورد بررسی قرار گرفته و پس از تأیید نهایی ابلاغ شود . (سوم خردادماه 1396).
پرداختن به موضوعی همچون فضای مجازی - آن هم حدود 10 سال قبل که بسیاری از پلتفرم های رسانه ای مبتنی بر فضای مجازی در ذهن سازندگان خود مراحل تکامل را طی نکرده بودند و پاول دورف ها با تاریخ سازی در این عرصه فاصله داشتند - نشان از آن داشت که می توان به بخشی از جامعه مدیران قرآنی و به خصوص سندنویسان و سیاست سازان این حوزه امیدوار بود، اما این امیدواری در آن زمان دیری نپایید، چرا که اگر نگاهی به تاریخچه تصویب و اجرای این سند بیندازیم، متوجه می شویم که همین سند سال های سال است که به سرانجامی نرسیده و از جلسه ای به جلسه دیگر و شورایی به شورای دیگر در حال رفت و برگشت بوده تا اینکه سرانجام در سال 97 یعنی شش سال بعد از طرح اولیه موضوع، به تصویب رسید.
بعد از طرح دوباره موضوع سند قرآن و فضای مجازی در اواخر سال 96 و اوایل 97 جهت تصویب کلیات آن در جلسه شورای توسعه فرهنگ قرآنی، سند به شورای عالی فضای مجازی ارسال شد. این سند در تاریخ 27 آذرماه 97 به مرکز ملی فضای مجازی ارسال و از آن زمان تا حدود دو ماه قبل هیچ خبری از آن منتشر نشد. گویی همه منتظر بودند تا شورای عالی فضای مجازی کار بررسی سند را انجام دهد و آخرین تأییدیه مراجع مربوط نیز در پایان آن حک شود.
با شیوع ویروس کرونا و کوچ کردن بسیاری از فعالیت ها به عرصه مجازی و قرار گرفتن مدیران و دستگاه های قرآنی در برزخی بهت گونه که ناشی از تعطیلی رویدادهای قرآنی بود، بار دیگر یاد سند قرآن و فضای مجازی در اذهان زنده شد و مدیران تصمیم گیر در این عرصه را به صرافت پیگیری انداخت.
آخرین اظهارات در مورد لزوم فعالیت در فضای مجازی به مباحث مطرح شده در پنجاه وسومین جلسه کمیسیون توسعه فعالیت های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم بازمی گردد. این جلسه سوم آذرماه سال 98 زمانی که هنوز موجودی به نام کروناویروس نظم جهانی را به هم نریخته بود - درست یک سال پس از ارائه سند قرآن و فضای مجازی به شورای عالی فضای مجازی – برگزار شد و در آن جلسه اگرچه نه به طور مستقیم، اما حرف از سند آن هم نه از سوی مدیران کمیسیون که از سوی مدیرعامل سابق ایکنا به میان کشیده شد.
در این جلسه سیدمحمدجواد شوشتری، رئیس سابق سازمان قرآنی دانشگاهیان و مدیرعامل ایکنا، در صحبت های خود از لزوم توجه بیشتر به فضای مجازی سخن به میان آورد و با تأکید بر اینکه وضعیت حال حاضر جامعه و دنیا به گونه ای شده است که باید به فضای مجازی توجه بسیار بیشتری شود، گفت: پیشنهاد من این است که کارگروه قرآن و فضای مجازی به کارگروه های این کمیسیون اضافه شود. موضوع فضای مجازی بسیار مهم است و باید جداگانه به آن پرداخته شود. ما غافل شده ایم. در بحث حمایت های ریالی، بخشی هم برای حمایت از زیرساخت های فضای مجازی در نظر گرفته شود .
تمام نهادهایی که در اینجا حضور دارند در این زمینه مشکلات زیرساختی دارند و شورای عالی فضای مجازی باید به این مسئله توجه کند و هم خود وزارت ارتباطات ورود داشته باشد. وضعیت تبلیغ و ترویج قرآن در کشور به هیچ وجه خوب نیست و موضوع تبلیغ کارهای قرآنی باید یک دستور کار باشد. تمام کار تبلیغ و ترویج قرآن از شبکه و رادیو قرآن صورت می گیرد .
پس از این صحبت ها، سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس جلسه به آماده شدن سند قرآن و فضای مجازی در دبیرخانه کمیسیون اشاره و اظهار کرد: اگر به نظر بیاید که می تواند به هر عنوانی بخشی اضافه شود، این کار صورت خواهد گرفت؛ چرا که به تعبیری فضای مجازی حقیقی تر از هر فضای دیگری است. اگر در این حوزه بتوانیم فعالیت ها را جدی تر انجام دهیم، بسیار مؤثر خواهد بود . (جلسه پنجاه وسوم کمیسیون توسعه فعالیت های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم سوم آذرماه 1398).
جلسه دیگری که در آن موضوع سند قرآن و فضای مجازی در دستور کار قرار گرفت، صد ونهمین جلسه مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی بود که هشتم تیرماه امسال برگزار شد. یکی از مصوبات جلسه مورد اشاره بررسی آخرین وضعیت اجرای برنامه جامع فعالیت های قرآنی در فضای مجازی (سند قرآن و فضای مجازی) بود که به علت حضور نیافتن مسئولان معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد بررسی قرار نگرفت. در این جلسه معاون دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی بر این موضوع که هیچ سند دیگری تا زمان تصویب و اجرای اسناد تدوین شده - از جمله سند قرآن و فضای مجازی - نباید تعریف شود، تأکید کرد.
بخشی از مطالب مطرح شده در این جلسه با موضوع قرآن و فضای مجازی در ادامه آمده است. رضا سلامت پناه، معاون دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی، با اشاره به اینکه در زمینه سند قرآن و فضای مجازی یک آینده پژوهشی صورت گرفته است، گفت: با توجه به اقتضائات روز، مسئله قرآن و فضای مجازی اهمیت مضاعفی پیدا می کند. در حال حاضر بحران تولید محتوا در فضای مجازی وجود دارد. با توجه به اینکه بسیاری از نهادها در این زمینه دارای مسئولیت هستند، لذا در این حوزه کوتاهی شده است. شورای توسعه و دبیرخانه کارهای خود در زمینه تولید اسناد را انجام داده است، در کنار این کار ایجابی، یک کار سلبی هم باید صورت گیرد و لذا لازم است منع قانونی برای تولید هر گونه اسناد جدید غیر نیاز تعریف شود و هر سندی که می خواهد، تولید شود، ذیل اسناد اصلی تولید شود .
همچنین حجت الاسلام والمسلمین حمید محمدی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی ،نیز در همین جلسه و در رابطه با سند قرآن و فضای مجازی تصریح کرد: سند قرآن و فضای مجازی، حتی قبل از اینکه شیوع ویروس کرونا را شاهد باشیم، تهیه و در صحن کمیسیون تبلیغ و ترویج قرآن تصویب و در صحن شورای توسعه فرهنگ قرآنی هم نهایی شد. در حال حاضر شیوع کرونا اهمیت فعالیت در این حوزه را چند برابر کرده است .
در جلسه مذکور نکات دیگری نیز در مورد سند قرآن و فضای مجازی مطرح شد که مهم ترین آن اظهارات سیدعلی سرابی، قائم مقام شورای عالی قرآن بود. وی در بخشی از صحبت های خود در این جلسه با بیان اینکه زمان زیادی از تدوین سند سپری می شود بر لزوم به روزرسانی آن تأکید کرد و گفت: برخی راهبردهای این سند، مربوط به همان سال هایی است که سند نگارش یافته، در صورتی که طی یکی دو سال اخیر همه چیز تغییر کرده است. آیا امروز ممکن است یک فعالیت فرهنگی را کلید بزنیم و پیوست مجازی نداشته باشد؟ این غیر ممکن است. حتی اگر کرونا هم برطرف شود با توجه به نفوذ فضای مجازی این قابلیت وجود دارد برخی فعالیت ها کلاً به صورت مجازی برگزار شود. اولاً با توجه به شرایط فعلی، بازنگری در سند لازم است و ثانیاً شورای توسعه به عنوان سیاست گذار حتماً باید مصوبه ای داشته باشد و دستگاه ها را ملزم به داشتن پیوست مجازی کند .
با وجود اینکه وارد بودن نظرات قائم مقام شورای عالی قرآن در مورد لزوم به روزرسانی سند بر کسی پوشیده نیست، اما این نگرانی وجود دارد که اگر این سند بخواهد یک بار دیگر به روزرسانی شود، شاید دهه دیگری به طول بینجامد.
با تمام این تفاسیر و به دلیل حضور نیافتن نمایندگان معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در جلسه صد و نهم مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی، بحث بررسی سند از دستور خارج و به مطالب ذکر شده در بالا اکتفا شد. این سند در حالی در دستور کار مجمع قرار گرفت که یک بار در سال 97 به تصویب شورا رسیده بود. مسئولان این معاونت علت حضور نیافتن خود را ناهماهنگی در دعوت بیان کردند.
در همان روزهای اول تیرماه 99 محمدمهدی عزیززاده، مدیرکل دبیرخانه کمیسیون توسعه فعالیت های تبلیغی – ترویجی قرآن کریم، آخرین وضعیت سند قرآن و فضای مجازی را تشریح کرد. وی در گفت وگوی خود با خبرنگار ایکنا و در مورد دلایل مسکوت ماندن این سند از سال 97 تا کنون، به ارسال آن به مرکز ملی فضای مجازی اشاره کرد و گفت: این سند در تاریخ 27 آذرماه سال 97 برای مرکز ملی فضای مجازی ارسال و درخواست شده بود تا در معاونت محتوایی مورد بررسی قرار گیرد و پس از آن در صحن شورای عالی فضای مجازی به تصویب برسد .
عزیززاده با تأکید بر اینکه در جلسات معاونت محتوایی برای دفاع از این سند نیز حضور یافته است، بیان کرد: پیگیری ها را به مدت یک سال ادامه دادیم، اما متأسفانه مدت زیادی از برپایی آخرین جلسه شورای عالی فضای مجازی می گذرد .
مدیرکل دبیرخانه کمیسیون توسعه فعالیت های تبلیغی – ترویجی همچنین از تلاش های صورت گرفته برای تشکیل کارگروهی برای اجرای سند در مجموعه مرکز رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستیم، گفت: لذا منتظر فرایند شورای عالی فضای مجازی نخواهیم ماند. با توجه به اینکه سند مصوبه شورای توسعه را دارد، هیچ مشکلی به وجود نخواهد آمد. تلاش می شود تا طی یک ماه آینده این کارگروه ایجاد شود . ( گفت وگوی ایکنا با محمدمهدی عزیزاده در چهارم تیرماه 99)
با وجود اینکه مشخص نیست، کارگروه مورد اشاره راه اندازی شده است یا خیر؛ اما آنچه به نظر می رسد، این است که اجرای سند قرآن و فضای مجازی، جزئی از اولویت های کمیسیون توسعه فعالیت های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم نیست که اگر بود در جلسه فوق العاده این کمیسیون به بحث مورد اشاره نیز پرداخته می شد.
جلسه فوق العاده کمیسیون تبلیغ و ترویج روز چهارم شهریورماه امسال برگزار شد و در آن اولویت های قرآنی دولت در آخرین سال فعالیت آن مورد بحث و بررسی قرار گرفت تا در عمل نیز نشان داده شود، اجرای سند قرآن و فضای مجازی جزئی از اولویت ها نیست و نباید تا قبل از 1400 منتظر اجرای آن بود.
ظاهر امر نشان می دهد که حتی ویروسی به عظمت کرونا که رویدادهای عظیمی در سراسر دنیا را معطل خود ساخته، هنوز نتوانسته به حدی از عرض اندام برسد که مدیران قرآنی را مجاب به اجرای سند قرآن و فضای مجازی نماید. بررسی اولویت های قرآنی دولت در جلسه فوق العاده کمیسیون تبلیغ و ترویج و اشاره نشدن به قرآن و فضای مجازی در این اولویت ها، نشان از آن دارد که فعلاً نباید انتظار اجرای سند قرآن و فضای مجازی را داشته باشیم.
حتی سیدمحسن موسوی بلده، جمعه این هفته در برنامه زنده اخبار قرآنی درباره اجرای این سند گفت: سند جامع فعالیت های قرآنی در فضای مجازی، یکی از اقداماتی است که شورای توسعه فرهنگ قرآنی و مجموعه های تحت نظارت این شورا، مراحلی از آن را پیش برده است و انتظار می رود، اجرای این سند سرعت بیشتری گیرد. برنامه ریزی برای تقویت زیرساخت های فضای مجازی، یکی دیگر از اقداماتی است که باید متولیان امر به آن توجه بیشتری داشته باشند.
آنچه در مورد اسناد از اهمیت بالایی برخوردار است و حتی مهم تر از تدوین سند نیز شمرده می شود، اجرای آنهاست. با این فرض که سند قرآن و فضای مجازی به تصویب نهایی رسیده است، برای اجرای آن چه زمانی را بهتر از ایام کرونایی می توان متصور بود؟
گزارش از تیمور کاکایی
انتهای پیام
امور فرهنگی در این استان همواره جزو مباحث مهم و کلیدی بوده و بسیاری از معادلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در این استان مرزی تحت الشعاع رویدادهای فرهنگی در این خطه بوده است.
رسانه ها به عنوان یکی از پایه های اصلی حوزه فرهنگ در هر جامعه ای که نقش روشنگری را برعهده دارند در این استان مرزی در ایام مختلف سال به ایفای نقش پرداخته اند و هر کدام بنا بر رسالت و سیاست های کاری خویش در عرصه فرهنگی و اطلاع رسانی این استان نقش آفرینی کرده اند.
اگر سری به سامانه جامع رسانه های کشور بزنیم به 101 رسانه مجوزدار عمومی و تخصصی برای استان فرهنگی کردستان می رسیم که تعدادی از آن ها تخصصی و وابسته به مراکز دانشگاهی و نهادهای عمومی است و مابقی خصوصی می باشد.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همچون دیگر کشورهای دنیا برای حمایت از تداوم جریان اطلاع رسانی و شفاف سازی در جامعه در طول سال از رسانه های خصوصی حمایت های مالی و حمایت هایی در خصوص اختصاص سهمیه کاغذ را اجرایی کرده است.
در دولت یازدهم این حمایت ها از دریچه سامانه جامع رسانه های کشور و بر اساس ضریب نظم در انتشار و ضریب کیفی آغاز شد و برای استان های کم برخوردار و محروم همچون کردستانی ضریبی مناسب در نظر گرفته شده بود که متاسفانه در دولت دوازدهم با تغییر شاخص ها که در تهران و از سوی معاونت مطبوعاتی برای استان های مختلف کشور در نظر گرفته شد شاهد حذف بسیاری از رسانه های محلی کشور از شمول دریافت حمایت های یارانه ای هستیم.
حذف یارانه تعدادی از رسانه های محلی
عبیدالله رستمی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی کردستان در این خصوص به خبرنگار کردتودی اظهار کرد: معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شاخص هایی را از طریق سامانه جامع رسانه های کشور برای رسانه های مکتوب و مجازی لحاظ نموده است و حمایت های یارانه مادی و یارانه کاغذ را بر اساس همین شاخص ها در نظر می گیرد.
وی افزود: متاسفانه بر اساس آخرین لیست اعلام شده از سوی معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد که هم اکنون این لیست برای عموم قابل مشاهده است تنها سه نشریه محلی و یک پایگاه خبری استان موفق شده اند که شاخص های مدنظر معاونت مطبوعاتی را رعایت کنند و در مجموع 34 میلیون و 700 هزار تومان حمایت مالی نیز از این چهار رسانه صورت گرفته است.
رستمی عنوان کرد: متاسفانه با وجود اینکه چندین رسانه دیگر استان نیز دارای نظم انتشار و ضریب کیفی بوده اند به دلایلی دیگر که به خود صاحبان رسانه اعلام شده است از شمول حمایت های دولتی در حوزه حمایت مالی خارج شده اند که امیدواریم با اصلاح نواقص در دوره های بعدی شامل یارانه حمایتی شوند.
وی افزود: چندین مکاتبه نیز به صورت کلی و حتی موردی برای حمایت ویژه از رسانه های استان با معاونت مطبوعاتی داشته ایم و امیدواریم این مهم در آینده نزدیک با مساعدت مسئولان معاونت مطبوعاتی محقق شود.
اوضاع وخیم اقتصادی رسانه های کشور
هوشیار بابایی مدیرمسئول هفته نامه ده نگی کوردستان نیز در گفت و گو با خبرنگار کردتودی اظهار کرد: نشریه محلی ده نگی کوردستان از سال 94 مجوز رسمی فعالیت در عرصه مطبوعات کردستان را کسب کرده است و به عنوان نشریه ای مردمی با همکاری ادبا و صاحب نظران استان فعالیت خود را شروع کرده است و در طول این 5 سال توانسته است مخاطبان مخصوص خود را جذب نماید.
وی افزود: متأسفانه به دلیل تحریم های اقتصادی گسترده علیه کشور و شیوع ویروس کرونا شاهد وخیم شدن اوضاع اقتصادی رسانه های کشور به ویژه استان مرزی کردستان هستیم و در این راستا بسیاری از نشریات محلی با مشکلات عدیده مالی مواجه شده اند.
بابایی اعلام کرد: طی یک سال اخیر نیز از سوی معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شاهد قطع شدن یارانه حمایتی بسیاری از نشریات محلی در استان مرزی و محروم کردستان بوده ایم که نشریه محلی ده نگی کوردستان یکی از این رسانه هاست که یارانه حمایتی آن حدود یک سال است که قطع شده است.
وی افزود: در جدیدترین لیست اعلامی از سوی معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که مربوط به یارانه حمایتی مطبوعات و پایگاه های خبری کشور در بازه زمانی 5 ماهه نخست سال 99 است متاسفانه هفته نامه ده نگی کوردستان مشمول دریافت یارانه نشده است.
انتظار نداشتیم معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد یارانه حمایتی نشریات را قطع کند
هژیر الله مرادی سردبیر روزنامه روژان نیز در گفت و گو با خبرنگار کردتودی اظهار کرد: روزنامه روژان تنها روزنامه استان بوده و در این اوضاعف وخیم اقتصادی انتظار نداشتیم که معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد یارانه حمایتی این نشریه را قطع کند.
وی افزود: چندین نفر از فعالان رسانه ای استان در این نشریه مشغول به کار هستند و معیشت آن ها تنها از طریق این رسانه تامین می شود و امیدواریم مسئولان معاونت مطبوعاتی وضعیت ویژه استان های کم برخوردار همچون کردستان را که از لحاظ اقتصادی و صنایع بزرگ جزو استان های آخر کشور است را مدنظر قرار دهند و شاخص هایی کلی را برای همه استان ها تدوین نکنند.
از این تصمیم معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد ناراضی هستیم
عارف رحیمی مدیرمسئول هفته نامه سوران نیز در گفت و گو با خبرنگار کردتودی اظهار کرد: متأسفانه سیاست های انقباضی دولت دوازدهم در حوزه رسانه آسیب های بسیاری به رسانه های محلی وارد کرده است و به هیچ وجه انتظار نداشتیم که هفته نامه سوران که قدیمی ترین هفته نامه بخش خصوصی کردستان به شمار می آید و 12 سال است به صورت مداوم منتشر می شود در این برهه زمانی با قطع حمایت های دولتی مواجه شود.
وی افزود: جای تأسف است که مسئولان در تهران بدون توجه به وضعیت استان هایی همچون کردستان، تصمیماتی لحاظ می کنند که موجب نابودشدن عرصه تأثیرگذار رسانه شده و دلسردی و ورشکستگی را بر پیکره بی جان مطبوعات محلی در استان مرزی و حساس کردستان که مردمانش روزانه مورد آماج صدها رسانه های معاند و ضدانقلاب هستند تحمیل می کنند.
رحیمی اظهار کرد: به شدت از این تصمیم معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد ناراضی هستیم و انتظار داریم مسئولان استانی در این خصوص ورود کنند.
امیدواریم هرچه سریع تر به این اعتراضات پاسخ داده شود
فرید سماواتی رئیس انجمن صنفی نشریات محلی کردستان نیز در گفت و گو با خبرنگار کردتودی اظهار کرد: در جلسات متعددی که با مسئولان ارشاد استان داشته ایم نارضایتی مدیران مسئول رسانه های استان را در خصوص قطع شدن یارانه های حمایتی و سهمیه حمایتی کاغذ اعلام کرده ایم و مسئولان استان نیز در این خصوص مکاتباتی را با تهران انجام داده اند که امیدواریم هرچه سریع تر به این اعتراضات پاسخ داده شود.
انتهای پیام/
اشاره: بی اغراق می نویسم که خلاق ترین و زنده ترین ذهن آدمیان را در اهالی تئاتر دیده و می بینم؛ در کم ترین حمایت و امکانات، با بیشترین ناامیدی تزریقی در زمینه درآمد و آینده مطمئن و البته سخت ترین و محدودترین شرایط اجرا و تمرین بچه های تئاتر همیشه شاد و سرخوش از عشق به هنر با جامعه روبه رو می شوند. چرا فراموش می شوند این همه هنر پر از شور و شوق در هر بحران و شرایط خاص؟!
انسان نان می خرد چون گرسنگی اش را رفع می کند، لوازم بهداشتی می خرد چون سلامتش را تامین می کند، کفش را برای محافظت از پاها می خرد اما وقتی بلیط یک تئاتر را خریداری می کند، چه چیزی را می خرد؟ فایده تئاتر چیست؟ به چه درد انسان می خورد؟
باید اعتراف کرد حتی بسیاری فعالان تئاتر نیز پاسخ این پرسش های به ظاهر ساده اما بسیار عمیق و جدی را نمی دانند و درک نکرده اند. در بهترین حالت اگر کسی بخواهد پاسخی به این پرسش ها بدهد؛ به دام کلی گویی و مبهم گویی می افتد: ببین، باید حسش کنی، لمسش کنی...چطور بگویم... بیان کردنی نیست. تئاتر خیلی خیلی واجب است؛ از نان شب هم واجب تر! باید آن را زندگی کنی تا بفهمی. اگر تئاتر نبینی، مرده ای. بدون تئاتر از دنیا و زندگی عقبی... متوجه هستی که چه می گویم؟! و مخاطب را سردرگم تر خواهد کرد.
در تمام هنرها مولف اثرش را خلق می کند و در وهله اول و بیش از همه خودش به این کار نیاز دارد؛ لذت، کشف، دردمندی، همدردی، دغدغه مندی، روشنگری، اعتراض، جست وجو، اثبات و آموختن. هنرمند تئاتر اما برای خلق یک تئاتر افزون بر ارضای نیازهای شخصی خود و همزمان با آن، به قصد عرضه به دیگری که تماشاگر است، دست به
آفرینش می زند.
شناخت رفتار تماشاگر و تحلیل نقشه ذهن او به منظور درک دلایل استقبال یا عدم استقبال او از تئاتر، از وظایف ناگزیری ست که عرضه کنندگان تئاتر باید به آن بپردازند. تماشاگر تئاتر همچون همه مصرف کنندگان محصولات فرهنگی براساس ارزش های شخصی انتخاب هایش را انجام می دهد. تماشاگر بلیط یک تئاتر را خریداری نمی کند؛ او ارزش هایی که از تماشای یک تئاتر خاص نصیبش می شود را دارد می خرد.
در وضعیت فعلی که ستاد ملی مبارزه با کرونا اوضاع را برای همه هنرمندان سخت و پیچیده کرده است، شرایط هنرمندان تئاتر بیش از هر گروه دیگر نیازمند توجه و حمایت است. به خصوص در شمال کشور که همچون پایتخت کشور، امکانات سخت افزاری لازم برای اجرا در محیط سرباز و ایمن در برابر کرونا را ندارد، مشکلات و کمبودهای تئاتری ها انگار دارند در میان مشکلات دیگر محو می شوند.
از طرفی پیش از این مسایل هم، پایتخت نشینان بیشتر از شهرستان ها بلیط تئاتر را در سبد خرید فرهنگی خود پذیرفته بودند. در شمال کشور اما نهایت موفقیت و پروبال گرفتن یک فرد یا گروه تئاتری منتقل شدن به پایتخت و اجرا در سالن های پر از تماشاچی تهرانی محسوب می شود. چرا ما از اثرات این هنر در ذزندگی اجتماعی و شخصی چشم پوشیده ایم و رهایش کرده ایم؟ پرسشی که پاسخ گفتنش آسان است اما پذیرفتن واقعیتش سخت خواهد بود.
برای حمایت از تئاتر شهرستان ها باید اداره کل فرهنگ و ارشاد استانی و شهرستانی و همین طور حوزه هنری دست به اقدامات سازنده بزنند که در شرایط فعلی و با میزان بودجه این اداره کل، امکان و حتی انتظار این حمایت موجود نیست.
برای جلب نظر مخاطب شهروند به این هنر که در نهایت می تواند منجر به جلب نظر مسوولان شهری و استانی به آن شود، باید هنر تئاتر را به درستی برای انسان امروز ساکن این شهرها واکاوید. ویژگی منحصربه فرد تئاتر به عنوان یک محصول فرهنگی چیست؟ اثر و نتیجه تماشا به مثابه استفاده این محصول فرهنگی بر افراد، حین تماشا و پس از آن چیست؟ پاسخ این پرسش ها در رفتار و انتخاب های افراد تعیین کننده و حیاتی ست.
تئاتر در کدام سالن و تالار اجرا می شود؟ محل اجرا خود به تنهایی و به شکل مستقیم می تواند یک یا چند ارزش غایی زندگی را محقق کند. احساس تعلق به طبقه خاص از اجتماع با رفتن به تئاتری خاص در نقطه ای ویژه از شهر، احساس حضور در ساختمان تاریخی تئاتر شهر و احساس غرور ملی، احساس انجام کاری که خیلی ها توان، تمایل و فرصتش را ندارند، همه این ها به مقبولیت اجتماعی و تجربه لحظاتی از زندگی خوب کمک می کنند. تماشای تئاتری در نقطه غیرمعمول و غیرمتعارف می تواند چنین تجربه و ارزش مشابهی را برای تماشاگر ایجاد کند. این فضای ویژه در شهرستان ها به ندرت ایجاد شده است.
ساعت شروع اجرا در شبانه روز جزو ویژگی های خارجی تئاتر است. شروع اجرا از نیمه شب به بعد، اجرا از طلوع یا غروب آفتاب، ویژگی های خارجی تئاتر هستند که می توانند در احساس بهره بردن از منفعتی خاص از تماشای یک تئاتر در نزد تماشاگر موثر باشند. ساعت های بیداری و زندگی شهر در شمال کشور و هر نقطه جدا از پایتخت محدود است.
ویژگی دیگر تئاتر مؤثر بر انتخاب تماشاگر، برند است که در تئاتر شامل اسم و موضوع نمایشنامه، اسم کارگردان، اسم نمایشنامه نویس، اسم و ترکیب بازیگران یا عوامل خواهد بود. نمایشنامه هملت شکسپیر همیشه خواهان و طرفدار دارد چون هملت یک برند است حتی اگر مزخرف اجرا شود. اجرای فلان استاد که بیست سال از کشور دور بوده؛ امروز بسیار خریدار دارد. تازه ترین متن نمایشنامه نویسی که برگزیده و تقدیرشده مهمترین جشنواره کشور یا جهان شده قطعا وسوسه انگیز خواهد بود. تماشای بازیگر محبوب مردم در نقشی عجیب و غیرمعمول و با کمترین تناسب با پیشنیه شناخته شده او، می تواند موجی از تقاضاکنندگان به تماشای آن نمایش را افزایش دهد. حضور این هنرمندان و برندها در شهرستان ها می تواند هزینه غیرقابل تحمل برای مسوولان ایجاد کند که عطایش را به لقایش ببخشند.
بلیط رایگان، بلیط تخفیف دار، بلیط خیلی گران، بلیط در دسترس همه، بلیط در دسترس خواص، بلیط به طرز باورنکردنی گران، بلیط بازار سیاه، بلیط میهمان و VIP هر کدام می تواند در کنار دیگر ویژگی ها، ترکیبی از ارزش ها را در ذهن افراد برای انتخاب یک تئاتر خاص ایجاد کنند. پرواضح است که در این الگو بلیط ارزان همیشه سبب جلب تماشاگر به تئاتر نیست و خیلی جاها افراد در پی خریداری گران ترین بلیط و جایگاه ویژه هستند. این برنامه ریزی در شمال کشور تقریبا تعطیل است و کسی به چنین سیاست هایی برای جلب نظر مردم به این هنر و حتی هنر محبوب تر سینما توجه نمی کند.
تئاتر هنر درزمانی ست؛ درک تئاتر به جز درک تک تک لحظات، شامل درک برآیند زمانی ست که از نقطه صفر اجرا، آغاز و پس از طول زمان مشخص اجرا، پایان می یابد. لحظه ای که گذشت در تئاتر، دیگر تکرار نمی شود. احساس و لمس هیجان های بازیگر از نزدیک، تجربه ای منحصربه فرد است که تنها و تنها در تئاتر امکان پذیر است. ارزش این تجربه تنها و تنها هنگامی درک می شود که در موقعیتش قرار گیرید و قابلیت تبلیغ از دور ندارد، مگر که کسی از نزدیکان پیشنهادش کند. بنابراین در منطقه ای که تمایل به تماشای تئاتر کم است، دعوت مردم به این هنر نیازمند برنامه ریزی دقیق و پله پله است. همچنین این تجربه قابل ضبط و پخش نیست پس در دوران کرونا امکان دورکاری برای این هنرمندان وجود ندارد.
در چنین شرایطی و با تمام اثرات روحی و اجتماعی تماشای یک تئاتر خوب، حمایت مسوولان کشوری از ادارات استانی برای ارایه خدمات به هنرمندان تئاتر حوزه شهرستان را باید جدی گرفت.
عضو هیئت مدیره اتحادیه کشوری مؤسسات و تشکل های قرآن و عترت درباره فعالیت های اتحادیه کشوری و اتحادیه استان تهران در ایام کرونایی، گفت: ضروریست که مسئولان و متولیان امر در حوزه فرهنگی به ویژه قرآنی اهتمام داشته باشند. صِرف اینکه شعار دهیم و بگوییم مؤسسات فعالیت می کنند، درست نیست. در حقیقت مؤسسات قرآنی در مقام ارائه آمار و گزارش، مستمکی برای دستگاه ها و نهادها شده اند.
وی با اشاره به اینکه استان تهران بیشترین مؤسسات قرآنی را در خود جای داده است، افزود: تعداد کل مؤسسات دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان تبلیغات اسلامی در استان تهران مجموعاً 512 مؤسسه است که از این تعداد، 393 مؤسسه دارای مجوز از تبلیغات اسلامی و 119 مؤسسه دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
طاهرآبادی با تأکید بر اینکه البته ما تفکیکی میان مؤسسات دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان تبلیغات اسلامی قائل نیستیم، بیان کرد: در مجموع شهر تهران و شهر ری، 339 مؤسسه قرآنی فعال وجود دارد و در شهرستان های استان تهران نیز 173 مؤسسه در حال فعالیت هستند. همچنین 135 خانه قرآن و عترت روستایی و شهری با اتحادیه استان تهران مرتبط هستند. خانه های قرآن روستایی و شهری در جنبه های فعالیت عمومی قرآن چون روخوانی، روانخوانی و دوره های تجوید فعالیت می کنند.
مدیرعامل اتحادیه قرآنی استان تهران با تأکید بر اینکه 22 شعبه در شهرستان ها و تهران با اتحادیه مرتبط هستند، اظهار کرد: این امر به دلیل ارتباط گیری بهتر مؤسسات با اتحادیه استان تهران اندیشیده شده است.
طاهرآبادی با اشاره به اینکه در ایام کرونایی به عنوان مدیر اتحادیه استان تهران منصوب شده است، اضافه کرد: اقداماتی را برای راستی آزمایی مؤسسات از طریق شعب در حال انجام هستیم که تقریباً به نوعی برآورد اطلاعات کلی از فعالیت های مؤسسات تهران به دست آوریم. در ایام کرونایی، مراجعات مردمی و حضوری خیلی از مؤسسات، 10 درصد شده است و بعضاً نیز به صفر رسیده است.
وی با تأکید بر اینکه بسیاری از مؤسسات در همان اوایل شیوع کرونا در فعالیت های خود تغییر رویکرد داده اند، بیان کرد: بنابراین بسیاری از کلاس های حضوری مؤسسات به صورت مجازی و با بهره گیری از ظرفیت فضای مجازی در حال انجام است. برخی از مؤسسات نیز تعهدی نسبت به دوره های پیش دبستانی داشتند که آموزش های خود را به عرصه فضای مجازی برده اند.
طاهرآبادی در پاسخ به این سؤال که چند درصد مؤسسات سواد رسانه ای و فعالیت در عرصه مجازی را می دانند؟ اظهار کرد: شرایطی که جامعه کاری و آموزشی با آن روبرو شده است، تغییر در رویکرد آموزشی است. این موضوعی است که به اجبار به مؤسسات قرآنی تحمیل شد. بنابراین مؤسسات برای ادامه فعالیت و بقا، فعالیت خود را به این سمت سوق دادند و خیلی هم موفق بوده ا ند. شاید اوایل این تغییر رویکرد، سخت بوده است، اما از حداقل ظرفیتشان و پیام رسان ها استفاده کردند. بنابراین در استان تهران به دنبال احصای اطلاعات اولیه از فعالیت مؤسسات در ایام کرونایی هستیم.
وی درباره فعالیت اتحادیه در زمینه توانمندسازی و ارائه ایده و طرح و حمایت از مؤسسات قرآنی، بیان کرد: از طریق نهادهای مختلف، پیگیر این هستیم که حمایت هایی از مؤسسات قرآنی انجام دهیم. مگر چه اندازه از شواری توسعه فرهنگ قرآنی، حمایت انجام می شود؟ شورای توسعه فرهنگ قرآنی و شورای عالی انقلاب فرهنگی در زمینه هدفمند شدن حمایت ها از فعالیت های قرآنی به ویژه اتحادیه ها که بازوی فعالیت های قرآنی در کشور هستند، باید اقداماتی انجام دهند.
طاهرآبادی با اشاره به اینکه اتحادیه ها اعتبار مشخص دولتی ندارند، اظهار کرد: بنابراین اتحادیه های استانی نیز در پرداخت حقوق پرسنل و حتی هزینه های جاری با مشکلات مالی روبرو هستند که بهتر است در این زمینه نیز تدبیری اندیشیده شود.
وی با اشاره به مبلغ حمایت یک میلیون تومانی از مؤسسات استان تهران، اظهار کرد: 197 میلیون تومان به اتحادیه استان تهران اختصاص داده شد که فردا، مبلغ یک میلیون تومان به حساب 100 مؤسسه واریز می شود و 97 میلیون تومان دیگر به 97 مؤسسه دیگر در آینده نزدیک اختصاص پیدا می کند، اما یک میلیون تومان مبلغی نیست که به مؤسسات قرآنی آن هم با اینکه دغدغه و مشکلات اختصاص پیدا می کند.
طاهرآبادی تصریح کرد: مؤسسه ای که پرسنل اجرایی دارد و بعضاً نیز در ملک استیجاری فعالیت دارد و برخی نیز در بازپرداخت تسهیلات دریافتی از بانک ها، با مشکلاتی روبرو هستند، مبلغ حمایتی یک میلیون تومان نمی تواند مشکلی از آنها حل کند.
وی با اشاره به مشارکت مؤسسات در کمک های مؤمنانه، ادامه داد: مؤسسات استان تهران نیز در رزمایش کمک های مؤمنانه و طرح های همدلی به خوبی درخشیدند، اما گلایه مان از دستگاه های متولی این است که اعتبارات قرآنی هدفمند تقسیم نمی شود، با وجود اینکه طی این سال ها مؤسسات سعی کرده اند تا خود را سرپا نگه دارند.
مدیرعامل اتحادیه قرآنی استان تهران در ادامه با ابراز گلایه از اینکه دستگاه ها و نهادهای دولتی جایگاه نظارتی خود را فراموش کرده اند، بیان کرد: برخی به دنبال تصدی گری امور قرآنی هستند و حال آنکه انتظار این است که سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بحث نظارتی خود را بر فعالیت های قرآنی داشته باشند و نه تصدی گری. حتی برای ارزیابی فعالیت های قرآنی مؤسسات، هیئتی متشکل از اتحادیه کشوری و دو دستگاه نظارتی تشکیل شود.
امیرحجت مرادی، مدیرعامل اتحادیه مؤسسات و تشکل های فرهنگی مردمی قرآن و عترت گیلان، میهمان تلفنی این برنامه بود. وی درباره وضعیت مؤسسات طی این ایام اظهار کرد: نکته ای که درباره مؤسسات قرآنی استان تهران گفته شد، وضعیت تمامی مؤسسات قرآنی در ایام کرونا است؛ یعنی تمامی مؤسسات قرآنی در کشور مبتلا به آن هستند. فکر می کنم دراین باره از سوی دستگاه های مربوطه باید اقدام عاجل صورت گیرد. البته بحث کرونا موضوعی است که دو وجه دارد؛ تهدید تعطیلی مؤسسات و دیگری فرصت استفاده از ظرفیت فضای مجازی. مؤسسات قرآنی استان نیز، یک مرحله از تعطیلی ها را در کنار سایر آموزشگاه ها و براساس اعلام ستاد ملی کرونا، پشت سر گذاشته اند.
وی ادامه داد: در استان گیلان، 50 مؤسسه قرآنی و 160 خانه قرآن روستایی و شهری وجود دارد. مؤسسات استان از 24 خردادماه امسال آماده بازگشایی با رعایت پروتکل های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی شدند. اما به جهت وضعیت خاصی که با آن روبرو هستیم و اضطرابی که همه ما به نوعی از این شرایط کرونایی کشور داریم، استقبال از دوره های قرآنی به مانند گذشته نیست و حتی فراگیران دوره های گذشته نیز حضور چندانی ندارند، بنابراین امسال با تابستان خلوت در تشکل های قرآنی مواجه بودیم.
مرادی با اشاره به اینکه در استان گیلان حدود دو و یا سه مؤسسه در ایام کرونا به توقف کامل رسیدند، اظهار کرد: از لحاظ وضعیت فعالیت مؤسسات قرآنی در گیلان به مانند سایر کشور، باید گفت حالمان خوب نیست . البته در همین ایام و علی رغم این مشکلات و مسائل دو اتفاق افتاد؛ یکی در حوزه فعالیت های جاری مؤسسات که بسیاری از تشکل ها خود را روزآمد کرده و به جبر وارد عرصه فضای مجازی شده اند و دوره هایشان را در قالب پیام رسان ها برگزار می کنند. کار دیگر در گیلان آن است که با استفاده از برخی از ظرفیت ها، آمادگی برگزاری آموزش های آنلاین با وجود هزینه بالای آن فراهم شده است. بنابراین این فضا در گیلان مهیا شده است که مؤسسات استان می توانند از ابتدای مهرماه از فضای آموزش آنلاین استفاده کنند.
عضو هیئت مدیره اتحادیه کشوری مؤسسات و تشکل های قرآن و عترت با تأکید بر اینکه با توجه به شرایط کنونی، مؤسسات به معنای واقعی ورشکسته هستند، بیان کرد: مؤسسات دارای مشکلات عدیده در اجاره بها و حقوق پرسنل و هزینه های جاری هستند. در رزمایش همدلی و مؤمنانه، شاهکاری از خودشان نشان دادند و در زمینه تولید ماسک و موادضدعفونی کننده فعالیت داشتند و حتی از اواخر سال گذشته که مؤسسات در زمینه کسب و کارها دچار مشکل شدند، شروع به اهدای بسته های حمایتی و معیشتی کردند.
وی درباره مبلغ حمایتی اختصاص یافته به مؤسسات قرآنی استان، اظهار کرد: 45 میلیون تومان به حساب اتحادیه قرآنی استان واریز شد که به 45 مؤسسه قرآنی استان اعطا شد.
محمدحسین اسلامی، مدیرعامل اتحادیه مؤسسات و تشکل های قرآن و عترت استان فارس، میهمان تلفنی دیگر برنامه رادیویی افق بود. وی اظهار کرد: 75 مؤسسه قرآن و عترت و هزار و 200 خانه قرآن روستایی و شهری عضو اتحادیه هستند. وضعیت مؤسسات استان نیز در شرایط کرونا طبعا به مانند سایر کشور، خوب نیست. مؤسسات هرچند دچار آسیب شده اند، اما جزء استان هایی بودند که در بخش کمک های همدلانه فعالانه به تمامی اقشار آسیب پذیر جامعه، تهیه بسته های حمایتی، واسطه گری برای بخشش اجاره بها و اخذ تخفیف از مالکان برای مستأجران و ... کمک کردند، چنانکه مقام معظم رهبری در بیاناتشان به موضوع حمایت مؤسسه ای از استان فارس در بحث کمک های مؤمنانه اشاراتی داشتند.
وی با اشاره به فعالیت های جهادی اتحادیه و مؤسسات استان، ادامه داد: در حرکت های جهادی، مؤسسه مدینة النبی اقدام به ترمیم هشت خانه افراد بی بضاعت کرد. همچنین تهیه دو جهیزیه برای دو زوج، تهیه 35 هزار بسته معیشتی در ایام کرونا، تهیه 80 هزار غذای گرم و تولید 20 هزار ماسک در سه شیفت با همکاری مؤسسه مدینة النبی شیراز از دیگر فعالیت های رزمایش همدلی استان فارس بود.
عضو هیئت رئیسه اتحادیه کشوری مؤسسات و تشکل های قرآنی تأکید کرد: توقعمان از مسئولان کشور در این ایام، توجه بیشتر به مؤسسات قرآنی است. در جامعه اگر قرآن به اوج خود برسد و به ترویج فعالیت ها و آموزه های قرآنی پرداخته شود، گریبان گیر مشکلات و معضلات امروز جامعه نخواهیم بود.
یادآور می شود، برنامه رادیویی افق کاری از گروه اطلاع رسانی و فضای مجازی رادیو قرآن است که روزهای شنبه هر هفته به تهیه کنندگی فاطمه رحمانی و اجرا و کارشناسی جواد نصیری تقدیم شنوندگان می شود.
انتهای پیام
معاون امور مطبوعاتی و رسانه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان با بیان اینکه متأسفانه امسال با توجه به شرایط حاکم بر جامعه ناشی از شیوع ویروس کرونا از برگزاری همایش مذکور معذور بودیم، اظهار کرد: اما به روال سال های قبل برای تخصیص هدیه روز خبرنگار، طی نامه شماره 3750/99/9 مورخ 31/3/1399 با سازمان مدیریت و برنامه ریزی مکاتبه و پیگیری های لازم نیز توسط این اداره کل و خانه مطبوعات استان انجام شده است.
وی با تأکید بر اینکه دریافت لیست از رسانه های استان نیز گواه آن است که تصمیم جدی برای اختصاص این هدیه وجود دارد، افزود: مبلغ اختصاصی برای روز خبرنگار از فصل پنج است که پس از ابلاغ به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان و انجام امور اداری به حساب خانه مطبوعات واریز می شود و در پی آن، ان شاءالله در آینده ای نزدیک به حساب خبرنگاران استان واریز خواهد شد.
روزنامه اطلاعات
روزنامه ابتکار
روزنامه رسالت
روزنامه ابرار
روزنامه صاحب قلم
روزنامه فرهیختگان
روزنامه آرمان ملی
روزنامه مردم سالاری
روزنامه جوان
